Όταν μιλάμε για τη Μακάμπι, που περιμένει τον Παναθηναϊκό αυτή την Πέμπτη στο Τελ Αβίβ, στο μυαλό μας έχουμε πάντα μια από τις μεγαλύτερες ομάδες που εμφανίστηκαν ποτέ στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Μια ομάδα που αντιπροσωπεύει ένα ... έθνος, έστω κι αν αυτό δεν βρίσκεται στην Ευρώπη, αλλά όπως δημιουργήθηκε και "θωρακίστηκε" δεν μπορούσε παρά να βρει στέγη στις διοργανώσεις της Γηραιάς Ηπείρου. Μόνο, που σχεδόν 60 χρόνια από την κατάκτηση του πρώτου πρωταθλήματος (από τα συνολικά ...50 που έχει πάρει) τίποτε μέσα στην ομάδα δεν θυμίζει ...Ισραήλ.

Η "ομάδα του λαού" όπως μεταφράζεται το όνομά της, έχει γεμίσει ξένους, έχει κάνει το χειρότερο ξεκίνημά της εντός συνόρων, γνωρίζοντας ήδη δυο ήττες και μάλιστα από αντιπάλους, που άλλοτε νικούσε με χαρακτηριστική ευκολία.

Εν αντιθέσει, πάντως, στην Ευρωλίγκα μετράει 3 νίκες σε 4 αγώνες, ίσως γιατί εκεί άπαντες, δίνουν πολύ μεγαλύτερη προσοχή και σπαταλάνε όλες τις δυνάμεις τους. Δεν είναι πολλοί, άλλωστε, οι ετοιμοπόλεμοι παίκτες του Ντέιβιντ Μπλατ.

Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά.

Μακάμπι σημαίνει τίτλοι. Ούτε ένας δύο, αλλά ... 102. Δηλαδή:

• 5 Ευρωλίγκες
• 50 πρωταθλήματα Ισραήλ
• 40 Κύπελλο Ισραήλ
• 1 Διηπειρωτικό
• 5 Λιγκ Καπ Ισραήλ
• 1 Αδριατική Λίγκα

Η Μακάμπι του Τελ Αβίβ ιδρύθηκε το 1908 στην (τότε) Παλαιστίνη και το 1932 πρωτόπαιξε (σαν σύλλογος) μπάσκετ. Το 1948 το Ισραήλ έγινε ανεξάρτητο κράτος και έξι χρόνια αργότερα κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο. Από τότε δεν σταμάτησε να συλλέγει τρόπαια, ενώ όσοι έχουν επισκεφθεί το Γιαντ Ελιάου ή Nokia Arena όπως λέγεται, πλέον, μετά την ανακατασκευή του πριν εφτά χρόνια, έχουν να λένε για μια ... ιεροτελεστία του μπάσκετ.

Μια από τις πιο καυτές έδρες στον κόσμο, με ντεσιμπέλ που κουφαίνουν τον αντίπαλο.

Ο δικηγόρος που την ... έσωσε

Ορόσημο στην ιστορία της Μακάμπι θεωρείται ο τελικός του Βελιγραδίου το 1977, όταν νίκησε την Βαρέζε 78-77 και πήρε το πρώτο της Κύπελλο Πρωταθλητριών.

Η ιστορία της, όμως, ως κραταιό κλαμπ ξεκίνησε λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1969, όταν ένας νεαρός (τότε) δικηγόρος, ο 30χρονος Σιμόν Μισράχι, ανέλαβε πρόεδρος της ομάδας σώζοντας την από οικονομική καταστροφή. Η πρώτη του ιδέα ήταν να βάλει ... τιμές στα εισιτήρια των αγώνων, καθώς μέχρι τότε η είσοδος στο γήπεδο ήταν δωρεάν!

Ο Σιμόν Μισράχι κάνει τα γούρια του πριν από τον τελικό του 2011 (εναντίον του ΠΑΟ) στη Βαρκελώνη

Επίσης αποφάσισε ότι η ενίσχυση της Μακάμπι, από Αμερικανούς μπασκετμπολίστες (η εβραϊκή κοινότητα άλλωστε στις ΗΠΑ είναι τεράστια) θα έδινε στον σύλλογο μια τεράστια ώθηση. Είχε δίκιο.

Σιγά-σιγά, η Μακάμπι έγινε μια από τις κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης, έχοντας πάντα αμερικάνικο χρώμα στην ομάδα της, με κορυφαία φυσιογνωμία τον αξεπέραστο Ταλ Μπρόντι. Καθώς, μάλιστα, το Ισραήλ αναδείκνυε μεγάλους γκαρντ όπως ο Μίκι Μπέρκοβιτς, ο Μότι Αροέστι και Ντόρον Τζάμσι, ο δρόμος που είχε ανοίξει, έγινε στο τέλος ολόκληρη λεωφόρος.

Στα 74 του χρόνια, πλέον, ο Μισράχι παραμένει στον προεδρικό θώκο της Μακάμπι, αν και μοιράζεται, πλέον, την "εξουσία" με τον Ντέιβιντ Φέντερμαν. Ωστόσο, ο δαιμόνιος δικηγόρος, παραμένει, η εμβληματική φυσιογνωμία της Μακάμπι. Κάθεται πάντα δίπλα από τον πάγκο της ομάδας, αδιαφορώντας για τα πρόστιμα που δέχεται, την ...πέφτει στους διαιτητές, φωνάζει και βέβαια κινεί τα νήματα του ιστορικού συλλόγου. Οι εχθροί του τον κατηγορούν ότι δημιούργησε ένα κλαμπ-τέρας, που σαρώνει τους τίτλους και βέβαια καρπώνεται τα πάντα. Το τηλεοπτικό συμβόλαιο της Μακάμπι είναι, ενδεχομένως, το ακριβότερο στην Ευρωλίγκα και φυσικά "η ομάδα του λαού" έχει εγγυημένο συμβόλαιο συμμετοχής στην κορυφαία διοργάνωση.

Ο Ταλ Μπρόντι σηκώνει την πρώτη Ευρωλίγκα της Μακάμπι το 1977

Καθώς η Μακάμπι ήταν το πιο γνώριμο εξαγώγιμο προιόν του ισραηλινού αθλητισμού, ο Μισράχι δεν είχε πρόβλημα να βρει σπόνσορες, όπως η Elite, h El Al, η Nike και άλλες εταιρείες που επένδυσαν τα εκατομμύρια τους στους "κίτρινους" του Τελ Αβίβ...

Το δικηγορικό γραφείο του Σ.Μισράχι ειδικεύεται σε περιπτώσεις τροχαίων ατυχημάτων, αν και ο ίδιος είναι, πλέον, ο παλαιότερος ενεργός παράγοντας του μπάσκετ στο ευρωπαϊκό μπάσκετ.

Το 2008 το περιοδικό Time τον κατέταξε στην 16η θέση των καλύτερων μάνατζερ, όλων των εποχών, σε όλα τα σπορ. Ο Μισράχι ήταν μπροστά από τον κομισάριο του ΝΒΑ Ντέιβιντ Στερν, τον πρόεδρο της FIFA Σεπ Μπλάτερ αλλά και τον ιδιοκτήτη της Μίλαν Σίλβιο Μπερλουσκόνι! Όλοι τους ένας κι ένας. Καταλαβαίνετε τι εστί Μισράχι για να τους ... ξεπεράσει.

Από οικογενειακή επιχείρηση σε ...εταιρεία, με Γκέρσον!

Στις δεκαετίες του 70 και του 80, η Μακάμπι ήταν ένα μικρό γκρουπ, που διοικούσε ο Μισράχι, με συνεργάτες τον τιμ-μάνατζερ Σάμουελ Μαχρόφσκι και ταμία τον Άρι Μπαράνοβιτς. Το 1989 υπέγραψε τον πρώτο επαγγελματία μάνατζερ της ομάδας, Άμι Έσελ.

Τρία χρόνια αργότερα έμπαινε στο κλαμπ, ένας άνθρωπος που συνέδεσε το όνομά του με την "αναγέννηση" του κλαμπ, ο ιδιόρρυθμος Μόνι Φανάν, που αργότερα θα είχε τραγικό τέλος.

Το 1995, η μικρή οικογενειακή Μακάμπι, έγινε ανώνυμη εταιρεία και μια από τις ισχυρότερες (αν όχι η ισχυρότερη) ομάδες στην Ευρώπη. Το γκρουπ του Σιμόν Μισράχι που είχε ως άξονες τον Σάι Ρεκανάτι και τον Μόνι Φανάν, ένωσε τις δυνάμεις του με την οικογένεια του επιχειρηματία Ντέιβιντ Φέντερμαν και την οικογένεια Ρανάαν Κατζ, που είχε ως έδρα των επιχειρήσεων της στο Μαϊάμι και κατέχει ένα ποσοστό στους Μαϊάμι Χιτ. Όλοι πήραν από 33% των μετοχών, ενώ στο Διοικητικό Συμβούλιο συμμετείχαν, παλιοί παίκτες όπως ο Ταλ Μπρόντι και ο Ντόρον Τζάμσι.

Η Μακάμπι γιγαντώθηκε, έγινε (ξανά) πρωταγωνίστρια στα παρκέ. Βρήκε επίσης στο πρόσωπο του ... ιδιόρρυθμου Πίνι Γκέρσον έναν προπονητή-κονφερασιέ, αλλά και ικανότατο στο να κερδίζει τίτλους, ειδικά στην Ευρωλίγκα. Ο "Πίνχας" έγινε ο προπονητής μεγάλων αστέρων, όπως ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, ο Άντονι Πάρκερ και ο Νίκολα Βούισιτς. Το back to back που έκανε η Μακάμπι την διετία 2004-05, ήταν το πρώτο μετά το ...θριπίτ της Γιουγκοπλάστικα και χρειάστηκε να περάσουν εφτά χρόνια για να το επαναλάβει ο Ολυμπιακός σε Κωνσταντινούπολη και Λονδίνο.

Άντονι Πάρκερ και Σάρας Γιασικεβίτσιους πανηγυρίζουν την δεύτερη συνεχόμενη Ευρωλίγκα το 2005 (Μόσχα)

Ο "τρελο Πίνι" που τον γνωρίσαμε καλά στην Ελλάδα, κατάφερε έχοντας κατακτήσει και την Σουπρολίγκα του 2001 (νικώντας τον Παναθηναϊκό στον τελικό), να γίνει "μύθος" στο Ισραήλ, ξεπερνώντας τα κατορθώματα του Ραλφ Κλάιν (πρωταθλητής Ευρώπης για πρώτη φορά το 1977) και του Ρούντι Νταμίκο (κόουτς στον δεύτερο θρίαμβο της Μακάμπι, το 1980). Κι αυτή η ομάδα που πανηγύρισε δυο συνεχόμενα τρόπαια, ένα μέσα στο Τελ Αβίβ κι ένα στη Μόσχα, έγινε η πιο επιτυχημένη στην ιστορία της Μακάμπι, επισκιάζοντας τους θρύλους το υ Μπρόντι, του Αροέστι, του Μπέρκοβιτς, του Πέρι, του Μπόατράιτ και όλων των άλλων άσων στην δεκαετία του 80.

Ο Γκέρσον έμεινε στην ιστορία, ως ο προπονητής με τις πιο απρόβλεπτες αντιδράσεις. Έχει μείνει παροιμιώδης ο ποδαρόδρομος του προς το γήπεδο για τη συνέντευξη του τελικού στο φάιναλ-φορ, επειδή το Σάββατο η εβραϊκή θρησκεία απαγορεύει οποιαδήποτε κίνηση με μηχανικό τρόπο, αλλά και η ... επιστράτευση ενός ραβίνου (!) για να βγει εκτός αγωνιστικού χώρου από το Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν, μετά από απόφαση των διαιτητών, σε ένα φιλικό ανάμεσα στη Μακάμπι και τους Νιου Γιορκ Νικς. Αλλά το 2005 έπαιξε μια περίεργη ζώνη στον τελικό και ... πήρε την Ευρωλίγκα με πρωταγωνιστή τον Νέστορα Κόμματο!

Ο Σιμόν Μισράχι και ο ... ραβίνος προσπαθούν να πείσουν τον Πίνχας να βγει από τον αγωνιστικό χώρο του Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν!

Το καταραμένο 2009

Η Μακάμπι έδειχνε πανίσχυρη, αλλά δεν ήταν. Έφτασε τις πέντε Ευρωλίγκες, ο Γκέρσον αποχώρησε και το 2009 ξέσπασε μια κρίση, που κατέληξε σε μια τραγική αυτοκτονία. Τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς, μετά από δύο μήνες συνεχόμενων δημοσιευμάτων και φημών, η τριπλέτα της διοίκησης έσπασε οριστικά. Η πλευρά Κατζ, αφού για αρκετό καιρό άφηνε πολλές αιχμές κατά του Ντ.Φέντερμαν (που μεταξύ μας δεν είναι και ο πιο συμπαθής άνθρωπος στον κόσμο) αποφάσισε να πουλήσει το 33% των μετοχών της στους άλλους δύο άξονες της Μακάμπι (Μισράχι-Φέντερμαν).

Στην αρχή ο Κατζ πρότεινε να εξαγοράσει το ποσοστό τους και να γίνει αυτός ο απόλυτος ιδιοκτήτης. Μισράχι και Φέντερμαν αρνήθηκαν και έκαναν αντιπρόταση εξαγοράς των μετοχή του Κατζ, που πούλησε το μερίδιό του έναντι 7.3 εκατομμυρίων δολαρίων. Στην τσέπη, ο Αμερικανοϊσραηλινός επιχειρηματίας έβαλε 6.66 εκατ. δολάρια, καθώς οι υπόλοιπες 640.000 δόθηκαν για την ανάπτυξη των τμημάτων υποδομής της ομάδας.

Παρότι Φέντερμαν και Κατζ είχαν "ξεκατινιαστεί" με διάφορες αφορμές, έβαλαν τέλος στη διαμάχη τους, με την αγοραπωλησία. Ο Κατζ μάλιστα έγινε επίτιμο μέλος του κλαμπ, αν και όπως λένε, στο τέλος, δεν ήθελε να ακούει για τους πρώην συνεταίρους του...

Τα χειρότερα, όμως, ήρθαν τον Οκτώβριο του 2009. Στις 19/10, η είδηση προκάλεσε σοκ. Ο Μόνι Φανάν, που κάποιους μήνες νωρίτερα είχε ανακοινώσει ότι εγκαταλείπει τη Μακάμπι, βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του. Είχε αυτοκτονήσει, βάζοντας τραγικό τέλος στη ζωή του, που ναι μεν ήταν αφιερωμένη στον ισραηλινό σύλλογο, αλλά είχε και μια σκοτεινή πλευρά. Για πολλά χρόνια ο Φανάν δανειζόταν χρήματα από τους παίκτες της Μακάμπι, για να τα "επενδύσει", αποδίδοντας υψηλούς τόκους. Όταν χρεοκόπησε, η αυτοκτονία ήταν η μοναδική του επιλογή. Ένας άνθρωπος που για όλους τους μπασκετμπολίστες της Μακάμπι ήταν "ο μπαμπάς και ο η μαμά τους μαζί", έγινε πρώτος θέμα σε ένα οικονομικό σκάνδαλο που όλοι γνώριζαν και όλοι αποσιωπούσαν στο Τελ Αβίβ...

Άλλοι τρεις τελικοί...και Μπλατ

Η Μακάμπι δεν έπαψε ποτέ να βρίσκεται στην "ελίτ" της Ευρωλίγκας. Το 2006 έφτασε, πάλι, μέχρι τον τελικό αλλά έχασε στον τελικό από την ΤΣΣΚΑ του Θοδωρή Παπαλουκά. Ο Πίνι έφυγε για την Ελλάδα, ο Σπάχια έκανε μια τρύπα στο νερό, ο Όντετ Κάτας αποδείχθηκε το μεγαλύτερο ... λάθος του Μισράχι (έμεινε για λίγους μήνες στην ομάδα σαν προπονητής) αν και ο διάδοχός του Τσβίκα Σερφ, οδήγησε την ομάδα μέχρι τον τελικό της Μαδρίτης (άλλη μια ήττα από την ΤΣΣΚΑ). Ο Γκέρσον επανήλθε, αλλά δεν ήταν ποτέ ο ίδιος. Κάθισε δυο χρόνια στον πάγκο και τελικά παραχώρησε την σκυτάλη στον Ντέιβιντ Μπλατ, πρώην βοηθό του.

Ο 54χρονος Αμερικανοεβραίος που φημίζεται για τις ζώνες και τις... ωραίες δηλώσεις του, ήταν χεντ-κόουτς της Μακάμπι και την διετία 2001-03, στην πρώτη αποχώρηση του Γκέρσον. Το 2010 ανέλαβε ξανά τις τύχες της ομάδας του λαού, με την οποία το 2011 έφτασε στον τελικό της Βαρκελώνης, αλλά έπεσε πάνω στον Παναθηναϊκό του Ομπράντοβιτς, στην τελευταία ευρωπαϊκή του παράσταση και τρόπαιο.

Με το μπάτζετ να περικόπτεται κάθε χρόνο, ο Μπλατ αναζητά την ταυτότητα της νέας Μακάμπι. Πέρσι έχασε τον τίτλο στο Ισραήλ, κάτι που δεν συνηθίζεται διόλου (εξ ου και τα 50 πρωταθλήματα της ομάδας) και φέτος βρισκόμαστε μπροστά σε ...ακόμη πιο παράδοξα γεγονότα. Μόλις δυο παίκτες (Ογιαχόν και Πνίνι) είναι γεννημένοι στο Ισραήλ. Οι άλλοι δέκα είναι είτε ξένοι, είτε νατουραλιζέ. Η Μακάμπι δεν μπόρεσε να πείσει ούτε τον αρχηγό Λιορ Ελιάχου στον οποίο πρότεινε περικοπή 300.000 δολαρίων στο συμβόλαιό του (από 800.000 του πρόσφερε 500.000, αλλά αυτός αρνήθηκε και τελικά κατέληξε στην Χάποελ Ιερουσαλήμ, προκαλώντας την οργή της Μακάμπι), ενώ στο ρόστερ εμφανίστηκε ξαφνικά ο Ντέιβιντ Μπλου(θενταλ) που ένα χρόνο πριν είχε ανακοινώσει ότι εγκαταλείπει το μπάσκετ! Ο Μπλατ εμπιστεύ τηκε και τον Σοφοκλή Σχορτσιανίτη, που ξαναγύρισε στο Τελ Αβίβ, μετά το πέρασμά του από τον Παναθηναϊκό...

Το ξεκίνημα στην φετινή ισραηλινή λίγκα ήταν το χειρότερο όλων των εποχών, καθώς η Μακάμπι έχασε δυο από τα τέσσερα πρώτα παιχνίδια και μάλιστα από ομάδες όπως η Χολόν, ή Νες Τζιόνα που μέχρι πέρσι αγωνιζόταν στην δεύτερη κατηγορία. Ο Μπλατ περιόρισε το ροτέισον σε ... οκτώ παίκτες και ελπίζει ότι εναντίον του Παναθηναϊκού, θα εμφανιστεί η πραγματική Μακάμπι, θα φτάσει στο 4-1 στην Ευρωλίγκα και θα πάρουν όλοι μαζί παράταση ζωής...