Κάθε ιστορία έχει τους δικούς τους τρόπους αφήγησης. Το έπος της Πορτογαλίας κλείνει σήμερα τα 15, μπαίνει γερά στην εφηβεία και βαδίζει προς την ενηλικίωση. Σαν σήμερα (4/7), η Ελλάδα έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης στο ποδόσφαιρο. Πώς το έκανε αυτό; Με ένα στημένο τουρνουά, παίζοντας φουλ άμυνα, επειδή κοιμήθηκε ο θεός και έτσι ήρθε ένας θρίαμβος που ποτέ δεν εκμεταλλευτήκαμε. Έγιναν όμως έτσι τα πράγματα;

ΤΟ EURO ΗΤΑΝ ΣΤΗΜΕΝΟ ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ

Εδώ στήνεται η πόρτα, το face control του θέματος. Ή περνάς και συνεχίζεις ή αποχωρείς και πας για like στο Instagram. Η ερώτηση κλειδί, το αίνιγμα της Σφίγγας. Ήταν στημένο το Euro;

Αν η απάντησή σου είναι ναι, λογικά θα είσαι και οπαδός της επίπεδης γης, ίσως και ψηφοφόρος του Σώρρα, που ακόμα πιστεύει στις μετοχές από την Τράπεζα της Ανατολής.

Το φοβερό με το στημένο Euro 2004 είναι πως έχει εκπληκτική αιτιολόγηση. Δεν αρκεί μόνο το κλασικό "όλα στημένα ρε, για το στοίχημα, όλα". Ήταν λέει στημένο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν βγάζει βέβαια κάποιο νόημα όλο αυτό, αλλά όσο να πεις είναι δυνατή ατάκα.

Μην απογοητεύεσαι πάντως εσύ φίλε που όντως πιστεύεις πως στήθηκε όλο το ποδοσφαιρικό τουρνουά για να το σηκώσει ο Ζαγοράκης. Ας σε παρηγορήσει η σκέψη πως το ίδιο πιστεύει κι ο Γιάννης Ιωαννίδης.

Κι όχι μόνο το πιστεύει, αλλά το συζητούσε δημόσια όταν ήταν Υφυπουργός Αθλητισμού. Και όχι μόνο το συζητούσε, αλλά το έλεγε και στον Μισέλ Πλατινί, όταν ο Γάλλος ήταν πρόεδρος της UEFA.

Μου λες κατάμουτρα πως εγώ κανόνισα να χάσει ο Ζιντάν και ο Ανρί για να πάρει το Euro η Ελλάδα;

"Ποιο μωρέ, στημένο ήταν, για τους μπουκ και τους Ολυμπιακούς Αγώνες". Ο Πλατινί νόμιζε πως έγινε λάθος στη μετάφραση και ζήτησε να το ακούσει ξανά στο πηγαδάκι που είχε στηθεί. Η απάντηση του δεν ήταν καθόλου καφενειακή.

"Τότε ήμουν στην Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Γαλλίας. Μου λες κατάμουτρα πως εγώ κανόνισα να χάσει ο Ζιντάν και ο Ανρί για να πάρει το Euro η Ελλάδα;" Η απάντηση του Ξανθού είχε κάτι απ'τα γνωστά καφενειακά, ακαταλαβίστικα, ο Πλατινί δεν ήθελε καν να ακούσει τη μετάφραση.

Σ'αυτή τη συζήτηση δεν ήμουν μπροστά, ήμουν όμως μπροστά και τον έχω ακούσει να λέει τα ίδια πράγματα το 2009 στη Ρώμη. Έξω από το Ολίμπικο, πριν τον τελικό του Champions League. Ο Ιωαννίδης ήταν ακόμα Υφυπουργός Αθλητισμού και ευτυχώς αυτοί που τον άκουγαν να λέει πως ήταν στημένο το 2004 δεν ήταν ξένοι αξιωματούχοι, αλλά κάποιοι Έλληνες.

Αν πιστεύεις στο στημένο Euro, ο Ξανθός είναι ο άνθρωπός σου κι αυτό το θέμα δεν είναι για σένα. Πήγαινε να διαβάσεις για τους αεροψεκασμούς, προχωράμε με τους υπόλοιπους.

ΕΝΤΑΞΕΙ, ΜΕ ΦΟΥΛ ΑΜΥΝΑ ΤΟ ΠΗΡΑΜΕ

Προφανώς κι η Εθνική ήταν ομάδα αντίδρασης. Στο δίλημμα "κατοχή μπάλας ή χώρος", ο Ρεχάγκελ διάλεγε χώρο. Η μπάλα στον αντίπαλο, η Εθνική πίσω από την μπάλα, για να κλείσει χώρους.

Δεν ήμασταν ομάδα πρωτοβουλίας, ήμασταν ομάδα αντίδρασης. Όμως, το φουλ άμυνα έχει μια υπερβολή, που φτάνει στην αλλοίωση της πραγματικότητας. Κυρίως γιατί υπαινίσσεται πως ήμασταν 100% αμυντικοί, φοβικοί.


Δεν ισχύει. Η Ελλάδα άφηνε την μπάλα στον αντίπαλο, έπαιζε με μαν-του-μαν και πολλά κορμιά πίσω από την μπάλα, αλλά δεν έπαιζε για το 0-0. Έπαιζε με θάρρος, για να νικήσει, για το 1-0 που τελικά την έφτασε μέχρι το τέλος της διαδρομής.

Μαζί με την άμυνα, είχαμε πάντα δύο επιθετικούς στην ενδεκάδα, όχι έναν να κυνηγάει μόνος του. Μαζί με την τοποθέτηση πίσω από την μπάλα, η Ελλάδα είχε και τρομερό θάρρος. Είχε παίκτες έτοιμους να επιτεθούν σε κάθε ευκαιρία. Δεν είχαν απλώς το ελεύθερο: είχαν ξεκάθαρη εντολή να το κάνουν.

Στην πρεμιέρα έχουμε το 1-0 δικό μας, αρχίζει το 2ο ημίχρονο και ο Σεϊταρίδης φτάνει μέχρι την αντίπαλη περιοχή για να πάρει τελικά το πέναλτι που θα μας δώσει το 2-0. Ο δεξιός μας μπακ δεν μένει πίσω μπετονιαρισμένος για να μαρκάρει τον Κριστιάνο που μόλις έχει μπει ως αλλαγή, αλλά βγαίνει μπροστά και τον τρέχει μέχρι τη μεγάλη περιοχή.

Αυτό έκανε στην πρεμιέρα, παρότι ήμασταν μπροστά στο σκορ, αυτό έκανε και στον τελικό για να κερδίσει το κόρνερ που έφερε το γκολ για το τελευταίο 1-0. Ενδιάμεσα, η Εθνική με απαράμιλλο θάρρος είχε νικήσει στα ίσια τη Γαλλία. Το θυμάστε το γκολ, την κεφαλιά οβίδα του Χαριστέα;

Δεν είναι φουλ άμυνα, είναι επιθετικότητα, είναι φοβερό θάρρος. Ο Ζαγοράκης παίζει δεξί μπακ σε αυτό το ματς, αφού ο Γιούρκας έχει τον Ανρί. Ο Θοδωρής ανεβαίνει με όλο το θάρρος του κόσμου μετά το άνοιγμα του Μπασινά. Την ώρα που κοιτάει στην περιοχή για να ταϊσει τον Χαριστέα, το εξάρι της Εθνικής στο παιχνίδι, ο Κατσουράνης κόβει κάθετα και φτάνει μέχρι τη μικρή περιοχή.

Αν στο 0-0 ο ακραίος σου μπακ μπαίνει στην περιοχή με την μπάλα και στη σέντρα πάει το 6άρι σου, δεν παίζεις "φουλ άμυνα κι έχει ο Θεός". Έχεις επιθετικότητα, έχεις θάρρος.

ΚΟΙΜΗΘΗΚΕ Ο ΘΕΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΠΑΡΟΥΜΕ

Εννοείται πως η Ελλάδα ήταν τυχερή. Δεν χρειάζεται να δεις τα παιχνίδια ούτε να μετρήσεις ευκαιρίες. Αρκεί που ξέρεις πως νίκησε, πως κατέκτησε το τουρνουά. Από τη στιγμή που αναδείχθηκε πρωταθλήτρια σε τουρνουά έξι αγώνων, η Ελλάδα ήταν τυχερή.

Γιατί πρωταθλητής και γκινιάρης δεν γίνεται. Όποιος το σήκωσε, είχε την τύχη με το μέρος του, δεν ήταν άτυχος. Και δεν παίζει ρόλο το πόσο καλός είσαι: αν είσαι πρώτος, η τύχη ήταν μαζί σου, όχι εναντίον σου.

Τι θα πει κοιμήθηκε ο θεός; Είχε δοκάρι ο αντίπαλος σέντερ φορ, ανενόχλητος από τη γραμμή της μικρής περιοχής, στο 93’ με το σκορ στο 0-0; Γιατί η Γαλλία είχε στον τελικό του 2016, αλλά δεν ξέρω πολλούς να λένε πως κοιμήθηκε ο θεός που το πήρε η Πορτογαλία μετά το δοκάρι του Ζινιάκ.

Προφανώς για να βγει πρώτη η Ελλάδα θα έχει και την τύχη μαζί της. Εδώ την είχε η Ισπανία για να πάρει το Μουντιάλ. Ίσως η καλύτερη Εθνική που έχουμε δει ποτέ και για το πρώτο της Παγκόσμιο έπρεπε στους "8" ο Κασίγιας να πιάσει πέναλτι με στο σκορ στο 0-0 στο 2ο ημίχρονο και στον τελικό να γλιτώσει δύο τετ-α-τετ του Ρόμπεν.

Δεν χρειαστήκαμε δα μεγαλύτερη τύχη από τη συνηθισμένη, απ’αυτήν που έχουμε δει να χρειάζονται άλλες, μεγαλύτερες και καλύτερες ομάδες από τη δική μας.

Το “κοιμήθηκε ο θεός” ήταν το τελευταίο καταφύγιο εκείνων που δεν εκτιμούσαν ποτέ αρκετούς από τους ήρωες εκείνης της ομάδας κι έπρεπε κάπου να αποδώσουν τον άθλο που ποτέ δεν χάρηκαν στο 100%. Είναι δε οι ίδιοι που έβγαλαν και το επόμενο:

Η ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΥ ΠΗΡΕ ΠΟΤΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ

Άλλη μια ατάκα του μετώπου της απαξίωσης. Κανείς δεν έχει δει όλες τις ομάδες που πήραν το Euro, αλλά ναι, γιατί όχι, ας πούμε πως η δική μας ήταν η χειρότερη. Μέχρι βέβαια να περάσουν τα χρόνια, να παρέλθουν τα δύο Euro της Ισπανίας και να έρθει το τελευταίο, του 2016.

Ω, μεγάλε Φερνάντο Σάντος, ένα ευχαριστώ είναι τόσο λίγο. Όχι μόνο ήσουν εξαιρετικός στο τιμόνι της Εθνικής μας, αλλά μας βοήθησες και μετά το πέρασμά σου από τον ελληνικό πάγκο.

Ανέλαβες την Πορτογαλία και το σήκωσες με αυτήν. Κι έτσι κανείς δεν μπορεί να πει πια πως η Ελλάδα του 2004 ήταν η χειρότερη πρωταθλήτρια Ευρώπης. Ο τίτλος ανήκει στην Πορτογαλία του 2016.

Έδωσαν επτά παιχνίδια και στα 90 λεπτά νίκησαν μόνο σε ένα, την Ουαλία στον ημιτελικό. Δεν έκαναν νίκη σε όμιλο με Ισλανδία, Αυστρία και Ουγγαρία. Απέναντι στην Κροατία στους "16" έπαιξαν τόσο αμυντικά και φοβικά, που η Εθνική του 2004 απέναντι σε Γαλλία και Πορτογαλία είναι επιθετική μηχανή, εκπρόσωπος του jogo bonito.

Όλα αυτά με παίκτες μεγάλης αξίας στη βασική ενδεκάδα και στον πάγκο.

ΟΛΟΙ ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΓΡΟΘΙΑ, ΠΕΤΥΧΑΜΕ ΕΝΩΜΕΝΟΙ, ΠΑΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ

Δεν είναι ψέματα μόνο τα αρνητικά κλισέ. Είναι και τα θετικά, όπως η πεποίθηση πως οι παίκτες υπάκουαν τυφλά τον Ρεχάγκελ ή τον λάτρευαν όλοι.

Εννοείται πως δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Σίγουρα τους είχε κερδίσει όλους το γεγονός πως κατάλαβαν πως οι αποφάσεις ήταν δικές του και κανενός άλλου. Σίγουρα πήγαν μαζί του, αφού έβλεπαν πως ήξερε πως να τους οδηγήσει σε καλή πορεία.

Αλλά δεν τον άκουγαν σε όλα. Είχαν την διάθεση να κάνουν τα δικά τους, αν θεωρούσαν πως θα έχει καλύτερο αποτέλεσμα στο χορτάρι. Το έκαναν πράξη κι ο Γερμανός με τη σειρά του έκανε τα στραβά μάτια.

Και όπως συμβαίνει σε κάθε γκρουπ ανθρώπων, για τον Ρεχάγκελ υπήρχαν όλων των ειδών οι απόψεις. Και θα πρέπει πάντα να μετράει κανείς πως οι ποδοσφαιριστές έχουν κατά κανόνα πολύ μεγάλα "εγώ", που τους κάνουν να βάζουν τον εαυτό τους πάνω απ' όλους, να μην είναι ευκολοι στο να παραδεχθούν κάποιον άλλον.

Άντε Γερμανέ, γύρνα στη θέση σου, το πήρες πάλι το χειροκρότημα

Δεν είχαν καν συμπληρωθεί 24 ώρες από τη στέψη τους ως πρωταθλητές Ευρώπης. Οι παίκτες ήταν στο αεροπλάνο της επιστροφής, ξεκουράζονταν ενόψει της υποδοχής στην Αθήνα. Κάποια στιγμή από τις μπροστινές θέσεις ξεπρόβαλε ο Ρεχάγκελ.

"Άντε Γερμανέ, γύρνα στη θέση σου, το πήρες πάλι το χειροκρότημα" ήταν η πικρόχολη ατάκα που ακούστηκε από τις τελευταίες θέσεις του αεροπλάνου, από τη γαλαρία. Δεν έχει σημασία ποιος παίκτης την είπε, ούτε ποιοι ήταν οι διπλανοί του που συμφώνησαν και γέλασαν.

Σημασία έχει πως ακόμα και στον θρίαμβο, θα βρεθεί παίκτης που θα ειρωνευτεί τον προπονητή, με τον οποίο έχει μόλις ζήσει τις μεγαλύτερες στιγμές της καριέρας του. Συμβαίνει σε όλες τις ομάδες, συνέβη και στην "παρέα του 2004".

Αυτό άλλωστε που έκανε τη διαφορά δεν ήταν οι πικρόχολες ατάκες, αλλά το γεγονός πως ο Ρεχάγκελ μπορούσε και να τους βοηθήσει με τις αποφάσεις του και να τους εμπνεύσει ψυχολογικά. Σκεφτείτε μόνο το εξής: πριν τον αγώνα με τη Γαλλία, ο Ότο τους είπε στα αποδυτήρια να παίξουν σαν τον Μοχάμεντ Άλι, να αμύνονται και να χτυπούν στην κόντρα όταν πρέπει.

Άρχισε ο Γερμανός με τον Τοπαλίδη να ανταλλάσσουν μπουνιές στον αέρα, να παριστάνουν τους μποξέρ. Το σκηνικό θα μπορούσε κάλλιστα να φέρει γέλια και χλευασμό. Όμως, οι διεθνείς ψήθηκαν, εμπνεύστηκαν, σχεδόν "έσπασαν" τα αποδυτήρια με κραυγές και χειρονομίες, βγήκαν στο χορτάρι έτοιμοι να φάνε σίδερα.

ΠΟΣΟ ΤΥΧΕΡΟΙ ΟΣΟΙ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ

Ισχύει. Το επιβεβαιώνει κάποιος τυχερός που πήγε στην Πορτογαλία για να δει το μεγάλο προημιτελικό με την Γαλλία και τελικά γύρισε στην Ελλάδα 12 μέρες μετά, με την κούπα. Απίστευτη εμπειρία το να βλέπει κανείς από κοντά αυτούς τους αγώνες, με την πρωτοφανή σημασία, όπως και το να ζει την “κατάληψη” των πόλεων από τα γαλανόλευκα λεφούσια.

Όμως, ισχύει και το αντίστροφο. Στην επιστροφή από την Πορτογαλία διαπίστωσα γρήγορα τη ζήλια στα μάτια όσων άκουγαν πως ήμουν εκεί, το ενδιαφέρον με το οποίο ρωτούσαν για να μάθουν πως ήταν. Γρήγορα όμως οι ρόλοι αντιστρέφονταν. Εγώ ήμουν αυτός που ζήλευε όταν άκουγε τις απίστευτες ιστορίες για τη χώρα που καιγόταν.

Ήμασταν τυχεροί που ζήσαμε την ιστορία στον τόπο που γράφτηκε. Αλλά άτυχοι που χάσαμε το μεγαλύτερο πάρτι που έχει στηθεί ποτέ.

ΔΕΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΗΚΑΜΕ ΤΟΝ ΘΡΙΑΜΒΟ, ΧΑΣΑΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

Το χειρότερο κλισέ στην ιστορία των κλισέ, η πιο κενή λογικής και περιεχομένου ατάκα. Εννοείται πως δεν χάσαμε την ευκαιρία, εννοείται πως εκμεταλλευτήκαμε τον θρίαμβο.

Όχι εμείς, όχι το ποδόσφαιρο γενικά, αλλά η Εθνική. Ένα πράγμα μπορούσε να αλλάξει ο θρίαμβος του 2004: την Εθνική ομάδα και την άλλαξε 100%. Δεν πήγαμε στην αμέσως επόμενη διοργάνωση (λόγω της ήττας στο πρώτο επίσημο ματς μετά το Euro), αλλά πιάσαμε πρωτόγνωρα στάνταρ σταθερότητας.

Η Εθνική έκανε εκπληκτικά σταθερά προκριματικά, πέρασε ακόμα και αήττητη σε τελική φάση. Νίκησε εντός την Κροατία με βασικό τον Ζαραδούκα, πέρασε την Ουκρανία σε μπαράζ με τον Πλιάτσικα να παίζει 60 λεπτά.

Προκρίθηκε και στις τέσσερις τελικές φάσεις μετά το Μουντιάλ του 2006. Πήγε σε δύο Ευρωπαϊκά και σε δύο Παγκόσμια, παρότι σιγά-σιγά έχανε τα μέλη της χρυσής φουρνιάς του 2004. Σε δύο απ’αυτά πέρασε ξανά τη φάση των ομίλων, ήταν στους 8 του Euro 2012, έζησε το ιστορικό καλοκαίρι του 2014, όταν βρέθηκε στους 16 του Μουντιάλ και διεκδίκησε τους προημιτελικούς στα πέναλτι.

Η Εθνική εκμεταλλεύτηκε 200% τον θρίαμβο του 2004. Χωρίς πάντα να έχει την ίδια ποιότητα/πληρότητα, κράτησε το know-how και τον χαρακτήρα, τα στεγανά και τη σταθερότητα, την προσήλωση στον στόχο, αλλά και το αίσθημα της ευθύνης για την επίτευξή του.

Την Εθνική μπορούσε να αλλάξει το 2004 και αυτήν άλλαξε. Όχι για λίγο, αλλά για δέκα χρόνια.

Την ατάκα περί μη εκμετάλλευσης της ιστορικής ευκαιρίας την έβγαλαν και την αναπαρήγαγαν άνθρωποι που είχαν στο μυαλό τους το 1987 και το μπάσκετ. Δεν σκέφτηκαν βέβαια πως το 1987 δεν άλλαξε το μπάσκετ, αλλά το έχτισε σχεδόν από μηδενική βάση.

Το ποδόσφαιρο εννοείται πως δεν θα άλλαζε το 2004, δεν γινόταν να συμβεί κάτι τέτοιο. Είναι σαν να περιμένεις να αλλάξει μια ολόκληρη χτισμένη πόλη, επειδή την επισκέφτηκε ένας αρχιτέκτονας. Αλλάζει μόνο αν γκρεμιστεί κι αυτό δεν γίνεται, άρα θα παραμείνει ως έχει.

Μόνο ένα συγκεκριμένο κομμάτι μπορεί να επηρεαστεί θετικά για ένα μικρό διάστημα. Αυτό ακριβώς συνέβη με την Εθνική, πριν κλείσει κι αυτός ο κύκλος και παραδοθεί το οικόπεδο ξανά στη ζούγκλα που το περιβάλει.

ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΠΕΡΙΜΕΝΕ ΤΕΤΟΙΑ ΠΟΡΕΙΑ

Ναι, αλλά όχι. Εννοείται πως μια πορεία μέχρι την κατάκτηση δεν ήταν καν στα όνειρα των παικτών πριν ξεκινήσει η διοργάνωση. Όμως, παίκτες, ΕΠΟ και προπονητής πίστευαν 100% στην καλή παρουσία και στη διάκριση.

Κανείς δεν αντιμετώπιζε την τελική φάση με τον φόβο που θα έχουμε επανάληψη του 1994 και της ξεφτίλας του Μουντιάλ της Αμερικής. Μπορεί στην Ελλάδα μεγαλοδημοσιογράφοι να έλεγαν στον κόσμο "παίξτε στοίχημα μηδέν έως ένα γκολ και μηδέν έως ένας βαθμοί", αλλά η ομάδα είχε τεράστια πίστη στον εαυτό της.

Το γκρουπ των παικτών δεν είχε μόνο πολύ μεγάλη ποιότητα, αλλά κυρίως είχε μεγάλες προσωπικότητες. Παίκτες που είχαν φάει ήδη πολύ ξύλο στην καριέρα τους, μπαρουτοκαπνισμένοι, έμπειροι και γνώστες του τι σημαίνει να τα βάζεις με τους καλύτερους και να βγαίνεις νικητής.

Ναι, δημόσια δεν θα έλεγε κανείς πάμε να το πάρουμε. Το είπαν μόνο αφού απέκλεισαν την κάτοχο Γαλλία, αφού πήραν το εισιτήριο για τον ημιτελικό. Όμως, ο θρύλος λέει πως ο Γερμανός την είχε πει την ατάκα του.

Αν είχα τον Πατσατζόγλου, θα το παίρναμε

Όταν έφυγε η ομάδα από την Αθήνα, έγιναν οι καθιερωμένες δηλώσεις της αναχώρησης. Έκλεισαν οι κάμερες και ο Γερμανός με το γνωστό αλέγκρο ύφος του, συνέχισε να μιλάει, με εμφανή ευφορία και αποχώρησε. "Τι είπε", ρώτησαν 2-3 ρεπόρτερ τον Τοπαλίδη, αλλά αυτός δεν ήθελε να πει και γελούσε.

Κάποια στιγμή αργότερα ένας ρεπόρτερ επέμενε ακόμα, ήθελε να μάθει τι είχε πει γελώντας ο Ρεχάγελ. "Αν είχα τον Πατσατζόγλου, θα το παίρναμε, αυτό είπε, δεν τον ξέρεις μωρέ τώρα τον Γερμανό, όλο τέτοια λέει".

ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΙΔΑ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΠΑΝΗΓΥΡΤΖΗΔΕΣ

Ισχύει. Το κύμα του ενθουσιασμού έφερε στην Πορτογαλία και άσχετους με το ποδόσφαιρο, με τον ίδιο τρόπο που στις πλατείες και τα μπαλκόνια σε όλη τη χώρα βγήκαν κάθε ειδών άνθρωποι, όχι μόνο οι φανατικοί ποδοσφαιρόφιλοι.

Λεφτά υπήρχαν, όλοι ήθελαν να πάρουν το αεροπλάνο να βρεθούν στην Πορτογαλία, έστω για ένα ματς. Εννοείται πως ανάμεσά τους θα υπήρχαν και "αλεξιπτωτιστές", τύποι και τύπισες που δεν είχαν κάνει όλη τη διαδρομή, αλλά έπεσαν ξαφνικά στο πεδίο της μάχης.

Όμως, μην πιστέψετε ποτέ πως αυτό επηρέασε στο ελάχιστο τη συνολική παρουσία της κερκίδας στα μεγάλα ματς της νοκ-άουτ φάσης. Η στήριξη που είχε η ομάδα απέναντι σε Γαλλία, Τσεχία και στον τελικό με την Πορτογαλία ήταν απαράμιλλη.

Από το ζέσταμα μέχρι το σφύριγμα της λήξης, κάθε ένας στη θέση του θεωρούσε πως το αποτέλεσμα και η πρόκριση εξαρτιόταν αποκλειστικά από εκείνον, από τη δύναμη που θα έδινε στους παίκτες. Τίποτα λιγότερο από το 100%, τίποτα λιγότερο από την απόλυτη προσήλωση στο χορτάρι, χωρίς selfie, social, ποσταρίσματα και like.

Το αποκορύφωμα ήρθε εκείνο βράδυ στο Ντραγκάο. Ο αγώνας ολοκληρώθηκε στο 0-0, πήγαμε στην παράταση. Κι εκεί, ο κόσμος ήταν συγκλονιστικός. Πριν καν έρθουν μία μετά την άλλη οι ευκαιρίες που έφεραν τελικά το γκολ του Δέλλα, ο κόσμος έδωσε από μόνος του μια ώθηση συγκλονιστική.

Λες και δεν ήταν 0-0, λες και δεν κρέμονταν όλα από μια κλωστή, η κερκίδα έστησε ένα φοβερό πάρτι που έσπρωξε τους παίκτες, που ήξεραν πια πως αφού δεν λύγισαν στα 90', η Τσεχία δεν είχε πια καμία τύχη στην παράταση.

ΜΕ ΤΗΝ ΤΣΕΧΙΑ ΣΦΥΡΙΖΑΝ ΤΑ ΔΟΚΑΡΙΑ

Έτσι έχει περάσει στην ιστορία ο αγώνας. Το άγχος μας και το πρωτοφανές διακύβευμα μας έκαναν να νιώθουμε πως σε κάθε φάση γλιτώναμε από του χάρου τα δόντια, πως ήταν ένα μικρό θαύμα που το ενενηντάλεπτο ολοκληρώθηκε χωρίς σκορ.

Δεν έγινε ακριβώς έτσι. Ναι, στα πρώτα λεπτά η Τσεχία έχει δοκάρι, αλλά το σουτ του Ροζίτσκι είναι εκτός περιοχής. Ναι, είναι καλά τα δύο σουτ του Γιανκουλόφσκι, αλλά δεν είναι δα και τετ-α-τετ.

Η αλήθεια είναι πως η Ελλάδα δεν έχει επαναλάβει το παιχνίδι που έκανε με τη Γαλλία: δεν έχουμε απειλήσει, δεν έχουμε κρατήσει μπάλα, είμαστε αρκετή ώρα σε θέση άμυνας. Όμως, δεν έχουμε περάσει τόσο δύσκολη πολιορκία όσο νομίζουμε.

Δύο είναι τα σουτ στην αρχή του αγώνα, αλλά δύο με Κόλερ και Μπάρος προς το φινάλε. Καλές στιγμές, αλλά όχι κάτι κραυγαλέο εξ επαφής που από θαύμα δεν πήγε στα δίχτυα. Να το έβαζαν.

Δεν φταίμε εμείς που δεν το έβαλαν, ούτε φταίμε που έκαναν μόνο μία αλλαγή, τον Σμίτσερ στη θέση του τραυματία Νέτβεντ. Εμείς κάναμε δύο, βάλαμε Τσάρτα και Γιαννακόπουλο και τους πατήσαμε στην παράταση. Στο τέλος των 105', έστω και οριακά, τις καλύτερες ευκαιρίες τις έχουμε εμείς.

Αν σώνει και ντε πρέπει να βρούμε ένα ματς που όντως η μπάλα μας έκανε όλα τα χατήρια, αυτό είναι το παιχνίδι με την Ισπανία. Για να έρθει η ισοφάριση ο Ρεχάγκελ τα έχει παίξει όλα για όλα με δύο πολύ επιθετικές αλλαγές. Η Εθνική παίζει με πέντε πίσω και μπροστά από την άμυνα έχει Ζαγοράκη, Τσάρτα, Νικολαϊδη, Βρύζα και Χαριστέα!

Με μόνο κόφτη τον Ζαγοράκη (που κάνει απίστευτη προσπάθεια), είναι αδύνατον να μαρκάρουμε και να κρατήσουμε μακριά τους Ισπανούς, που επιτίθενται κατά κύματα. Εκεί ναι, σφύριζαν τα δοκάρια, έγινε ένα μικρό θαύμα για να μείνει το 1-1.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΝΤΡΙΜΠΛΑ ΤΟΥ ΖΑΓΟΡΑΚΗ ΣΤΟΝ ΛΙΖΑΡΑΖΟΥ

Το γκολ από μόνο του είναι φοβερό. Η μπάλα περνάει πάνω από τον Λιζαραζού, ο Ζαγόρ πατάει ήρεμα περιοχή, θέλει να κάνει την καλύτερη δυνατή επιλογή. Η σέντρα είναι τέλεια, το άλμα του Χαριστέα είναι ονειρικό, η κεφαλιά είναι οβίδα, σκίζει τα δίχτυα.

Αλλά, οκ, 15 χρόνια μετά, ας το πούμε. Τον πέρασε ο Θόδωρος τον Λιζαραζού, αλλά δεν υπάρχει κάποια φοβερή ντρίμπλα. Η μπάλα είναι διεκδικήσιμη και ο Γάλλος πάει σαν γίδι: τρέχει προς την μπάλα λες κι είναι απολύτως κρίσιμο να πάει πρώτος σ'αυτήν, λες και ο Ζαγοράκης είναι ο Ντάνι Άλβες.

Ο αρχηγός απλώς την τσιμπάει πρώτος, αυτή είναι όλη κι όλη η ιστορική ντρίμπλα. Ένα τσίμπημα σε μια διεκδίκηση 50-50. Κι αν υπάρχει κάτι υποτιμημένο, αυτό είναι η μπάλα του Μπασινά. Με πλάτη στο γήπεδο, υπό πίεση, ο Άγγελος έκανε ένα εκπληκτικό άνοιγμα πάνω στο ανέβασμα του Ζαγοράκη.

ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΘΑΥΜΑ ΣΕ ΜΙΑ ΨΕΥΤΙΚΗ ΧΩΡΑ

Ανήκει σε παλαιό κείμενο, αλλά θέλω πάντα να το θυμίζω. Εκείνο το καλοκαίρι, το "ψέμα" ήταν το Euro. Οι "αλήθειες" ήταν η γέφυρα στο Ρίο-Αντίριο, η Αττική Οδός, το "Ελευθέριος Βενιζέλος", οι εγκαταστάσεις των Ολυμπιακό Αγώνων, το μετρό της Αθήνας, το χρηματιστήριο στα ύψη.

Αυτή ήταν η "πραγματικότητα". Όλα αυτά ήταν χειροπιαστά, τα βλέπαμε, τα ζούσαμε. Αυτή ήταν η πόλη μας, η χώρα μας. Ανέβαινε επίπεδο, έργο με το έργο, μέρα με τη μέρα. Έτσι νομίζαμε, έτσι νιώθαμε, αυτή ήταν η "πραγματικότητα".

Το Euro, η πρεμιέρα, η πρόκριση στους "8", η Γαλλία, η Τσεχία, η Πορτογαλία, όλα αυτά ήταν το όνειρο, το απίστευτο, το αδύνατο, αυτό που "δεν γίνεται". Όλα τ’άλλα μας φαίνονταν φυσιολογικά κι αληθινά. Το εξωπραγματικό και το ψέμα ήταν που πήγαμε να κάνουμε μια νίκη και γυρίσαμε με την κούπα αγκαλιά.

Είναι τραγικό, αλλά αληθές: Όλα αυτά δεν ήταν ούτε χειροπιαστά, ούτε αληθινά, ούτε πραγματικά. Νομίζαμε πως ήταν η "πραγματικότητα", αλλά πλέον ο καθένας μας ξέρει και καταλαβαίνει πως αυτά ήταν τα ψεύτικα. Αυτά που όπως λέει ο στίχος "ήταν μικρά, μα που ρίχναν σκιά για να μοιάζουν παλάτια".

Όλα αυτά ήταν φούσκες και το ξέρουμε πλέον πολύ καλά. Όχι μόνο δεν ανεβαίναμε, αλλά σε κάθε βήμα που κάναμε προς τα πάνω, εξασφαλίζαμε τέσσερα μελλοντικά βήματα προς τα κάτω. Νομίζαμε πως ανεβαίναμε έστω σε μια ψηλότερη κορφή απ’αυτές που ξέραμε, ενώ στην πραγματικότητα απλώς εξασφαλίζαμε πως θα πέσουμε από μεγαλύτερο ύψος.

Δεκαπέντε χρόνια μετά, έχουμε πέσει κι ένας θεός ξέρει πότε θα καταφέρουμε να σταθούμε ξανά στα πόδια μας. Κι από εκείνη την "πραγματικότητα" το μοναδικό κομμάτι που μοιάζει ακόμα αληθινό είναι το Euro. Αυτό που τότε ήταν το όνειρο, το αδύνατο, το απίστευτο, αυτό που "μοιάζει με ψέμα".

Η πραγματικότητα αποδείχθηκε οδυνηρή ουτοπία κι οφθαλμαπάτη. Το όνειρο, το "σαν ψέμα" έμεινε το μοναδικό αληθινό, χειροπιαστό, πραγματικό κομμάτι μέσα σ’εκείνη τη ψευτιά. Το μόνο που όντως «συνέβη» ήταν αυτό που κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει.

Γι’αυτόν ακριβώς τον λόγο, δεκαπέντε χρόνια μετά, ευχαριστώ διπλά και τριπλά αυτούς που μου χάρισαν εκείνο το εκπληκτικό ταξίδι κι αυτούς με τους οποίους το έζησα. Όταν οι πραγματικότητες καταρρέουν, τα αληθινά θαύματα κι η θύμησή τους είναι πιο αναγκαία και πολύτιμα από ποτέ.