Κότινος ή στέμμα;
Εξαιρετική η γιορτή της ΕΟΕ. Αξιοσημείωτη η ιδέα των “κεφαλών” της να επανέλθει στο προσκήνιο και ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ για να τον χειροκροτήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ο Δημήτρης Κωνσταντινίδης αναρωτιέται μήπως αυτή είναι η ευκαιρία να φρεσκάρει την επιλεκτική μνήμη της η Ολυμπιακή μας επιτροπή.
Οι καιροί αλλάζουν, τα χρόνια περνάνε, οι αναμνήσεις χάνονται. Πολλές φορές αυτό είναι βολικό. Γιατί οι ρημάδες οι αναμνήσεις δεν συμφέρουν. Ειδικά όταν τις λες “ιστορία”. Καλό είναι να χάνονται, μπας και μπορέσεις να ξαναγράψεις την ιστορία όπως γουστάρεις.
Να τη μάθουν τα παιδιά αλλιώς. Γιατί τα παιδιά είναι πάντα ο στόχος. Για ποιο λόγο θα ήταν η παιδεία μπάχαλο σε αυτή τη χώρα; Είναι ασφαλές το να μη μαθαίνεις. Ή (ακόμα καλύτερα) να μαθαίνεις λάθος. Και η ιστορία μπορεί να ξαναγράφεται μέσα από φαινομενικά αθώες και “συγκινητικές” στιγμές. Όπως αυτή που έστησαν περίτεχνα οι ηγήτορες της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής στην εκδήλωση για την Ολυμπιακή μας ομάδα στο Ζάππειο.
Ο έκπτωτος μονάρχης Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ λοιπόν έβαλε τον μανδύα του χρυσού Ολυμπιονίκη του 1960 και με αυτόν, βράβευσε -μαζί με τη Σοφία Μπεκατώρου- τους Μάντη / Καγιαλή. Ένας γηραιός κύριος, με φανερά προβλήματα υγείας, που είπε δύσκολα αυτά τα λίγα που ήθελε. Ο χρόνος είναι αμείλικτος με όλους. Βασιλείς ή υπηκόους. Χειροκροτήθηκε και όλη η Ελλάδα έμεινε με αυτή τη συγκινητική εικόνα. Είναι κακό αυτό;
Μπορεί και όχι. Η Δημοκρατία -είπαμε ότι συγχωρεί- ακόμα και αυτούς που δεν την τίμησαν ιδιαίτερα, προσωπικά και (πολύ περισσότερο) οικογενειακά. Ακόμα και αυτόν που πριν λίγους μήνες δήλωσε: «Δεν είμαι τέως ή πρώην αλλά ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος, τελεία και παύλα» στην ίδια συνέντευξη που δεν ήθελε να ζητήσει συγγνώμη για τους τόπους εξορίας επί βασιλείας του πατρός του γιατί...δεν ήξερε. Είναι μεγαλόψυχη η Δημοκρατία όμως. Στάθηκε απέναντι στον υιό της βασίλισσας Φρειδερίκης (μέλους της ναζιστικής νεολαίας αλλά τι να φταίει κι αυτός για τις αμαρτίες της μάνας του έτσι;) τον χειροκρότησε μέσω του κορυφαίου εκπροσώπου της, του Προέδρου της Δημοκρατίας. Υπάρχει μεγαλύτερη επίδειξη ότι διαγράφουμε τα άσχημα χρόνια; Λήθη κύριοι!
Είναι φανερό ότι στην ΕΟΕ πιστεύουν πως είναι καλό να ξεχνάμε. Παράδειγμα;
Μπορείς να θυμάσαι τον Ολυμπιονίκη Γλύξμπουργκ αλλά να ξεχνάς τον υπέροχο αθλητή, επιστήμονα και άνθρωπο Γρηγόρη Λαμπράκη. Να τον εξαφανίζεις σιγά σιγά από παντού (όπως από την ονομασία του Μαραθωνίου για χατήρι των χορηγών, αλλά αυτό είναι “αμαρτία” του ΣΕΓΑΣ).
Όχι ο Λαμπράκης δεν πήρε ολυμπιακό μετάλλιο. Ήταν όμως εκεί στους σημαδιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο, μαζί με πολλούς άλλους πανάξιους αθλητές μας. Αν θέλετε θα βρείτε και φωτογραφίες του με τον αθλητή σύμβολο εκείνων των Αγώνων, τον Τζέσε Οουενς. Έψαξα πολύ να βρω κάποια εκδήλωση, της ΕΟΕ γι' αυτούς τους αθλητές. Να μάθει ο κόσμος ποιοι ήταν. Γιατί, όχι μόνο ο Λαμπράκης, αλλά πολλοί από αυτούς έχουν και ενδιαφέρουσα προσωπική ιστορία. Η κοινωνική τους δράση, η ζωή τους είναι και αυτή μέρος της Ολυμπιακής μας ιστορίας. Διοργανώθηκε κάτι επίσημο γι αυτούς; Για να μη σβήσει η μνήμη. Να μην παραγραφεί. Για την παιδεία, τελικά.
Ίσως έχει γίνει και ήμουν εγώ άτυχος και δεν μπόρεσα να ανακαλύψω κάτι. Ίσως έγινε κάτι αλλά δεν προβλήθηκε πολύ. Ή μπορεί κάποιοι να επαναφέρουν μόνο τις μνήμες που οι ίδιοι θέλουν.
Και κάνω τη σύγκριση του τεράστιου Λαμπράκη με τον Κωνσταντίνο, στο πλαίσιο της ευαισθησίας της ΕΟΕ, γιατί η μανούλα του η Φρειδερίκη έλυνε και έδενε όταν ο πρώτος δολοφονήθηκε από το παρακράτος και ο δεύτερος ήταν ο διάδοχος, λίγο πριν ενθρονιστεί. Θα μπορούσα να γράψω αναλυτικά τι έκανε ο καθένας στον βίο του, αλλά θα τα βρείτε εύκολα. Μην μας κατηγορήσουν και για...αναρχοκομμουνιστές.
Στο εξαιρετικό κομμάτι της Γιώτας Κουνάλη, πάντως, θα ανακαλύψετε αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία για τον Λαμπράκη. Αν τα διαβάσουν και στην ηγεσία της ΕΟΕ πιθανότατα να ξεπεράσουν τις όποιες ιδεολογικές τους αγκυλώσεις και να φρεσκάρουν τη μνήμη τους. Μπορεί να τους πει “μπράβο” ακόμα και ο Γλύξμπουργκ. Αυτός ξέρει καλύτερα αν ήταν άξιος ή όχι ο Γρηγόρης Λαμπράκης.
Υ.Γ: Κρίμα γιατί αυτή ήταν και η μοναδική παραφωνία, σε μια λαμπρή εκδήλωση (σε έναν υπέροχο χώρο) που άξιζε πραγματικά στα κορίτσια και τα αγόρια της Ολυμπιακής μας ομάδας. Γιατί δίνουν ψυχή και προσπάθεια σε δύσκολες συνθήκες, με μηδαμινή κρατική υποστήριξη και τέτοιες βραδιές είναι ακόμα ένα παράσημο γι αυτούς.