Ο πρόεδρος που ξέρει (πολύ) μπάσκετ
Πηγαίνοντας ο Παναθηναϊκός στην Βιτόρια, θα βρει απέναντί του την Κούτσα Λαμποράλ, δηλαδή την Σάσκι Μπασκόνια. Την ομάδα που δεν ήξερε κανείς πριν το 1988. Πριν δηλαδή καθίσει στην προεδρική καρέκλα ο Χοσεάν Κερεχέτα. Ο πιο ... μπασκετικός πρόεδρος στην Ευρωλίγκα, του οποίου την ιστορία σας παρουσιάζει ο Γιάννης Φιλέρης
Ο Παναθηναϊκός ταξιδεύει αυτή την εβδομάδα στη Βιτόρια. Το παιχνίδι είναι σημαντικό, όπως όλα άλλωστε που δίνει ο ΠΑΟ σε αυτή την πρώτη φάση της Ευρωλίγκας, φέρνει στο νου τις μεγάλες μονομαχίες των δυο ομάδων στο παρελθόν, αν και σήμερα δεν θα ασχοληθούμε με την ιστορία των αγώνων της Σάσκι Μπασκόνια (όπως είναι το πραγματικό όνομα της Κούτσα Λαμποράλ) κόντρα στον Παναθηναϊκό, αλλά με την φυσιογνωμία ενός ανθρώπου που πρόσφατα συμπλήρωσε 25 χρόνια στον προεδρικό θώκο του βάσκικου κλαμπ. Από την ομάδα του έχουν περάσει ων ουκ έστι αριθμός μεγάλων παικτών, ωστόσο αυτός ο δίμετρος πρόεδρος, είναι ενδεχομένως μια από τις πιο ενδιαφέρουσες προσωπικότητες που κυκλοφορούν όλα αυτά τα χρόνια στην Ευρωλίγκα. Τον λένε, Χοσέ Αντόνιο (ή εν συντομία Χοσεάν) Κερεχέτα Αλτούνα.
Πρόσφατα ο Βασίλης Δελής έγραψε για τα μεγάλα deals του πανέξυπνου προέδρου της Σάσκι Μπασκόνια, ή Ταουγκρές, ή Ταού, ή Κάχα Λαμποράλ, ή Κούτσα Λαμποράλ, όπως είναι ο τελευταίος σπόνσορας, δηλαδή ο χρηματοπιστωτικός όμιλος της Κάχα Λαμποράλ, που ενισχύει φέτος την ομάδα του. Ναι, η ικανότητά του να ανιχνεύει ταλέντα από μια ειδικευμένη ομάδα σκάουτ, στη Νότιο Αμερική, είναι ένα από τα ταλέντα του. Αυτός βρήκε τον Σκόλα, τον Νοτσιόνι,παλιότερα τον Πριτζιόνι Για χάρη του Τιάγκο Σπλίτερ, έφτασε να δημιουργήσει μια ομάδα στην Γ Εθνική, ώστε να "ανδρωθεί" ο 15χρονος Βραζιλιάνος, που τώρα διαπρέπει με τους Σαν Αντόνιο Σπερς.
Ο Κερεχέτα είναι, χωρίς αμφιβολία, ο δημιουργός μιας ομάδας, σχεδόν από το μηδέν. Και σίγουρα, η ιστορία του έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Διότι ο Χοσεάν, με τον εκρηκτικό χαρακτήρα, κάποτε ήταν ...
... ένας καλός μπασκετμπολίστας και Πρωταθλητής Ευρώπης
Ε, δεν πήγε τζάμπα το μπόι που του έδωσε ο Θεός. Γεννημένος το 1957, ο Κερεχέτα ήταν ένας καλός φόργουορντ, που στα 23 του χρόνια στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης με την Ρεάλ Μαδρίτης. Ξεκίνησε να παίζει από παιδί, πηγαίνοντας στην Ατλέτικο του Σαν Σεμπαστιάν, μέχρι που ο σύλλογος διαλύθηκε. Ο Πέπε Λάσο (πατέρας του Πάμπλο Λάσο, του τωρινού προπονητή της Ρεάλ) τον πήρε στην Μπασκόνια, μαζί με τους Κέπα Σεγκουρόλα και Μανού Μορένο (μια από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες του κλαμπ).
Ο Χοσεάν Κερεχέτα όρθιος στο άκρο δεξιά με την Ρεάλ Μαδρίτης του 1980. Οι υπόλοιποι είναι: Όρθιοι (από αριστέρα): Σάινθ (προπονητής), Πράδα, Ρουγιάν, Ρομάι, Μάιστερ, Καθιστοί: Ιττουριάγκα, Μπεϊραν, Λιορέντε, Κορμπαλάν, Μπράμπεντερ, Στζέρμπιακ.
Ο Κερεχέτα πήρε μεταγραφή για τη Ρεάλ Μαδρίτης, ενώ έπαιξε και σε άλλες μεγάλες ομάδες της Ισπανίας, όπως η Μπανταλόνα και η Σαραγόσα, πριν καταλήξει το 1984 ξανά στην Βιτόρια. Με τη Ρεάλ πήρε τα πρωταθλήματα Ισπανίας του 1978 και του 1979 και κατέκτησε το 7ο Κύπελλο πρωταθλητριών, παίζοντας στον τελικό του 1980 στο Βερολίνο, όταν οι "μερένγκες" νίκησαν στο Βερολίνο την Μακάμπι με 89-85. Πιο εύκολα, απ΄ό,τι δείχνει το τελικό σκορ και με τον νυν πρόεδρο της Κούτσα Λαμποράλ να παίζει πέντε λεπτά, σημειώνοντας 2π, σε μια ομάδα όπου δέσποζαν μορφές όπως ο Χουάν Αντόνιο Κορμπαλάν, ο Γουέιν Μπράμπεντερ, ο Ουόλτερ Στζέρμπιακ, ο Ραφαέλ Ρουγιάν, ο Χοσέ Λιουίς Λιορέντε, ο Ράντι Μάιστερ, ο Λόπεθ Ιτουριάγκα. Προπονητής, ο Μανουέλ (Λόλο) Σάινθ.
Μεγάλη ομάδα και η Μακάμπι. Με Όλσι Πέρι και Ερλ Γουίλιαμς, αλλά και Μίκι Μπέρκοβιτς και Τζιμ Μποατράιτ. Σούπερ-τελικός, για την εποχή, με τον Ρουγιάν να σημειώνει 27π και τη Ρεάλ να τρέχει σα δαιμονισμένη όταν είχε τη μπάλα ο Χουάν Αντόνιο Κορμπαλάν. Η Μακάμπι είχε τους Αμερικανούς σε τρομερή μέρα (Πέρι 22, Ουίλιαμς 31, Μποατράιτ 22), αλλά οι "σαΐτες της Καστίλλης" πετούσαν για τον 7ο τίτλο τους. Θα έκαναν .. 15χρόνια για να πάρουν τον 8ο και από το 1995, ζουν με το όραμα του επόμενου (του ένατου).
Παίκτης της Σάσκι Μπασκόνια στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 80. Με το νο 14, δεύτερος πριν το τέλος στην σειρά των ορθίων
Σύμφωνα με την επίσημη στατιστική της λίγκας ACB που υπάρχει από το 1984, ο Κερεχέτα φορώντας τη φανέλα, πλέον, της Σάσκι Μπασκόνια έπαιξε σε 111 αγώνες του ισπανικού πρωταθλήματος έχοντας μ.ο 13.7π και 2.8 ρ. Σούταρε με 49%δ, 31%τρ και 77%β. Καθόλου άσχημα για τον διεθνή με την Εθνική νέων της Ισπανίας με την οποία κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ Εφήβων.
Στα 30 του χρόνια (το 1987) δηλαδή, ο Κερεχέτα σκεφτόταν ήδη το μέλλον του μετά το μπάσκετ. Γι αυτό, ίσως, ασχολήθηκε στην αρχή με τον ... συνδικαλισμό καθώς ήταν πρόεδρος του Συνδέσμου μπασκετμπολιστών της Ισπανίας. Ομόλογος του Παναγιώτη Φασούλα, δηλαδή, εκείνη την εποχή.
Ωστόσο, ένα χρόνο αργότερα αποφάσισε να σταματήσει την ενεργό δράση και έκανε τη μεγάλη στροφή στην καριέρα του. Μόλις στα 31 του χρόνια, έφευγε από το γήπεδο και άνοιγε την πόρτα των Γραφείων της Σάσκι Μπασκόνια.
Ένας πρόεδρος γεννιέται...
Δεν είναι σπάνιο, ένας μπασκετμπολίστας που τελειώνει την καριέρα του, να ασχολείται με τα διοικητικά της ομάδας του. Ωστόσο το να γίνει ένας από τους πιο επιτυχημένους παράγοντες, με όραμα και ...πράξεις, όπως συνέβη με τον Κερεχέτα, δεν συνηθίζεται. Ο πεισματάρης Βάσκος, όμως, τα κατάφερε. Έγινε ο "γκουρού" του μπάσκετ, όπως τον χαρακτήρισε κάποτε η El Pais, για όλα όσα έκανε αυτά τα 25 χρόνια. Και δεν ήταν λίγα.
Πανηγυρίζοντας το πρώτο Κύπελλο Ισπανίας, το 1995
Η Σάσκι Μπασκόνια, από μια "μέτρια ομάδα", έγινε ένα από τα ισχυρότερα ισπανικά κλαμπ, κατακτώντας 3 πρωταθλήματα, 6 Κύπελλα, 4 Σουπερκόπα, 1 Ευρωπαϊκό Κύπελλο (το 1996 νικώντας τον ΠΑΟΚ 88-81). Κυρίως, όμως, έγινε μια από τις μεγάλες ομάδες και της Ευρωλίγκας, όπου συμμετέχει ανελλιπώς τα τελευταία 15 χρόνια, έχοντας πάρει μερος σε 4 συνεχόμενα φάιναλ-φορ (2005, 06, 07 και 08) και στον τελικό των πλέι-οφ της πρώτης σεζόν της Euroleague (μετά το σχίσμα του ευρωπαϊκού μπάσκετ). Τότε, που αντί για φάιναλ-φορ, έγιναν τελικοί. Η Τάου (όπως λεγόταν), απέκλεισε διαδοχικά Ολυμπιακό και ΑΕΚ, αλλά ηττήθηκε με 3-2 από την Κίντερ Μπολόνια και έχασε τον τίτλο.
Το 2005 ξανάπαιξε στον τελικό, έχοντας αποκλείσει στον ημιτελικό την τρομερή ΤΣΣΚΑ του Ίβκοβιτς που είχε πάει στη Μόσχα με ρεκόρ 52-1, αλλά οι Βάσκοι την έβγαλαν νοκ-άουτ! Ήταν η μεγάλη τους ευκαιρία να πάρουν την Ευρωλίγκα, αλλά το τρόπαιο πήγε στη Μακάμπι του Γκέρσον, που σκαρφίστηκε μια περίεργη ζώνη στον τελικό κι είχε για πρωταγωνιστή τον ... Νέστορα Κόμματο.
Δεν ήταν εύκολα, όλα αυτά. Ο ίδιος έχει διηγηθεί το ξεκίνημά του ως εξής: "Όταν έφτανε το τέλος της αθλητικής μου καριέρας, σκεφτόμουν τι θα κάνω, μετά. Πάντα ήθελα να μείνω στο μπάσκετ. Μου είχε περάσει να γίνω προπονητής, προτίμησα όμως να ασχοληθώ με τα διοικητικά. Η Βιτόρια ήταν ένα project που με ενδιέφερε. Ήταν άλλωστε η ομάδα μου. Όταν το 1988 έγινα πρόεδρος, ο προϋπολογισμός ήταν 110 εκατομμύρια πεσέτες (220 εκατ. δρχ, ή αν προτιμάτε 645.000 ευρώ). Υπήρχε ένας μάνατζερ, μια γραμματέας που εργαζόταν μόνο το απόγευμα κι ένας λογιστής ο οποίος ερχόταν 3 φορές την εβδομάδα. Το πρώτο που έπρεπε να κάνω, ήταν να φτιάξω τη δομή ενός κλαμπ, με διαχωρισμό αρμοδιοτήτων"
Γήπεδο, αθλητικό κέντρο, καραμέλες και σπόνσορες
Σύμφωνα με το δόγμα που ασπάστηκε ο Χοσεάν Κερεχέτα, "μια μικρή πόλη, όπως η Βιτόρια, θα έχει σπουδαίο όφελος αν αγκαλιάσει την ομάδα". Αλλά αυτό δεν σημαίνει, μόνο, μια καλή ομάδα, αλλά και παροχές στους φιλάθλους.
Γι αυτό ο πρόεδρος, αλλά και επιχειρηματίας (έχει μια κατασκευαστική εταιρεία με τον αδερφό του καθώς και μια ακόμη εταιρεία που παράγει καραμέλες) Κερεχέτα είχε ως πρώτο στόχο την κατασκευή ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού γηπέδου. Ένας χώρος όπου έβοσκαν ...αγελάδες, αγοράστηκε από την Σάσκι Μπασκόνια που ξεκίνησε την κατασκευή του "Παβεγιόν Αράμπα". Το 1991 έγιναν τα εγκαίνια, ενώ αργότερα ( το 2000) πήρε το όνομα του Φερνάντο Μπουέσα, ενός πολιτικού που δολοφονήθηκε από την ΕΤΑ.
Η Φερνάντο Μπουέσα Αρένα. Πάνω αριστερά όταν χωρούσε 9.923 θεατές, δεξιά στην τελική της μορφή και κάτω στο ματς με τη Ρεάλ Μαδρίτης
Η κατασκευή προέβλεπε μελλοντική αύξηση της χωρητικότητας. Και πράγματι, μέσα σε ένα χρόνο (από τον Μάρτιο του 2011, ως τον Απρίλιο του 2012) τοποθετήθηκε ο θόλος, αλλά και μπήκαν πρόσθετες εξέδρες, με αποτέλεσμα από 9.923, η Φερνάντο Μπουέσα Αρένα, να χωράει πλέον 15.504 φιλάθλους. Στα επίσημα εγκαίνια του νέου γηπέδου έπαιξαν Κάχα Λαμποράλ-Ρεάλ Μαδρίτης και έγινε σολντ-άουτ, που αποτελεί και απόλυτο ρεκόρ προσέλευσης φιλάθλων στην λίγκα ACB. Ένα κρύο βράδυ στα πρώτα χρόνια της περασμένης δεκαετίας, ο φίλος μου Νatxo Mendoza ρεπόρτερ της Σάσκι Μπασκόνια, μου εξηγούσε πως θα αυξανόταν η χωρητικότητα ενός ήδη μεγάλου γηπέδου. Να πω την αλήθεια, δεν τον πίστευα. Μέχρι που μια μέρα ... διάβασα την έναρξη των εργασιών. Στην Ισπανία, όταν λένε "φτιάχνουμε γήπεδο, ή μεγαλώνουμε τις εξέδρες" δεν μένουν μόνο στις μακέτες.
Όμως ο Κερεχέτα δεν σταμάτησε εκεί. Με μια συνολική επένδυση 28 εκατομμυρίων ευρώ, δημιούργησε δίπλα στο γήπεδο και ένα αθλητικό κέντρο 13.000 τετραγωνικών μέτρων, στο οποίο από το 2008 γυμνάζεται... σχεδόν ολόκληρη η Βιτόρια, μια πόλη 250.000 κατοίκων. Το άλλοτε εγκαταλελειμμένο βοσκοτόπι, σφύζει πλέον από ζωή, σε ένα project που αποδεικνύει ότι εφόσον υπάρχει όραμα και σχέδιο, η ενασχόληση με το μπάσκετ δεν σημαίνει μόνο ...καλά συμβόλαια, έξυπνες μεταγραφές και σπουδαίοι προπονητές.
Το αθλητικό κέντρο δίπλα στο γήπεδο...
Ένα ακόμη βασικό του μέλημα ήταν να βρει σπόνσορα. Η συνεργασία της Σάσκι Μπασκόνια με την εταιρεία Taulell (έπιπλα και ήδη κουζίνας-κεραμικών) κράτησε 22 χρόνια. Από το 1887 μέχρι το 2009. Το μπάτζετ της ομάδας από 645.000 ευρώ, έφτασε στα 15 εκατομμύρια ευρώ. Όταν έφτασε το τέλος, ο Κερεχέτα πέτυχε μια ακόμη πιο συμφέρουσα συμφωνία με τον επενδυτικό όμιλο Κάχα Λαμποράλ. Και το μπάτζετ της ομάδας παραμένει σε αξιοπρεπή επίπεδα, έστω κι αν λόγω της κρίσης έχει μειωθεί αρκετά, με αποτέλεσμα πρόσφατα ο Χοσεάν να ζητήσει την ενίσχυση και των φιλάθλων...
Βαλκάνια, Λιθουανία και Νότιος Αμερική...
Ο Κερεχέτα ήξερε ότι δεν μπορούσε να συναγωνιστεί κλαμπ όπως η Ρεάλ και η Μπαρτσελόνα. Για να μπει "σφήνα" στους δύο γίγαντες του ισπανικού αθλητισμού, που διαφεντεύουν και το μπάσκετ, έπρεπε να σχεδιάσει προσεχτικά την ομάδα του, ώστε να ισχυροποιηθεί, με μεταγραφές που δεν θα μπορούσαν να ... σκεφτούν, οι άλλοι. Γι αυτό, εκτός από την αμερικάνικη αγορά, όπου έτσι κι αλλιώς προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες, ο Κερεχέτα, πήγε σε χώρες όπου το μπάσκετ έχει αναπτυχθεί και βγάζει σπουδαίους παίκτες.
Ο Λουίς Σκόλα, μεγάλη μορφή της Τάου, πριν μετακομίσει στο ΝΒΑ
Βαλκάνια, δηλαδή, αλλά και Λιθουανία, στην Ευρώπη και ... Νότιο Αμερική. Το σκάουτινγκ, που έκανε με τους συνεργάτες του, απλώθηκε σε όλο τον κόσμο, γι αυτό και τη φανέλα της ομάδας του όλα αυτά τα χρόνια φόρεσαν και γνωστοί, αλλά και άγνωστοι μπασκετμπολίστες, που εν συνεχεία ...χρυσοπουλήθηκαν είτε σε μεγάλες ομάδες της Ευρώπης, ή στα ενδιαφερόμενα κλαμπ του ΝΒΑ.
Να θυμίσουμε ορισμένους:
Ραμόν Ρίβας (Π.Ρίκο), Λουίς ΣΚόλα, Μαρσέλο Νικόλα, Πάμπλο Πριτζιόνι, Άντρες Νοτσιόνι (Αργεντινή), Τιάγκο Σπλίτερ, Μαρσελίνιο Χουέρτας (Βραζιλία), Άρβιντας Μασιγιάουσκας, Σαούλιας Στομπέργκας, Σίμας Γιασάιτις (Λιθουανία), Βέλιμιρ Περάσοβιτς, Ζόραν Πλάνινιτς, Ρόκο Ούκιτς (Κροατία), Πρέντραγκ Ντρόμπνιακ (Μαυροβούνιο), Ντέγιαν Τομάσεβιτς, Μίροσλαβ Μπέριτς , Ιγκόρ Ρακόσεβιτς (Σερβία), Σεργκάν Ερντογάν (Τουρκία), Μίρσα Τελέτοβιτς (Βοσνία), Γκόραν Ντράγκιτς (Σλοβενία).
Υπήρξαν και Γάλλοι, όπως ο Τζιμ Μπιλμπά και ο Κέβιν Σεραφέν, ενώ αν προσθέσουμε τους Αμερικανούς Αρλάουκας, Ελμερ Μπένετ, Πιτ Μάικλ, Ντρου Νίκολας, Ντείβιντ Γουντ, Ρασάντ Γκρίφιθ ορισμένοι εξ΄αυτών και βεβαίως τους Ισπανούς Χοσέ Καλδερόν, Φερνάντο Σαν Εμετέριο, Πάου Ρίμπας, Σέρχι Βιδάλ (και τους Γκαρμπαχόσα-Λάσο, που πήραν μεταγραφή) καταλαβαίνει εύκολα κανείς, πως η άσημη Σάσκι Μπασκόνια, έγινε πρωταγωνίστρια σε Ισπανία και Ευρώπη.
Προπονητές, διαιτητές και προτάσεις
Ο Κερεχέτα, όπως όλοι οι πρόεδροι που ... ξέρουν μπάσκετ (αυτός, πάντως, γνωρίζει) λέει δημοσίως τη γνώμη του. Αυτό καμιά φορά δεν αρέσει στους προπονητές που κατά καιρούς πέρασαν από τον πάγκο της. Δυο απ΄αυτούς ξεχωρίζουν. Ο Βέλιμιρ Περάσοβιτς που φόρεσε και τη φανέλα της ομάδας και σίγουρα ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς. Ο ...σατράπης κόουτς, που με την ανοχή του Κερεχέτα, περνούσε από προπονήσεις-βασανιστήρια τους παίκτες του, δημιούργησε ωστόσο τα κορυφαία ρόστερ της ομάδας και ήταν ο προπονητής στους περισσότερους τίτλους.
Δίπλα-δίπλα με τον πρόεδρο της Ρεάλ, Φλορεντίνο Πέρεθ
Όταν πέρσι αποφάσισε την απόλυσή του, η είδηση έμοιαζε με βόμβα. Ο Ιβάνοβιτς δεν το περίμενε ποτέ, αλλά ο Κερεχέτα μπροστά στο καλό της ομάδας του, δεν ... βάζει τίποτε. Γι αυτό και όταν αρχίζει και γκρινιάζει για την διαιτησία γίνεται αφόρητος. Οι Ισπανοί ρέφερι δεν αντέχουν, το ίδιο και ο Κώστας Ρήγας, υπεύθυνος διαιτησίας στην Ευρωλίγκα.
Ο Κερεχέτα, που κατά καιρούς έχει κάνει ριζοσπαστικες προτάσεις για όλο το οικοδόμημα του μπάσκετ. Η τελευταία, που έκανε και τάραξε τα νερά ήταν το ναι στην κλειστή λίγκα. Όχι, όμως, μόνο στην Ευρωλίγκα, αλλά όπως είπε " και στην ...Ισπανία. Η ACB θα γίνει πολύ πιο ανταγωνιστική, αν γίνει με συγκεκριμένες προϋποθεσεις, κλειστή. Θα βοηθήσει το μπάσκετ και στην χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη".