Η μισητή Κυρία

Υπάρχουν ελληνικές και ξένες ομάδες που μεταξύ τους μοιάζουν και άλλες που διαφέρουν απόλυτα: ο Ολυμπιακός και η Γιουβέντους τα παλιά χρόνια, που οι ομάδες ήταν λιγότερο εταιρίες και για αυτό το λόγο είχαν και πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, διέφεραν πάρα πολύ. Το μόνο κοινό τους ήταν η αγάπη για τους τίτλους και η ακόρεστη όρεξή τους να κάνουν πρωταθλητισμό – όλα τα άλλα ήταν πολύ διαφορετικά.

Ο Ολυμπιακός ήταν πάντοτε Σύνδεσμος Φιλάθλων και οι οπαδοί του καμάρωναν για το πάθος τους: ο σύλλογος ήταν η μονομανία τους κι ακόμα και σήμερα, αν γνωρίσεις κάποιον, αν είναι οπαδός του Ολυμπιακού θα στο πει πολύ γρήγορα – η ομάδα είναι ένα από τα τέσσερα πέντε σημαντικότερα της ζωής του. Η Γιουβέντους αντίθετα είχε για δεκαετίες το πιο ψυχρό κοινό – τόσο ψυχρό που δεν έμοιαζε καν μεσογειακό.

Την πρώτη φορά στη ζωή μου που είχα βρεθεί στο παλιό Ντελε Αλπι νόμιζα ότι οι οπαδοί της Κυρίας τα έχουν με την διοίκηση κι έχουν αποφασίσει να μην εμψυχώνουν την ομάδα: η Γιούβε του Μαρτσέλο Λίπι, μια μηχανή κατάκτησης τίτλων, έπαιζε με τη Λάτσιο παρουσία τριάντα χιλιάδων οπαδών της και οι 500 – 600 εκδρομείς από τη Ρώμη ακούγονταν περισσότερο. Το ίδιο το γήπεδο ήταν ψυχρό και αχανές – ένας καθεδρικός ναός στην έρημο - χτισμένο για το μουντιάλ του 90, αλλά κυρίως για να κάνουν πάρτι οι τοπικοί εργολάβοι.

Στον Πειραιά ο Ολυμπιακός είναι ένα είδος επίσημης θρησκείας και, αν λίγο κινητοποιηθεί, ρίχνει και βγάζει δημοτικά συμβούλια, όπως πρόσφατα είδαμε. Στο Τορίνο οι οπαδοί της Γιούβε ήταν για δεκαετίες μειοψηφία καθώς οι κάτοικοι της πόλης, αριστεροί στην πλειοψηφία τους, προτιμούσαν να υποστηρίζουν τους ηρωϊκούς (και πολλάκις χρεοκοπημένους) Γκρανάτα, παρά την Κυρία: σήμερα το πράγμα έχει αντιστραφεί.

Ο Ολυμπιακός ήταν για δεκαετίες τόσο αγαπητός που σε όλη την Ελλάδα δημιουργούνταν Ολυμπιακοί – σχεδόν όλες οι ομάδες αυτές φορούσαν ερυθρόλευκα και το όνειρο των ποδοσφαιριστών τους ήταν να φορέσουν την φανέλα του μεγάλου Ολυμπιακού. Στην Ιταλία αντίθετα τα «αντι - γιουβέντους» κλαμπ που φύτρωναν σαν μανιτάρια στη Φλωρεντία, στη Ρώμη, στο Μιλάνο, εξηγούσαν γιατί όπου η Γιούβε εμφανιζόταν υπήρχε ξεσηκωμός. Στον Ολυμπιακό η πανελλήνια δημοφιλία της ομάδας συντηρεί για χρόνια την πρώτη σε κυκλοφορία εφημερίδα της χώρας, δηλαδή το Φως. Αντίθετα η Γιούβε δεν ήθελε ποτέ να είναι αρεστή: όπως έλεγε ο Τζιοβάνι Ανιέλι «αρεστοί είναι συνήθως οι χαμένοι».

Η μεγάλη παραγοντική σχολή

Η παραγοντική σχολή της Γιουβέντους υπήρξε για χρόνια ένα από τα μεγαλύτερα παραγοντικά πανεπιστήμια της Ευρώπης: ο ίδιος ο σημερινός πρόεδρος της UEFA Μισέλ Πλατινί είναι παιδί των Ανιέλι αλλά και του αιώνιου αρχηγού και στη συνέχεια προέδρου της Γιούβε Τζιανφράνκο Μπονιμπέρτι. Ο Μπονιμπέρτι ένα φίλο είχε πάντα στην Ελλάδα: τον Μάνο Μαυροκουκουλάκη κι όταν η Γιούβε κληρώνονταν με τον ΠΑΟ έλεγε στα ιταλικά μέσα ενημέρωσης πως τα ματς θα είναι δυο ευρωπαϊκά ντέρμπι μεταξύ φίλων παραγόντων!

Στη Γιουβέντους οι παράγοντες ήταν ιστορικά πιο σημαντικοί από τους ποδοσφαιριστές: η οικογένεια Ανιέλι χωρίς να σκορπά χρήματα για μεγάλες μεταγραφές, αφού τα κατά καιρούς προβλήματα της FIAT δεν επέτρεπαν υπερβολικά έξοδα, εγγυόταν την οικονομική σταθερότητα της ομάδας – η Γιούβε και οι ιδιοκτήτες της ήταν ένα για δεκαετίες. Στον Ολυμπιακό, αντίθετα, αν εξαιρέσει κανείς τις μικρές περιόδους του Γουλανδρή και του Νταϊφά, μέχρι τον ερχομό του Σωκράτη Κόκκαλη οι πρόεδροι είναι μάλλον αναλώσιμοι και σίγουρα όχι τρομεροί λεφτάδες.

Είναι ωστόσο εντυπωσιακό ότι ως σύλλογος ο Ολυμπιακός συντηρεί πολλά τμήματα και όλα κάνουν πρωταθλητισμό: στο βόλεϊ, στο μπάσκετ και στο πόλο έχει κερδίσει ευρωπαϊκά τρόπαια, ενώ η πανίσχυρη οικονομικά Γιούβε τον Ανιέλι δείχνει μόνο προσοχή στο ποδόσφαιρο. Πολύ διαφορετική είναι και η εκτίμηση των προπονητών, αλλά και των παικτών: στη Γιούβε έχουν για πολλά πολλά χρόνια τον Τραπατόνι και μετά εμπιστεύονται για χρόνια τον Λίπι. Με ξένους δεν θέλουν να μπλέκουν και κυρίως θέλουν να δίνουν το τιμόνι σε παιδιά του συλλόγου, όπως ο Κόντε. Στον Ολυμπιακό οι
προπονητές συνήθως αλλάζουν πανεύκολα κι όλοι ονειρεύονται τον μεγάλο ξένο που θα κάνει την ομάδα ν αλλάξει επίπεδο: στις περιπτώσεις που στον Ολυμπιακό εμπιστεύθηκαν παιδιά δικά τους τα είδαν, αργά ή γρήγορα να λυγίζουν από το στρες του πρωταθλητισμού.

Πολύ διαφορετική και η αντιμετώπιση των παικτών: στη Γιούβε νοιώθουν για τον μεγάλο ποδοσφαιριστή ένα είδος σεβασμού – είτε Πλατινί λέγεται αυτός, είτε Ντελ Πιέρο, είτε Ζιντάν, είτε Μπάτζιο, είτε Πίρλο αντιμετωπίζεται από το κοινό με δέος. Στον Ολυμπιακό αντίθετα, πιο πολύ και από την υπαρκτή αγάπη για προσωπικότητες όπως ο Ζιοβάνι, η εξέδρα έχει περάσει στην ιστορία για συνθήματα όπως «Πετάξτε τις φανέλες και φύγετε από δω» ή «Θρύλε παίξε τη μπάλα της ζωής σου αλλιώς κτλ κτλ».

Σήμερα οι διαφορές είναι λίγες

Με τα χρόνια οι ομάδες άλλαξαν, έγιναν εταιρίες, σήμερα κάπου μοιάζουν. Όταν η Γιούβε έμεινε εννέα χρόνια χωρίς πρωτάθλημα ο Ανιέλι άφησε κατά μέρος τους αριστοκρατικούς τρόπους και φώναξε το Λουτσιάνο Μότζι. Όταν ο Ολυμπιακός γνώρισε τη δική του περίοδο των πέτρινων χρόνων, η διοίκησή του κατάλαβε πως λίγη ενασχόληση με τα της ομοσπονδίας είναι χρήσιμα για να μην σε πιάνουν κορόιδο. Σήμερα στο υπερσύγχρονο γήπεδο της Γιούβε το κοινό είναι πολύ ζωντανό, η ατμόσφαιρα είναι σπουδαία, και το πέρασμα από τη Β Εθνική τους έκανε όλους πιο μαχητικούς και φωνακλάδες: μια συμφορά σε ξυπνάει και δείχνει και πως οι αντίπαλοι όχι μόνο δεν θα σεβαστούν την ιστορία σου αλλά θα κάνουν ότι μπορούν για να σε καταστρέψουν. Σήμερα η Γιούβε είναι πιο λαϊκή από ποτέ, κι ο Ολυμπιακός πολύ οργανωμένος διοικητικά – οι καιροί άλλαξαν.

Αλλά για κάποιους πιο παλιούς Ολυμπιακούς η Γιούβε είναι πάντα η μισητή Κυρία που κάποτε με ένα γκολ του Κόντε στέρησε από τον Ολυμπιακό την πιθανότητα μιας συμμετοχής στα ημιτελικά του Τσάμπιονς λιγκ και κάποια χρόνια αργότερα, αν και αδιάφορη, του έβαλε επτά γκολ στο Τορίνο. Και κάθε ματς με αυτή είναι πόλεμος, γιατί αντιπροσωπεύει ένα άλλο κόσμο στον οποίο ο Ολυμπιακός δεν έχει θέση και ευτυχώς. Ιδεοληψίες είναι αυτές θα πείτε. Μπορεί. Αλλά χωρίς αυτές θα ήμασταν όλοι ίδιοι κι αυτό είναι που δεν αντέχεται…