Η προφητεία του Πάουλο

Οι παλιοί θυμούνται και οι νέοι μαθαίνουν για το «σερβικό λόμπι» των προπονητών στο μπάσκετ, όπου (σε ομάδες έστω) ο ένας στηρίζει τον άλλο, με απώτερο σκοπό την προβολή της εξαιρετικής δουλειάς που γίνεται σε αυτόν τον τομέα. Ε ότι γίνεται διαχρονικά στο ματς με τους Σέρβους, γίνεται εσχάτως στο ποδόσφαιρο με τους Πορτογάλους!

Ο Πάουλο Σόουζα ήταν προπονητής από την εποχή που έπαιζε μπάλα

Ο Πάουλο Μανουέλ Καρβάλιο ντε Σόουζα (ναι, ο γνωστός του Παναθηναϊκού με το ποτήρι κρασί στον Στράτο Αποστολάκη είναι!) γιορτάζει σήμερα (30/08) τα 45α γενέθλιά του, αλλά οι παίκτες του στην Φιορεντίνα του έκαναν δώρο την προηγούμενη εβδομάδα, με τη νίκη επί της Μίλαν (2-0) στην πρεμιέρα του Καμπιονάτο.

Μια νίκη που, επί της ουσίας, ο Πάουλο, μέλος της «χρυσής γενιάς» ποδοσφαιριστών της Πορτογαλίας (μαζί με Λουίς Φίγκο και Ρουί Κόστα), μεταξύ άλλων, αφιέρωσε στον Ζοσέ Μουρίνιο. Ο λόγος; «Αποτελεί μεγάλο παράδειγμα, κατέκτησε τα πάντα και άνοιξε την αγορά για εμάς τους Πορτογάλους» εξήγησε σχετικά ο Σόουζα, ο οποίος ως παίκτης υπήρξε προπονητής μέσα στο γήπεδο, χαρακτηρίζει κορυφαία καινοτομία ενός τεχνικού την επιλογή του Κάρλο Αντσελότι στην Μίλαν να γυρίσει το «οκταρό - δεκάρι» Αντρέα Πίρλο σε ρόλο «εξαριού» (διαφωνεί κανείς μαζί του;) και τον Νοέμβριο του 2009 είχε κάνει μια δήλωση που αποδεικνύεται προφητική.

Ο Κάρλος Κεϊρόζ ήταν από τους πρώτους που έδειξαν τον δρόμο

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Publico», ο πρώην προπονητής των ΚΠΡ, Σουόνσι, Λέστερ, Βιντεότον, Μακάμπι Τελ Αβίβ και Βασιλείας έλεγε μεταξύ άλλων πως «μετά την «χρυσή γενιά» ποδοσφαιριστών, στην Πορτογαλία εμφανίζεται «χρυσή γενιά» προπονητών και παραγόντων».

Για του λόγου τ' αληθές, οι Πορτογάλοι προπονητές (αυτοί μας απασχολούν εν προκειμένω, όχι οι παράγοντες) έχουν γίνει της μόδας και, όπως κάποτε λέγαμε πως όποια πέτρα και αν σηκώσεις, θα βρεις Έλληνα από κάτω, έτσι και τώρα συναντάς Πορτογάλο τεχνικό στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών.

Η Ελλάδα δεν ξεφεύγει από τον κανόνα με τον Μάρκο Σίλβα (Ολυμπιακός) και τον Λιονέλ Πόντες (Παναιτωλικός), για να μην μιλήσουμε βεβαίως για την νοσταλγία που νιώθουμε που δεν υπάρχει πλέον στο τιμόνι της Εθνικής ομάδας ο Φερνάντο Σάντος, ειδικά μετά τα όσα απογοητευτικά ακολούθησαν της θητείας του συντηρητικού ενδεχομένως, αλλά τρομερά αποτελεσματικού προπονητή από το Εστορίλ.

Ζοσέ Μουρίνιο, ο «Special One» των Πορτογάλων προπονητών

Πέντε Πορτογάλοι προπονητές οδήγησαν πέρυσι τις ομάδες τους στην κατάκτηση του πρωταθλήματος σε ισάριθμες ευρωπαϊκές χώρες: Ο Ζοσέ Μουρίνιο (Τσέλσι - Αγγλία), ο Ζορζ Ζέσους (Μπενφίκα - Πορτογαλία), ο Βίτορ Περέιρα (Ολυμπιακός - Ελλάδα), ο Αντρέ Βίλας Μπόας (Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης - Ρωσία) και, βεβαίως, ο Πάουλο Σόουζα (Βασιλεία - Ελβετία), ο οποίος εξαργύρωσε την καλή του δουλειά με το τιμόνι της Φιορεντίνα.

Τι το ξεχωριστό, όμως, έχουν οι Πορτογάλοι προπονητές και κλέβουν την παράσταση; Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, όχι πολλά, αφού ήταν ελάχιστοι αυτοί που έκαναν καριέρα στο εξωτερικό, εγκλωβισμένοι σε παλαιολιθικές τακτικές και συμπεριφορές, οι οποίες μπήκαν στην άκρη χάρη, κυρίως, σε δύο προπονητές: Τον Κάρλος Κεϊρόζ και τον Ζοσέ Μουρίνιο.

Ο τεχνικός που οδήγησε την προαναφερθείσα «χρυσή γενιά» του πορτογαλικού ποδοσφαίρου στην κατάκτηση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Νέων το 1989, εισήγαγε το προφίλ του μελετηρού προπονητή, ο οποίος έχει σπουδάσει σε πανεπιστήμιο (στο τεχνικό της Λισσαβόνας και σε αυτό της Πόρτο, με τον καθηγητή Βίκτορ Φράδε να αποτελεί σημείο αναφοράς για τις θεωρίες του), ξοδεύει δεκάδες ώρες για να μαθαίνει - βελτιώνεται - εξελίσσεται και ξέρει πως να προετοιμάζει ιδανικά την ομάδα του. Το πως θα την κοουτσάρει στην διάρκεια του αγώνα, βεβαίως, εξαρτάται και από τις (ποδοσφαιρικές) στροφές που παίρνει το μυαλό του εκάστοτε προπονητή.

Ο Λεονάρντο Ζαρντίμ δείχνει στην Μονακό τι είναι ικανός να κάνει

Ο Μουρίνιο, στα 14 του, εργάζονταν ήδη ως αναλυτής - κατασκόπος των ομάδων που επρόκειτο να αντιμετωπίσει η ομάδα του πατέρα του. Και μπορεί να έχει πολλούς αμφισβητίες - πολέμιους λόγω του χαρακτήρα και του «σόου» που στήνει κάθε τρεις και λίγο για να διαχειρίζεται καταστάσεις προς το συμφέρον του ιδίου και της ομάδας του, αλλά κανείς δεν δικαιούται να αμφισβητήσει την αποτελεσματικότητα και το άρτιο της δουλειάς του «Special One».

«Η Πορτογαλία έχει τους καλύτερους προπονητές στον κόσμο. Ξέρουν ακριβώς πως να προετοιμάσουν στρατηγικά τις ομάδες τους» υποστηρίζει ο Ζορζ Ζέσους και η αποτελεσματικότητα των μεθόδων του Λεονάρντο Ζαρντίμ στην Μονακό, του Νούνο Εσπίριτο Σάντο στην Βαλένθια (έστω και με τις πολύτιμες «πλάτες» του κολλητού και μάνατζέρ του, Ζορζ Μέντες) ή του Πάουλο Σόουζα, επιβεβαιώνουν του (υπερβολικού;) λόγου τ' αληθές.

«Ο Μουρίνιο έχει κατακτήσει τόσους τίτλους, που δεν αποτελεί έκπληξη όταν προσθέτει έναν ακόμα. Οι Πορτογάλοι προπονητές βρίσκονται αυτή την στιγμή στην μόδα» προσθέτει ο Σάντος για ένα φαινόμενο που εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς.

Ο Μάρκο Σίλβα του Ολυμπιακού, εκπρόσωπος της νουβέλ βαγκ των Πορτογάλων τεχνικών

Και ο κύριος λόγος, αναμφίβολα, δεν είναι ότι οι ομάδες που κατευθύνουν αυτοί οι προπονητές θαμπώνουν με το θέαμα που προσφέρουν. Όχι, κάθε άλλο. Το κύριο ζητούμενο, άλλωστε, είναι οι νίκες και οι τίτλοι. Και η μεθοδική δουλειά των Πορτογάλων, η βασική αρχή ότι «η καλύτερη επίθεση είναι η άμυνα», αποδεικνύονται τόσο άρρηκτα δεμένες με το (θετικό) αποτέλεσμα, που η ψήφος εμπιστοσύνης στους προπονητές από την γωνιά της Ιβηρικής Χερσονήσου θα διατηρηθεί, πιθανότατα, για αρκετά χρόνια.

Υπάρχουν, άλλωστε, προπονητές που δεν έχουν μπει καν στο 40ό έτος της ηλικίας τους ή το έχουν ξεπεράσει κατά τι, οι οποίοι αφήνουν πολλές υποσχέσεις: Ο Μάρκο Σίλβα του Ολυμπιακού, ο Ρουί Βιτόρια της Μπενφίκα, ο Πάουλο Φονσέκα της Μπράγκα, ο Σέρζιο Κονσεϊσάο (ναι, ο γνωστός!), ο Ζορζ Κόστα της εθνικής ομάδας του Γκαμπόν, ο προκάτοχος του Φερνάντο Σάντος στην εθνική Πορτογαλίας, Πάουλο Μπέντο, ο Μπρούνο Ριμπέιρο, μαθητής του Μουρίνιο, έστω και αν απολύθηκε ύστερα από μόλις ένα δίμηνο από τους ανυπόμονους Βούλγαρους της Λουντόγκορετς.

Πάνω από 250 προπονητές εργάζονται στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη, ακολουθώντας την λογική που διέπει γενικά τον πορτογαλικό λαό, αφού το 20% των Πορτογάλων ζει στο εξωτερικό. «Οι Πορτογάλοι προπονητές είναι όπως οι Πορτογάλοι γενικά, ξέρουν πως να προσαρμόζονται σε νέα δεδομένα και συνθήκες. Είμαστε μια χώρα που έχει παράσχει πολλούς μετανάστες και γενικά έχουν γίνει αποδεκτοί όπου και αν πήγαν» εξηγεί ο Ζοσέ Περέιρα, πρόεδρος της πορτογαλικής ένωσης ποδοσφαιριστών.

Το συμπέρασμα; Ο Πορτογάλος προπονητής είναι δουλευταράς, προσαρμοστικός και κινείται πάνω σε ένα επιτυχημένο μοντέλο που ξεκίνησε με τον Κάρλος Κεϊρόζ και, κυρίως, τον Ζοσέ Μουρίνιο. «Το ποδόσφαιρο είναι πάθος για τους Πορτογάλους προπονητές. Δεν το βλέπουν απλά ως ένα επάγγελμα» συμπληρώνει η δημοσιογράφος (και προπονητής βεβαίως!) Μαριάνα Καμπράλ, για τη νέα ποδοσφαιρική μόδα στην Ευρώπη. Και όχι μόνο...