Το ξανθό σκυλί γαυγίζει ακόμη

Σε λίγες μέρες (στις 13 Δεκεμβρίου) ο Γιούρι Ζντοβτς θα κλείσει τα 50 του χρόνια. Το "ξανθό σκυλί" ... μεγάλωσε, αλλά εξακολουθεί να γαυγίζει. Και προσπαθεί να κάνει σαν προπονητής όσα, πέτυχε σαν παίκτης. Δεν είναι εύκολο. Λίγοι είναι οι μεγάλοι παίκτες, που στη συνέχεια έγιναν και μεγάλοι προπονητές. Ο Σλοβένος το παλεύει και απόψε θα επισκεφθεί το ΣΕΦ, για να αντιμετωπίσει τον Ολυμπιακό, σαν κόουτς της μέχι τώρα αήττητης (στο πρωτάθλημα) ΑΕΚ.

Τον Σλοβένο, λίγο πολύ τον θεωρούμε δικό μας άνθρωπο. Και ο ίδιος νιώθει την Ελλάδα, αρκετά κοντά του. Εδώ έμεινε τα περισσότερα χρόνια της καριέρας του, σαν παίκτης (από την στιγμή, που έφυγε από την πατρίδα του) κι εδώ θα επιχειρήσει να κάνει την έκρηξη, στο δεύτερο μισό της ζωής του. Στην άκρη του πάγκου.

Όσοι έχουν δει τον Ζντοβτς να παίζει μπάσκετ, ήταν σίγουροι ότι κάποια στιγμή θα γινόταν προπονητής. Μέσα στο γήπεδο, ο Γιούρι, ήταν ένα μικρό κομπιούτερ. Ήταν όμως και ένας μαχητής, που έπαιζε άμυνα και σύμφωνα με τον Ντούσαν Ίβκοβιτς "κούμπωσε ιδανικά" δίπλα στον Ντράζεν Πέτροβιτς, στην καλύτερη Εθνική Γιουγκοσλαβίας όλων των εποχών.

Ο Ζντοβτς δεν ήταν θεαματικός, δεν είχε έκρηξη, δεν έκανε ζογκλερικά. Ήξερε όμως ανά πάσα στιγμή, τι έπρεπε να κάνει. Ουσιαστικά, στην Εθνική Γιουγκοσλαβίας πήρε τη θέση του "εργάτη" Ζέλικο Ομπράντοβιτς (με τον οποίο πάντως συνυπήρξαν στην ομάδα του 90) και τον Ίβκοβιτς να του δίνει ψήφο εμπιστοσύνης, όταν τον προτίμησε αντί του Σάσα Τζόρτζεβιτς. Σε μια ομάδα με αστέρες όπως ο Ντράζεν, ο Κούκοτς, ο Ράτζα, ο Ντίβατς και ο Πάσπαλι, ήθελε και παίκτες-εργαλεία. Ο Βράνκοβιτς μέσα στη ρακέτα, ο Ζντοβτς έξω απ' αυτήν του έκαναν τη δουλειά.

Ο βετεράνος Σέρβος κόουτς, πιστεύει ότι αυτή η ομάδα, αν η Γιουγκοσλαβία έμενε ενωμένη, θα κυριαρχούσε για μια δεκαετία στην Ευρώπη και, κατά τη γνώμη του, θα μπορούσε να κοντράρει κι αυτήν ακόμη την ντριμ τιμ των ΗΠΑ, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης. Η Γιουγκοσλαβία, όμως, δεν έμεινε ποτέ ενωμένη. Κι ο πρώτος που ... έφυγε ήταν ο Ζντοβτς. Όχι γιατί το ήθελε, αλλά επειδή η Σλοβενία ήταν η πρώτη Δημοκρατία της Yugoslavia, που αποσχίστηκε.

Ήταν ο ημιτελικός του Ευρωμπάσκετ του 1991, με τους "Γιούγκους" να έχουν κάνει περίπατο (αήττητοι το πήραν, όπως και το 1989). Οι "πλάβι" έπαιζαν με τη Γαλλία, όταν ο Ζντοβτς δέχθηκε τηλεφώνημα από την Λιουμπλιάνα, όπου οι Σλοβένοι του εξηγούσαν πολύ απλά: "Αν συνεχίσεις να παίζεις με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας, θα θεωρηθείς εχθρός της Σλοβενίας..."

ΑΠΟ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΟΣ, ΣΛΟΒΕΝΟΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΛΙΜΟΖ

Ο Γιούρι, δεν μπορούσε να παίξει. Ο Τόνι Κούκοτς, τον είδε συννεφιασμένο και τον ρώτησε τι συμβαίνει. Του εξήγησε. Και λίγο αργότερα, χτύπησε την πόρτα του Ντούσαν Ίβκοβιτς. Μίλησε με τον προπονητή του, που του απάντησε: "Μείνει στο ξενοδοχείο. Θα το καλύψω". Μπορεί η Γιουγκοσλαβία να βάδιζε, πλέον, στην αβεβαιότητα, ο Ντούντα, όμως, δεν θέλησε να "εκθέσει" τον παίκτη. Το μετάλλιό του δεν το πήρε ποτέ, γιατί αναχώρησε εσπευσμένα για τη Λιουμπλιάνα και στις αναμνηστικές φωτογραφίες στο βάθρο των νικητών, οι Γιουγκοσλάβοι πανηγυρίζουν το χρυσό μετάλλιο, αλλά είναι 11. Η καλή παρέα είχε αρχίσει να διαλύεται. Ο Γιούρι είχε προλάβει, πάντως, να στεφθεί παγκόσμιος πρωταθλητής (το 1990) και Ευρώπης (το 1989, στο Ζάγκρεμπ).

Ο Σλοβένος Ζντοβτς, δυο χρόνια αργότερα θα κατακτούσε την Ευρώπη, με άλλον τρόπο. Σαν "εγκέφαλος" της Λιμόζ του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς στο φάιναλ-φορ της Αθήνας. Για πρώτη (και τελευταία) φορά, μια γαλλική ομάδα έφτανε στην κορυφή της Ευρώπης, με τον Μάλκοβιτς να ... σπάει τα νεύρα ολόκληρου του ευρωπαϊκού μπάσκετ, εισάγοντας το δόγμα "παίζουμε άμυνα, κάνοντας όσα περισσότερα φάουλ γίνονται. Είναι αδύνατο να μας τα σφυρίξουν όλα".

Όταν η Λιμόζ νικούσε την Μπενετόν Τρεβίζο με 59-55 στον τελικό (και ενώ στον ημιτελικό είχε πετάξει έξω τη Ρεάλ του Σαμπόνις), ο Πέταρ Σκάνσι δήλωνε ότι "απόψε πέθανε το μπάσκετ". Το "Τρίποντο" κυκλοφόρησε με ένα παρόμοιο, λίγο πιο ... ευγενικό, τίτλο: "Η ήττα του μπάσκετ". Ο Μπόζα Μάλκοβιτς, σε ένα μοναδικό παραλήρημα στη συνέντευξη Τύπου, δήλωνε: "Αυτή είναι η δική μου εποχή. Κοουτσάρω για το 10% εκείνων που καταλαβαίνουν από μπάσκετ". Η αλήθεια είναι ότι ο υπερφίαλος Μπόζα, δημιούργησε ολόκληρη σχολή κι ας τον έβριζαν όλοι εκείνο το βράδυ στο Φάληρο. Στο φάιναλ-φορ, όπου ο πολύ καλός ΠΑΟΚ εκείνης της χρονιάς ηττήθηκε στον ημιτελικό (με το σουτ του Ραγκάτσι) από την Μπενετόν του Τόνι Κουκοτς, που μετά τον τελικό είχε σωριαστεί σε μια καρέκλα και αδυνατούσε να πιστέψει την ήττα.

Παρεμπιπτόντως ο Ζντοβτς ήταν πολύ καλός φίλος με τον Κούκοτς. Κατά τη γνώμη του, μάλιστα, ο "Κούκι" ήταν "ο καλύτερος παίκτης που είδα να παίζει μπάσκετ. Τεράστιο ταλέντο. Μεγαλύτερο από τον Ντράζεν Πέτροβιτς, που δούλεψε πάρα πολύ και έκανε 500 σουτ μετά από κάθε προπόνηση. Ο Κούκοτς, όμως, ήταν ένα τρομερό ταλέντο από τη φύση του".

Η αλήθεια είναι ότι ο Ζντοβτς δεν ... άντεχε στη Λιμόζ. Εδώ που τα λέμε, όποιος έχει πάει στην πόλη της πορσελάνης, κινδυνεύει να πάθει κατάθλιψη από την ανία. Στη Γαλλία, είχε πάει αμέσως μετά την Μπολόνια και το ιταλικό πρωτάθλημα. Όπως και να' χει το σοκ ήταν τεράστιο, για τον Σλοβένο. Αλλά η Λιμόζ του Μάλκοβιτς ήταν μια καλή ομάδα. Ο Ζντοβτς την καθοδηγούσε πολύ καλά και με τη φανέλα της, σε ένα αγώνα με τη Λε Μαν (στις 20 Οκτωβρίου 1992) είχε 8/8 τρίποντα! Η επίδοση παραμένει ρεκόρ για το γαλλικό πρωτάθλημα μπάσκετ.

Η ΜΑΧΑΙΡΙΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ ΤΟ 1993

Για να φτάσει, μάλιστα, στο ΣΕΦ η Λιμόζ και να πάρει το πρωτάθλημα, έπαιξε προημιτελικά θρίλερ με τον Ολυμπιακό. Οι "ερυθρόλευκοι" του Γιάννη Ιωαννίδη και του Ζάρκο Πάσπαλι είχαν νικήσει 70-67 στην Πάτρα (τιμωρημένο το ΣΕΦ) και ταξίδεψαν στη Λιμόζ για μια μεγάλη πρόκριση. Οι Γάλλοι ισοφάρισαν σε 1-1 (59-53) και η σειρά πήγε στο καθοριστικό τρίτο παιχνίδι. Ο Ολυμπιακός ισοφάρισε 58-58 με γκολ-φάουλ του Τάρλατς στα 48'' πριν από το τέλος. Ο Φορτέ αστόχησε σε τρίποντο στα 38'', ο Τάρλατς μάζεψε το ριμπάουντ, έδωσε στον Τόμιτς, που πάσαρε στον Πάσπαλι για την τελευταία επίθεση των Πειραιωτών. Φρρρρ! Το σφύριγμα του Ζανόν, έμοιαζε με μαχαιριά στο στήθος των ολυμπιακών. Ο Ζάρκο είχε πατήσει γραμμή, η Λιμόζ ξανάπαιρνε την μπάλα, με 29.8'' να απομένουν για τη λήξη. Η επίθεση των λιμουζό, έγινε με απόλυτη ακρίβεια. Καθώς ο Σιγάλας είχε πέσει πάνω στον Μάικλ Γιανγκ, την μπάλα την πήρε ο Ζντοβτς στην κορυφή της ρακέτας. Η ντρίπλα απέναντι στον Πάσπαλι, η προσπάθεια για μπάσιμο και τελικά το σουτ από μέση αποσταση. Η τραγωδία του Ολυμπιακού ολοκληρωνόταν, αφού ο Πάσπαλι προλαβε να κάνει και ένα σουτ για να χαρίσει, χωρίς να τα καταφέρει, τη νίκη.

Η αλήθεια είναι ότι ο Ζντοβτς σε εκείνο το παιχνίδι δεν ήταν καλός. Είχε μόλις 2/8 σουτ. Έβαλε όμως αυτό που έπρεπε. Και έστειλε την ομάδα του, στο φάιναλ-φορ!

Θυμηθείτε:

O πρωταθλητής Ευρώπης, Γιούρι Ζντοβτς, θα μπορούσε να πάει σε όποια ομάδα ήθελε. Ήταν 27 ετών, στην καλύτερη ηλικία για να παίξει κανείς μπάσκετ σε υψηλό επίπεδο. Η έκπληξη ήταν ότι διάλεξε να συνεχίσει στον Ηρακλή. Αλλά μήπως ξεχάσαμε για ποια εποχή μιλάμε. Μέσα της δεκαετίας του 90, το μπάσκετ κάνει θραύση είναι πρώτο θέμα στις εφημερίδες, παίζει prime time στην τηλεόραση και προσελκύει επενδυτές. Στον Ηρακλή, ο Κώστας Χαΐτογλου, έβαζε το χέρι στην τσέπη και δέχθηκε την εισήγηση του Ντράγκαν Σάκοτα να προσφέρει ένα αρκετά μεγάλο συμβόλαιο στον Σλοβένο γκαρντ. Μαζί με τον Τζέιμς Ντόναλντσον που το κοντέρ του είχε γράψει 13 χρόνια στο ΝΒΑ ήταν ένα σπουδαίο δίδυμο ξένων.

Η Θεσσαλονίκη έμοιαζε με ... παράδεισο, σε σχέση με τη Λιμόζ, κι ο Ζντοβτς έπαιξε τρία χρόνια στο Ιβανώφειο, έχοντας για παρτενέρ, τη σεζόν 1994-95 τον Ουόλτερ Μπέρι και ακόμη ... καλύτερα του ΝΒΑ all star (15.6π και 6.1ρ μέσος όρος καριέρας) Εξέιβερ Μακντάνιελ.

Ο Ηρακλής έφτασε στην 3η θέση του πρωταθλήματος (το 1995, όταν απέκλεισε στα προημιτελικά τον Πανιώνιο του Ντούσαν Ίβκοβιτς ενώ, στο μικρό τελικό επικράτησε του ΠΑΟΚ με 3-1 νίκες), έπαιξε σε δυο τελικούς Κυπέλλου (έχασε από Ολυμπιακό το 1994 και τον Παναθηναϊκό το 1996) ενώ στη σεζόν 1995-96 έπαιξε στην Ευρωλίγκα (3 νίκες σε 14 αγώνες). Ένα χρόνο νωρίτερα ο Ηρακλής, έφτασε μέχρι τα ημιτελικά του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Αντιμετώπισε την Μπασκόνια (τότε Ταουγκρές) την οποία νίκησε 79-78 στην Θεσσαλονίκη και έμεινε εκτός τελικού, γιατί στον επαναληπτικό ηττήθηκε 79-74 (ο Ζντοβτς πέτυχε 40 πόντους και στους δυο αγώνες).

Ο Ζντοβτς ήταν ο ηγέτης αυτής της ομάδας, που είχε ακόμη Παπαδόπουλο, Κακιούση, Χωλόπουλο, Παπαχρόνη, Κούβελα, Παναγιωτίδη κ.α

Αυτό το βιντεάκι, είναι από τα πλέι-οφ του 1995. Στη Νέα Σμύρνη, παίζουν Πανιώνιος-Ηρακλής. Δείτε τον Ζντοβτς μαζί με τον Μπέρι, απέναντι στους κυανέρυθρους του Ίβκοβιτς. Με Φάνη Χριστοδούλου, Καράγκουτη, Τράβις Μέις και Θερλ Μπέιλι, τον Γιώργο Καλαϊτζή ... 18 ετών και τον Βασίλη Κικίλια, νυν εκπρόσωπο της Ν.Δ!

Στα τρία χρόνια της καριέρας του στην Ελλάδα ο Ζντοβτς ήταν πάντα ένας από τους κορυφαίους πλέι-μέικερ του πρωταθλήματος. Έπαιξε 63 αγώνες κανονικής περιόδου, έχοντας 16.9π με 80%β, 55%δ, 37%τρ κι ακόμη 4ρ, 1.8κλ, 3.4 ασίστ. Επίσης αγωνίστηκε σε 14 ματς πλέι-οφ, με 16.4π (82%β, 46%δ, 39%τρ), 3.3ρ και 2.8 ασίστ.

Τη σεζόν 1999-2000, ο Ζντοβτς που μετά τον Ηρακλή περιπλανήθηκε σε Γαλλία (Ρασίγκ Παρί) και Τουρκία (Ρασίγκ Παρί), έπαιξε με την Ολύμπια Λιουμπλιάνας, την πρώτη του ομάδα. Μαζί της έφτασε μέχρι τα πλέι-οφ της Ευρωλίγκας, ένα βήμα πριν από το φάιναλ-φορ της Θεσσαλονίκης. Αποκλείστηκε από την Μπαρτσελόνα, ενώ στον προηγούμενο γύρο είχε πετάξει έξω τον Ολυμπιακό με 2-0. Στη ρεβάνς ο Σάρας Γιασικεβίτσιους που φορούσε τη φανέλα της Ολύμπια είχε 7/7 τρίποντα, ενώ στο ταξίδι προς τη Λιουμπλιάνα, μέσα στο αεροπλάνο είχαν παίξει μπουνιές ο Δημήτρης Παπανικολάου και ο Χόλιγουντ Ρόμπινσον!

Ο Ζντοβτς ήταν ήδη 33 ετών, αλλά έπαιζε ακόμη μπάσκετ. Και αρκετά καλό μάλιστα. Στα 34 του, επέστρεψε και στην Ελλάδα, αυτή τη φορά για τον Πανιώνιο. Ο Σούμποτιτς (προπονητής του και στον Ηρακλή) του έδωσε μια θέση στον Πανιώνιο εκείνης της σεζόν. Πίσω από το τρομερό δίδυμο Παπαλουκά-Διαμαντόπουλου, ο Ζντοβτς έβαζε την εμπειρία του, έχοντας 11.1π (55.2%δ, 40.8%τρ, 67.9%β) 2.5ρ, 3.1 ασίστ με τους Νεοσμυρνιώτες να τερματίζουν στην 5η θέση.

Ήταν η 4η και η τελευταία του χρονιά στην Ελλάδα, σαν παίκτης. Σε καμία χώρα απ' αυτές που επισκέφθηκε, δεν κάθισε περισσότερο.

Ο ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΠΟΥ ΡΙΧΝΕΙ ΣΦΑΛΙΑΡΕΣ

Προφανώς και δεν έκανε σε κανέναν εντύπωση η ενασχόληση του Ζντοβτς με το μπάσκετ και μετά τη λήξη της καριέρας του (το 2003). Ότι θα γινόταν προπονητής δεν υπήρχε αμφιβολία. Ήταν ξεκάθαρο από τότε που έπαιζε.

Εϊναι, άλλωστε, ένας άνθρωπος που ασχολείται με το μπάσκετ 25 ώρες το 24ωρο, μπορεί να μιλάει διαρκώς γι αυτό. Οι τίτλοι που κατέκτησε σε Κροατία και Σλοβενία, ήταν τα πρώτα δείγματα. Προσπάθησε να δώσει πνοή στην Εθνική Σλοβενίας. Δεν ήταν εύκολο.

Η αλήθεια είναι ότι ο συνήθως ήσυχος και ήρεμος Γιούρι, από μέσα του πάντα έβραζε! Στη διάρκεια της καριέρας του είχε αρκετές κόντρες με τους προπονητές του. Με τον Μάλκοβιτς, τον Ίβκοβιτς, τον Σάγκαντιν. Πεισματάρης και ισχυρογνώμων, είχε ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα, αν και πάνω στο παρκέ ήταν ο παίκτης του προπονητή!

Οι εκρήξεις του, τον οδήγησαν σε κόντρες και με τους παίκτες του, από τη στιγμή που έγινε και προπονητής. Δεν διστάζει, μάλιστα, να τους βγάζει και στη σέντρα όταν αυτός το κρίνει σκόπιμο. Το 2012 όταν ανακηρύχθηκε προπονητής της χρονιάς στο Eurocup, κοουτσάροντας την Σπάρτακ Αγίας Πετρούπολης, έκανε μια ... ιστορική δήλωση: "Σήμερα, οι παίκτες μου με ανάγκασαν να χρησιμοποιήσω ορισμένες ανάρμοστες εκφράσεις, εναντίον τους. Ξέρουν πολύ καλά τι έκαναν. Ή μάλλον, τι δεν έκαναν σωστά".

Με τον Ζόραν Ντράγκιτς, ήρθε σε άμεση σύγκρουση το 2015 όταν ήταν προπονητής της Εθνικής Σλοβενίας. Το ματς στο Ζάγκρεμπ με τη Γεωργία, τον έβγαλε από τα ρούχα του: "Σήμερα, ο Ζόραν έπαιζε για τον εαυτό μου. Αυτό δεν γίνεται..."

Ο Ζντοβτς είναι τελειομανής. Δουλεύει πάρα πολύ και έχει ... πολλές απαιτήσεις. Δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί και απαιτεί να έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο. Όταν ο άλλος δεν καταλαβαίνει, δεν έχει πρόβλημα να ρίξει και καμιά σφαλιάρα, όπως έκανε πέρσι με τον Αμερικανό Γκριν, που δεν ήταν και τόσο ... υπάκουος, όταν τον έβγαλε εκτός αγώνα στο παιχνίδι του ΣΕΦ, με τον Ολυμπιακό

Εϊναι ένα μεγάλο στοίχημα η ΑΕΚ για τον προπονητή Ζντοβτς. Ο Μάκης Αγγελόπουλος του έδωσε τα κλειδιά της ομάδας, του δείχνει απεριόριστη εμπιστοσύνη και κοντά στα 50 του, ο άλλοτε πλέι-μέικερ κομπιούτερ θέλει να πετύχει κάτι σημαντικό. Κάτι πολύ μεγάλο. Η πρώτη του χρονιά, ουσιαστικά είναι η φετινή, αφού πέρσι ακόμη και να ήταν μάγος, δύσκολα θα μπορούσε να βάλει σε μια τάξη το άναρχο οικοδόμημα της ΑΕΚ.

Η ΑΕΚ που βλέπουμε φέτος είναι δική του ομάδα 100%. Με δικές του επιλογές. Με εμπιστοσύνη και σε νέα παιδιά, αλλά και την προοπτική, να γίνει μια μεγάλη δύναμη του ελληνικού μπάσκετ. Από σήμερα στο ΣΕΦ, αρχίζουν και τα ματς κριτήρια για την "Ένωση" και τον φιλόδοξο προπονητή της.