Ποιος Βενγκέρ;

Έφτασε στο Λονδίνο, άγνωστος μεταξύ άγνωστων, σαν σήμερα (28/09) το 1996. Και σαν σήμερα, 19 χρόνια μετά, ο Αρσέν Βενγκέρ παραμένει στο τιμόνι της Άρσεναλ. Μιας άλλης, εντελώς διαφορετικής Άρσεναλ. Την οποία μεταμόρφωσε ο Αλσατός τεχνικός, όπως άλλαξε και όλο το αγγλικό ποδόσφαιρο.

Το Λονδίνο ήταν πιο μουντό απ' ότι συνήθως. Η Άρσεναλ βολόδερνε, ο Μπρους Ρίοχ είχε μόλις απολυθεί από την θέση του προπονητή και ο Ντέιβιντ Ντιν, τότε αντιπρόεδρος των «κανονιέρηδων», επιχείρησε να καθησυχάσει τους ποδοσφαιριστές. Μπήκε στα αποδυτήρια, στο παλιό προπονητικό κέντρο της ομάδας, και διαβεβαίωσε τους παίκτες ότι όλα θα πάνε καλά, γιατί είχαν έναν νέο προπονητή πρώτης γραμμής. Και το όνομά του ήταν Αρσέν Βενγκέρ. Μια φωνή ακούστηκε από το βάθος: «Ποιος στον @@@@@@ είναι αυτός;».

Αυτή ήταν η πρώτη αντιμετώπιση στο πρόσωπο του 46χρονου Αλσατού τεχνικού, όχι μόνο από τους παίκτες του, αλλά και από τους δύσπιστους δημοσιογράφους. «Ποιος Αρσέν;» αναρωτιόνταν, την επόμενη ημέρα, ένα από τα ταμπλόιντ που έμελλε, σε βάθος χρόνου, να αποθεώσει τον «Κύριο Καθηγητή», όπως είναι το παρατσούκλι του Βενγκέρ, όχι τόσο λόγω του πτυχίου οικονομικών που διαθέτει, αλλά της μεθοδικότητας της δουλειάς του και της προσέγγισης του στο ποδόσφαιρο. Αυτό που δεν θα ήταν ποτέ ξανά το ίδιο.

Τι άλλαξε ο Βενγκέρ στο αγγλικό ποδόσφαιρο

Εντάξει, μην λέμε για τους τίτλους που κατέκτησε (και δεν κατέκτησε) στην Αγγλία ο Βενγκέρ σε αυτά τα 19 χρόνια. Απλώς να υπενθυμίσουμε ότι είναι ο πρώτος ξένος προπονητής που πήρε νταμπλ το 1998, έχει τρία Πρωταθλήματα (1998, 2002, 2004), έξι Κύπελλα (1998, 2002, 2003, 2005, 2014, 2015) και έξι «Κομιούνιτι Σιλντ» (1998, 1999, 2002, 2004, 2014, 2015).

Υπό τις οδηγίες του Τζορτζ Γκρέιαμ, η Άρσεναλ καθιερώθηκε ως «η βαρετή, βαρετή Άρσεναλ». Από την στιγμή που ανέλαβε ο Βενγκέρ, το επίθετο «βαρετή» έφυγε μια για πάντα από το πλευρό των Λονδρέζων. Η Άρσεναλ τα τελευταία 19 χρόνια είναι πολλά διαφορετικά πράγματα, αλλά βαρετή ποτέ.

Όπως δεν είναι βαρετό οτιδήποτε καινούργιο έφερε με την παρουσία του ο Αρσέν στην Άρσεναλ και, κατ' επέκταση, στο ποδόσφαιρο. Ο Λι Ντίξον νόμιζε ότι είχε απέναντί του έναν καθηγητή γεωγραφίας, ο Τόνι Άνταμς αναρωτιόνταν «τι ξέρει αυτός ο Γάλλος από ποδόσφαιρο;» και ο Ρέι Πάρλουρ έκανε μιμήσεις του επιθεωρητή Κλουζό, όταν βεβαίως ο νέος τεχνικός δεν ήταν παρών. Σε λίγο καιρό, όλοι κάθονταν προσοχή και έπιναν νερό στο όνομά του.

Οι προπονήσεις ήταν τελείως διαφορετικές, πιο μικρές, πιο έντονες, αλλά και με την μπάλα ως επίκεντρο, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε μέχρι τότε. Η προσοχή του Βενγκέρ στην λεπτομέρεια παίρνει θρυλικές διαστάσεις. Ανέβαζε την θερμοκρασία στο πούλμαν της ομάδας για να κρατάει σε καλή κατάσταση τους μύες των παικτών (!), καθιέρωσε μερικά λεπτά ησυχίας στα ημίχρονα των αγώνων, προκειμένου οι ποδοσφαιριστές να χαλαρώσουν και να ηρεμήσουν.

Άλλαξε εντελώς την διατροφή. Στα δύο χρόνια του στην Ιαπωνία ως προπονητής της Γκράμπουτς Έιτ (στην οποία πήγε, όταν δεν τα βρήκε με τον Ολυμπιακό!), έμαθε πολλά για το φαγητό. «Είχα την καλύτερη διατροφή της ζωής μου. Όλος ο τρόπος ζωής των Ιαπώνων συνδέεται με την υγεία. Η διατροφή τους είναι επί της ουσίας βραστά λαχανικά, ψάρι και ρύζι. Όχι λίπος, όχι ζάχαρη. Το διαπιστώνεις όταν ζεις εκεί ότι δεν υπάρχουν χοντροί άνθρωποι. Θεωρώ ότι στην Αγγλία καταναλώνετε πολλή ζάχαρη και κρέας και όχι αρκετά λαχανικά» υποστήριζε και φρόντισε να αλλάξει τις συνήθειες των παικτών του.

Στην άκρη τα (πολλά, έστω) γλυκά και το πάντα αγαπημένο στους Άγγλους ποδοσφαιριστές αλκοόλ (για ρωτήστε και τον Τόνι Άνταμς να σας πει). Ο Βενγκέρ μεγάλωσε στην παμπ του πατέρα του και, παρ' ότι λάτρεψε την διαφορετικότητα των ανθρώπων που γνώρισε, κατανόησε από πολύ νωρίς πόσο κακός σύντροφος είναι για έναν αθλητή το οινόπνευμα.

Ακόμα και η προθέρμανση ήταν μια καινοτομία του Αλσατού. Πριν από τον πρώτο αγώνα του στον πάγκο, με την Μπλάκμπερν εκτός έδρας (νίκη με 2-0 στις 12 Οκτωβρίου του 1996), ζήτησε από τους ποδοσφαιριστές του να κάνουν διατάσεις σε αίθουσα του ξενοδοχείου για μισή ώρα. Ο συνδυασμός νέας διατροφής και καλής προετοιμασίας, πάντα με την βοήθεια μασέρ και έμπειρων γιατρών, παρέτεινε αναμφίβολα την καριέρα σε υψηλό επίπεδο μιας άμυνας γεμάτης βετεράνων.

Και αυτές οι μεθόδους μεταδόθηκαν και στις υπόλοιπες ομάδες, οι οποίες είδαν ορθώς στο πρόσωπο του Βενγκέρ έναν άνθρωπο που ήταν μπροστά από την εποχή του. Ο Βενγκέρ έπεισε το διοικητικό συμβούλιο της Άρσεναλ να χτιστεί νέο προπονητικό κέντρο, στο οποίο ο Αλσατός είχε την ευθύνη ακόμα και για το σχήμα και το χρώμα που θα είχαν οι καρέκλες στο εστιατόριο!

Από ένα σημείο και μετά, ο προπονητής είχε πολύ περισσότερες αρμοδιότητες, πέραν του να κατευθύνει την ομάδα στον αγωνιστικό χώρο. Ο Βενγκέρ ήταν προπονητής, αλλά εκτελούσε χρέη τεχνικού διευθυντή, μέχρι και οικονομικού συμβούλου. Καθοριστική, άλλωστε, ήταν η συμμετοχή του στην διαμόρφωση χώρων του «Έμιρεϊτς», την κατασκευή του οποίου στήριξε με πολλές θυσίες, δεχόμενος για χρόνια να μην γίνουν δαπανηρές μεταγραφές, ώστε να μην επιβαρυνθεί η ζορισμένη, οικονομική υγεία του συλλόγου. Το νέο «σπίτι», άλλωστε, ήταν το κύριο ζητούμενο. Επί της ουσίας, ο Βενγκέρ εφάρμοσε το Financial Fair Play πριν καν το συλλάβουν οι αρμόδιοι της UEFA.

Ο νόμος του «Τιτί»

Ο Αρσέν θα καμαρώνει πάντα για «το πρωτάθλημα των αήττητων» του 2004, όταν πήρε τον (τελευταίο μέχρι σήμερα) τίτλο της Πρέμιερ Λιγκ με 26 νίκες και δώδεκα ισοπαλίες σε 38 αγωνιστικές. Έκτοτε, αρκετοί είπαν ότι από ένα σημείο και μετά η Άρσεναλ έπαιζε προκλητικά για να μην χάσει παρά για να κερδίσει, όταν είχε εξασφαλίσει το πρωτάθλημα και κυνηγούσε το αήττητο. Το αήττητο σερί, ακατάρριπτο μέχρι σήμερα, έφτασε τα 49 ματς (36 νίκες - 13 ισοπαλίες).

Και αν υπάρχουν αμφισβητίες ακόμα και γι' αυτό το ιστορικό πρωτάθλημα (στο οποίο η Άρσεναλ μιμήθηκε την αήττητη ομάδα της Πρέστον την σεζόν 1888-89!), κανείς δεν διαφωνεί πως ο Βενγκέρ έχει στο ενεργητικό του την ενδεχομένως πιο επιτυχημένη μεταγραφή στην ιστορία του πρωταθλήματος.

Το καλοκαίρι του 1999, έναντι περίπου 15 εκατομμυρίων ευρώ (με τις σημερινές ισοτιμίες), στο Λονδίνο προσγειώνονταν ένας ποδοσφαιριστής που ο Βενγκέρ προώθησε στην Μονακό και τον έβλεπε να μαραζώνει στην Γιουβέντους, αγωνιζόμενος ως αριστερό εξτρέμ. Ο Αλσατός πήρε υπό την προστασία του τον Τιερί Ανρί, τον καθιέρωσε ως επιθετικό και ο «Τιτί» μεταμορφώθηκε σε ένα από τα πιο φονικά φορ του κόσμου.

«Ο Βενγκέρ μου άλλαξε την ζωή» παραδέχεται ο πρώτος σκόρερ πλέον στην ιστορία της Άρσεναλ, η με διαφορά πιο πετυχημένη μεταγραφή στα 19 χρόνια παρουσίας του μακροβιότερου τεχνικού στην τωρινή Πρέμιερ Λιγκ, ύστερα από την αποχώρηση του «παλιόφιλου» του Σερ Άλεξ Φέργκιουσον.

Πίσω του ακολουθούν κινήσεις όπως αυτές των Πατρίκ Βιεϊρά, Νικολάς Ανελκά, Μαρκ Όφερμαρς, Φρέντι Λιούνγκμπεργκ, Ρομπέρ Πιρές, Σολ Κάμπελ, Ζιλμπέρτο Σίλβα, Σεσκ Φάμπρεγας και Ματιέ Φλαμινί. Πολλοί εξ' αυτών πήγαν στην Άρσεναλ να βρουν την υγειά τους και έπαιξαν το καλύτερο ποδόσφαιρο της ζωής τους, προς τέρψιν των θαμώνων του «Χάιμπουρι» και στη συνέχεια του «Έμιρεϊτς».

Η «κατάρα» της Ευρώπης

Επί εποχής Βενγκέρ, η Άρσεναλ δεν έπεσε ΠΟΤΕ κάτω από την τέταρτη θέση της βαθμολογίας. Πάντα παρούσα στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, πάντα ανταγωνιστική, πάντα αποτυχημένη.

Φαίνεται πως η ευρωπαϊκή κούπα θα παραμείνει το μεγάλο απωθημένο του Αλσατού τεχνικού, ο οποίος την άγγιξε με τα ακροδάχτυλά του σε δύο περιπτώσεις: Αρχικά το 2000, όταν έχασε στα πέναλτι το Κύπελλο UEFA κόντρα στην Γαλατάσαραϊ του Φατίχ Τερίμ και του Γκεόργκι Χάτζι.

Και, έξι χρόνια αργότερα, όταν η ομάδα του προηγήθηκε, έχασε ευκαιρίες με τον Ανρί για να πετύχει και άλλο γκολ, αλλά αγωνιζόμενη με δέκα παίκτες για πάνω από 70 λεπτά, λύγισε στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ κόντρα στην Μπαρτσελόνα. Έναν τελικό που διεξήχθη στο Παρίσι, γενέτειρα του «Τιτί» και μια πόλη που απέχει 480 χιλιόμετρα από το Στρασβούργο, όπου ο Βενγκέρ έκανε τα πρώτα του βήματα και εκεί όπου ξεκίνησε τον δρόμο του.

Η Άρσεναλ μπορεί να μην έχει απολαύσει επί Βενγκέρ το νέκταρ μιας διεθνούς επιτυχίας αλλά, κατά ένα ειρωνικό τρόπο, έγινε η πρώτη πιο «διεθνής» αγγλική ομάδα. Όταν ανέλαβε ο Αλσατός, ο νεαρός τότε Βιεϊρά ήταν ο μοναδικός μη Βρετανός.

Το 2005, η Άρσεναλ έγινε η πρώτη αγγλική ομάδα που παρέταξε μια ολόκληρη αποστολή χωρίς Βρετανό (σε εντός έδρας αγώνα με την Κρίσταλ Πάλας). Έξι Γάλλοι, τρεις Ισπανοί, δύο Ολλανδοί, ένας Γερμανός, ένας Ιβοριανός, ένας Καμερουνέζος, ένας Βραζιλιάνος και ένας Ελβετός συνέθεταν την ιστορική 16άδα των «Κανονιέρηδων».

Τι απαντάει ο Βενγκέρ σε όσους τον κατακρίνουν για τους πολλούς ξένους; «Μπάλα παίζει η ποιότητα και η ικανότητα ενός ποδοσφαιριστή, όχι το διαβατήριο του». Μπορείς να του πεις ότι έχει άδικο;

Το ματς που επαναλήφθηκε

Πάνω από χίλια ματς (με ποσοστό νικών που αγγίζει το 60%), 15 τίτλοι, πολλοί φίλοι και εχθροί (στους τελευταίους, ο Ζοσέ Μουρίνιο αντικατέστησε τον Σερ Άλεξ Φέργκθουσον) και ένας αγώνας που έμεινε στην ιστορία γιατί διεξήχθη δύο φορές!

Το Φεβρουάριο του 1999, η Άρσεναλ υποδέχθηκε στο «Χάιμπουρι» την Σέφιλντ Γιουνάιτεντ, για τον πέμπτο γύρο του Κυπέλλου. Οι γηπεδούχοι νίκησαν 2-1, αλλά το γκολ της νίκης από τον Νουάνκο Κανού, επιτεύχθηκε σε μια φάση όπου οι φιλοξενούμενοι είχαν πετάξει την μπάλα έξω, προκειμένου να παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες σε έναν ποδοσφαιριστή τους, που είχε τραυματιστεί.

Το γκολ ήταν απόλυτα νόμιμο, αλλά παραβίαζε τον άγραφο κανόνα του «fair play» που θέλει την μια ομάδα να γυρίζει την μπάλα στην άλλη, όταν αυτή την έχει πετάξει επίτηδες έξω.

Ο Βενγκέρ ανέλαβε δράση και πρότεινε την επανάληψη του αγώνα, παρ' ότι δεν είχε καμία υποχρέωση να το κάνει. Η αγγλική ομοσπονδία αποδέχθηκε το αίτημά του, η Άρσεναλ νίκησε και στον επαναληπτικό με το ίδιο σκορ, στην απόλυτη κίνηση «fair play» που απέσπασε δικαιολογημένα τα εγκώμια απ' όλο τον ποδοσφαιρικό πλανήτη.

«Αρσέν, σε ευχαριστούμε για τις αναμνήσεις, αλλά ήρθε η ώρα να πούμε αντίο». Αυτό το πανό κάνει όλο και πιο συχνά την εμφάνισή του στο «Έμιρεϊτς»

Πότε θα σταματήσει;

Αν η «βαρετή, βαρετή Άρσεναλ» μας έχει αποχαιρετήσει προ πολλού, δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν «βαρεθεί» τον Αρσέν Βενγκέρ ως το αφεντικό των «κανονιέρηδων». Ο ίδιος, στα 65 του, δεν έχει βάλει προθεσμίες στον εαυτό του και απολαμβάνει την δουλειά του. Ποια είναι αυτή; «Να δίνω στον κόσμο που δουλεύει σκληρά όλη την εβδομάδα, κάτι για να διασκεδάζουν τις Τετάρτες και τα Σάββατα».

Αυτός είναι ο καθηγητής Αρσέν Βενγκέρ. Μπορεί να τον λατρεύεις, μπορεί να τον μισείς, αλλά σε καμία περίπτωση δεν σε αφήνει αδιάφορο. Ούτε ο ίδιος, ούτε οι ιδέες του, οι ατάκες του, η φιλοσοφία του.

«Όταν θα φτάσω στις πύλες του Παραδείσου, ο Θεός θα με ρωτήσει: «Τι έκανες στην ζωή σου;». Θα του απαντήσω: «Προσπάθησα να νικάω σε ποδοσφαιρικούς αγώνες». Θα μου πει: «Είσαι σίγουρος ότι αυτό έκανες μόνο;» Ναι, αυτή είναι η ιστορία της ζωής μου» λέει ο ίδιος, σε μια απόλυτα ειλικρινής προσέγγιση της σταδιοδρομίας του.

«Οι πραγματικοί κανονιέρηδες εμπιστεύονται τον Αρσέν» η απάντηση στο παραπάνω πανό

Η πιο ταπεινωτική ήττα του Βενγκέρ στον πάγκο της Άρσεναλ

Αρσέν Βενγκέρ και Ζοσέ Μουρίνιο λατρεύουν να μισιούνται. Τις τελευταίες ημέρες, η κόντρα τους χτυπάει «κόκκινο»

Το νταμπλ του 1998, η πρώτη μεγάλη επιτυχία του καθηγητή