Είσαι ο και λέγεσαι...

Σε αντίθεση με την αβάσταχτη σοβαροφάνεια των άλλων ειδών δημοσιογραφίας, η αθλητική έχει ένα πλεονέκτημα. Είναι άκρως διασκεδαστική, όσο ακριβώς είναι και τα σπορ. Εντάξει, όχι τόσο στην Ελλάδα, όπου μας έχει φάει η πολιτική ορθότητα και ο στόμφος, όσο στον υπόλοιπο πλανήτη. Δεν ξέρω τι λένε οι άλλοι συνάδελφοι, ένας λόγος που ήθελα να ασχοληθώ με το συγκεκριμένο επάγγελμα είχε να κάνει και με τη γοητεία που ασκούσαν τα διάφορα "επίθετα" που κότσαραν οι παλιότεροι στα αγαπημένα μου ινδάλματα.

Δεν ήταν ακριβώς με το Δομάζο αρχηγό και το Σιδέρη κυνηγό, που έγραψε η Λίνα Νικολακοπούλου. Ήταν σίγουρα οι πιο ωραίες Κυριακές, όμως. Είτε στο γήπεδο, είτε από το ραδιόφωνο, να βλέπουμε ή να ακούμε τα κατορθώματα των ηρώων. Ο Δομάζος ήταν ο στρατηγός, ο Σιδέρης ο Φώντακας. "Μετά μας πήγε αριστερά, το περιβόλι και η χαρά" σίγουρα. Και στο υπόγειο του Κουν, αλλά και στα γήπεδα του μπάσκετ. Κι εκεί, σαν από αποκάλυψη κρυφών βιβλίων, ξεφύτρωναν ένα-ένα τα θρυλικά προσωνύμια. Ένας ολόκληρος, ξεχωριστός κόσμος. Γεμάτος φαντασία, καμιά φορά κυνισμό, σίγουρα χιούμορ και ... αμέτρητα προσωνύμια, όπως απαιτούσαν οι δάσκαλοί μας να γράφουμε τα παρατσούκλια.

"Δεν γράφουμε ένα σχετικό θέμα, για τα παρατσούκλια του μπάσκετ..." πρόλαβε να προτείνει ο Στέφανος Τριαντάφυλλος. Κι έτσι προέκυψε ό,τι ακριβώς θα διαβάσετε από δω και πέρα. Κάνουμε μια βουτιά στον κόσμο των παράλληλων ονομάτων, που λίγο-πολύ, στις παρέες μας χρησιμοποιούμε κατά κόρον. Δε λέμε "ο ψηλός", ή ο "σβούρας", ή ο "μαμούχαλος" και άλλα τινά. Μια μεγάλη παρέα και ο κόσμος του μπάσκετ, έχει τους δικούς του νόμους, μύθους και φυσικά παρατσούκλια.

Ήταν, άλλωστε, συνήθεια από παλιά να αποκαλούμε ένα προπονητή, ή παίκτη, ακόμη και παράγοντα, με το παρατσούκλι του. Μάλιστα, για το δημοσιογραφικό κανόνα "δεν επαναλαμβάνουμε το ίδιο όνομα στην ίδια φράση" τα παρατσούκλια ήρθαν σχεδόν σαν ευλογία. Αντί να γράφεις συνέχεια "ο Γκάλης" πετούσες ένα "γκανγκστερ". Κι αντί για "Γιαννάκης", πήγαινε το "δράκος". Δίπλα στον Φασούλα κόλλησε το "αράχνη". Έτσι το μπάσκετ, από ένα ωραίο σπορ έγινε κάτι μεταξύ ζωολογικού κήπου, όπου ζούσαν λιοντάρια, τίγρεις, αράχνες και δράκοι, ταινίες δράσης με Αρσέν Λουπέν και γκάνγκστερ, καρτούν με τον Μπάτμαν, τον Μίκι-Μάους, παλιά λαϊκά τραγούδια όπως η ζιγκουάλα, κάτι ακατανόητα "μπουλού ζουλού", μέχρι που φτάσαμε στα των ημερών μας: Kill Bill, 3D, Σλούκι Λουκ και άλλα ωραία, γραφικά αλλά και τόσο μπασκετικά.

Πάμε, λοιπόν, ένα ωραίο ταξίδι, νοσταλγικό, με το κάδρο να γεμίζει σιγά-σιγά από ανθρώπους που θαυμάσαμε, αγαπήσαμε, χειροκροτήσαμε, μπορεί ... καμιά φορά και να βρίσαμε! Από παλιά το ελληνικό μπάσκετ ήξερε να βαφτίζει τους ήρωές του. Είτε η φυσιογνωμία του εκάστοτε αθλητή, είτε μια ξεχωριστή ικανότητα μέσα στο γήπεδο, ή το χρώμα μαλλιών, έδινε την αφορμή για να ... επαναβαφτιστούν άνθρωποι, που είχαν όνομα και επίθετο και πολύ ωραίο μάλιστα.

Κούκλος, πατριάρχης αλλά και "γόρος"

Ο Μίμης Στεφανίδης, μέλος της χρυσής πεντάδας του Πανελληνίου και πιονέρος του ελληνικού μπάσκετ στην Ιταλία (Ολύμπια Μιλάνο) ήταν ο "κούκλος". Δεν χρειάζονται πολλές εξηγήσεις. Ομορφάντρας από τους λίγους και γοητευτικός, αλλά και παίκτης υψηλού επιπέδου, για την εποχή του. Ο αείμνηστος Φαίδων Ματθαίου, ήταν ο "πατριάρχης" του ελληνικού μπάσκετ, καθώς για δεκαετίες βρισκόταν στην πυραμίδα των προπονητών. Υπάρχει, μάλιστα, και ένα σχετικό ανέκδοτο. Σε εφημερίδα της δεκαετίας του '80, μαθητευόμενη δημοσιογράφος ρωτάει τον υπεύθυνο μπάσκετ, τι θέμα θα μπορούσε να γράψει: "Να πάρεις μια συνέντευξη, από τον Φαίδωνα Ματθαίου. Τον πατριάρχη του μπάσκετ", της λέει. Η απάντηση έμοιαζε με πιστολιά στον κρόταφο: "Α, μη με μπλέκεις με παπάδες..." Σαν πατριάρχης, πάντως, έμεινε στην ιστορία και ο Ανέστης Πεταλίδης. Ο "πατριάρχης του Άρη" για την ακρίβεια, πολλά χρόνια προπονητής και παράγοντας της μεγάλης ομάδας της Θεσσαλονίκης, με ιδιαίτερη προσφορά στο σύλλογο και στο σπορ ολόκληρο.

Ο "γόρος" Φαίδωνας Ματθαίου

Ο Φαίδωνας, ήταν όμως και ο ... "Γόρος". Νονοί, δυο σέντερ της Εθνικής Ομάδας, ο Γιώργος Τρόντζος ( η ... χαρχάλας, επειδή ήταν πανύψηλος και δεν βολευόταν ποτέ στα 210 εκατοστά του) και ο Μάκης Κατσαφάδος (ή "Κολοκοτρώνης", όπως τον αποκάλεσε και του έμεινε όταν ένας ομογενής τον είδε στην Γερμανία και θαύμασε το παχύ-παχύ μουστάκι του). Γόρος, δηλαδή ... το χαϊδευτικό του "γορίλας", όπου παρέπεμπε και το παρουσιαστικό, αλλά και οι αγριοφωνάρες του Φαίδωνα...

Ο άσπονδος φίλος του και μεγάλος αντίπαλός του, ο Κώστας Μουρούζης, ήταν "η Μουρούζα". Ή ο "Ντίνο" επειδή και αυτός στα νιάτα του είχε περάσει από την Ιταλία. Για τον επίσης αείμνηστο μεγάλο κόουτς, είχε βει ολόκληρο σύνθημα (ο Μουρούζης κλαίει) επειδή έκανε διάφορους μορφασμούς, με το ιδιαίτερα εκφραστικό πρόσωπό του, όταν διαμαρτυρόταν στους διαιτητές. Πολλές φορές, βέβαια, έκλαιγε από συγκίνηση και χαρά, πανηγυρίζοντας ορισμένες από τις αμέτρητες νίκες του, είτε με τον Παναθηναϊκό, είτε με τον Ολυμπιακό.

Εκείνη την εποχή άρχισε να παίζει μπάσκετ πρώτα στον Εθνικό και εν συνεχεία στον Παναθηναϊκό, ο Γιώργος Βασιλακόπουλος. Λεπτός και αδύνατος, όπως ήταν δεν άργησαν να του κολλήσουν το παρατσούκλι: Ο σωλήνας. Τον ακολουθεί μέχρι σήμερα, αρκετές δεκαετίες αργότερα δηλαδή. Εντάξει, το καθωσπρέπει παρατσούκλι στην περίπτωση του προέδρου της ΕΟΚ είναι το "ο ισχυρός άνδρας του ελληνικού μπάσκετ". Έχει καμιά σχέση με το σωλήνας όμως; Καμία απολύτως...

Ο μυθικός "μύτος" Γιώργος Κολοκυθάς

"Μύτος" ήταν το παρατσούκλι του Γιώργου Κολοκυθά. Δεν χρειαζόταν παρά να δεις το πρόσωπο του μακαρίτη αρχισκόρερ, για να καταλάβεις ότι τον είπαν έτσι λόγω της μεγάλης μύτης του, που ... οι κακές γλώσσες λένε ότι όταν κοκκίνιζε έβαζε (με κλειστά μάτια) 40 πόντους. Με τον άλλο Γιώργο, τον Αμερικάνο, έδινε τεράστιες μάχες στο παρκέ. Ο άσος της ΑΕΚ ήταν ο "παγκόσμιος", όπως τον βάφτισε μια μέρα ο Φαίδων Κωνσταντουδάκης, πρωτοπόρος "λεξιπλάστης" και ακούραστα ενεργός αθλητικός συντάκτης. Η ΑΕΚ του Παγκόσμιου (Αμερικάνου) και του Χαρχάλα (Τρόντζου) είχε ακόμη τον "Γερμά" ή "Αλβανό" (Χρήστο Ζούπα, με το πρώτο τον αποκαλούσε... ο Τρόντζος) το "Πουλί" (όπως έμοιαζε όταν άνοιγε τα χέρια του ο Στέλιος Βασιλειάδης), τον "γίγαντα"(Αίαντα Λαρεντζάκη) και τον "φανατικό" (Νίκο Νεσιάδη). Ο Βαγγέλης Νικητόπουλος, που αργότερα ήταν για χρόνια προπονητής της "Ένωσης", λόγω παρουσιαστικού και ξανθών μαλλιών ήταν απλά ο ... Σουηδός. Ιστορία στην ΑΕΚ έγραψε και ο Μηνάς Γκέκος. Και αυτόν τον είχε βαφτίσει ο Ματθαίου. Σε ένα παιχνίδι, όπου ο Μηνάς, έκανε τις γνωστές επελάσεις του, ο Φαίδωνας άρχισε να φωνάζει: "Και να ο Μεξικάνος, ξεχύνεται με το ... λάσο του"!

Μύτος, παγκόσμιος ... άπαιχτοι σκόρερ

Στον Παναθηναϊκό, του "Σωλήνα" (Βασιλακόπουλου) και του "Μύτου" (Κολοκυθά) βρίσκει κι άλλα ιστορικά παρατσούκλια. Ο Δημήτρης Κοκολάκης, ήταν ο Τζίμης αλλά και ο "Κοκός", με τον Ανδρέα Χαϊκάλη, που τον είχε από κοντά να ονομάζεται "δάσκαλος". Ο Θανάσης Πέππας, ήταν ένας πολύ ταλαντούχος σέντερ της πρώτης μεγάλης ομάδας του ΠΑΟ. Έμεινε στην ιστορία και με ένα παρατσούκλι, που του είχε κολλήσει, ο Φαίδωνας Ματθαίου: "Ξύπνα το θηρίο". Μια φράση, ένα ... παρατσούκλι. Το "Πέκος" που παρέπεμπε στο Μεξικό, μάλλον λόγω εμφάνισης, ήταν το προσωνύμιο που είχε ο Χρήστος Ιορδανίδης. Στον Παναθηναϊκό ο "εγκέφαλος" ήταν για χρόνια ο πραγματικά πολύ εγκεφαλικός Κρις Κέφαλος, ενώ ο Τάκης Κορωναίος με το πέρασμα του χρόνου ονομάστηκε "Ντόριαν Γκρέι". Αγέραστος.

Ο Ολυμπιακός είχε τον Στιβ Γιατζόγλου. Το "λιοντάρι". Η ξανθιά χαίτη του ήταν σήμα κατατεθέν, όπως και η ορμητικότητα του μέσα στο γήπεδο. Λιοντάρι, που δεν κώλωνε, να πει στον Γάλλο Ζαν Κασμίρ το 1974: "Με τα νύχια μου θα γράψω στο στήθος σου, Γιατζόγλου. Το όνομά μου, να μη με ξεχάσεις ποτέ". Τα "ερυθρόλευκα" φόρεσαν εκτός του "Κολοκοτρώνη" Κατσαφάδου, ο "Τσίτσος" (Θανάσης Ράμμος, από το κωμικό δίδυμο Τσίτσο-Φράνκο, προφανώς έμοιαζε στον ... πρώτο), ο "Μπαλού" (δηλαδή ο Στέλιος Αμερικανός, αδερφός του Γιώργου) και ο Σπανομαρίας, όπως φώναζε τον συγχωρεμένο Τόλη Σπανό, ο Φαίδωνας Ματθαίου...

Βασίλης Γκούμας, ο αυτοκράτορας

Στα Πατήσια και στον Σπόρτιγκ, ο Αντώνης Πανταζής ονομάστηκε (λόγω ομοιότητας) "Πόρκι", ο Κώστας Διαμαντόπουλος βέβαια λόγω καταγωγής και προφοράς έγινε "Κίτσος" (και ο υιός Γιώργος... λογικά αποκλήθηκε "Κιτσάκι"), Κώστας Βασιλόπουλος ήταν ο "Τζάνγκο" (της γνωστής ταινίας), ο Νίκος Τσοσκούνογλου έμεινε διαχρονικά ως ο "Τσου" και ο Γιώργος Μπαρλάς ήταν ο ... "τρελός". Καθόλου άδικο, για όσους θυμούνται τον εξαιρετικό σουτέρ του Σπόρτιγκ (αλλά και του Ολυμπιακού), που μόλις περνούσε το κέντρο δεν δίσταζε να το μπουμπουνίσει! Λίγο πιο κάτω από τα Πατήσια, στην Κυψέλη και τον Πανελλήνιο ανέτειλε το άστρο του Βασίλη Γκούμα. Ο "Μπίλι" (ένα από τα προσωνύμιά του) ήταν και παραμένει απολαυστικός μέσα και έξω από το γήπεδο. Όταν πέρασε τους 10.000 πόντους (φορώντας τη φανέλα της ΑΕΚ, πλέον) ο Φαίδων Κωνσταντουδάκης τον βάφτισε "καλαθοκένταυρο". Αυτό, που του έμεινε πάντως δίπλα στο επίθετό του ήταν "ο αυτοκράτορας". Λέγεται ότι το παρατσούκλι το εμπνεύστηκε ο ... ίδιος σε μια έξαρση μετριοφροσύνης λέγοντας: "Εγώ είμαι ο αυτοκράτορας του ελληνικού μπάσκετ". Αυτοκράτορας ο Γκούμας, "πρίγκιπας" ο Σαράντης Παπαχριστόπουλος, που επίσης ξεκίνησε την καριέρα του από τον Πανελλήνιο.

Παίρνοντας το τρόλεϊ, Κυψέλη-Παγκράτι φτάνουμε στο Μετς, για την ιστορική ομάδα του Παγκρατίου, που δημιούργησε ο αξέχαστος "καθηγητής" Νότης Μαστρογιάννης και οι συνοδοιπόροι μιας πολύ ωραίας εποχής. Στο Παγκράτι έπαιζαν ο "κιμωλίας", δηλαδή ο Τάκης Μάγλος (όταν ήταν μικρός έτρωγε τις κιμωλίες), η "γοργόνα" (για τις εξαιρετικές κινήσεις του) Αντώνης Λάνθιμος, πατέρας του σκηνοθέτη Γιώργου Λάνθιμου. Ο Νίκος Σισμανίδης, που του άρεσε η σκοποβολή και η τοξοβολία ήταν ο ... Μποντ! Πιο πάνω στα βόρεια, έπαιζε το Μαρούσι. Δηλαδή, ο μακαρίτης Νίκος Δαρίβας ή Πόντικας και ο Δημήτρης Φωσσές, ή ... Λούκι Λουκ. Πολύ πριν μας προκύψει ο Βαγγέλης Ιωάννου, ο Φωσσές πυροβολούσε πιο γρήγορα από την σκιά του (και τον Κώστα Σλούκα), αλλά μάλλον το παρατσούκλι του είχε δοθεί λόγω της ομοιότητας με τον ήρωα των Μορίς-Γκοσινί!

Μπασκετογειτονιά και η Νέα Σμύρνη. Με τον αείμνηστο Μάκη Δενδρινό, ή "Βούδα". Έτσι τον είχαν πει από μικρό, οι φίλοι του και οι συμμαθητές του στον Ταύρο. Ο Μάκης ήταν πολυπράγμων, ασχολιόταν με πάρα πολλά πράγματα, και έπαιζε το μπάσκετ στα δάχτυλα. Με τη φανέλα του Πανιωνίου, βέβαια, μεγαλούργησε και ένας "στρατηγός". Ο Κώστας Μίσσας, το "δέκα το καλό" της μεγάλης ομάδας των "κυανέρυθρων".

O Νουρέγεφ Κώστας Πετρόπουλος, σε αγώνα της Εθνικής. Πίσω ο "Κοκός", δηλαδή ο Δημ.Κοκοκάλης και δεξιά ο "δράκος" Παναγιώτης Γιαννάκης

Σχεδόν την ίδια εποχή, μαθαίναμε ότι το μπάσκετ μπορεί να συνδυαστεί με τον χορό. Και ο Κώστας Πετρόπουλος, από την Πάτρα, γινόταν ο "Νουρέγιεφ". Απόλυτα πετυχημένο όσο και η ευτυχία εκείνων που πρόλαβαν να δουν αυτόν τον χαρισματικό φόργουορντ να χορεύει με την μπάλα, να την περνάει κάτω από τα πόδια του, να χαζεύει τους αντιπάλους του, να σκοράρει με κάθε τρόπο και να είναι τουλάχιστον δέκα χρόνια μπροστά από την εποχή του.

Ζαζάς και "μλάρια" ή αλλιώς βόλτα στη Θεσσαλονίκη

Φυσικά, από την ονοματοδοσία δεν μπορούσε να ξεφύγει ο μπασκετόκοσμος της Θεσσαλονίκης. Με το ιδιότυπο χιούμορ τους, άλλωστε, έφτιαχναν σπουδαία παρατσούκλια, όπως και οι συναρπαστικές ιστορίες που διηγούνται οι παλιότεροι. Ο σέντερ του ΠΑΟΚ, Γιώργος Οικονόμου, ήταν ο "Ζαζάς". Στον Άρη, ο Βαγγέλης Αλεξανδρής είχε ενθουσιάσει ένα Βέλγο προπονητή που τον βάφτισε "τίγρη". Του άρεσε του Βαγγέλη και το "τάιγκερ" τον συνοδεύει ακόμη και σήμερα. "Χρυσοδάκτυλος" ήταν ο Χάρης Παπαγεωργίου, που όταν σηκωνόταν να σουτάρει οι συμπαίκτες του έφευγαν ... για την άμυνα. Τόσο σίγουροι ήταν ότι θα ευστοχήσει.

Ένας είναι ο "ξανθός"

Στον Άρη, βέβαια, μεγαλούργησε και ο πιο διάσημος "ξανθός" του ελληνικού μπάσκετ (και της ... χώρας γενικότερα). Ο Γιάννης Ιωαννίδης ξεχώριζε από μικρός, λόγω του χρώματος των μαλλιών του. Μπορεί να έχει γκριζάρει πλέον, παραμένει όμως ... "ο ξανθός" με ό,τι αυτό συνεπάγεται (πρωταθλήματα, κύπελλα, μπινελίκια, τσιγάρα αγάπη και μίσος ταυτόχρονα)! Το "ντόπερμαν" που σκαρφίστηκε κάποτε ο Γιωργής Μπουσβάρος, του ταίριαζε μεν αλλά μεταξύ μας. Όταν υπάρχει το "ξανθός" όλα τα άλλα είναι απλές οδοντόκρεμες. Ο Μιχάλης Γιαννουζάκος πέρασε στην ιστορία ως ένας από τους κορυφαίους μπασκετμπολίστες όλων των εποχών και επίσης για ένα ιδιαίτερο λόγο. Δεν είχε ο ίδιος παρατσούκλι, αλλά τα πολύ δυνατά πόδια του. Τα φώναζαν "μλαρια". Από το ... μουλάρια!

Ο Ηρακλής είχε τον Μπόγα, δηλαδή τον Κώστα Μπογατσιώτη, που ... κανείς δεν τον λέει ούτε Κώστα, ούτε Μπογατσιώτη. Όπως τότε που ξεκίνησε να παίζει μπάσκετ, έτσι και τώρα μισό αιώνα μετά "Μπόγα" τον φωνάζουν (και τον θαυμάζουν)! Στους "κυανόλευκους" έκαναν καριέρα ο "σπόρος" Σωτήρης Σακελλαρίου (προφανώς λόγω ύψους) που διατείνεται ότι έχει δει το νούμερο παπουτσιού του Μάικλ Τζόρνταν (στο περίφημο φιλικό Ελλάδας-Νορθ Καρολάινα, το 1983 στη Θεσσαλονίκη) και ο "Κινέζος" Τάκης Καρατζουλίδης, λόγω της "ασιατικής" φυσιογνωμίας του! Σύμφωνα με τον Κώστα Μπογατσιώτη, που θυμάται τα πάντα, ο παλαίμαχος Πασχάλης του ΠΑΟΚ είχε ονομαστεί "Ζιγκουάλα" από το γνωστό τραγούδι του Καζαντζίδη, ενώ ο συμπαίκτης του στον Ηρακλή Βλαχόπουλος ονομαζόταν και ... λαθέρ, για τις πολλές γκάφες που έκανε.

Βαφτίζεται ο δούλος του Θεού ... γκάνγκστερ!

Εκεί στη Θεσσαλονίκη, έμελλε να γυρίσει για τα καλά το ... χαρτί του ελληνικού μπάσκετ. Η άφιξη του Νίκου Γκάλη το 1979, είναι το κρίσιμο σημείο καμπής. Δεν το ξέραμε τότε, αλλά σιγά-σιγά μπαίναμε (άλλοι μικροί, κι άλλοι μεγάλοι) σε μια άλλη εποχή. Στην εποχή του ανθρώπου που ηγήθηκε της μεγάλης πορείας προς την κορυφή. Ο Νίκος Γεωργαλής, ή "Νικ Γκάλις" όπως τον έγραψε ο τύπος της Θεσσαλονίκης, ο "αφάνας" όπως τον λέγαμε λόγω της κόμμωσής του στα πρώτα χρόνια. Ο Νικ, όπως έμεινε για όλους, ακόμη και τώρα που βαδίζει σιγά-σιγά προς τα 60 του! Το παρατσούκλι, ωστόσο, που ήρθε κι έδεσε, που και ο ίδιος ο Γκάλης ... το βρήκε σπουδαίο, ήταν άλλο. Μια μέρα, στο Αλεξάνδρειο και ενώ οι παίκτες έκαναν ζέσταμα για να αρχίσει η προπόνηση, ο κόουτς Ανέστης Πεταλίδης, είχε πιάσει την κουβέντα με ένα παράγοντα της ομάδας για οικονομικά θέματα. Μόλις έφυγε, ο Γκάλης, πήγε δίπλα στον Πεταλίδη και του είπε: "Καλά του ξηγήθηκες". Έκπληκτος ο συγχωρεμένος Πεταλίδης, γυρίζει και του λέει: "Κρυφάκουγες ρε γκάνγκστερ;"

Και κάρφωμα του "γκάνγκστερ" Νίκου Γκάλη!

Ε, δεν ήθελε πολύ. Έτσι όπως "πυροβολούσε" τους αντιπάλους του ο Γκάλης, μέσα στο παρκέ, ήταν ένας γκάνγκστερ! Του άρεσε του Νίκ και μάλιστα πρόσφατα όταν του ζήτησαν την έγκριση να τυπωθούν μπλουζάκια με τη φωτογραφία του και την επιγραφή "gangster" έδωσε το οκέι. Έγιναν ανάρπαστα!

Ήταν η εποχή που το ελληνικό μπάσκετ έβρισκε έναν-έναν τους ήρωές του. Και το καλοκαίρι του 1987 χόρευε τον πιο τρελό χορό, που μπορούσε να φανταστεί.

- Ο Γκάλης ήταν ο γκάνγκστερ.

- Ο Παναγιώτης Γιαννάκης στην αρχή ήταν ο "μαυροκέφαλος" και ... μετά ο "δράκος". Ακόμη πιο ταιριαστό παρατσούκλι, για ένα παίκτη που έμπαινε στο γήπεδο και νόμιζες ότι πράγματι θα βγάλει φωτιές από τα στήθια του. Ο "δράκος" παίκτης. Ο "δράκος" προπονητής. Σύμβολο του ελληνικού μπάσκετ, χωρίς αμφιβολία. Στις εγκυκλοπαίδειες του μέλλοντος, στην έννοια ελληνικό μπάσκετ μπορεί να φιγουράρει η φωτογραφία του. Ο Γιαννάκης της Νίκαιας, ο αιώνιος "αρχηγός" της Εθνικής, ο αιώνια ερωτευμένος με την πορτοκαλί μπάλα.

- Ο Φάνης Χριστοδούλου, είχε γίνει ο "μπέμπης". Από τα 18 του όλοι μιλούσαν για ένα αυθεντικό ταλέντο στη Δάφνη, ο Πανιώνιος έδωσε γη και ύδωρ για να τον αποκτήσει και ο baby face παίκτης, το ταλέντο του οποίου ενδεχομένως να μη το έχουμε ακόμη εκτιμήσει στην απόλυτη εμβέλειά του. Ίσως γιατί δεν το είδαμε και στην απόλυτη κορύφωσή του!

- Ο Παναγιώτης Φασούλας, με τα τεράστια χέρια του δεν μπορούσε παρά να είναι ο σπάιντερ-μαν. Ελληνιστί "αράχνη", όπως τον βάφτισε ο Βασίλης Σκουντής και το αποδέχθηκε ο ψηλός.

- Ο Νίκος Φιλίππου, λόγω καταγωγής (από τα Γιάννενα) έγινε το "παιδί από τη λίμνη" (πάλι καλά που δεν τον είπαν... λιμνιάτη τον άνθρωπο)

- Ο Νίκος Σταυρόπουλος ήταν ο "Μάτζικ". Το θεαματικό του παιχνίδι, οι non look πάσες του, ή εκείνες πίσω από την πλάτη, παρέπεμπαν διαρκώς στον Μάτζικ Τζόνσον!

Ο "τίμιος" γίγαντας κερδίζει ριμπάουντ από τον Στεφάν Οστρόφσκι, στο Ελλάδα-Γαλλία

- Ο Αργύρης Καμπούρης, έγινε ο "τίμιος γίγαντας" όπως τον αποκάλεσε ο Φίλιππος Συρίγος την ώρα που κρατούσε την μπάλα για τις ελεύθερες βολές του μεγάλου τελικού.

- Ο Λιβέρης Ανδρίτσος ήταν απλά ο "Μπέρι" (αμερικάνικη εκδοχή του Λιβέρης) και ο Νίκος Λινάρδος ο "ξιφίας"(ελέω μεγάλης μύτης).

Μια Εθνική Ομάδα να την πιεις στο ποτήρι και να την κοουτσάρει ο Κώστας Πολίτης, που αμέσως μετά έγινε ο "ευρωκόουτς". Ο πρώτος προπονητής, που έφτασε τόσο ψηλά και έδειξε το δρόμο. Δίπλα του ο Ευθύμης Κιουμουρτζόγλου. Ο ... "Μπουλού Ζουλού", δηλαδή, όπως τον βάφτισε μια μέρα που βαριόταν να πει το επίθετό του ο Φίλιππος Συρίγος!

Ο rocket man ποιος είναι;

Οι ήρωές μας. Ήταν εκεί, έτοιμοι για ένα μεγάλο ή μικρό θαύμα. Το μπάσκετ δεν θα ήταν ποτέ το ίδιο. Το έβλεπαν περισσότεροι, το αγαπούσαν ακόμη πιο πολλοί. Κι έρχονταν κι άλλοι, να προστεθούν στην παρέα. Οι μονομαχίες Άρη-ΠΑΟΚ έκλεβαν την παράσταση στη δεκαετία του 80. Και δίπλα στους "δικούς" μας έρχονταν και οι ομογενείς. Κανονικοί και μη. Έχοντες και όχι, σχέση με την Ελλάδα. Ο "Πίξι", δηλαδή ο Λευτέρης Σούμποτιτς, που τον αποκαλούσαν έτσι από ένα καρτούν στη Γιουγκοσλαβία, ο δεύτερος τίγρης της Θεσσαλονίκης, Μπάνε Πρέλεβιτς, ο "Τεν-Τεν" Τζον Κόρφας (ευνόητο γιατί), ο ... "Δαλματός γίγαντας" Στόικο Βράνκοβιτς και το "μωρό του ελαφιού" Μάικ Τζόουνς.

Ο "Πίξι" Λευτέρης Σούμποτιτς

Ο Νάσος Γαλακτερός, ήταν ο πρώτος που βαφτίστηκε από ξένο περιοδικό. Στο Μουντομπάσκετ 90, έκανε τρομερές εμφανίσεις με την Εθνική Ομάδα και το επίσημο περιοδικό της FIBA κυκλοφόρησε με εξώφυλλο τη φωτογραφία του και τίτλο "the rocket man".

Η αυγή της νέας δεκαετίας, άλλαζε και τα "κόζια". Το μπάσκετ κατηφόριζε από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, με Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό να παίρνουν την σκυτάλη από Άρη και ΠΑΟΚ. Πρώτος κάθισε στην κορυφή ο Ολυμπιακός. Ο ξανθός Ιωαννίδης στο τιμόνι, ο "Ολλανδός" (Γιάννης Ιωαννίδης και αυτός) στο πλευρό του, ο Ζάρκο Πάσπαλι ή "Πάλιο" όπως τον έλεγαν στην Γιουγκοσλαβία (εδώ έφτανε απλά το Ζάρκο), ο "τίμιος γίγαντας" Αργύρης Καμπούρης, ο Τζορτζ Παπαdunkος (Παπαδάκος, δηλαδή, αλλά λόγω ... καρφωμάτων καταλαβαίνετε) και οι πιτσιρικάδες που έγραψαν την δική τους ιστορία: Ο "Ράμπο" Γιώργος Σιγάλας, ο "Τάκι" Ντράγκαν Τάρλατς, ο "Σπίντι-Γκονζάλες" Γιώργος Λιμνιάτης και η υπόλοιπη θρυλική παρέα του Πειραιά. Ο Έντι το πιστόλι, Τζόνσον και ο "the truth" Ουόλτερ Μπέρι, φόρεσαν επίσης τη φανέλα των "ερυθρολεύκων". Αργότερα προστέθηκαν στο κλαμπ, η αράχνη Παναγιώτης Φασούλας, ο Δημήτρης Παπανικολάου (ή σκέτο "Δημητράκης") και ο προπονητής Ντούσαν Ίβκοβιτς. Ντούντα, για τους Γιουγκοσλάβους, "σοφός" για τον Παναγιώτη Φασούλα όταν τα είχε τσουγκρίσει μαζί του στον ΠΑΟΚ!

Στον αιώνιο αντίπαλο, που μαζεύτηκαν όλοι, από τον γκάνγκστερ Νίκο Γκάλη, μέχρι τον δράκο Παναγιώτη Γιαννάκη (αλλά και τον "τεν-τεν" Τζον Κόρφα, μέχρι και τον "μπέμπη" Φάνη Χριστοδούλου) έκαναν υπομονή. Πρώτος και καλύτερος ο νεαρός Φραγκίσκος Αλβέρτης. Για τους φίλους του "Φράνκι". Ο άνθρωπος που έμελλε να σαρώσει όλους τους τίτλους, εντός και εκτός συνόρων, περίμενε σιγά-σιγά τη σειρά του. Ο Human Highlight Film, όπως ήταν το παρατσούκλι του Ντομινίκ Γουίλκινς χάρισε στους "πράσινους" το πρώτο ευρωπαϊκό τρόπαιο στο Παρίσι, αλλά τα πρωταθλήματα άρχισαν να έρχονται μετά. Πρώτα με προπονητή τον Λευτέρη "Πίξι" Σούμποτιτς, ηγέτη τον "Μπόντι" (Ντέγιαν Μποντιρόγκα) και τελικό ... ιδρυτή της "πράσινης" αυτοκρατορίας τον κόουτς Ζέλικο Ομπράντοβιτς. "Ζοτς" για φίλους ... "Γκαστόνε" για τους εχθρούς στο ξεκίνημα της τρομερής καριέρας του.

Και Tέο και Kill Bill και ... 3D

Κάπως έτσι φτάσαμε στο νέο αιώνα. Με τον "δράκο" Γιαννάκη να ξαναδίνει στην Εθνική Ομάδα (αυτή τη φορά από τη θέση του προπονητή) τη χαμένη της αίγλη και τους τίτλους, που όλοι ονειρευόμασταν. Στο παρκέ, ο Θοδωρής Παπαλουκάς (η απλά "Τέο" για τους Ρώσους της ΤΣΣΚΑ που τον λάτρεψαν όσο κανένα άλλο), ο 3D Δημήτρης Διαμαντίδης (από τα τρία Δ που έχει το ονοματεπώνυμό του εμπνεύστηκε η Ευρωλίγκα να τον αποκαλέσει ... τρισδιάστατο, όπως είναι άλλωστε το παιχνίδι του) και ο Kill Bill Βασίλης Σπανούλης. Ερχόμενος από τη Λάρισα ήταν χαϊδευτικά ο "βλάχος" (όπως και ο Γιάννης Μπουρούσης), αλλά ο συνάδελφος Κώστας Σωτηρίου, έχοντας δει το Kill Bill νο 1 και σε μια εποχή που ο Σπανούλης άρχισε να δείχνει το φονικό ένστικτό του με το Μαρούσι, του το ... κόλλησε! Και καλά έκανε. Το ίδιο συνέβη και με τον Αντώνη Φώτση, τον οποίο οι συμπαίκτες του τον αποκαλούσαν Μπάτμαν. Ο Κωστάκης το μετέφερε στο χαρτί και ο Αντώνης απέκτησε και επίσημο παρατσούκλι. Για το 3D ο Βαγγέλης Ιωάννου (νονός του Κώστα Σλούκα, που είναι ο Σλουκι-Λουκ ο οποίος σουτάρει και πασάρει πιο γρήγορα από την σκιά του) ισχυρίζεται ότι το εμπνεύστηκε στο Μουντομπάσκετ 2006, μαζί με ένα σχολιαστή της FIBA από το Diamantidis, Dimitris και Defence!

Μια απίστευτη τριάδα που επί της ουσίας ήταν τετράδα (με το Νίκο Ζήση να τη συμπληρώνει αλλά και πεισματικά να αρνείται ένα παρατσούκλι, ο Βαγγέλης Ιωάννου τον εκλιπαρούσε το καλοκαίρι στο Ευρωμπάσκετ) και που πολύ δύσκολα θα ξαναδούμε στην Εθνική Ομάδα. Ήδη, άλλωστε, ο "Τέο" έχει αποχωρήσει και στο τέλος της χρονιάς θα μας χαιρετήσει και ο Διαμαντίδης. Κι ο Βαγγέλης ψάχνει με αγωνία το επόμενο ... παρατσούκλι. Ήδη κόλλησε το "εξολοθρευτής" δίπλα στο επίθετο του Μάντζαρη...

The greek freak, ο Σλούκι Λουκ και ο "Πέρπε"

Ο Λάζαρος Παπαδόπουλος, ο "Λάζος" δηλαδή ήταν η κολόνα της Εθνικής, ο Σοφοκλής Σχορτσανίτης ή "Σόφο" ή "Baby Shaq" για τους Αμερικανούς, άνοιγαν σιγά-σιγά το δρόμο, που κάποτε θα πατούσε ο Γιάννης Αντετοκούνμπο. The Greek Freak και δεν είναι βρισιά, όπως νόμιζαν ορισμένοι ... ανεγκέφαλοι στην αρχή.

ΥΓ: Ο "ξανθός" Ιωαννίδης, ο "ευρωκόουτς" Πολίτης, ο "μπουλού ζουλού" (αλλά και κόουτς Κ) Κιουμουρτζόγλου δεν είναι οι μόνοι προπονητές, που κάποτε τους κοτσάραμε ένα παρατσούκλι. Ο Ρίτσαρντ Ντουκσάιρ, ήταν εν συντομία ο "Ντουκ". Κι επειδή ο πρωτοπόρος σε όλα Αμερικανός προπονητής είχε φέρει στην Ελλάδα, για πρώτη φορά, το πινακάκι του προπονητή για να δείχνει τα συστήματα τον αποκάλεσαν και "ζωγράφο". Ο Κώστας Αναστασάτος ήταν ο "φιλόσοφος" για την ανάλυση των αγώνων αλλά και τις εμβριθείς δηλώσεις του, τον Μιχάλη Κυρίτση τον έλεγαν "σκηνοθέτη", αν και το συγκεκριμένο επάγγελμα (του σκηνοθέτη) ακολούθησε εν τέλει ο Σπύρος Φώσκολος, για χρόνια κόουτς στη μεγάλη κατηγορία, πριν διαλέξει να συνεχίσει τη δουλειά του πατέρα του Νίκου! Κάπως έτσι φτάσαμε και στην σύγχρονη εποχή. Ο "κομπιούτερ" Ηλίας Ζούρος, ο "Άρτζι" Πεδουλάκης, ο κόουτς Bullet (ο Σφαιρόπουλος δηλαδή), ο Φω-ΚΑΣ (ο Φώτης Κατσικάρης) και πάει λέγοντας.

Μπόνους: Εντάξει, ελπίζω να καλύψαμε τα περισσότερα, αν και είμαι σίγουρος ότι μου έχουν ξεφύγει πάρα πολλά. Είναι και λίγο δύσκολο σε μια μόνο προσπάθεια, να μαζέψουμε τα πάντα. Ό,τι θυμάστε, το προσθέτετε, φυσικά. Το καλύτερο πάντως που έχω ακούσει με τα αυτιά μου ανήκει στον μακαρίτη Ανδρέα Βαρίκα. Ένα βράδυ στου "Βαλέσα" κι ενώ τρώνε με τον Κώστα Σορώτο, επιφανή φίλο των Λος Άντζελες Λέικερς, ο Βαρίκας με το αλησμόνητο ύφος του δίνει ρεσιτάλ λέγοντας: "Έλα ρε Κώστα μας έπρηξες με τους Λέικερς. Με τον Μάτζικ Τζόνσον, τον ... Κατή του ΝΒΑ"!