Στην Πανεπιστημίου 10 υπήρχε, βέβαια, το ιστορικό ουζερί του "Απότσου", όπου οι περίφημοι γκαζοκεφτέδες -όπως τους έλεγε ο ιδιοκτήτης- ευδαιμόνισαν τον ουρανίσκο εφοπλιστών, πολιτικών, εκδοτών, δημοσιογράφων. Πάνω από την στοά, στεγάστηκε η "Μεσημβρινή". Στην είσοδό της, βρισκόταν το κατάστημα ηλεκτρικών ειδών, που διατηρούσε ο Κώστας Μουρούζης. Εκεί, καθώς στεκόταν στην πόρτα, κάθε φορά που θα σε έβλεπε, θα σε χαιρετούσε, θα χαμογελούσε και θα έλεγε: "Σε διαβάζω και σε παρακολουθώ..."

Εκεί, σε αυτό το κατάστημα, είχαμε πιει καφέ ένα πρωινό του Γενάρη του 1985.

Ο τότε διευθυντής Σύνταξης του ΦΩΤΟΣ, Νίκος Καρελλάς, είχε κλείσει το ραντεβού για μια συνέντευξη όπου ο Μουρούζης ζητούσε κάτι το απαγορευμένο, εκείνη την εποχή: "Να ανοίξουν οι πόρτες του ελληνικού μπάσκετ για τους ξένους". Η εφημερίδα είχε κρατηθεί, ήταν μια από τις πρώτες συνεντεύξεις μου...

Σε διαβάζω και σε παρακολουθώ...

Ήταν η κλασική "ατάκα" του "Ντίνο", όπως τον έλεγαν όταν πριν από περίπου 60 χρόνια έπαιζε μπάσκετ στην Ιταλία, στην Τζίρα Μπολόνια. Ο συγχωρεμένος Μπλούης Διακάκης, που τον είχε πάρει στον Τρίτωνα, έλεγε ότι ο Μουρούζης σαν παίκτης ήταν πολλά χρόνια μπροστά από την εποχή του. Ήταν, άλλωστε, πρώτος σκόρερ του καμπιονάτο στο πρωτάθλημα του 1956. Αλλά και σαν προπονητής, πάλι μπροστά έβλεπε.

Ο κόουτς των τίτλων, η "αλεπού των πάγκων", ο θεμελιωτής της δυναστείας του Παναθηναϊκού στη δεκαετία του 70, αλλά και κι εκείνος που τόλμησε να περάσει στο αντίπαλο στρατόπεδο του Ολυμπιακού και να διαπρέψει, έφυγε από κοντά μας σε ηλικία 79 ετών, ταλαιπωρημένος από την υγεία του, για να βρει ξανά τους παλιούς φίλους και αντιπάλους του. Τον Φαίδωνα Ματθαίου πρώτα απ' όλα, με τον οποίο οι κόντρες του -μέσα στο γήπεδο- έμειναν στην ιστορία, τον Γιώργο Κολοκυθά το ταλέντο του οποίου ανέδειξε στον Παναθηναϊκό, τον Μπλούη και τον κουμπάρο του Φίλιππα Συρίγο, καθώς είχε βαφτίσει τον Γιωργάκη.

Ο Μουρούζης, δεν ήταν απλά ένας καλός προπονητής, που κατέκτησε εφτά πρωταθλήματα (έξι με τον ΠΑΟ, ένα με τον Ολυμπιακό), έπαιξε στους "4" του Κυπ.Πρωταθλητριών (με τον ΠΑΟ), και στην τελική εξάδα του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (στην διοργάνωση πρόδρομο της Ευρωλίγκας, με τον Ολυμπιακό). Ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα, με ένα έμφυτο ένστικτο στις δημόσιες σχέσεις, πρωτοποριακό για την εποχή του.

Άλλωστε δεν ασχολήθηκε μόνο με την προπονητική, ή μόνο με το μπάσκετ. Στα τέλη της δεκαετίας του 80, χρημάτισε γενικός αρχηγός της ΠΑΕ ΠΑΟ. Ήταν επίσης Δημοτικός Σύμβουλος στην Αθήνα, σχολιαστής των αγώνων της Α1 στην ΕΡΤ, αρθρογράφος στην εφημερίδα "Απογευματινή" κι αν δεν κάνουμε λάθος είχε και εκπομπή στον Αθήνα 9.84. Κανονικά, εμείς έπρεπε να του λέμε "κύριε Κώστα, σας διαβάζουμε και σας παρακολουθούμε". Το μπάσκετ, πάντως, όπως ο ίδιος έλεγε το αγάπησε πάρα πολύ. Ήταν ο μεγαλύτερος αντίζηλος της γυναίκας του. Μου το είπε και μένα το 1985, το επαναλάμβανε σε κάθε ευκαιρία. Όπως στο βίντεο που ακολουθεί, σε μια εξομολόγησή του στον σύνδεσμο των βετεράνων (ΣΠΑΚΕ) πριν από τρία χρόνια, όπου μιλάει και για την καριέρα του σαν παίκτης.

Από τότε που έπαιζε μπάσκετ, οι αντίπαλοί του φώναζαν "ο Μουρούζης κλαίει". Ήταν η έκφραση του προσώπου του και οι γκριμάτσες που έκανε; Ή μήπως ο ιδρώτας που έπεφτε στα μάτια του και νόμιζαν όλοι ότι έκλαιγε. Όποια εκδοχή κι αν πάρετε μέσα θα πέσετε, ο ίδιος τις αποδεχόταν αμφότερες.

Μόνο ο Ομπράντοβιτς τον ξεπέρασε

Η "Μουρούζα" που έλεγε και ο Συρίγος, είχε την τύχη να κοουτσάρει ορισμένους από τους καλύτερους παίκτες όλων των εποχών, για το ελληνικό μπάσκετ. Στον Παναθηναϊκό είχε τον Γιώργο Κολοκυθά, που όσο ταλέντο είχε, άλλο τόσο ... δεν πήγαινε στις προπονήσεις και την ισχυρή ομάδα στα τέλη της δεκαετίας του 60 ( Πολίτης, Χαϊκάλης, Κυρίτσης, Πέππας, Παναγιωταράκος αλλά και ο Γιώργος Βασιλακόπουλος), που έγινε δυναστεία στο ξεκίνημα των σέβεντις. Τότε που στον "τάφο του Ινδού" έπαιζαν τα τέσσερα Κ: Κόντος, Κορωναίος, Κέφαλος, Κοκολάκης. Από κοντά κι οι Ιορδανίδης, Παπάζογλου, Παπαντωνίου, Ιωάννου, Μπατής αλλά και ο Γιάννης Δημαράς, που πριν ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία έπαιζε καλό μπάσκετ.

Την σεζόν 1971-72, αυτός ο Παναθηναϊκός, έφτασε ως τον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπου αποκλείστηκε από την θρυλική Βαρέζε. Τη νίκησε στην Αθήνα 78-70, αλλά έχασε στη Ιταλία 69-55 παίζοντας, όμως, χωρίς τον τραυματία Κολοκυθά. Στους "πράσινους" αγωνιζόταν και ένας ξένος, που πάντα ήθελε ο Μουρούζης να έχει στη διάθεσή του, για τους ευρωπαϊκούς αγώνες. Ήταν ο Γουίλ Κέρκλαντ, ένας εξαιρετικός σέντερ για την εποχή, που αγωνίστηκε και στην Ιταλία φορώντας τη φανέλα της Σιμένταλ.

Στον Παναθηναϊκό πέτυχε απόλυτα, γιατί ήξερε πάνω απ' όλα την "μενταλιτέ" των Ελλήνων παικτών. Δεν ήταν τόσο ...πιεστικός όσο ο Ματθαίου, ήξερε όμως τι χρειάζεται για να πάρει μια ομάδα το πρωτάθλημα, έκανε πολύ εμπνευσμένες κινήσεις μέσα στον αγώνα, εξ ου και το παρατσούκλι "η αλεπού των πάγκων". Ακόμη και τώρα, 40 σχεδόν χρόνια μετά την αποχώρησή του από τον Παναθηναϊκό, παραμένει ο δεύτερος προπονητής σε τίτλους, στην ιστορία του συλλόγου, πίσω από τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Ο "Ζοτς" τον ξεπέρασε, άλλωστε, το 2007.

Η πρώτη "πράσινη" δυναστεία στο ελληνικό μπάσκετ (που εκθρόνισε την ΑΕΚ) είχε βασικό συντελεστή τον Κώστα Μουρούζη. Δείτε το βίντεο που ακολουθεί. Είναι απόσπασμα από τις εκπομπές "Για πάντα πρωταθλητές" (που επιμελήθηκε ο Κωνσταντίνος Καμάρας) και αφορά στον μπασκετικό ΠΑΟ εκείνης της εποχής. Ο Κώστας Πολίτης εκθειάζει το προπονητικό ταλέντο του Μουρούζη, ενώ από το 7:30 και μετά μιλάει ο ίδιος ο Μουρούζης, θυμίζοντας και τον ξεχασμένο ήρωα του ιστορικού αγώνα ΠΑΟ-ΑΕΚ (το 1969, κρίθηκε μετά από δυο παρατάσεις) Γιώργο Μοσχού (ξάδερφος του συνονόματου ραλίστα, αμφότεροι έχουν φύγει από τη ζωή):

Ο μοναδικός που πέτυχε και στον Ολυμπιακό

Αλλά ο Μουρούζης κατάφερε να γράψει ιστορία και σαν προπονητής στο αντίπαλον δέος. Στον Ολυμπιακό. Παίρνοντας στα χέρια του την αήττητη ομάδα του 1976, συνέχισε με επιτυχία το έργο του Φαίδωνα Ματθαίου, κοουτσάροντας την χρυσή ομάδα των ελληναομερικανών: Γιατζόγλου, Καστρινάκης, Διάκουλας και Μελίνι, μια υπέροχη τετράδα, που πλαισίωσαν οι Σπανός, Σισμανίδης, Ραφτόπουλος, Μπαρλάς, Γκαρώνης, Ράμμος, Κοκορόγιαννης και Τσάνταλης και που κατέκτησε ένα πρωτάθλημα και δυο Κύπελλα.

Επίσης έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα, που έπαιξε στην τελική φάση (των 6) του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, αποκλείοντας την πολωνική Γκντανσκ, σε ένα από τα πρώτα ματς που είδαμε ζωντανά στην ελληνική τηλεόραση (περιγραφή Βαγγέλης Φουντουκίδης) και στο τέλος του οποίου, τον Μουρούζη σήκωσαν στους ώμους οι οπαδοί του Ολυμπιακού. Ένα μεγάλο ματς για τον Στιβ Γιατζόγλου (36π) σε ένα Ολυμπιακό, που ήθελε νίκη με +18π (κέρδισε με 23) και είχε ως έξτρα βοήθεια τον Αμερικανό Τζένκινς (αργότερα, έπαιξε ,στη Σιμένταλ Μιλάνο ενώ πριν από δυο-τρία χρόνια είχε έρθει ξανά στην Ελλάδα και επισκέφθηκε το ΣΕΦ)

Αυτό το άλμα δεν το έχουν επιχειρήσει πάρα πολλοί. Και δεν το έχουν καταφέρει, βέβαια, με την ίδια επιτυχία. Προπονητής, άλλωστε, που να έχει πάρει πρωτάθλημα και με τον Παναθηναϊκό και με τον Ολυμπιακό δεν υπάρχει.

Πάλι από την ίδια σειρά, στο αφιέρωμα για το μπάσκετ του Ολυμπιακού, θα δείτε μετά το 17:45 τι έλεγε ο Κώστας Μουρούζης για τον Ολυμπιακό (αλλά και τι παραδέχθηκε γι αυτόν ο Στιβ Γιατζόγλου). Ζήτησε περισσότερα χρήματα για να αποφύγει τους "ερυθρόλευκους", αλλά αυτοί του είπαν ναι και έτσι πήγε στο Πειραιά. Δείτε και φάσεις από τον ιστορικό αγώνα με την Γκντανσκ, αλλά και το 79-77 επί της Μακάμπι, τον μοναδικό αγώνα, που πήρε ο Ολυμπιακός στον όμιλο των "6"

Άλλες εποχές, άλλο μπάσκετ, άλλοι άνθρωποι. Με αντιπαλότητα μεν των αιωνίων, με πάθος, με τσαμπουκά, αλλά και με αναγνώριση των αξιών. Μια απ΄αυτές, χάσαμε για πάντα την Τετάρτη το πρωί, αλλά κάπου στο βάθος της ψυχής μας ξέρουμε ότι ... θα μας διαβάζει και θα μας παρακολουθεί.

Με βρίσκετε και στο twitter ως @yiannifil