Μια από τις σημαντικότερες στιγμές στην καριέρα μου, υπήρξε η μέρα που χρίστηκα αρχηγός της κολεγιακής μου ομάδας.

Αναπολώντας την θητεία μου και όλα όσα έμαθα από της άπειρες συζητήσεις με την coach μου, τα αμέτρητα σεμινάρια που μου επέβαλλαν να παρακολουθήσω για να μπορέσω να υπηρετήσω αυτό το ρόλο, και την εξέλιξή μου σαν προσωπικότητα μέσα από αυτή την διαδικασία, για ένα πράγμα είμαι απολύτως βέβαιη; Ότι στα ομαδικά αθλήματα πρωτίστως χρειαζόμαστε καλούς «ηγέτες» και έπειτα καλούς αθλητές.

Προσωπικά ποτέ δεν είδα τον ρόλο μου σαν μια θέση μέσα στην ομάδα, πάντα το έβλεπα σαν αξίωμα και προσπαθούσα στο μέγιστο να φανώ αντάξια του βάζοντας της περισσότερες φορές ασυναίσθητα και συνειδητά τον ίδιο μου τον εαυτό σε δεύτερη μοίρα.

Τι είναι όμως «ηγετικότητα» και πόσο γνώριμοι είμαστε στην Ελλάδα με την χρήση της όσον αφορά την εξέλιξη των ομαδικών αθλημάτων?

Πολλοί προπονητές πιστεύουν πως ο ρόλος του αρχηγού σε μια ομάδα πρέπει να αναθέτεται στον πιο παλιό ή στον πιο έμπειρο ή ακόμα και στον καλύτερο παίχτη μερικές φορές. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή αφήνοντας αυτές τις «παλιομοδίτικες» (κατ’εμέ) απόψεις οι οποίες δεν συνάδουν με τις πεποιθήσεις των επιστημόνων που υπηρετούν την αθλητική ψυχολογία.

Θα αναλύσω λοιπόν, όλα τα σκέλη που συντελούν την έννοια της «ηγετικότητας» έτσι όπως τα έχω διδαχτεί, ασκήσει και υπηρετήσει αποσκοπώντας στο να δείξω το πόσο σημαντικό και απαραίτητο είναι να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε τα οφέλη της.

Γιατί χρειαζόμαστε «ηγέτες» μέσα σε μια ομάδα?

Αδιαμφισβήτητα η επιλογή του αρχηγού σε μια ομάδα κρίνει όχι μόνο τον βαθμό εξέλιξης της μέσα στο γήπεδο αλλά και εκτός αφού, πάνω σε αυτή την επιλογή στηρίζεται και το κλίμα της ομάδας το οποίο σχετίζεται άμεσα με την απόδοση των αθλητών και την επίτευξη των στόχων της. Σίγουρα το ταλέντο είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει σε μια ομάδα αλλά το αμέσως πιο σημαντικό συστατικό για την συνταγή της επιτυχίας είναι η ανάπτυξη της ηγετικότητας. Φυσικά και η προσωπικότητα του προπονητή παίζει βασικό ρόλο;

Όμως, δεν είναι τόσο οι προπονητές όσο οι ηγέτες που υπάρχουν μέσα σε ένα σύνολο παικτών. Αυτά τα άτομα που χαρακτηρίζονται από την ηγετικότατα τους είναι αυτοί που θέτουν τον πήχη ψηλότερα από κάποιους άλλους συμπαίκτες τους, τόσο ψηλά που ούτε ή ίδια η ομάδα, σαν σύνολο δεν αποσκοπεί να φτάσει. Με λίγα λόγια, χρειαζόμαστε καλούς ηγέτες όχι μόνο για μια υγιή, αγωνιστικά, ομάδα αλλά και για την ατομική εξέλιξη του ταλέντου και συνάμα της προσωπικότητας των αθλητών.

Τι σημαίνει να υπηρετεί κάποιος το ρόλο του αρχηγού και ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει σαν προσωπικότητα για να το κάνει επιτυχημένα?

Λένε πως ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά της ηγετικότητας είναι ότι μπορεί να βγάλει τον καλύτερο εαυτό των άλλων στην επιφάνεια. Υπάρχουν όμως ακόμα πολλές «απολαβές» όταν κάποιος υπηρετεί αυτό το ρόλο.

1. Η προσωπική ικανοποίηση του αρχηγού μιας ομάδας είναι η κατανόηση της σημαντικότητας του να βοηθάει τους συμπαίκτες του να επιτύχουν τους στόχους τους, συντελώντας έτσι στην ανάπτυξη τους σαν αθλητές και σαν προσωπικότητες.

2. Η κατανόηση της ικανότητας του να συμβάλλει έμμεσα και άμεσα στην επιτυχία της ομάδας του αφού, η ηγετικότατα του χαρακτηρίζει την εργατικότητα, την αυτοπεποίθηση, της ψυχολογική δύναμη, την χημεία και την αφοσίωση όλων των συμπαικτών του.

Ωστόσο, το να είναι κάποιος αρχηγός και να ηγείται μιας ομάδος δεν έχει μόνο θεμιτές απολαβές αλλά και αθέμιτες . Υπάρχει πάντα ένα μεγάλο ρίσκο στον ρόλο αυτό που κάνει αυτήν την εμπειρία μια από της σημαντικότερες στην ζωή ενός αθλητή καθώς καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την μετέπειτα πορεία του την ζωή, κυρίως σαν προσωπικότητα.

Τα 2 είδη Αρχηγών που μπορείτε να έχετε σε μια ομάδα

1. Leaders by example

Αυτοί οι αρχηγοί είναι οι παίκτες οι οποίοι είναι παραδείγματα για τους συμπαίκτες τους από άποψη εργατικότητας και συμπεριφοράς και όχι τόσο απόδοσης μέσα στο γήπεδο. Τέτοιες προσωπικότητες χαρακτηρίζονται από αφοσίωση τόσο στους στόχους της ομάδας όσο και στον θεσμό μιας ομάδας με την έννοια της οικογένειας, από αισιοδοξία για τον εαυτό τους πρώτιστος και για τις ικανότητες τους σαν παίκτες και σαν προσωπικότητες αλλά και για τους συμπαίκτες τους, και πάνω από όλα από την υπέρμετρη εμπιστοσύνη που εμπνέουν στους προπονητές τους και στην ομάδα συνολικά.

2. Vocal Leaders

Αυτοί οι αρχηγοί όχι μόνο φαίνονται αλλά ακούγονται κιόλας! Η προσωπικότητα ενός τέτοιου παίκτη είναι πολύ δυνατή τόσο που μπορεί να ηγηθεί μιας ομάδας αυθόρμητα και πολύ φυσικά αφού οι ηγετικές του τάσεις κατανοούνται από όλους. Η ικανότητα αυτού του παίκτη είναι να ενθαρρύνει ασταμάτητα τον εαυτό του και τους άλλους, να δημιουργεί ένα απόρθητο συνεχές κίνητρο για όλους, και να προκαλεί τους συμπαίκτες του όπως και τον εαυτό του στο να υπερβαίνουν τους στόχους τους έχοντας έτσι όλους τους παίκτες υπολογίσιμους και σίγουρους για την εργατικότητα και την αποδοτικότητα τους.

Όποιο και αν είναι το είδος που ανήκει ο κάθε αρχηγός μιας ομάδας υπάρχουν κάποιοι βασικοί στόχοι για όλους
• Να κατανοήσουν πως η ομάδα είναι πάνω από όλους
• Να αναπτύξουν δεσμούς εμπιστοσύνης με τους συμπαίκτες τους
• Να κρατήσουν την ομάδα ενωμένη και συγκεντρωμένη σε ένα στόχο
• Να έχουν οι ίδιοι έναν προσωπικό στόχο μεγαλύτερο από αυτόν της ομάδας
• Να είναι αυτοί που εμπνέουν τους συμπαίκτες τους
• Να προσπαθούν πάντα να εμψυχώνουν τους άλλους και να μπορούν να κάνουν το ίδιο και για τον εαυτό τους οι ίδιοι
• Να αναλαμβάνουν την ευθύνη της αποτυχίας αλλά και να μοιράζονται την επιτυχία με όλους
• Να έχουν υπομονή όσον αφορά την ανάπτυξη του ρόλου τους και την προσαρμογή τους σε αυτόν
• Να επικοινωνούν με τους προπονητές και τους συμπαίκτες τους γνωρίζοντας πώς να προσεγγίζουν τον καθένα ξεχωριστά αφού πρώτα έχουν αποκρυπτογραφήσει την προσωπικότητα τούς
• Πάνω από όλα όμως ένας αρχηγός πρέπει να έχει ΟΝΕΙΡΑ και ΣΤΟΧΟΥΣ και πολύ παρά πολύ όρεξη για δουλεία!
• Πως μπορεί μέσα από αυτήν την διαδικασία να βοηθηθεί μια ομάδα?

Μια ομάδα μπορεί να βοηθηθεί στο μέγιστο μέσα από την ανάπτυξη της ηγετικότητας πάντα όμως με την επιλογή των σωστών ατόμων για να φέρουν σε πέρας αυτήν την αποστολή. Η δυνατότητα αυτών των δυνατών προσωπικοτήτων που υπάρχουν σε κάθε ομάδα να εμπνέουν, να στηρίζουν και να εμψυχώνουν τους γύρω τους είναι αυτό που κάνει την ηγετικότητα βασική προϋπόθεση για την δημιουργία μιας καλής και υγιής ομάδας. Με την επίτευξη αυτού του στόχου θα παρατηρήσετε ότι θα αναπτυχθεί η αίσθηση μιας «ασφάλειας» μέσα στην ομάδα η όποια θα είναι η βάση της αυτοπεποίθησης η οποία αδιαμφισβήτητα είναι το κλειδί στην επιτυχία.