Η χρυσή εποχή της ελληνικής διαιτησίας στο μπάσκετ μοιάζει να έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Η αποχώρηση του Σπύρου Γκόντα (είχε μιλήσει αποκλειστικά στο SPORT24) που σφύριξε για τελευταία φορά στον δεύτερο τελικό του φετινού Eurocup και ένα ενδεχόμενο αντίο, που λέγεται ότι σκέφτεται να πει ο Χρήστος Χριστοδούλου, βγάζουν εκτός κάδρου δυο από τους τελευταίους των Μοϊκανών.

Τους τελευταίους από την τελευταία καλή φουρνιά διαιτητών, που έβγαλε η χώρα. Απομένει, ο Ηλίας Κορομηλάς που κι αυτός όμως βαδίζει σιγά-σιγά προς το τέλος της καριέρας του (είναι 48 ετών) και μετά ακολουθεί το ... κενό. Ψάχνει κανείς να βρει με το κιάλι καλούς νέους διαιτητές, την ώρα που αγνοούνται οι διεθνείς ορισμοί, ειδικά για τους ρέφερι που παίζουν στις διοργανώσεις της FIBA.

Δεν είναι υπερβολή, αλλά με εξαίρεση τον Γιώργο Πουρσανίδη, ο μοναδικός που έδωσε το παρών στο κορυφαίο επίπεδο, οι υπόλοιποι διαιτητές FIBA θεωρούνται ικανοί να σφυρίζουν αγώνες της ... βαλκανικής λίγκας, μιας διοργάνωσης στην οποία συμμετέχουν ομάδες από Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Β.Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Κόσοβο και Ισραήλ (η Χάποελ Χολόν). Σποραδικά, εμφανίστηκαν και σε αγώνες του FIBA Europe Cup

Πιο μελαγχολικές ήταν οι ειδήσεις στο επίπεδο των εθνικών ομάδων, όπου οι διαιτητές μας, περιορίστηκαν σε αγώνες μικρών ηλικιών. Ούτε λόγος, βέβαια, για το ολυμπιακό τουρνουά, ή σε κάποια από τα προολυμπιακά (ανδρών και γυναικών), όπου δεν υπήρξε ορισμός για Έλληνα ρέφερι.

Η παράδοση που είχαν χαράξει μεγάλα ονόματα της διαιτησίας, με πιονιέρο τον Κώστα Δήμου, εδραιωτές τους Κώστα Ρήγα και Σταύρο Δουβή και συνεχιστές τους Νίκο Πιτσίλκα, Λάζαρο Βορεάδη, Σταύρο Κουκουλεκίδη, κινδυνεύει με οριστική κατάρρευση και σε λίγο θα αποτελεί απλά ένα ... ιστορικό παρελθόν.

Οι λιγότεροι από ποτέ στην Ευρωλίγκα

Πριν από μια δωδεκαετία η Ελλάδα μετρούσε 10 ρέφερι στην Ευρωλίγκα και τώρα έχει τους μισούς. Αν μάλιστα αποχωρήσει, όπως σκέφτεται, ο Χριστοδούλου τότε θα έχουμε τους λιγότερους από ποτέ στην κορυφαία διοργάνωση, σύνολο τέσσερις, καθώς δεν υπολογίζεται πλέον και ο Σπύρος Γκόντας, που επίσης ανακοίνωσε ότι σταματάει τη διαιτησία. Τη θέση του παίρνει ο νεαρός Βασίλης Πιτσίλκας που κάνει ένα σπουδαίο άλμα στο κορυφαίο επίπεδο της Euroleague, συμπληρώνοντας την τριάδα Ηλία Κορομηλά, Γιάννη Φούφη και Βάσως Τσαρούχα.

Ο 55χρονος Χριστοδούλου, λόγω του ορίου ηλικίας, τα τελευταία χρόνια δεν σφύριζε αγώνες στην Ελλάδα, αφιερώθηκε στις διοργανώσεις της Ευρωλίγκας, όπου θεωρείται και είναι μια από τις κορυφαίες σφυρίχτρες της διοργάνωσης. Συνολικά αγωνίστηκε σε 32 διεθνή ματς, 23 στην Ευρωλίγκα και 9 στο Eurocup, τα περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο Έλληνα διαιτητή στο εξωτερικό.

Ο Πατρινός διαιτητής ήταν και ο τελευταίος Έλληνας, που εμφανίστηκε σε τελικό Ευρωλίγκας (το 2014, στο Μακάμπι-Ρεάλ Μαδρίτης). Ο Χριστοδούλου συμμετείχε στα πέντε από τα δώδεκα φάιναλ-φορ που έγιναν μετά το 2008. Εκείνη τη χρονιά (2007-08) στην Ευρωλίγκα σφύριζαν δέκα (!) Έλληνες διαιτητές, με τους Γκόντα-Κουκουλεκίδη να φτάνουν στο φάιναλ-φορ της Μαδρίτης. Ο δεύτερος μάλιστα σφύριξε στον τελικό ΤΣΣΚΑ-Μακάμπι, στο τελείωμα της διεθνούς καριέρας του.

Ο Σπύρος Γκόντας που κυνήγησε και πέτυχε τη δικαίωσή για την πρωτοφανή απόφαση της ΚΕΔ/ΕΟΚ να κοπεί από τις εσωτερικές διοργανώσεις (χωρίς να υφίσταται κάποιος σχετικός κανονισμός) όπως συνέβη και με τους Κορομηλά, Παπαπέτρου, Φούφη (οι δυο πρώτοι επανήλθαν, όχι όμως και ο τρίτος που δεν έχει παραιτηθεί της προσφυγής του στα πολιτικά δικαστήρια), ήταν και ο τελευταίος Έλληνας που σφύριξε σε τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης.

Ήταν παρών στον δεύτερο τελικό του φετινού Eurocup ανάμεσα σε Μονακό και Καζάν, κλείνοντας και αυτός την καριέρα του. Φέτος, σφύριξε σε 21 διεθνείς αγώνες (12 στην Ευρωλίγκα και 9 στο Eurocup). Καταλαβαίνει εύκολα κανείς ότι αν εκτός του Γκόντα, αποχωρήσει και ο Χριστοδούλου, η ελληνική διαιτησία θα υποχωρήσει ακόμη περισσότερο σε διεθνές επίπεδο, έστω κι αν στις διοργανώσεις της Euroleague, φαίνεται ότι υπάρχει μια μοναδική διέξοδος να παίζουν οι ρέφερι σε αγώνες στην Ευρώπη.

• Ο Ηλίας Κορομηλάς ήταν (μετά τον Χριστοδούλου) ο ρέφερι με τα περισσότερα ευρωπαϊκά ματς: 14 στην Ευρωλίγκα και 12 στο Eurocup. Συνολικά 26
• Ο Γιάννης Φούφης χρησιμοποιήθηκε περισσότερο στο Eurocup (15 ματς) ενώ σφύριξε και δυο φορές στην Ευρωλίγκα (συνολο 17)
• Και η πρωτοεμφανιζόμενη Βάσω Τσαρούχα, έπαιξε σε 11 ματς του Eurocup και ένα της Ευρωλίγκας (το όλον 12)

Η FIBA βλέπει μόνο τον Πουρσανίδη

Μπορεί οι παλιές καλές εποχές στην Ευρωλίγκα (όπου εκτός των άλλων επικεφαλής στη διαιτησία ήταν για πολλά χρόνια ο Κώστας Ρήγας) να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, παραμένει, ωστόσο, η διοργάνωση που προσφέρει διεξόδους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αντίθετα, η FIBA δείχνει αν αγνοεί παντελώς τους υπόλοιπους διεθνείς ρέφερι (Μάνος, Καρακατσούνης, Κάρδαρης, Συμεωνίδης, Σώμος, Τσιοπάνος, Τσολάκος, Παπαπέτρου, Πιτσίλκας) με εξαίρεση τον Γιώργο Πουρσανίδη.

Ο 43χρονος Θεσσαλονιός ρέφερι ήταν και ο μοναδικός που πήρε ορισμούς για σημαντικά παιχνίδια, καθώς σφύριξε σε 16 αγώνες της φάσης των ομίλων, συν τρεις της προκριματικής φάσης του BCL και άλλους δυο των προκριματικών του Ευρωμπάσκετ. Στο σύνολο 21. Ο Πουρσανίδης ήταν και ο τελευταίος Έλληνας ρεφ, που έπαιξε σε μεγάλο τουρνουά (το παγκόσμιο Κύπελλο του 2019). Περιέργως (ή μήπως όχι;) ο συγκεκριμένος διαιτητής δεν συμπεριλαμβάνεται στους ... αγαπημένους της ΚΕΔ

Τα πως και τα γιατί δεν χρειάζεται να είσαι "πανεπιστήμονας", που έλεγε και ο Ντούσαν Ίβκοβιτς, για να καταλάβει πως η ελληνική διαιτησία από πρώτη στην Ευρώπη, κατάντησε τελευταίος τροχός της αμάξης. Η Ελλάδα έγινε η μοναδική χώρα που μέχρι να βγουν αποφάσεις του ΑΣΕΑΔ, είχε απαγορεύσει στους αποδεδειγμένα καλύτερους διαιτητές να σφυρίζουν στο ελληνικό πρωτάθλημα.

Έλειψε πάρα πολύ η εκπαίδευση και η ανάδειξη νέων διαιτητών, όπως συνέβαινε παλιότερα. Πολύ περισσότερο δεν αξιοποιήθηκαν οι ρέφερι που τα προηγούμενα χρόνια σταμάτησαν την ενεργό δράση. Ονόματα με κύρος, που βρέθηκαν όπως λόγου χάρη ο Νίκος Πιτσίλκας στην VTB League, σπουδαίες σφυρίχτρες σαν τον Λάζαρο Βορεάδη και τον Στέλιο Κουκουλεκίδη, οι οποίοι αποτραβήχτηκαν στο σπίτι τους.

Μια δράκα μετρίων, υπό την εγκληματική ανοχή της ελληνικής ομοσπονδίας, στρογγυλοκάθισε στις καρέκλες και ανέδειξε μετρίους. Η κατάληξη δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική...