Θεϊκή απάτη

Πόσα παιχνίδια να θυμάται κανείς στη ζωή του. Σίγουρα, όχι πάνω από πέντε. Θα λέγαμε και λιγότερα. Ένα απ' αυτά, που δεν ξεχνιούνται έγινε πριν από 29 χρόνια. Στο Στάδιο Αζτέκα του Mexico City. Μουντιάλ 1986:Αργεντινή-Αγγλία 2-1

Ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του κόσμου, που είδαμε με τα μάτια μας (τον Πελέ δεν τον προλάβαμε) σε ένα σόου, εφάμιλλο και αντίστοιχο της μεγαλειώδους καριέρας του. Υπερβολή και σχεδόν απάτη, ταυτόχρονα με μαγεία και αξεπέραστη τέχνη. Ο αντιφατικός Ντιέγκο Μαραντόνα, που μπορούσε να περάσει (όπως έκανε) ολόκληρη την Εθνική Αγγλίας, αλλά και να πανηγυρίσει σα να μη τρέχει τίποτα ένα φτηνό γκολ, που είχε βάλει με το χέρι.

Θα έλεγε κανείς ότι αυτό το παιχνίδι, με την συμπεριφορά του Μαραντόνα, είναι το ίδιο το ποδόσφαιρο. Ένα παιχνίδι που επιδιώκεις να κοροϊδέψεις το διαιτητή, για να πάρεις ένα σφύριγμα, αλλά και ένα σπορ που αμέσως μετά μια ενέργεια σε εξιλεώνει και σε πηγαίνει στο πάνθεον.

Το "γκολ του αιώνα" που έβαλε ο Μαραντόνα σε εκείνο τον αγώνα, έφτανε και περίσσευε να ξεχάσουμε όλοι ότι τέσσερα λεπτά νωρίτερα είχε "κλέψει" βάζοντας το χέρι του πάνω από τον Σίλτον και δίνοντας το προβάδισμα στην Αργεντινή με 1-0. Φυσικά, θέλαμε να το ξεχάσουμε. Γιατί το ποδόσφαιρο, εκτός των άλλων, δεν το παρακολουθούμε αντικειμενικά, δε γίνεται να το δεις ... φλεγματικά, χωρίς να πάρεις το μέρος του ενός ή του άλλου. Αν το κάνεις, δεν έχει κανένα νόημα. Αντίθετα, αν "φορέσεις το κασκόλ" είσαι έτοιμος να συγχωρέσεις ακόμη και τη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική απάτη, αρκεί να την έχει κάνει ο ... δικός σου παίκτης. Αν την έχει κάνει ο αντίπαλος, βγαίνεις από τα ρούχα σου.

Πόσες φορές έχετε (έχουμε) πει "εντάξει το πρώτο γκολ που σας βάλαμε ήταν οφ-σάιντ, αλλά φάγατε άλλα τρία. Τι μιλάτε;" Αυτό δεν σημαίνει ότι το πρώτο γκολ δεν ήταν οφ-σάιντ, αλλά εσείς (εμείς) το έχετε διαγράψει ήδη από το μυαλό σας.

Σωστό. Παρόλα αυτά, τέσσερα λεπτά νωρίτερα είχε βάλει γκολ με το χέρι. Και όπως να το πάρει κανείς ένας αγώνας, για τα προημιτελικά του Μουντιάλ, κρίθηκε με αντικανονικό γκολ. Αν το ξεχάσατε, η Αγγλία μείωσε με το Λίνεκερ, αλλά το τελικό 2-1 έδωσε την πρόκριση στα ημιτελικά στην παρέα του Μαραντόνα.

Ο Ντιέγκο βέβαια ζούσε για τέτοια ματς. Η ίντριγκα τον έκανε ... ακόμη καλύτερο. Τέσσερα χρόνια αργότερα, άλλωστε, φρόντισε να διχάσει ολόκληρη την Ιταλία. Οι Άγγλοι το 86 ήταν "πρωινό" γι αυτόν. Η περίφημη δήλωση "ήταν το χέρι του Θεού", έμοιαζε σα να τους βγάζει τη γλώσσα κατάμουτρα. Δεν χρειάστηκε πολύ να ψάξει να βρει και... υποστηρικτές. Στη δεκαετία του 80 η "θατσερική" Αγγλία προκαλούσε ρίγη με την άγρια καταστολή για την επιβολή του νεοφιλελευθερισμού, ενώ για τα νησιά Φώκλαντ (Μαλβίνες για τους Αργεντίνους) στον Ατλαντικό Ωκεανό, οι πολεμικές επιχειρήσεις με την Αργεντινή κράτησαν δύο μήνες, αρχής γεννομένης τον Απρίλιο του 1982. Η ποδοσφαιρική κόντρα Άγγλων-Αργεντινών είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, όταν ο Σερ Αλφ Ράμσει, προπονητής της Εθνικής Αγγλίας το 1966, είχε αποκαλέσει τους παίκτες της Αργεντινής "ζώα".

Ο Μαραντόνα έμοιαζε με ένα ποδοσφαιρικό επαναστάτη. Πολλές φορές στη ζωή του, υποδύθηκε αυτό το ρόλο. Στη Νάπολι, έκανε τα ίδια όταν τα έβαζε με το κατεστημένο των ομάδων του βορρά. Την πλούσια Ιταλία, που ρουφούσε το αίμα του φτωχού Νότου. Το να πάρει η Νάπολι πρωτάθλημα, εκείνη την εποχή, έμοιαζε με έφοδο στα ποδοσφαιρικά χειμερινά ανάκτορα.

Όχι απάτη, πονηριά

Στο Μεξικό, το 1986 ο Ντιέγκο έκανε ουσιαστικά την πρώτη του μεγάλη εμφάνιση σε διεθνές τουρνουά. Το 1978 ήταν μικρός για να τον πάρει ο Μενότι στην Εθνική που φιλοξενούσε το Μουντιάλ, το 1982 στην Ισπανία αποβλήθηκε στο ματς με την Ιταλία. Στα γήπεδα του Μεξικό, τέσσερα χρόνια αργότερα, πήρε τους "γκαούτσος" από το χεράκι και τους οδήγησε στην κορυφή του κόσμου.

Τους πήρε από το χεράκι, αλλά ... έβαλε και το δικό του, για να σηκώσει στο τέλος το Παγκόσμιο Κύπελλο. Οι Άγγλοι του ζητούσαν μάταια να ζητήσει συγγνώμη. Ο Μαραντόνα, με εξαίρεση μια διφορούμενη δήλωση στη Sun πριν από μερικά χρόνια, δεν το έκανε. Κι έτσι, αυτό το παιχνίδι ακόμη κι αν θες να το ξεχάσεις, δε γίνεται.

Πέρσι στη Βραζιλία, το BBC πριν από τον αγώνα της Αγγλίας με την Κόστα Ρίκα, οργάνωσε ένα μικρό σόου στα "γενέθλια" του αγώνα. Ο Γκάρι Λίνεκερ, που το 2006 είχε κάνει ντοκιμαντέρ για το Μαραντόνα, βρέθηκε στο ίδιο στούντιο με τον Ντιέγκο και η πρώτη του κίνηση ήταν να τον πιάσει στο δεξί του χέρι λέγοντάς του, με χιούμορ: "Πώς είναι το χέρι σου σήμερα;"

Ο Μαραντόνα έσκασε στα γέλια, αλλά τον ... διόρθωσε σηκώνοντας το αριστερό, γιατί με αυτό είχε βάλει το πρώτο γκολ στην Αγγλία!

Ήταν η αρχή, άλλωστε, για τα ... περίφημα κόλπα του Μαραντόνα στο μεξικάνικο Μουντιάλ. Μέχρι τότε η Αργεντινή το πήγαινε καλά. Είχε τερματίσει πρώτη στον όμιλό της, με δυο νίκες εναντίον της Κορέας με 3-0 (Βαλντάνο 2, Ρουτζέρι) και της Βουλγαρίας με 2-0 (Βαλντάνο, Μπουρουσάγια) και μία ισοπαλία κόντρα στην Ιταλία με 1-1 (Μαραντόνα-Αλτομπέλι). Στους "16" είχε δυσκολευτεί απέναντι στη σκληροτράχηλη Ουρουγουάη του "ερυθρόλευκου" Χόρχε Μπάριος, αλλά με γκολ του Πασκούλι, έπαιρνε την πρόκριση.

Οι Άγγλοι, είχαν έρθει δεύτεροι στον όμιλο. Έκαναν μια νίκη επί της Πολωνίας με 3-0 (χατ τρικ ο Λίνεκερ), έχασαν από την Πορτογαλία με 1-0 και έφεραν ισοπαλία με το Μαρόκο 0-0. Στους "16" είχαν παίξει καλή μπάλα και νικούσαν την Παραγουάη 3-0 (Λίνεκερ 2, Μπίρτσλι).

Το ματς ελέω του πολέμου των Φώκλαντς, ήταν από μόνο του ιδιαίτερο. Ο Μαραντόνα το ... ανατίναξε! Στο 51, ενώ προσπαθούσε να παίξει το ένα-δύο με τον Βαλντάνο, ο Γκρεγκ Χοτζ προσπάθησε να διώξει την μπάλα, που πήρε ύψος. Ο Σίλτον άργησε να βγει, ο Μαραντόνα έτρεξε και πηδώντας ψηλά έβαλε το χέρι του στέλνοντας την μπάλα στα δίχτυα. Καθώς, ούτε ο βοηθός διαιτητή, ούτε ο ίδιος ο ρέφερι είδαν κάτι, ο Ντιέγκο έτρεξε πανηγυρίζοντας το ...ψεύτικο 1-0. Που ήταν όμως και αληθινό!

"Θέλαμε τη νίκη, μόνο αυτό μας απασχολούσε. Δεν σκεφτόμαστε καν τα Φώκλαντς" είχε εξομολογηθεί στον Λίνεκερ, ο παμπόνηρος Αργεντίνος στο ντοκιμαντέρ του 2006. Ο Γκάρι, τον ρώτησε: "Πες τώρα. Ήταν κλεψιά;"

Ο Ντιέγκο χαμογέλασε και απεφάνθη: "Το έβαλα με το χέρι. Δεν θέλω να είμαι ασεβής με τον κόσμο. Αλλά κάτι τέτοιο γίνεται. Το έχω ξανακάνει. Προσποιούμαι ότι κάνω κεφαλιά, αλλά βάζω το χέρι μου. Όταν το έβαλα, γύρισα να δω τι γίνεται. Κανείς δεν το είχε παρατηρήσει από τους συμπαίκτες μου και τους φώναζα, ελάτε να πανηγυρίσουμε! Οι Άγγλοι λέτε για απάτη. Εγω λέω πονηριά. Χέρι ναι, απάτη όχι. Δε νομίζω..."

Ο Λίνεκερ σχολίασε: "Κατά τη γνώμη μου, αποκλειστικά υπεύθυνοι είναι ο διαιτητής και ο λάινσμαν"

Δυο διαιτητές για κλάματα

Ποιοι ήταν όμως αυτοί οι κύριοι που δεν είδαν ... το ολοφάνερο χέρι του Μαραντόνα; Ο διαιτητής ήταν ο Τυνήσιος Μπιν Νάσερ και ο επόπτης, ο Βούλγαρος Μπόγκταν Ντότσεφ. Ο μύθος λέει ότι από εκείνο το παιχνίδι και μετά δεν ξαναμίλησαν. Άλλωστε και στη διάρκεια του ματς, η επικοινωνία τους ήταν ... δύσκολη και γινόταν περισσότερο με νοήματα, αφού ο Ντότσεφ μιλούσε ελάχιστα αγγλικά.

Και οι δυο υποψιάζονταν ότι κάτι συνέβη, κανείς όμως δεν ήταν σίγουρος. Οι Άγγλοι διαμαρτύρονταν για χέρι, αλλά διαιτητής και επόπτης δεν ήταν σίγουροι: "Π ερίμενα να μου κουνήσει τη σημαία ότι κάτι συνέβη. Ότι μπήκε γκολ με το χέρι. Άλλωστε υπήρχε και εντολή από την Fifa εφόσον υπήρχε παράβαση, που ένας συνάδελφος είχε δει από καλύτερη θέση, την αποδεχόσουν αμέσως" εξήγησε μετά από χρόνια ο Μπιν Νάσερ.

Ο Ντότσεφ είχε άλλη γνώμη: " Έφυγα κατευθείαν για τη σέντρα, αλλά είχα την αίσθηση κάτι του αντικανονικού. Τότε, η Fifa δεν άφηνε τους βοηθούς να συνομιλούν με τους διαιτητές. Πιστεύω ότι αν έπαιζε ένας Ευρωπαίος ρέφερι το πρώτο γκολ δεν θα μετρούσε".

ότι εκείνη την εποχή μια θεραπεία για τις αιμορροΐδες του είχε επηρεάσει κάπως την όρασή του! Το 2001, μιλώντας στην 15η επέτειο του αγώνα, έδωσε συνέντευξη στην αργεντίνικη εφημερίδα "Όλε",εξηγώντας: "Μόλις σκόραρε ο Μαραντόνα, δίστασα για λίγο, αλλά μετά είδα το Ντότσεφ να κατευθύνεται προς την σέντρα. Αποφάσισα να τον εμπιστευτώ γιατί βρισκόταν σε καλύτερη θέση από μένα στη φάση του γκολ. Ανεξάρτητα από το τι έγινε, ακόμη πιστεύω ότι είχα ένα καλό παιχνίδι..."

Ο Μαραντόνα ... εξέθεσε ακόμη περισσότερο τους διαιτητές. Σε κάποιες συνεντεύξεις που έδωσε στη συνέχεια τους αποκαλούσε "οι φίλοι μου". Στη Βουλγαρία, πάντως, ο Ντότσεφ ... αντιμετωπίστηκε πολύ άσχημα: " Δεν με πείραξαν τα σχόλια στα ξένα μίντια, όσο τις προσβολές από τους ίδιους τους Βούλγαρους, Κάποιοι με κατηγόρησαν για εθνική προδοσία".

Ο Ντότσεφ εγκατέλειψε την ενασχόληση με το ποδόσφαιρο, σε αντίθεση με το Νάσερ, ο οποίος έγινε μέλος και της τεχνικής επιτροπής που ασχολείται με την αναδιάρθρωση του ποδοσφαίρου στην Τυνησία. Ο γιος του Κασίμ, μάλιστα, ακολούθησε τα βήματά του και έγινε κι αυτός διαιτητής (ελπίζουμε λίγο καλύτερος, ή έστω χωρίς πρόβλημα στις αιμορροΐδες)

Ακόμη και τώρα, σχεδόν 30 χρόνια μετά, οι δυο τους δεν φαίνεται να συμφωνούν. Μιλώντας σε εφημερίδα της Τυνησίας, ο Νάσερ δηλω νε: "Ο βοηθός δεν σήκωσε την σημαία. Εκτός των άλλων κάθε χρόνο, για μια τριετία, μου έγραφε ένα γράμμα, λέγφοντας: "Αδερφέ μου, συνάδελφε. Μόνο ένα χέρι υπήρξε στη φάση. Του Πίτερ Σίλτον. Μετά σταμάτησε να μου γράφει, προφανώς γιατί αναθεώρησε την άποψή του για το γκολ".

Ο Ντότσεφ έχει πάντα διαφορετική άποψη: " Απλά, ο Μπιν Νάσερ δεν ήταν προετοιμασμένος για ένα τόσο σημαντικό παιχνίδι. Και πως να είναι; Ήταν διαιτητής μεταξύ καμηλιέρηδων στην έρημο..."

Κι αν ο Σίλτον τον χτυπούσε στο κεφάλι;

Αυτός, βέβαια, που είδε το γκολ από πρώτο ...χέρι (το χέρι του Μαραντόνα, δηλαδή) ήταν ο Πίτερ Σίλτον. Ο παλαίμαχος γκολκίπερ αρνήθηκε να δώσει το παρών στο περσινό σόου στη Βραζιλία, επειδή ο Μαραντόνα δεν ζήτησε συγγνώμη για το γκολ : "Με ενόχλησε πάρα πολύ, που ένας παίκτης της δικής του αξίας δεν παραδέχθηκε την ενοχή του. Μέμφομαι και τους διαιτητές, επίσης. Απέτυχαν να αποδώσουν δικαιοσύνη, με δυο-τρεις αποφάσεις κλειδιά εναντίον μας σε ένα προημιτελικό, που τελικά μας στοίχισε τον αποκλεισμό"

Στην συμπλήρωση μιας 25ετίας ο Κρις Γουόντλ, για χρόνια στέλεχος της Εθνικής Αγγλίας είπε ότι καταλαβαίνει γιατί οι Άγγλοι εξακολουθούν να μισούν το Μαραντόνα.

Ο Πίτερ Ριντ, μέλος εκείνης της Εθνικής Αγγλίας και παρών στον συγκεκριμένο αγώνα, έλεγε το 2011: "Μπορεί να έχουν περάσει κιόλας 25 χρόνια, αλλά όλα είναι ξεκάθαρα. Παραμένει μια μεγάλη απάτη. Όλοι είδαμε ότι ήταν γκολ με το χέρι. Ο Τέρι Φένγουικ, ο Τέρι Μπούτσερ, ο Γκλεν Χοντλ κι εγώ, φωνάζαμε στον διαιτητή, αλλά ήταν σα να μιλάγαμε στον τοίχο" είπε για να προσθέσει με κλασικό βρετανικό χιούμορ:

Κατά τη γνώμη μου, ο Σίλτον έπρεπε να τον ... βαρέσει στο κεφάλι. Έτσι, ο Μαραντόνα δεν θα έβαζε το γκολ, αλλά θα είχε και τόσο μεγάλο πονοκέφαλο, που τρία λεπτά αργότερα δεν θα ντρίπλαρε πέντε από εμάς για να βάλει το δεύτερο γκολ!"

Η φανέλα του Μαραντόνα θα ήταν το τελευταίο πράγμα που θα ήθελα να μου προσφέρουν. Ούτε για να πλύνω το αυτοκίνητό μου, δεν θα τη χρησιμοποιούσα".Ο μακαρίτης κόουτς Μπόμπι Ρόμπσον ήταν αυτός που είπε την αλήθεια: " Ο Μαραντόνα; Είναι ένα κάθαρμα, αλλά το δεύτερο γκολ, που μας έβαλε, άξιζε για ... δύο"

Όσο για τον ίδιο τον δράστη, που η φιγούρα του να βάζει γκολ με το χέρι έγινε ...κουκλάκι στο αγγλικού σουμπούτεο, το 2008 είχε στείλει στη Sun την εξής δήλωση: "Αν έπρεπε να απολογηθω και να γυρίσω πίσω το χρόνο και να αλλάξω την ιστορία θα το έκανα. Αλλά το γκολ, παραμένει γκολ. Η Αργεντινή έγινε Παγκόσμια Πρωταθλήτρια και εγώ ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο. Δεν μπορώ να αλλάξω την ιστορία. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να συνεχίσω"

Δείτε:

Το γκολ με το χέρι, που ο Άγγλος σπίκερ δεν καταλαβαίνει στην αρχή πως μπήκε και κάνειο λόγο για διαμαρτυρίες περί οφ-σάιντ!

Τι είχε πει ο Ντιέγκο Μαραντόνα στο ντοκιμαντέρ του Γκάρι Λίνεκερ το 2006

Δείτε το δεύτερο γκολ του Μαραντόνα στο ματς. Το γκολ του αιώνα, σε περιγραφή Victor Hugo Morales. Goooooallll

Πηγές: Guardian, Daily Mail, Ole

Τα λέμε και στο twitter ως @yiannifil