Ένα τσιγάρο δρόμος, Μάκη...

Βράδια και βράδια στην ιστορική ταβέρνα του “Βαλέσα” στη Νέα Σμύρνη, παρέα με το Μάκη Δενδρινό έμαθα ή εν πάση περιπτώσει προσπάθησα να μάθω κάποια πράγματα από το μπάσκετ. Ξέρετε ότι οι λεγόμενοι και “μασόνοι”, εμείς οι 50άρηδες και κάτι πλέον, χρωστάμε πάρα πολλά στην εκπαίδευσή μας, από την ιστορική ηγετική ομάδα του Πανιωνίου.

Και σε αυτήν συμμετείχε ο κόουτς Δενδρινός. Ο “Βούδας”, όπως τον είχαν βγάλει οι συμμαθητές του για την ευρυμάθειά του. Απλά, ο Μάκης για όλους τους άλλους.

Γιατί ο Δενδρινός, ήταν ένας από τους λίγους ανθρώπους που γίνονται γνωστοί και φεύγουν με το μικρό τους όνομα.

Απλός. Ανθρώπινος. Μάγκας. Έτσι τον γνώρισα, έτσι έμεινε όλα αυτά τα χρόνια. Χόρτασε το μπάσκετ, όσο λίγοι κι απ' όπου πέρασε έκανε μόνο φίλους.

Ο Δενδρινός ήταν μπεσαλής και κιμπάρης. Ό,τι είχε να στο πει, στο έλεγε κατάμουτρα. Ούτε διπρόσωπος, ούτε διπλωμάτης. Ίσως γι αυτό τα τελευταία χρόνια, που το μπάσκετ έπαψε να είναι το σπορ που ο ίδιος υπηρέτησε, είχε προτιμήσει να αποτραβηχτεί ... μακραίνοντας τα καλοκαίρια του στην Πάρο.

Εκεί ξανάβρισκε που και που, τον μόνιμο πλέον κάτοικο του νησιού Φάνη Χριστοδούλου. Για χάρη του, για να φορέσει ο “μπέμπης” τα “κυανέρυθρα” ο Μάκης πήγε να δουλέψει αφιλοκερδώς στη Δάφνη, στο σχέδιο μεταγραφής που είχαν εκπονήσει μαζί με τον Βαρίκα και τους υπόλοιπους παράγοντες του Πανιωνίου.

Ο “ιστορικός” όπως ο ίδιος είχε εμπνευστεί, αν δεν κάνουμε λάθος, να αποκαλέσει τον Πανιώνιο, δεν είχε ποτέ λεφτά. Δεν μπορούσε να συναγωνιστεί τους μεγάλους του κέντρου. Είχε όμως ανθρώπους που κατέβαζαν ιδέες και ανταλλάσσοντας απόψεις μέχρι πρωίας αναγκάζοντας τους ενοίκους πάνω από του “Βαλέσα” να πετάξουν κουβάδες με νερό για να ησυχάσουν, έβρισκαν τη λύση. Ο Μάκης, ο Βαρίκας, ο Κορκίδης, ο Γιάνναρος...

Ο Πανιώνιος έδωσε στη Δάφνη τη μισή του ομάδα και τον προπονητή της για να πάρει τον Φάνη και να γίνει ισάξιος ανταγωνιστής του Άρη που μεσουρανούσε, αλλά και του ΠΑΟΚ ο οποίος προσπαθούσε να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη στη δεκαετία του ' 80. Λίγα χρόνια πριν όταν έπαιζε μπάσκετ (και διακρινόταν για τα εξαιρετικά αθλητικά του προσόντα αλλά και το τεράστιο άλμα του) ήταν αρχηγός στην ομάδα του Πανιωνίου, που κατάφερε να πάρει την πρόκρισή του για το Κύπελλο Κόρατς, την τρίτη θέση στο πρωτάθλημα, αλλά και να παίξει στον τελικό του Κυπέλλου. Όλα αυτά την σεζόν 1976-77 όταν ο Μάκης ήταν δεύτερος σκόρερ της Α Εθνικής με 570π, πίσω από τον Βασίλη Γκούμα (670π).

Μια δεκαετία αργότερα, ο Μάκης καθόταν στον πάγκο του Πανιωνίου. Η μεταγραφή του Φάνη ήταν ένας θησαυρός για τους Νεοσμυρνιώτες, καθώς γύρω από το αστείρευτο ταλέντο του Χριστοδούλου χτίστηκε μια ομάδα που είχε παντού φίλους και θαυμαστές

Το μοντέλο του Πανιωνίου απέδειξε ότι δεν είναι αναγκαίο να σκορπάς από δω κι από κει τα χρήματα. Οι άνθρωποι που ασκούσαν τη διοίκηση, αλλά κι εκείνος που ήταν επιφορτισμένος με την τεχνική ευθύνη της ομάδας είχαν συγκεκριμένο σχεδιασμό και όραμα, που με την κατάλληλη διαχείριση έφερε εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Ο Δενδρινός ήταν ένας από τους πρωταγωνιστές αυτής της ωραίας ιστορίας. Ο Μάκης ήξερε πολύ μπάσκετ. Ήταν μπροστά από την εποχή του, αγαπούσε τους Σέλτικς και ήξερε λες και υπήρχε ίντερνετ, λεπτομέρειες για το πως παίζουν δεκάδες Αμερικανοί μπασκετμπολίστες. Αυτό δεν τον εμπόδιζε, την ίδια ώρα, να καβαλήσει το μηχανάκι του και να πάει στην Αρτάκης για προπόνηση με τους πιτσιρικάδες του Πανιωνίου, χτίζοντας μια ομάδα που άρεσε και ... μπήκε ακόμη και στο μάτι της αυτοκρατορίας. Έτσι είχε αποκαλέσει τον Άρη, στο περίφημο όσο και επεισοδιακό ματς του 1986, όταν στο κλειστό της Νέας Σμύρνης έπεσε (από τα ΜΑΤ) το ξύλο της αρκούδας: “Σήμερα έπαιξε μια αυτοκρατορία μέσα κι έξω από τα γήπεδα εναντίον ρομαντικών νομάδων. Μια νομαδική φυλή μπήκε στο μάτι της αυτοκρατορίας και ξέρω ότι μας φοβούνται. Θεωρώ άδικο το αποτέλεσμα, αλλά κωλύομαι να πω περισσότερα. Ζητώ συγνώμη από τον Γιάννη εάν είχε προβλήματα με τη συμπεριφορά του κόσμου, αλλά αυτοί δεν έχουν ζητήσει ποτέ συγνώμη από εμάς για όσα δεινά τραβάμε στο Αλεξάνδρειο”

Ο Δενδρινός δεν μάσαγε τα λόγια του. Για αυτή του τη φράση, έφτασε μέχρι τα δικαστήρια γιατί ορισμένοι αρειανοί θίχτηκαν από τα λεγόμενά του. Χρόνια αργότερα το προσωνύμιο “αυτοκράτορας” για τον Άρη ήταν ό,τι πιο επιτυχημένο είχε ακουστεί.

Μανιώδης καπνιστής, έδινε μάχες για μια τζούρα στο ξενοδοχείο που έμενε η Εθνική ομάδα το 1994 στο Τορόντο, όταν ανέλαβε την Εθνική Ομάδα σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή. Η παραίτησή του Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου- μετά τη διαφωνία με τον Φασούλα- απαιτούσε λεπτούς χειρισμούς και ο Μάκης Δενδρινός, που ήταν ο διάδοχος, όχι μόνο κράτησε την Εθνική, αλλά την οδήγησε μέχρι την κατάκτηση της 4ης θέσης.

Ο χαρακτήρας και η προσωπικότητα του Μάκη, η χημεία του με τον Φάνη Χριστοδούλου και φυσικά η συναρπαστική εμφάνιση του Φασούλα σε αυτό το Μουντομπάσκετ ήταν τα μικρά μυστικά για την μέχρι τότε σπουδαιότερη εμφάνιση της ομάδας σε παγκόσμιο επίπεδο. Όταν κάποιοι άρχισαν να γκρινιάζουν για την βαριά ήττα από την Κροατία, ο Δενδρινός βγήκε μπροστά για να υπερασπίσει την ομάδα του, αλλά και να πει την αλήθεια: “ Η Κροατία είναι μια κλάση πάνω από εμάς. Πρέπει να το παραδεχτούμε. Η Ντριμ Τιμ πολλές. Κατηγορήστε μας ότι δεν είχαμε φρεσκάδα. Αυτό το δέχομαι. Όχι όμως και για ηττοπάθεια. Η Ελλάδα φεύγει με ψηλά το κεφάλι και με κληρονομιά την 4η θέση στη μεγαλύτερη διοργάνωση του Κόσμου”.

Υπό την καθοδήγησή του η Εθνική είχε δυο ακόμη καλά τουρνουά: το 1995 στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας (4η θέση) και το 1996 στην παρθενική της εμφάνιση σε Ολυμπιακούς Αγώνες (6η θέση).

Ο Δενδρινός αγάπησε τη Νέα Σμύρνη, έστω κι αν γεννήθηκε στον Ταύρο. Έκανε βόλτα, ωστόσο, σε όλες τις γειτονιές. Και σε αυτή που μεγάλωσε (Αίολος) και σε άλλες όπως ο Νέος Κόσμος (Πρωτέας) και η Δάφνη. Αργότερα κάθισε στον πάγκο του Σπόρτιγκ, του Παγκρατίου, του Απόλλωνα Πάτρας του Ολυμπιακού, ένα χρόνο πριν από τη λαίλαπα Κοσκωτά και του Ηρακλή τη σεζόν 2000-01. Η τελευταία του ενασχόληση ήταν η συμφωνία του με τον Κολοσσό Ρόδου, για τη θέση του τεχνικού συμβούλου. Δεν καρποφόρησε.

Όπου κι αν πήγε, με όποιους κι αν δούλεψε ο Μάκης έκανε φίλους. Δεν ήταν δυνατό, άλλωστε, να μη συμπαθήσεις ένα ωραίο τύπο, φιλοσοφημένο που αφού άναβε το τσιγάρο μπορούσε να ρίξει μια απίθανη ατάκα όπως το “πιο σύντομα βλέπω να βγαίνουμε εμείς από το μνημόνιο, παρά να φτιάξουν ομάδα οι Σέλτικς”.

Ένας άνθρωπος που είχε αρχές, τις οποίες υπηρέτησε ως το τέλος της ζωής του. Έναν πατέρα που καμάρωνε για τους “γίγαντές” του Κωνσταντίνο και Αλέξανδρο και μια σύζυγο που αγαπούσε πάρα πολύ: "την ψηλή" όπως αποκαλούσε τη γυναίκα του Χάιδω. Η μάχη που έδωσε το τελευταίο τετράμηνο ήταν γενναία κι ας μην είχε τις αισθήσεις του, μετά το οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου που έπαθε τον περασμένο Ιούνιο.

Ένας πραγματικός κιμπάρης του μπάσκετ που θα μας λείψει πολύ γιατί έφυγε νωρίς. Χωρίς καν να έχει καπνίσει το τελευταίο του πακέτο. Θα το καπνίσουμε όλοι οι φίλοι του, την Τετάρτη το πρωί, μια μέρα μετά την ονομαστική του εορτή, στο τελευταίο του αντίο στο νεκροταφείο του Βύρωνα...