"Κάθαρση στο τηλεοπτικό πεδίο", "νόμιμες άδειες στα κανάλια" και άλλα πολλά ακούμε τελευταία. Φοριούνται πολύ άλλωστε. Ωστόσο, πώς φτάσαμε ως εδώ;

Ολα ξεκίνησαν το περίφημο καλοκαίρι του 1989. Με το άρθρο 4 του νόμου 1866/89 περί "άδειας μη κρατικής τηλεοράσεως", οι εκδότες που είχαν "εμπειρία και παράδοση στα μέσα ενημέρωσης" έλαβαν το... χρίσμα στην παραχώρηση των δημόσιων συχνοτήτων που θα οδηγούσαν στα πρώτα ιδιωτικά κανάλια στην Ελλάδα. «Μεταξύ των κριτηρίων για τη χορήγηση και ανανέωση της άδειας συνεκτιμώνται η πληρότητα και η ποιότητα του προγράμματος και η εμπειρία και παράδοση των μετόχων της εταιρείας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως επίσης και η ιδιότητα του οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης» ανέφερε η, ιστορική πλέον, παράγραφος 4.

Την πρώτη άδεια, που αφορούσε την «δοκιμή τοπικού τηλεοπτικού σταθμού» πήρε η εταιρία «Τηλέτυπος» - μια άδεια που υπέγραψαν στις 28 Αυγούστου του 1989 οι υπουργοί της κυβέρνησης Τζαννή Τζαννετάκη, Αθανάσιος Κανελλόπουλος, Αντώνης Σαμαράς, Νίκος Κωνσταντόπουλος και Νίκος Γκελεστάθης και έτσι... γεννήθηκε το Mega, με μετόχους τους Χρήστο Λαμπράκη, Βαρδή Βαρδινογιάννη, Γιώργο Μπόμπολα, Κίτσο Τεγόπουλο και Αριστείδη Αλαφούζο. Λίγο αργότερα, την Πρωτοχρονιά του 1990, on air και ο AΝΤ1 που βρήκε από τη συνεργασία του Μίνωα Κυριακού με τον εκδότη του "Ελεύθερου Τύπου" Αρη Βουδούρη και των εκδοτών της εφημερίδας «Πρώτη» Γιάννης Καλογρίτσα και του περιοδικού «Τηλέραμα» Γιάννη Πουρνάρα.

Στην ίδια κυβέρνηση ήταν υπουργοί ο Γιάννης Δραγασάκης (υπουργός επί των οικονομικών τότε, υπουργός Οικονομικών σήμερα) και Φώτης Κουβέλης (τότε Δικαιοσύνης, σήμερα «φλερτάρει» με τον ΣΥΡΙΖΑ για την επάνοδό του).

Κοντολογίς, το '89 ΝΔ και Συνασπισμός έδωσαν το δικαίωμα στους εκδότες να αποκτήσουν και τηλεοπτικούς σταθμούς σε μια περίοδο που οι πράκτορες της ΕΥΠ κυνηγούσαν να κλείσουν το τότε Κανάλι 29 και αργότερα στον Υμηττό έγινε... μάχη ΜΑΤ - υπαλλήλων το 1992 όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσπαθούσε να κλείσει τον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ, συλλαμβάνοντας τον Γιάννη Αλαφούζο

«Συνασπισμός», όχι ΣΥΡΙΖΑ: η σύμπραξη των ΚΚΕ και ΕΑΡ είχε… γεννήσει εκείνη την εποχή των ενιαίο Συνασπισμό που συνέπραξε με τη ΝΔ στο θέμα των τηλεοπτικών αδειών.

Επειδή τότε κυριαρχούσε (και) στα μιντιακά δρώμενα ο Γιώργος Κοσκωτάς, υπήρξε μια ιστορική ομιλία του Κωστή Στεφανόπουλου (ως προέδρου της ΔΗΑΝΑ!) στη Βουλή, την οποία κάλεσε Βουλή «να παρέμβει για να μην δοθούν οι άδειες σε ανθρώπους επικίνδυνους».

Κάπως έτσι άρχισε τηλεοπτικό πάρτι, που κρατά έως σήμερα. Τρία χρόνια αργότερα, επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, δόθηκαν πλέον, απευθείας, «ειδικές άδειες» με την υπογραφή του τότε υπουργού προεδρίας Σωτήρη Κούβελα: σε Mega, ANT1, Star, Seven X (νυν ΣΚΑΪ) του Γιώργου Μπατατούδη, New Channel του Φώτη Μανούση, Κανάλι 29 και τις άδειες τοπικής εμβέλειας σε TV 100, Μακεδονία TV, Telecity του Γιώργου Καρατζαφέρη και ΤΗΛΕΤΩΡΑ του Γρηγόρη Μιχαλόπουλου (εκδότης της «Ελεύθερης Ωρας»). Είχαν… κοπεί μόνο ο 902 TV του ΚΚΕ και ο ΣΚΑΪ του Γιάννη Αλαφούζου.

Επρεπε όμως να γίνει και ένας διαγωνισμός: αυτός επιχειρήθηκε το 1997, με την προκήρυξη επί υπουργίας Τύπου Δημήτρη Ρέππα, επί κυβέρνησης Κώστα Σημίτη πια, 117 αδειών τηλεοπτικών σταθμών, εκ των οποίων οι 6 εθνικής εμβέλειας, 53 περιφερειακής και 58 τοπικής. Κατατέθηκαν 160 φάκελοι, οι οποίοι έμειναν στα... συρτάρια για μια πενταετία και το 2002 ο διαγωνισμός απλά κηρύχθηκε άγονος από τον τότε υπουργό Τύπου Χρήστο Πρωτόπαππα. Ο οποίος το 2003 προκήρυξε νέο διαγωνισμό, κατατέθηκαν 15 φάκελοι αλλά η κυβέρνηση το 2004 και κάπου εκεί κόλλησε, εκ νέου, το θέμα.

Ακολούθησε η εποχή των περίφημων "νταβατζήδων" (ατάκα του Κώστα Καραμανλή) και ο "βασικός μέτοχος". Το πρώτο είναι η φράση που φέρεται να είπε ο τότε πρωθυπουργός, πως δεν θα κάνουν κουμάντο στη χώρα πέντε νταβατζήδες των μίντια και το δεύτερο ο νόμος για τη νομιμοποίησή τους, που εντέλει εξελίχθηκε τον γνωστό νόμο Ρουσόπουλου που ήρε όλα τα ασυμβίβαστα. Και, ταυτόχρονα, άνοιξε και τον δρόμο για την ψηφιακή εποχή και το μονοπώλιο-σκάνδαλο της Digea.

Με τον Αντώνη Σαμαρά πρωθυπουργό, η τότε τρικομματική κυβέρνηση δεν εφάρμοσε τον νόμο 3592/2007 Ρουσόπουλου, ο οποίος προέβλεπε τη «διαδικασία αδειοδότησης των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών με την έκδοση υπουργικής απόφασης για τον αριθμό των αδειών, την εμβέλειά τους και το είδος προγράμματος». Και έδωσε προσωρινές άδειες...

Πού βρισκόμαστε σήμερα; Ο Αλέξης Τσίπρας πέρασε, δια του alter ego του Νίκου Παππά, νόμο για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών. Ωστόσο δεν τηρεί την προεκλογική δέσμευσή του αφού με τον νόμο που ορίζει αριθμό αδειών, ελέγχει ο ίδιος το μιντιακό γίγνεσθαι! Είναι σαν να επιχειρεί να μετατρέψει το... κλειστό επάγγελμα του καναλάρχη σε «περίκλειστο». Ισως δε να μη φτάσει καν εκεί, με δεδομένο ότι η αντιπολίτευση δε δέχεται να συγκροτηθεί ένα «κομματικό» Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, το οποίο θα επιβλέψει τις διαδικασίες διαγωνισμού με προαποφασισμένο πλαίσιο.

Φυσικά η ΝΔ, που επικρίνει τον Παππά πως αποφασίζει μόνος του για τις άδειες, ως κυβέρνηση παρέκαμψε το ΕΣΡ τον Δεκέμβριο του 2015, όταν η τότε αρμόδια υπουργός Σοφία Βούλτεψη έδωσε με τη μορφή της «μεταβολής φορέα» το δικαίωμα εκπομπής στους Flash, Best, Nitro και Ξένιο από ομάδες εργαζομένων τους (αυτοδιαχειριζόμενοι ραδιοφωνικοί σταθμοί) απαξιώνοντας το ΕΣΡ που είναι αρμόδιο για τη χορήγηση των αδειών!

Σημειωτέον ότι, μετά τη δρομολόγηση των τηλεοπτικών αδειών, η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να ανοίξει και τον φάκελο του ραδιοφώνου. Ηδη ο υπουργός Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης ενημέρωσε ότι είναι έτοιμη και θα δημοσιευθεί προς διαβούλευση μια μελέτη για τον νέο «χάρτη συχνοτήτων» στο ραδιόφωνο.

Οπως και τηλεοπτικά, έτσι και ραδιοφωνικά το τοπίο είναι… αρρύθμιστο. Στην Αττική εκδόθηκαν οι πρώτες 15 άδειες, μετά από διαγωνιστική διαδικασία βάσει μοριοδότησης, όπως προέβλεπε ο νόμος το 2001, ενώ το 2002 βγήκαν άλλες 15 άδειες από το ΕΣΡ, τετραετούς διάρκειας που έληξαν το 2006. Και, μαντέψτε, έκτοτε τη βγάζουν με… προσωρινές άδειες.

-> Ο Mediaρχης παρεμβαίνει καθημερινά στο «Βούρτσα, Μπάλα και Τραμπάλα» (18:00 με 20:00) στον Sport24 Radio 103,3 .

FB page Nίκος Μποζιονέλος , Twitter @nbozionelos

Ε-mail: [email protected]

Hashtag #s24media