Η ωραία πρωτοβουλία της ΝΕΡΙΤ Sports να δείχνει ξανά ματς που αγαπήσαμε (και τα ζήσαμε λεπτό προς λεπτό) έχει εκτός από ψυχοθεραπευτικό χαρακτήρα (ο Φρόιντ δεν ξεκίνησε αυτή την ιστορία με την αναδρομή στο παρελθόν, όπου ξαφνικά φτάνεις στην παιδική ηλικία και ανακαλύπτεις το τραύμα σου;) και μια άλλη χρησιμότητα.

Δεν βλέπεις δηλαδή μόνο, πόσο νέοι ή πιο αδύνατοι, ήσασταν πριν από 15-20 χρόνια εσύ και οι φίλοι σου, αν έχει τύχει και σας έχει συλλάβει η τηλεοπτική κάμερα. Κι αυτό το συνειδητοποίησα παρακολουθώντας την Τρίτη το βράδυ, τον τελικό της Ευρωλίγκας του 1997, ανάμεσα στον Ολυμπιακό και την Μπαρτσελόνα.

Δεν βλέπεις δηλαδή μόνο, πόσο νέοι ή πιο αδύνατοι, ήσασταν πριν από 15-20 χρόνια εσύ και οι φίλοι σου, αν έχει τύχει και σας έχει συλλάβει η τηλεοπτική κάμερα. Κι αυτό το συνειδητοποίησα παρακολουθώντας την Τρίτη το βράδυ, τον τελικό της Ευρωλίγκας του 1997, ανάμεσα στον Ολυμπιακό και την Μπαρτσελόνα.

Νοερά, αν και ήμουν ξαπλωμένος στον καναπέ έχοντας ενδόμυχους φόβους μη μας ξανασυναντήσει ο εγκέλαδος νυχτιάτικα (έχουμε και μια ... αδυναμία βρε αδερφέ), ξαναμπήκα στο Παλαέουρ, εκείνο το βράδυ της 24ης Απριλίου του 1997. Δεν είναι και λίγα τα χρόνια που έχουν περάσει. Κι είναι πάρα πολλά εκείνα που έχουν αλλάξει!

Όχι μόνο εμείς, ή ο Ολυμπιακός, η ίδια η διοργάνωση, η τηλεοπτική κάλυψη, τα στατιστικά ακόμη και η απονομή (την οποία στη Ρώμη, η ιταλική τηλεόραση την έχασε, ίσως και μια λογική κατάληξη με τόσο κόσμο που μπήκε στον αγωνιστικό χώρο, στο τέλος) αλλά το ίδιο το σπορ.

Η διαρκής εξέλιξη του μπάσκετ είναι συνεχής. Χρόνο, με τον χρόνο, το σπορ γίνεται διαφορετικό. Οι ίδιοι οι κανονισμοί, κάθε φορά, το έκαναν κανονισμό. Κάποτε οι ομάδες έπαιζαν ... freezing, πάγωναν δηλαδή το παιχνίδι, αφού ο κανονισμός των 30'' δεν υπήρχε.

Αλλά και το μπάσκετ των 30'' που παιζόταν το 1997, με το μπάσκετ των 24'', έχει τεράστιες διαφορές. Πόσο μάλλον των 14'' μετά από επιθετικό ριμπάουντ, που ισχύει από φέτος σε όλο τον κόσμο.

Κοντά στο ΝΒΑ

Πηγαίνοντας διαρκώς προς το ΝΒΑ, είναι λογικό να αυξάνεται η ταχύτητα και η δύναμη και να υποχωρεί η τεχνική. Αν ας πούμε ο Γκάλης με ένα περίεργο τρόπο διακτινιζόταν στο 2014, δύσκολα θα μπορούσε με τα όσα ισχύουν σήμερα να έκανε ό,τι το 1987. Θα ήταν, προφανώς, ένας άλλος Γκάλης -προσαρμοσμένος στο θέαμα και στα δεδομένα που ισχύουν τώρα. Άλλωστε και ο Νικ, ξεχώριζε στην εποχή του πρώτα για το θεϊκό του ταλέντο κι ύστερα γιατί ήταν πολύ γυμνασμένος (υπάρχουν διάφοροι μύθοι για την προπόνηση που έκανε στο Αλεξάνδρειο, ή πόσα κιλά πάγκο, έκανε και διάφορα άλλα), ειδικά στα πόδια, κάτι που του έδινε την δυνατότητα ενώ οι άλλοι είχαν προσγειωθεί, αυτός να στέκεται στον αέρα!

Στον τελικό του 97, αυτός που ξεχώριζε στην ταχύτητα, ήταν ο Ντέιβιντ Ρίβερς. Η θητεία του στο ΝΒΑ και τα φυσικά του προσόντα τον έκαναν να μοιάζει με παίκτη από το ... μέλλον, ειδικά όταν ξεχυνόταν στον αιφνιδιασμό. Η σκηνή με τον Ίβκοβιτς να ζητάει να τρέξει κι αυτός να πατάει το γκάζι, βγαίνοντας σχεδόν έξω από το γήπεδο είναι παροιμιώδης.

Ο Ολυμπιακός είχε στηρίξει την κυριαρχία του στο δεύτερο μισό του 97, πρώτα απ' όλα στην ταχύτητα του Ρίβερς, αλλά όπως έχει γραφτεί επανειλημμένα η κίνηση ματ του Ντούντα ήταν η εμφάνιση και του Τόμιτς δίπλα στον Ντέιβιντ, στον ρόλο του παίκτη που θα ηρεμούσε την ομάδα στο πέντε εναντίον πέντε.

Ήταν πιο περίπλοκες οι επιθέσεις στα 30''. Δεν έφτανε μόνο ένα απλό πικ εν ρολ για να ξεκινήσει, με τον παίκτη που έχει την μπάλα στα χέρια να διαλέγει τι θα ακολουθήσει. Παρόλα αυτά υπήρχαν λιγότερα σκριν, αν δείτε ξανά το βίντεο του τελικού θα το διαπιστώσετε. Ήταν επίσης ευδιάκριτες οι θέσεις. Παίκτες που μπορούσαν να παίξουν παντού, ήταν ελάχιστοι. Στον τελικό της Ρώμης, για παράδειγμα, κάτι τέτοιο μπορούσε να κάνει μόνο Παπανικολάου, τον οποίο ο Ίβκοβιτς χρησιμοποιούσε είτε στο “4”, είτε στο “3”.

Οι ευδιάκριτοι ρόλοι

Υπήρχαν επίσης, οι ευδιάκριτοι ρόλοι των βασικών και των αναπληρωματικών. Ο Ρίβερς, για παράδειγμα, έπαιξε 39 λεπτά στον τελικό, βγήκε όταν όλα είχαν κριθεί κι αν χρειαζόταν θα έπαιζε σαράντα λεπτά, κάτι που τώρα θεωρείται αδιανόητο. Ο Σιγάλας βγήκε μόνο όταν χρεώθηκε με 4ο φάουλ και δεν μπορούσε, πλέον, να παίξει άμυνα. Ο Φασούλας τελείωσε το ματς με τέσσερα φάουλ. Τώρα, ο ψηλός βγαίνει μόλις κάνει το 2ο φάουλ. Η διαφορά των πέντε βασικών, με τους υπόλοιπους της δεκάδας (ακόμη δεν είχε καθιερωθεί η 12άδα) στον χρόνο συμμετοχής ήταν πάρα πολύ μεγάλη.

Και να φανταστείτε ότι ο Ολυμπιακός ήταν μια ομάδα με μεγάλο ροτέισον για την εποχή, παίζοντας με οκτώ παίκτες. Θα ήταν εννιά αν δεν είχε ατυχήσει στην επιλογή του ξένου. Ο Ουίλι Άντερσον έκανε το λάθος να “γλαρώσει” σε μια ανάλυση του Ντούντα στο βίντεο και ο Ίβκοβιτς τον πήρε με κακό μάτι (μέχρι που τον έδιωξε τα Χριστούγεννα) ενώ ο Έβρικ Γκρέι πρώτα τραυματίστηκε σε ...σπαγκάτο που δοκίμασε παραμονές του πρώτου αγώνα των πλέι-οφ με την Παρτίζαν και εν συνεχεία πιάστηκε ντοπέ.

Ήταν, τέλος, και η εποχή που το ελληνικό μπάσκετ έκανε -σε επίπεδο συλλόγων- την ολομέτωπη επίθεσή του. Ο Παναθηναϊκός το 1996, εναντίον της Μπαρτσελόνα, είχε ήδη κερδίσει το πρώτο Κύπελλο Πρωταθλητριών στο Παρίσι. Η τελευταία φάση στο Μπερσί, ο θόρυβος που δημιούργησαν οι Καταλανοί, η πολύωρη συνεδρίαση της FIBA μέχρι πρωίας και η ανακοίνωσή της, αμέσως μετά, είχαν ρίξει “σκιές” στην σπουδαία επιτυχία των πρασίνων.

Ο θρίαμβος του Ολυμπιακού, ένα χρόνο μετά, ξεκαθάριζε οριστικά τα πράγματα. Οι “ερυθρόλευκοι” ναι μεν δικαίωναν πρώτα απ' όλα τη δική τους πορεία, που ξεκίνησε με το δράμα του Τελ Αβίβ, έδιναν όμως και το στίγμα του μπάσκετ. Οι δυο αιώνιοι δεν ήταν απλά δυο περαστικοί “κομήτες”. Είχαν έρθει για να μείνουν. Απόδειξη τα εννιά τρόπαια που μετρούν από το 1996 και μετά, για ένα παραμύθι που έχει πολλά κεφάλαια, πολλές αλλαγές, αλλά εξακολουθεί να συναρπάζει μικρά και μεγάλα παιδιά...

ΥΓ: Το μυστικό της επιτυχίας αυτής της ομάδας του Ολυμπιακού γράφτηκε στο χριστουγεννιάτικο τουρνουά της Μαδρίτης, όταν ο Ίβκοβιτς ψάχνοντας να βρει τρόπο να ενώσει τα κομμάτια του παζλ, τους πήρε όλους (μαζί με τις οικογένειές τους) και τους κουβάλησε στο τουρνουά της Ρεάλ Μαδρίτης. Δεν ήταν ότι έπαιξαν μπάσκετ, χριστουγεννιάτικα, αλλά ότι έγιναν μια γροθιά. Εκεί εκδιώχθηκε οριστικά ο Άντερσον αλλά και η Σάνον Ρίβερς (τότε σύζυγος του Ντέιβιντ) ντυμένη ... χριστουγεννιάτικο δέντρο, στο δείπνο των Χριστουγέννων, σήκωσε το ποτίρι της και έκανε την εξής πρόποση: "Μπορεί να έχουμε χάσει κάποια παιχνίδια (σ.σ η χρονιά δεν είχε ξεκινήσει καλά για τον Ολυμπιακό εντός και εκτός συνόρων) αλλά στο τέλος θα πάρουμε τα πάντα. Πρωτάθλημα, Κύπελλο και Ευρωλίγκα!"

Έπεσε μέσα...

Τα λέμε και στο twitter ως @yiannifil