Υπάρχουν πολλές θεωρίες που βοηθούν μια ομάδα να προσεγγίσει τις ήττες. Η συντριπτική πλειοψηφία, προσπαθεί να αναδείξει την διδακτική τους αξία. Έχει μείνει παροιμιώδης η φράση του Ρικ Πιτίνο που επέμενε ότι " η ήττα είναι σαν την κοπριά. Βρωμάει αλλά κάνει καλό λίπασμα". Έχω την αίσθηση ότι ακόμη κι όταν ο Μπόμπι Νάιτ ισχυρίστηκε ότι " το μόνο που μαθαίνεις από τις ήττες είναι να χάνεις", δεν ήθελε να εκφράσει κάτι πολύ διαφορετικό. Απλά προσπάθησε να τονίσει ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.

Για παράδειγμα, στο επίπεδο της Euroleague, η οπτική γωνία καθορίζεται περισσότερο από τις απαντήσεις στις βασικές ερωτήσεις "ποιος;", "πού", "πότε;" και "γιατί;". Είναι θέμα αξιολόγησης και κυρίως διάθεσης να δεις την αλήθεια και όχι να διαλέξεις έναν παραμορφωτικό καθρέφτη και να προσέξεις μόνο αυτό που σε βολεύει για να νιώσεις καλά. Αλλιώς αντιμετωπίζεται μια ήττα στην πρώτη φάση, αλλιώς στο ΤΟΡ-16 και αλλιώς στα play off ή το final four. Αλλιώς την εξετάζει η πρωταθλήτρια Ευρώπης Μακάμπι και αλλιώς η νεοφώτιστη Νίζνι.

Ειδικά για τον Παναθηναϊκό, μετά από τις δυο βαριές ήττες από την ΤΣΣΚΑ, η διαδικασία αυτή μπορεί να εξελιχθεί ακόμη πιο βασανιστική. Κυρίως γιατί ακούσια ή εκούσια ξεπροβάλλουν αναμνήσεις από τις ένδοξες στιγμές του παρελθόντος και προκαλούν συγκρίσεις. Κατά κανόνα όμως, οι συγκρίσεις που εξελίσσονται όταν οξύνεται το συναίσθημα και αποδυναμώνεται η λογική είναι και αδόκιμες και άδικες. Πονάνε.

Δεν είναι κακό να νιώθεις πόνο, αρκεί να μην τον αφήσεις να σε καταστρέψει. Καταστροφικός γίνεται ένας πόνος μόνο όταν είναι προϊόν καθηλώσεων από τις οποίες δεν μπορείς να απαλλαγείς, όχι γιατί δεν μπορείς αλλά γιατί δεν θέλεις. Το να προσπαθείς να κρατήσει αναλλοίωτο το παρελθόν είναι χάσιμο ενέργειας και δεν σε αφήνει να δημιουργήσεις ένα καλύτερο μέλλον. Δεν μπορείς να φορτώνεις στις πλάτες μιας ομάδας που φτιάχτηκε κάτω από τελείως διαφορετικές προϋποθέσεις με το τεράστιο βάρος μιας άλλης, που είχε την άνεση να αγοράζει ό,τι καλύτερο κυκλοφορούσε στην αγορά, γιατί το επέτρεπαν οι περιστάσεις.

Το βασικότερο όφελος που μπορεί να έχουν οι "πράσινοι" του "τώρα" από τις αναμετρήσεις με μια πανίσχυρη ομάδα όπως η φετινή ΤΣΣΚΑ είναι να αποκτήσουν επίγνωση πού στέκονται και προς ποια κατεύθυνση βαδίζουν. Να συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι πια ομάδα που ξεκινάει την Euroleague και δικαιούται να βάζει στόχο την κατάκτησή της, αλλά μια καλή ομάδα που μπορεί να αξιοποιήσει το βαρύ όνομά της για να μείνει σε ένα σταθερό επίπεδο που θα της επιτρέπει να φτάνει μέχρι play off, μέχρι να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να αναρριχηθεί και πάλι.

Ετούτη τη στιγμή, λοιπόν, το πιο δύσκολο κομμάτι της δουλειάς στο "τριφύλλι" δεν είναι αγωνιστικό αλλά αφορά στην διαχείριση του συναισθήματος. Τα συναισθήματα είναι σαν τα κύματα στον ωκεανό. Δεν μπορούμε να τα σταματήσουμε να έρχονται, αλλά μπορούμε να επιλέξουμε πάνω σε ποια θα ακουμπήσουμε τη σανίδα μας για να σερφάρουμε. Δυστυχώς η ευτυχώς στα μεγάλα κλαμπ όπως ο Παναθηναϊκός, αυτή η διεργασία θυμίζει κρίση και δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς την βοήθεια των οπαδών του.

Εκείνων που την Δευτέρα θα βρεθούν στο ΟΑΚΑ με την ψευδαίσθηση ότι ο Ιβάνοβιτς έχει στα χέρια του τους "Χάρλεμς", ότι ο Νέλσον παίρνει τα ίδια χρήματα με τον ΝτεΚολό ή τον Τεόντοσιτς, ότι ο Μπατίστα ήταν περιζήτητος όλο το καλοκαίρι, αλλά προτίμησε τον Παναθηναϊκό γιατί ήταν ο μόνος τρόπος να φτάσει στην κορυφή της Ευρώπης.

Εκείνων που πέρυσι γκρίνιαζαν γιατί δεν τους γέμιζε το "κουραστικό και φοβισμένο" στυλ που είχε η ομάδα τους επί Πεδουλάκη και ξαφνικά άρχισαν να το νοσταλγούν, αφού πρώτα συνειδητοποίησαν ότι δεν ξετρελάθηκαν αλλά "παραμυθιάστηκαν" από κάποιες χορταστικές εμφανίσεις της κανονικής περιόδου, κόντρα στην πανάκριβη Φενέρμπαχτσε και την Αρμάνι στο ΟΑΚΑ.