Την περασμένη Παρασκευή η ιταλική Λίγκα αποφάσισε να βοηθήσει την Πάρμα να ολοκληρώσει την παρουσία της στο πρωτάθλημα καλύπτοντας τα έξοδά των αγώνων της μέχρι το τέλος της σεζόν.

Αυτές οι ιστορίες αλληλεγγύης στη (χρεοκοπημένη) Ελλάδα μας αρέσουν πολύ – τόσο πολύ που ξεχνάμε να παρουσιάσουμε και κάποιες λεπτομέρειες. Στην συγκεκριμένη ιστορία η λεπτομέρεια είναι ότι το Sky Italia που έχει τα τηλεοπτικά δικαιώματα του καμπιονάτο, όχι απλά πίεζε για να εξυπηρετηθεί η Πάρμα από τους υπόλοιπους, αλλά ξεκαθάρισε και ότι αν συνεχίζει να μην μεταδίδει δέκα ματς την εβδομάδα όπως το συμβόλαιο προβλέπει, θα ενεργοποιήσει τις ρήτρες και θα στερήσει από τις ομάδες ένα ποσό που ξεπερνά τα 25 εκατ. ευρώ! Οι ιταλικές ομάδες έδωσαν κάτι για να σώσουν τα δικά τους χρήματα.

Συνηθισμένες ιστορίες

Ιστορίες όπως η χρεοκοπία της Πάρμα ή του ΟΦΗ και της Νίκης Βόλου (για να δούμε και τα δικά μας) είναι πολύ συνηθισμένες: στην Ιταλία έχουν χρεοκοπήσει πάνω από σαράντα επαγγελματικές ομάδες τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια – στην πλειοψηφία τους ομάδες της Β΄ και της Γ΄ Εθνικής που δεν θυμάται κανένας. Φυσικά στον σχετικό κατάλογο θα δούμε και ονόματα γνωστά όπως η Νάπολι, η Φιορεντίνα, η Περούτζια, η Βερόνα, που λόγω χρεοκοπίας είχε χάσει και το όνομά της και δεν την αποκαλούσαν για χρόνια «Ελλάς». Παντού χρεοκοπούν ομάδες: στην Ισπανία λύγισαν από τα χρέη ομάδες όπως η Κορντοβα, η Γρανάδα, η Κορούνια, ενώ έφτασαν ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία «θηρία» όπως η Βαλένθια και η Ατλέτικο Μαδρίτης. Οι ομάδες που πλησιάζουν στη χρεοκοπία μπαίνουν σε ειδικό καθεστώς ελέγχου των εξόδων τους, μπας και γλυτώσουν. Αλλού δεν υπάρχουν τέτοιοι μηχανισμοί ελέγχου. Στη Γερμανία τη γλύτωσε από θαύμα η Ντόρτμουντ, στην Αγγλία το βαρύ όνομα δεν έσωσε τη Λιντς, στην Σκοτία όλοι ξέρουμε το Γολγοθά που προσπαθεί ν ανέβει η Ρέιντζερς, η οποία μάλιστα αρνήθηκε και τη βοήθεια της Λίγκας και του Κράτους, προ τριετίας, προτιμώντας να χρεοκοπήσει.

Οπου αυτές οι ιστορίες προκύπτουν υπάρχει πάντα το ερώτημα τι είναι καλύτερο να συμβεί: να εξυπηρετούνται οι ομάδες ακολουθώντας προγράμματα σκληρής λιτότητας ή να αυτοϋποβιβάζονται και να ξεκινούν από την αρχή; Μην βιαστείτε να απαντήσετε: καμία λύση δεν είναι σίγουρη. Η Ντόρτμουντ πχ τα κατάφερε τόσο καλά ακολουθώντας ένα πρόγραμμα λιτότητας που λίγα χρόνια μετά τη χρεοκοπία της κέρδισε το πρωτάθλημα κι έπαιξε στον τελικό του Τσάμπιονς λιγκ. Οποιος επίσης λέει ότι μια βουτιά στη Γ΄ ή στη Δ΄ Εθνική δεν είναι και τόσο πρόβλημα, βλέποντας την ΑΕΚ ή την Νάπολι, δεν έχει παρά να ρίξει μια ματιά στα όσα περνάει φέτος ο Αρης ή να δει πόσο δυσκολεύεται να επανέρθει η μεγάλη Λιντς. Η πραγματικότητα λέει πως το βασικό δεν είναι τι θα κάνεις, αλλά το με ποιο σχέδιο θα το κάνεις: τα σχέδια από τη φύση τους είναι δύσκολα.

Μπερδεύουμε τις προτεραιότητες

Το συνηθέστερο λάθος που γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι μπερδεύουμε το τι πρέπει να γίνεται με τις ομάδες με το τι πρέπει να γίνεται στα πρωταθλήματα. Πανευρωπαϊκά, σπανίως υπήρξε αλληλεγγύη προς τις ομάδες: οι όποιες διευκολύνσεις τους έγιναν, υπήρξαν για να σωθεί το όποιο κύρος των πρωταθλημάτων. Στην Ελλάδα ,μάλιστα, υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια μεγαλύτερη αλληλεγγύη σε ομάδες με προβλήματα, από αυτή που δείχνουν οι Ιταλοί στην Πάρμα για να μην χάσουν τα χρήματα των τηλεοπτικών συμβολαίων: θυμίζω ότι στην Ελλάδα διευκολύνθηκαν ομάδες όπως η ΑΕΚ, ο Αρης, ο Παναθηναϊκός (και κοντά τους καμιά δεκαριά ακόμα) είτε παίρνοντας άδειες συμμετοχής στο πρωτάθλημα (ενώ δεν θα έπρεπε με βάση αποφάσεις αρμοδίων επιτροπών της UEFA), είτε με καλοκαιρινές αλλαγές στους κανονισμούς ώστε και χωρίς άδεια να μην υποβιβάζονται. Ο ΟΦΗ έπαιξε ένα πρωτάθλημα χωρίς να έχει πιστοποιητικό, προ τετραετίας, ενώ για το χατίρι της ΑΕΚ και του Αρη κυρίως, ακυρώθηκαν από τη Σουπερλίγκα οι κανονισμοί που πρόβλεπαν υποβιβασμό, όποιου έχει χρεοκοπήσει και δεν μπορεί να αδειοδοτηθεί. Φυσικά αυτές οι διευκολύνσεις δεν έσωσαν τις ομάδες αυτές από την χρεοκοπία: απλά καθυστέρησαν τις εξελίξεις για λίγο.

Ολες αυτές οι ιστορίες θα έπρεπε να είναι διδακτικές – κι αυτή είναι η μόνη διαφορά μας με τους Ιταλούς, τους Γερμανούς, τους Αγγλους κτλ. Αυτοί όταν τους προκύπτουν τέτοια περιστατικά προβληματίζονται και κάτι αλλάζουν: εμείς το κάνουμε σπάνια. Οι εφετινές περιπτώσεις του ΟΦΗ και της Νίκης Βόλου πχ που διαλύθηκαν, ενώ το πρωτάθλημα είναι σε εξέλιξη, θα πρεπε να κάνουν κατονοητό ότι είναι άλλο πράγμα τα προβλήματα μιας ομάδας και άλλο πράγμα το πρωτάθλημα: μια ομάδα μπορεί να χρεοκοπήσει, ακριβώς γιατί είναι εταιρία και μια εταιρία που κάνει λάθη και μετρά τα ανοίγματά της σωστά μπορεί και να φαλιρίσει – ένα πρωτάθλημα, όμως, δεν επιτρέπεται να γίνεται με ομάδες που είναι έτοιμες οικονομικά να «σκάσουν». Δεν δείχνεις αλληλεγγύη στον χρεοκοπημένο όταν τον δέχεσαι στο πρωτάθλημα: απλά στο όνομα των καλύτερων προθέσεων βγάζεις κι εσύ τα μάτια σου.

Κρύβονται όσοι έχουν ευθύνη

Οι ομάδες, όσο κι αν ακούγεται παράξενο, πρέπει να ενθαρρύνονται να χρεοκοπούν, όταν συσσωρεύουν χρέη: συνήθως τις κρατάνε ζωντανές όσοι στη χρεοκοπία τις οδήγησαν και το κάνουν για να αποφύγουν τις δικές τους ποινικές ευθύνες. Το άγχος, όμως, όποιων εταιρίες βούλιαξαν, δεν μπορεί να μεταφέρεται στο πρωτάθλημα: στο πρωτάθλημα πρέπει να παίρνει μέρος μόνο όποιος έχει τουλάχιστον διαχειρίσιμα χρέη. Το αν έχει κόσμο ή ιστορία ή μεγάλο όνομα δεν πρέπει να απασχολεί όποιον ένα πρωτάθλημα διοργανώνει: σε αυτό θέση πρέπει να έχει μόνο, όποιος μπορεί να τα βγάλει πέρα. Ο κόσμος, η ιστορία και το όνομα μπορεί να είναι σημαντικά μόνο για όποιον προσπαθεί να ορθοποδήσει.

Πολύ φοβάμαι ότι η προβολή ιστοριών όπως αυτή της Πάρμα θα έχει ως συνέπεια να υπάρξει μεγαλύτερη ανοχή στους χρεοκοπημένους και στην Ελλάδα. Για το πρωτάθλημα είναι ό,τι χειρότερο…