Ένα ευχαριστώ και μία βαθιά υπόκλιση στη Σοφία Μπεκατώρου

Μια σπουδαία αθλήτρια. Μια από τις πιο σημαντικές εκπροσώπους του ελληνικού αθλητισμού στα υδάτινα πέρατα του κόσμου. Η Σοφία Μπεκατώρου, η ιστιοπλόος που έχει δαμάσει τα πιο άγρια κύματα, τις βαθύτερες θάλασσες, τους πιο επιθετικούς ανέμους. Η κάτοχος των 2 Ολυμπιακών μεταλλίων και των αμέτρητων διακρίσεων.

Γράφει η αρχισυντάκτρια του Ladylike, Μαριλέλλα Αντωνοπούλου

Μια γυναίκα που με τη στάση της μας κάνει επαναλαμβανόμενα περήφανες και περήφανους. Και που μόλις το έκανε για μία ακόμα φορά, με τον πιο ουσιαστικό τρόπο. Γιατί χρειάζεται να υπερβείς τα πιο θωρακισμένα προσωπικά σου όρια, να ξεπεράσεις τις πιο θεόρατες αναστολές σου, να κάνεις όλες τις φωνές πέρα για να μιλήσεις δημόσια για έναν βιασμό. Να παραδεχτείς τη σεξουαλική κακοποίηση σε βάρος σου. Το βίωμα που αλλάζει για πάντα τον τρόπο που βλέπεις τους άλλους, τον εαυτό σου.

Μπροστά στη βία όμως είμαστε όλοι εν δυνάμει ευάλωτοι. Μόνο η καταγγελία και η συστηματική καταδίκη της σε κάθε μορφή της είναι το μέσο για να την αποδυναμώσουμε.

Η Σοφία Μπεκατώρου θα μπορούσε να έχει μιλήσει νωρίτερα, ναι. Είναι πιο εύκολο να το ζητάς από το να το πάρεις απόφαση, κι ας είναι ανυπολόγιστα απαραίτητο. «Στο μικρό και αθώο μυαλό μου η μόνη λύση ήταν να σιωπήσω και να κάνω ότι δε συνέβη τίποτα», παραδέχεται στη συγκλονιστική της εξομολόγηση. «Ο μόνος στον οποίο κατάφερα να ανοιχτώ ήταν ότι δεσμός που διατηρούσα τότε, από τον οποίο επίσης ζήτησα να μην αντιδράσει, καθώς ήταν κι αυτός Αθλητής. Επίσης τότε δεν είχαμε κάποια συνεργασία με αθλητική ψυχολόγο και φυσικά δεν θα μιλούσα ποτέ στους γονείς μου, γιατί θα με σταμάταγαν από την ιστιοπλοΐα».

Η Μπεκατώρου είχε λόγους να μην μιλήσει. Σώπασε γιατί φοβόταν ότι δεν θα την πίστευε κανείς, ότι θα έχανε τα πάντα. Ότι ο λόγος μιας νεαρής αθλήτριας θα αποδυναμωνόταν μπροστά στους αθέμιτους ισχυρισμούς του πιο δυνατού αθλητικού παράγοντα. Ένιωσε ντροπή, ενοχή. Αισθήματα που αποτελούν κοινό τόπο για τα περισσότερα θύματα σεξουαλικών επιθέσεων. Η Πανευρωπαϊκή Έρευνα για τη Βία Κατά των Γυναικών αναφέρει πως μόλις 1 στα 3 θύματα βίας καταγγέλλει το περιστατικό. Αλλά όσο δύσκολο κι αν είναι, ό,τι ρίσκο κι αν ενέχει, η καταγγελία της βίας πρέπει να μπαίνει σε προτεραιότητα χωρίς δεύτερη σκέψη.

Γιατί θεραπεύει. Γιατί ενθαρρύνει κι άλλους ανθρώπους να κάνουν το ίδιο, είτε σαν θύματα είτε σαν θεατές. Γιατί η καταγγελία είναι ο μόνος δρόμος για να ξεμπερδεύουμε σαν κοινωνία με αυτές τις απάνθρωπες πρακτικές. Για το γεγονός ότι η Σοφία Μπεκατώρου ένιωσε αδύναμη να υπερασπιστεί την αδιαφιλονίκητη αλήθεια της φταίμε όλοι σαν κοινωνία. Η κουλτούρα του βιασμού επιβιώνει κυρίως εξαιτίας του πνεύματος γενικευμένης ατιμωρησίας που άτυπα επικρατεί στις συνειδήσεις πολλών εξ ημών. «Τα 'θελε ο κ@@@ς της», «έτσι όπως κυκλοφορεί πώς θα τη σεβαστούν» είναι τυπικές τοποθετήσεις που ανοίγουν αβίαστα τον δρόμο για τέτοια ανίερα περιστατικά.

1 στις 20 γυναίκες στην ΕΕ έχει πέσει θύμα βιασμού. Το 33 % των γυναικών έχει πέσει θύμα σωματικής και/ή σεξουαλικής βίας μετά την ηλικία των 15 ετών. Οι συνηθέστερες μορφές σωματικής βίας είναι οι σπρωξιές και τα σκουντήματα, τα χαστούκια, το βίαιο τράβηγμα και το τράβηγμα των μαλλιών της γυναίκας. Η έμφυλη βία μαστίζει και ο σεξισμός σε χώρους ανδροκρατούμενους, όπως αυτός του αθλητισμού, είναι πανταχού παρών. Απλώνει τα κλαδιά του σε νοοτροπίες, στάσεις ακόμα και στα πιο «αθώα» αστεία μας. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα αθώο στην απαξίωση, την απουσία της συναίνεσης και την έλλειψη σεβασμού.

Η αναγνώριση του σθένους της Σοφίας Μπεκατώρου ώστε να μιλήσει ανοιχτά για την κακοποίησή της δεν είναι αυτονόητη, είναι όμως επιβεβλημένη. Πρέπει να τη στηρίξουμε με όλες τις δυνάμεις μας μπας κι αρχίσουμε επιτέλους να μιλάμε πια ελεύθερα και ανοιχτά για όλα εκείνα τα κακώς κρυμμένα ζητήματα βίας γενικότερα και πιο ειδικά στον χώρο του αθλητισμού. Βία σε κάθε μορφή της. Σεξουαλική, λεκτική, ψυχολογική, σωματική, οικονομική. Δεν έχουν περάσει παρά μερικοί μήνες από τότε που η Simone Biles, το «παιδί θαύμα» της παγκόσμιας γυμναστικής μήνυσε την αμερικανική Ολυμπιακή Επιτροπή για σεξουαλική κακοποίηση μαζί με ακόμα 139 θύματα. Ποιος ξεχνά την καταγγελία του Εμμανουήλ Καραλή για ρατσιστική επίθεση- άλλη μια αδιαμφισβήτητη εκδοχή της βίας- από τον ομοσπονδιακό προπονητή του. Όλες τους είναι ιστορίες με κοινό εχθρό.

Η Σοφία Μπεκατώρου με τη σειρά της, κόντρα στον καιρό ανοίγει πανιά για έναν κόσμο μακριά από τις συμπληγάδες της έμφυλης βίας. Της αξίζει το πιο μεγάλο ευχαριστώ και η πιο βαθιά μας υπόκλιση.