Μια συνηθισμένη διαφωνία, που εξελίσσεται σε διαρκή παρεξήγηση, αφορά τον τρόπο που οι προπονητές χρησιμοποιούν, αξιοποιούν ή προετοιμάζουν τους νεοαποκτηθέντες νεαρούς ταλαντούχους παίκτες τους. Στην περίπτωση του φετινού Παναθηναϊκού, η συγκεκριμένη κουβέντα έχει άξονα τους Διόσκουρους που προήλθαν από τον Πανιώνιο, τον Νίκο Παππά και τον Βλαδίμηρο Γιάνκοβιτς.

Με την υποσημείωση ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και συνεπώς αξιολογείται και αντιμετωπίζεται διαφορετικά, ξεκινάμε τη συζήτηση, παραθέτοντας τα στατιστικά τους στο μέχρι τώρα ευρωπαϊκό ταξίδι του Παναθηναϊκού και κατόπιν, ας προσπαθήσουμε να εξετάσουμε το ζήτημα πιο σφαιρικά.

Ο Νίκος Παππάς, έχει παίξει στους 9 από τους 15 αγώνες, αφού είχε να ξεπεράσει και τον τραυματισμό του στο χέρι, έχει ξεκινήσει στην 5άδα στους 2 και μετράει κατά μέσο όρο: 6.1 πόντους (51.6% δίποντα, 45.5 % στα τρίποντα, 72.2% στις βολές), 1.1 ριμπάουντ, 0,7 ασιστ,0.4 κλεψίματα , 0,9 λάθη, με αξιολόγηση 5 σε 11.19 λεπτά συμμετοχής.

Ο Βλαδίμηρος Γιάνκοβιτς έχει χρησιμοποιηθεί σε 11 αγώνες, στον 1 έχει ξεκινήσει στην 5άδα και μετράει κατά μέσο όρο: 1 πόντο (33.3% στα δίποντα, 28.6 στα τρίποντα και 50% στις βολές), 0.7 ριμπάουντ,0.2 ασίστ, 0.2 κλεψίματα, 0.1 λάθη με αξιολόγηση 0.9 σε 3.43 λεπτά συμμετοχής.

Οι περισσότεροι στέκονται στα λεπτά συμμετοχής και υποστηρίζουν ότι είναι λίγα, ειδικά του Βλαδίμηρου. Προφανώς , είναι επηρεασμένοι από τις συνηθισμένες υπερβολές που χρησιμοποίησε ο Τύπος, το καλοκαίρι, όταν ολοκληρώθηκε η απόκτησή τους. Βλέπετε είχαν στο μυαλό τους την εξαιρετική πορεία που διέγραψαν στο ελληνικό πρωτάθλημα με την φανέλα του Πανιωνίου, ο οποίος πέρυσι είχε τυπική συμμετοχή στην Ευρώπη. Από εδώ λοιπόν, ξεκινάει μια μεγάλη παρεξήγηση από εκείνες που χρόνια τώρα ζούμε στο πετσί μας, ειδικά κάθε καλοκαίρι με την Εθνική ομάδα.

Πίεση Vs υπομονής

Το 2004, κατόπιν εορτής, πολλοί βγήκαν φωναχτά και υποστήριζαν ότι από τον καθοριστικό προημιτελικό των Ολυμπιακών Αγώνων, με την Αργεντινή έλειψε το δολοφονικό σουτ του Κώστα Βασιλειάδη. Ο Βασιλειάδης, ο οποίος παρεμπιπτόντως τότε ήταν 20 χρονών και οι πιο σοβαρές διεθνείς παραστάσεις που είχε ήταν με τις Εθνικές Εφήβων και Νέων. Υποστήριζαν δηλαδή, ότι ο Κώστας ( οποίος σιγά σιγά βελτιώνει την άμυνά του), όχι μόνο θα έπρεπε να είναι στην 12αδα, αλλά και στο κρίσιμο σημείο ενός τέτοιου ντέρμπι να βρισκόταν στην πεντάδα και να έπαιρνε τα καθοριστικά (έστω και ξεμαρκάριστα) σουτ μιας τόσο κρίσιμης αναμέτρησης στην Εθνική Ανδρών, μέσα στο κατάμεστο από 18 χιλιάδες θεατές ΟΑΚΑ.

Θυμίζω ότι ήταν εκεί και το έκανε, αυτός που έπρεπε να το κάνει, ο πολύπειρος και (τότε) τρις πρωταθλητής Ευρώπης , Φραγκίσκος Αλβέρτης μέσα στο γήπεδο του. Το αν αστόχησε τελικά , είναι μια άλλη υπόθεση , που μάλλον ενισχύει την άποψη ότι στα λόγια, όλα είναι πολύ εύκολα. Στο φινάλε, ο «Φράνκι» είχε τα κότσια να πάρει μια τέτοια ευθύνη και να αντέξει τις συνέπειες. Σκεφτείτε πόσο διαφορετικό θα ήταν το βάρος στις πλάτες ενός ανερχόμενου νεαρού.

Θυμίζω επίσης πόσες νόθες προσδοκίες έθρεφαν πολλοί, πιστεύοντας ότι 20χρονοι ταλαντούχοι , όπως ο Κουφός και ο Καλάθης θα έμπαιναν αμέσως στην Εθνική- η οποία παρεμπιπτόντως ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης και δευτεραθλήτρια κόσμου και όχι μια ομάδα της σειράς- και θα της άλλαζαν επίπεδο. Να με θυμηθείτε ότι την ίδια συζήτηση θα τη βρούμε μπροστά μας, το ερχόμενο καλοκαίρι, με την περίπτωση του Αντετοκούνμπο. Απλά το πλεονέκτημα που έχει ο Γιάννης είναι ότι παίζει σε μια θέση που δεν καλείται να πάρει αποφάσεις και ότι έχει τις προδιαγραφές να κερδίσει χρόνο παραμονής στο παρκέ μέσω της άμυνας και όχι μέσω της επίθεσης, όπως εσφαλμένα θέλει να πιστεύει ο πολύς κόσμος όταν αναφέρεται σε ταλαντούχους και φερέλπιδες νέους.

Θα συνεχίσω με ένα άλλο παράδειγμα. Αυτό του Κώστα Παπανικολάου. Ο διεθνής φόργουορντ της Μπαρτσελόνα (πια), έφτασε στο σημείο να είναι έτοιμος να αγωνιστεί στον Ολυμπιακό και να μπορεί να βγάλει εις πέρας την αποστολή του, μετά από τρία ολόκληρα χρόνια προετοιμασίας και υπομονής. Το πιθανότερο είναι να μην είχε αυτή την εξέλιξη, αν πρώτα ο Γιαννάκης και μετά ο Ίβκοβιτς τον πρώτο του χρόνο και στις αρχές του δεύτερου, υπέκυπταν στις πιέσεις των αδαών και τον πέταγαν ξαφνικά στον ωκεανό.

Ευτυχώς, προτίμησαν να τον βάλουν σταδιακά στο πνεύμα και στις απαιτήσεις του ρόλου που θα πρέπει να διαδραματίσει, σε μια ομάδα πρωταθλητισμού. Εδώ τον Παπανικολάου δεν τον χρησιμοποιούσαν στον Άρη, που δεν είχαν και τόσο μεγάλη πίεση αποτελεσμάτων. Πώς θα ήταν έτοιμος να σηκώσει από την αρχή τη φανέλα μιας ομάδας που είχε (ξαν)αρχίσει να πηγαίνει με συνέπεια στα φάϊναλ φορ από το 2009. Θεωρώ λοιπόν ότι όλη αυτή η προεργασία ήταν απαραίτητη και του έκανε τόσο καλό όσο ούτε ο ίδιος μπορεί να φανταστεί.

Ο μοναδικός που θυμάμαι ότι πήρε μεταγραφή σε μεγάλη ομάδα και όχι απλά έπαιξε αμέσως αλλά ανέλαβε ρόλο πρωταγωνιστή, ήταν ο Βασίλης Σπανούλης. Από την πρώτη χρονιά που μεταγράφηκε από το Μαρούσι στον Παναθηναϊκό ο Ομπράντοβιτς τον χρησιμοποιούσε μέσο όρο 28 λεπτά. Ήταν όμως μια ειδική περίπτωση, για τον απλούστατο λόγο ότι όταν μετακινήθηκε στα 23 του, είχε ήδη παίξει τελικούς πρωταθλήματος και FEL με το Μαρούσι του Γιαννάκη, ήταν ήδη μέλος της Εθνικής Ανδρών και ουσιαστικά είχε κάνει όλο το απαραίτητο φροντιστήριο. Φυσικά ήταν (και είναι) μια ξεχωριστή πάστα χαρακτήρα και παίκτη, όπως επιβεβαιώθηκε από την εξέλιξή του. Γιατί άραγε ποτέ δεν τα κατάφερε ο Μιλένκο Τέπιτς;

Τους προστατεύει

Και επιστρέφουμε: Ο Παππάς και ο Γιάνκοβιτς, μπορεί να συμπεριλήφθηκαν στην καλύτερη πεντάδα του περσινού πρωταθλήματος, όμως δεν είχαν κάνει τον απαραίτητο κύκλο που θα τους καθιστούσε απόλυτα έτοιμους να είναι βασικοί στον Παναθηναϊκό. Αυτό το δύσκολο κομμάτι της δουλειάς ανέλαβε να το κάνει ο Αργύρης Πεδουλάκης και έχω την βεβαιότητα ότι όχι απλά εκτίμησε σωστά, αλλά τους χρησιμοποιεί με τέτοιο τρόπο ώστε να τους προστατεύσει και να τους βοηθήσει ώστε να μην εκτεθούν σε κινδύνους που περισσότερη ζημιά μπορεί να τους κάνουν παρά καλό. Και στους ίδιους και στην ομάδα.

Για παράδειγμα, στον Παππά, έναν από τους πιο χαρισματικούς σκόρερ των τελευταίων χρόνων, με τρομερή ικανότητα να τελειώνει φάσεις transition ή « ένας εναντίον ενός», ο Πεδουλάκης προσπαθεί να βελτιώσει την αμυντική του αφοσίωση και να τον μάθει να διαβάζει την κατάσταση, πριν αποφασίσει να εκτελέσει. Θέλει να του προσθέσει στοιχεία πλει μέικερ τα οποία θέλουν μεγάλη τριβή και προσπάθεια. Επειδή ακριβώς ο Νίκος είναι πολύ καλός με την μπάλα στα χέρια, πήρε μόνος του το παιχνίδι με τον Ερυθρό Αστέρα στο Βελιγράδι. Όμως εκεί ήταν επιβεβλημένο να το κάνει γιατί ο Παναθηναϊκός δεν είχε βρει ακόμη τον ομαδικό ρυθμό που έχει αυτή την εποχή. Ακολούθησε ο τραυματισμός , ο οποίος αναμφισβήτητα του έκοψε τη φόρα.

Ο Γιάνκοβιτς είναι μια διαφορετική περίπτωση. Είναι τρομερός αθλητής που μπορεί να φτάσει σε πολύ υψηλό επίπεδο, αλλά ακόμη χρειάζεται προσαρμογή για να βελτιώσει τις αποφάσεις του. Πολλές φορές σουτάρει ενώ πρέπει να πασάρει και το αντίθετο. Η ατυχία του είναι ότι παίζει σε μια θέση που έχει μπροστά του δυο από τους πιο συνεπείς παίκτες της ομάδας, τον Μασιούλις και τον Μπράμο. Οπότε έχει μεγαλύτερη διαδρομή να διανύσει, αλλά και πολύ μεγαλύτερες προοπτικές για να ανέβει ψηλά, αρκεί να μαθαίνει όχι μόνο από τα δικά του λάθη, αλλά και από τα λάθη των άλλων.

Θα έρθει κάποιος και –δικαιολογημένα- θα υποστηρίξει ότι ο Κούκοτς έπαιξε στα 17, ο Γιαννάκης στα 16 και πάει λέγοντας. Η απάντηση είναι ότι πουθενά δεν είναι το ίδιο. Η Γιουγκοπλάστικα ή ο Ιωνικός Νικαίας , δεν έχουν την φιλοσοφία και την πίεση που έχει ο Παναθηναϊκός ή ο Ολυμπιακός. Ούτε ο προπονητής της πίεση για αποτελέσματα που έχει την τελευταία διετία ο Πεδουλάκης.

Για να το πούμε χονδρικά κι επειδή η εμπειρία είναι βιωματική, υπάρχουν δυο τρόποι να αξιοποιήσεις τους νεαρούς και τους ταλαντούχους: Ή να τους ρίξεις από την αρχή στα βαθιά, με πλήρη επίγνωση των... συνεπειών του νόμου, δηλαδή ξέρεις πως θα πρέπει να χάσεις και κάποια παιχνίδια εξαιτίας τους (βλέπε Μπακς) , ή να τους βάζεις σταδιακά στο παιχνίδι, προσθέτοντας μια απαίτηση κάθε φορά, ξεκινώντας από την άμυνα. Έτσι και τους βοηθάς να χωνέψουν τις απαιτήσεις και τους αφαιρείς πίεση. Γιατί ο κανόνας λέει ότι στην μεγάλη πίεση, ασυναίσθητα ο καθένας αντιδρά με βάση το ένστικτό του. Το « παίζω καλό μπάσκετ» και το «κάνω πρωταθλητισμό στο μπάσκετ» ενδεχομένως να είναι φράσεις που ενίοτε απεικονίζουν δυο διαφορετικά αθλήματα.