Όταν κάτι πηγαίνει πραγματικά στραβά, όπως συμβαίνει με την αγωνιστική εικόνα του Παναθηναϊκού τον τελευταίο έναν μήνα και κάτι (απ’ το παιχνίδι στη Νεάπολη κι έπειτα, με μικρές εξαιρέσεις τις εμφανίσεις σε Βόλο και Ιωάννινα), είναι σύνηθες κι... ελληνικό το φαινόμενο να χάνεται η μπάλα από ένα σημείο και μετά (και) στο κομμάτι της κριτικής.

Φταίνε όλοι κι όλα σε όλους. Μα ορισμένες φορές γίνονται τρομερά δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα στην κριτική και την ισοπέδωση, μαζί με την αναζήτηση των ουσιαστικών αιτιών που οδήγησαν τον Παναθηναϊκό σ’ αυτή την ομολογουμένως πολύ δύσκολη κατάσταση. Την πιο δύσκολη στη διετία του Ιβάν Γιοβάνοβιτς στον πράσινο πάγκο.

Η δεύτερη σερί ήττα από τον ΠΑΟΚ και δη ο τρόπος με τον οποίο αυτή ήρθε (με κάτω τα χέρια, "κατάρρευση" στο δεύτερο ημίχρονο, αμέτρητα αμυντικά λάθη, λιγοψυχία και τη χειρότερη εφετινή εμφάνιση) ήταν το αποκορύφωμα ενός πολύ δύσκολου μήνα, που οδήγησε στη μείωση της διαφοράς των 8 βαθμών απ’ την ΑΕΚ και των 12 βαθμών απ’ τον ΠΑΟΚ και τον Ολυμπιακό στον 1 βαθμό και στους 6 βαθμούς αντίστοιχα και πολλαπλασίασε την εσωστρέφεια και τη σύγχυση πέριξ της ομάδας.

Οι παίκτες ξαφνικά δεν "κάνουν και είναι ‘λίγοι’", ο Γιοβάνοβιτς το "έχασε", "ο Αλαφούζος δεν του παίρνει παίκτες και το "πουλάει το πρωτάθλημα", είναι ατάκες που ακούγονται σε πολλαπλάσιο βαθμό απ’ το βράδυ της Κυριακής (22/1) σ’ ένα γενικότερο ποτ-πουρί αγανάκτησης.

Υπάρχουν δύο ξεχωριστά κεφάλαια στην προσπάθεια ανάλυσης κι αναζήτησης τού τι έχει πάει πραγματικά τόσο στραβά στον Παναθηναϊκό τις τελευταίες 4-5 εβδομάδες:

Το πρώτο αφορά το κομμάτι της (καθυστερημένης ξανά) μεταγραφικής ενίσχυσης της ομάδας και το δεύτερο έχει να κάνει με το αγωνιστικό σκέλος και τη συνολική, ποδοσφαιρική "καθίζηση" της ομάδας.

Συνδεόμενα το ένα με το άλλο σε ορισμένα σημεία. Ακολουθεί "σεντόνι", χωρισμένο σε δύο διαφορετικά μέρη και ζητώ εκ των προτέρων συγνώμη που θα γίνω κουραστικός, σε μία προσπάθεια να ταξινομήσω όσο πιο περιεκτικά μπορούσα τα δεδομένα της κατάστασης.

Οι μεταγραφές, οι καθυστερήσεις και το μοντέλο

Απ’ την πρώτη μέρα που ο Παναθηναϊκός ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον Ιβάν Γιοβάνοβιτς (23 Μαΐου 2021 επιβεβαιώθηκε η συμφωνία τους, 16 Ιουνίου 2021 παρουσιάστηκε στο "Divani") και βρήκε στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που του άλλαξε τη ζωή και τον έβγαλε απ’ τη μιζέρια και την ταπείνωση των προηγούμενων ετών (εκεί όπου οι ευθύνες της σημερινής ιδιοκτησίας πάντα θα την ακολουθούν και θα τη σημαδεύουν), αποφάσισε να πάει σ' ένα μοντέλο δίχως τεχνικό διευθυντή.

Με τον προπονητή να έχει τον τελευταίο λόγο (και) στα μεταγραφικά, αλλά και στη συνολική λειτουργία του ποδοσφαιρικού τμήματος.

Ρίσκο; Τότε ναι, έδειχνε μεγάλο, διότι στο εσωτερικό της ομάδας υπήρχαν πολλές στρεβλές νοοτροπίες που έπρεπε να ξεριζωθούν, όμως ο Σέρβος τεχνικός έτσι έχει μάθει να λειτουργεί καθ’ όλη την προπονητική καριέρα του.

Δίχως τεχνικό διευθυντή και με τον ίδιο να έχει όλη την ευθύνη του οικοδομήματος. Δικαιώθηκε συνολικά κι ο ίδιος και η ομάδα με τα όσα έγιναν τον πρώτο ενάμιση χρόνο, έστω κι αν χρειάστηκε ένα σημαντικό διάστημα για να μπει το νερό στ’ αυλάκι.

Πάμε να δούμε λίγο το θέμα των μεταγραφών. Το ότι ο Γιοβάνοβιτς καθυστερεί σε συγκλονιστικό βαθμό και "κοσκινίζει" τα πάντα μέχρι να καταλήξει και να αποφασίσει για το αν θα πάρει τον έναν ή τον άλλον παίκτη, δεν είναι κάτι που το μάθαμε χθες το πρωί.

Αισίως βαδίζουμε στην τέταρτη μεταγραφική περίοδο με τον ίδιο στο τιμόνι του Παναθηναϊκού και δεν γίνεται κάτι διαφορετικό απ’ ότι γινόταν στις τρεις προηγούμενες ή κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στην Κύπρο και τον πάγκο του ΑΠΟΕΛ.

Προσοχή, για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις, ουδείς λέει πως ο Γιοβάνοβιτς είναι υπεράνω κριτικής ή πως κάνει τα πάντα σωστά και υποδειγματικά και είναι άμοιρος ευθυνών.

Η κριτική όμως, θα πρέπει να γίνεται στη σωστή βάση της, με ανάδειξη των καλών του και των στραβών του, αλλά και με όλα τα δεδομένα στο τραπέζι κι όχι να γίνεται μία ισοπέδωση των πάντων απλά για την... τσαντίλα.

Η εσωτερική λειτουργία κι η ισορροπία του μοντέλου

Από την στιγμή λοιπόν, που ο Παναθηναϊκός επέλεξε να πάει σ’ αυτό το μοντέλο λειτουργίας στο ποδοσφαιρικό τμήμα του (και σωστά το έκανε για να μην υπάρχουν τριβές και ακυρώσεις απ’ την αρχή), όφειλε ή μάλλον επιβαλλόταν να εξελίξει, να δουλέψει και να κάνει πολύ πιο λειτουργικά τα υπόλοιπα κομμάτια του όλου σχεδίου. Να το υποστηρίξει πολύ πιο οργανωμένα όλο αυτό.

Μέχρι το καλοκαίρι του 2021, οι λέξεις "Παναθηναϊκός" και "τμήμα σκάουτινγκ" δεν συναντιόνταν πουθενά. Διότι οι πράσινοι ως κλαμπ είχαν απενεργοποιήσει πλήρως για χρόνια και χρόνια ένα απ’ τα πιο σημαντικά και βασικά κομμάτια του σύγχρονου ποδοσφαίρου.

Πριν από ενάμιση χρόνο ξεκίνησε μία προσπάθεια αναδιοργάνωσης του τμήματος με την πρόσληψη του Μάκη Λιβαθηνού κι από εκεί που το τμήμα σκάουτινγκ της ομάδας ήταν στο... μείον πέντε, πλέον έχει φτάσει στο 2 και στο 3.

Και σαφώς και θα φτάσει σε υψηλότερα στάνταρντς τα επόμενα χρόνια εφόσον συνεχίσει να δουλεύεται και να ενισχύεται όπως πρέπει, διότι όπως καταλαβαίνει κανείς, όλο αυτό δεν φτιάχνεται μέσα σε δύο 24ωρα, αλλά θέλει χρόνο και καθημερινή οργάνωση κι εξάπλωση.

Το πρώτο κομμάτι λοιπόν, έχει να κάνει με αυτό. Το πόσο μεγάλη είναι η βάση των πληροφοριών και των στοιχείων που φτάνουν στα χέρια του Γιοβάνοβιτς και των συνεργατών του γύρω από προτεινόμενους παίκτες και το πόσο εξαρτάται ακόμα ο Παναθηναϊκός από προτάσεις μάνατζερ.

Ο Γιοβάνοβιτς δεν ψάχνει να βρει ο ίδιος τους υποψήφιους στόχους, αλλά επιλέγει. Έχει τεράστια διαφορά αυτό για να ξέρουμε τι λέμε.

Κι εφόσον καταλήξει στην τελική short list, ναι, εκεί τους... ξεψαχνίζει μέχρι και στο τι χρώμα κορδόνια φοράνε στα παπούτσια. Κουραστικός; Χρονοβόρο; Δύσκολος στις αποφάσεις του;

Μπορεί να ακούγεται έτσι, όμως πάντα με αυτό τον τρόπο λειτουργούσε και σε πολύ μεγάλο βαθμό τα ποσοστά ευστοχίας του είναι μεγάλα, ως προς το τι χρειαζόταν εκείνη την στιγμή ο ίδιος και η ομάδα.

Παγιδεύτηκαν στην... άνεση του χρόνου

Το μεγάλο πρόβλημα και το μεγάλο λάθος των τελευταίων τριών μηνών είναι πως ο Παναθηναϊκός γνώριζε πολύ καλά, από πολύ νωρίς τι ακριβώς χρειαζόταν σ’ αυτή την μεταγραφική περίοδο.

Πιο νωρίς από κάθε άλλη φορά και με περισσότερο χρόνο μπροστά του για να κάνει όσα έπρεπε να κάνει. Διότι πέρα απ’ τις ανάγκες και τα 1-2 κενά που άφησε στο ρόστερ το περασμένο καλοκαίρι (π.χ. 4ος εξτρέμ), έπρεπε να βρει (πάνω απ’ όλα) και τον αντικαταστάτη του Αϊτόρ, δηλαδή βασικό εξτρέμ με αγωνιστικά χαρακτηριστικά και την ποιότητα του Καταλανού για να κουμπώσει πάνω στο στυλ παιχνιδιού της ομάδας.

Κι απ’ την στιγμή που έπαθε ζημιά και ο Τρουιγιέ που αποκτήθηκε ως back-up πίσω από τον Μπερνάρ, έπρεπε να αποκτηθεί τουλάχιστον ένας τέτοιος παίκτης ακόμα.

Το μεγάλο λάθος ήταν πως ο Παναθηναϊκός, ο Γιοβάνοβιτς, όλος ο οργανισμός, παγιδεύτηκαν σ’ αυτή τη (θεωρητική) άνεση χρόνου, έχοντας την αίσθηση πως μέχρι να έρθουν οι νέοι παίκτες υπήρχε ένας σταθερός κορμός που θα μπορούσε να υποστηρίξει το πρώτο σετ αγώνων της ομάδας, όπως έκανε περίφημα στον πρώτο γύρο του πρωταθλήματος.

Ο Ιανουάριος όμως "φορτώθηκε" ακόμα περισσότερο με άλλα δύο ματς κόντρα στον ΠΑΟΚ κι εκεί δεν έγινε καθόλου καλό "ζύγισμα" της κατάστασης.

Και πάνω σ’ αυτό το κομμάτι έπρεπε να υπάρχει πολύ καλύτερη και πολύ πιο γρήγορη συνεργασία σ’ όλα τα επίπεδα με λιγότερες αγκυλώσεις στην τελική απόφαση.

Το δε οξύμωρο είναι πως οι πράσινοι κάλυψαν πολύ πιο γρήγορα την τελευταία ανάγκη που τους προέκυψε μετά την περιπέτεια υγείας του Γκάνεα, με την άμεση απόκτηση του Πούχατς, αλλά καθυστέρησαν εκ νέου στις άλλες βασικές επιλογές κι ανάγκες τους.

Τα λάθη του και το σκεπτικό του

Εννοείται πάντα, πως "όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος". Κι ο Γιοβάνοβιτς έχει αποδείξει απ’ την πρώτη μέρα που ανέλαβε τα ηνία της ομάδας πως θέλει να σέβεται και το τελευταίο ευρώ που ξοδευτεί για μεταγραφές ή για ανανεώσεις, ψάχνει πάντα τον τρόπο για να διατηρούνται οι εσωτερικές ισορροπίες και δεν επιθυμεί να δει την ομάδα να (ξανα)γεμίζει από "χρυσές" μετριότητες τύπου Αγιούμπ, Μπεκ κλπ.

Κι αυτό θα πρέπει να γίνει σεβαστό αφενός διότι με αυτό το μοντέλο (απ)έδειξε από πέρσι ότι μπορεί να πετύχει κι αφετέρου διότι το ποσοστό ευστοχίας του στις επιλογές σ’ αυτή τη διετία είναι τουλάχιστον 80%.

Ναι, έχει κάνει και λάθη. Σε λίγους μήνες ουδείς θα θυμάται πως πέρασε πέρσι απ’ την ομάδα ο Λούντκβιστ και γνώμη μου είναι πως έσφαλε στο θέμα του Γκατσίνοβιτς και πως έπρεπε να δοθούν τότε αυτά τα λεφτά για τον Σέρβο, πέρα απ’ τις όποιες ισορροπίες.

Ναι, θα πρέπει να γίνει πολύ πιο ευέλικτος στις αποφάσεις του και στο timing, όμως έχει κερδίσει το δικαίωμα της επιλογής. Και βεβαίως κρίνεται και θα κρίνεται (και) γι’ αυτό.

Αλλά είναι απόλυτα ειλικρινής και δεν κρύβεται. Πόσο πιο ξεκάθαρα κι αναλυτικά να (μας) το πει το σκεπτικό του. Το έπραξε στη συνέντευξη Τύπου της 15ης Δεκεμβρίου, μετά τον πρώτο αγώνα Κυπέλλου Ελλάδας Novibet με το Βόλο (3-0), πολύ πριν ξεκινήσει η αγωνιστική "καθίζηση" της ομάδας του. Αλλά μάλλον κανείς (μας) δεν ήθελε να ακούσει σε βάθος όσα είπε τότε.

Η ανάλυση μετά το ματς με τον Βόλο

"Νομίζω πως σας ενοχλεί που παίρνω παίκτες τις τελευταίες μέρες. Δεν το κάνω επίτηδες. Δεν είναι επειδή μου αρέσει. Κάθε μεταγραφική περίοδος έχει ιδιαιτερότητες. Θέλουμε ενίσχυση. Ευχής έργων να την κάνουμε. Δυστυχώς για πολλούς που είναι εκτός του ποδοσφαίρου, η μεταγραφική περίοδος θεωρείται εύκολη.

Δεν είναι σαν να πηγαίνεις για ψώνια στο σούπερ μάρκετ. Δεν είναι εύκολο να πετύχεις παίκτες που θα εγκλιματιστούν στον τρόπο δουλειάς μας και στην ατμόσφαιρά μας. Εδώ και αρκετό καιρό είμαστε σε αναζήτηση παικτών που μπορούν να μας δώσουν λύσεις. Όποτε φτάσουμε σε οποιαδήποτε συμφωνία φυσικά αυτή θα ανακοινωθεί. Δεν μου είναι εύκολο να εξηγήσω το σκεπτικό μου.

Έχουμε ιδιαιτερότητες σαν ομάδα. Στο στυλ μας. Έχουμε την δυνατότητα σαν ομάδα, τους παίκτες που έχουμε στο ρόστερ μας να τους μετακινούμε σε θέσεις, ανάλογα και το τι παρουσιάζει η αγορά των παικτών. Σίγουρα πρέπει να ενισχυθούμε σε κάποιες θέσεις.

Πάντα όμως με παίκτες που μπορούν να μας δώσουν πραγματικές λύσεις στα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Όλοι θα κάναμε τις μεταγραφές... αύριο αν μπορούσαμε, όμως δεν είναι εύκολο. Αυτή τη στιγμή λόγω του επιπέδου και της θέσης της ομάδας και των απαιτήσεων που υπάρχουν, πρέπει να είναι παίκτης που παίζει και όχι ελεύθερος. Πάντως να ξέρετε αυτό που γίνονται οι κινήσεις τελευταία στιγμή, σίγουρα δεν το κάνω επίτηδες και δεν το έχω για γούρι".

Τα χρήματα που ξοδεύτηκαν άλλο δείχνουν...

Πολύς κόσμος πιστεύει επίσης, ότι "δεν θέλει να βάλει λεφτά ο Αλαφούζος" και ζητάει "να βγει ο Ιβάν και να μιλήσει γι’ αυτό".

Τα έχει δώσει και με το παραπάνω αυτά τα δικαιώματα ο ιδιοκτήτης του Παναθηναϊκού σε όσα έγιναν τα προηγούμενα χρόνια. Και σαφώς δεν θα επιχειρήσει κανείς της "αγιογραφίες".

Η Ιστορία έκρινε και κρίνει τις πράξεις και την πορεία όλων. Απ’ την άλλη όμως (ευτυχώς) δεν είμαστε πλέον στο 2017 και η αίσθηση αυτή, παίζει και λίγο... μπουνιές με τα χρήματα που ξοδεύτηκαν το περασμένο καλοκαίρι π.χ. για τον Σπόραρ (3,5 εκατ. ευρώ στην Σπόρτινγκ, 1 εκατ. ευρώ συμβόλαιο στον Σλοβένο), για τον Μπερνάρ (συμβόλαιο 1,7 και 2,5 εκατ. ευρώ στη διετία), για τον Μάγκνουσον ("700άρι" συμβόλαιο το χρόνο) κ.ο.κ. Κάποιος που δεν θέλει να βάλει λεφτά δεν δίνει π.χ. 500.000 ευρώ πριμ για τη συγκέντρωση βαθμών στον πρώτο γύρο και δίπλα σ’ αυτό άλλα δύο έξτρα μπόνους 100.000 συν 100.000 ευρώ.

Θέλει να περιμένει όσους ξεχωρίζει

Το πρόβλημα στα μεταγραφικά του Παναθηναϊκού είναι περισσότερο ζήτημα οργάνωσης, επικοινωνίας και ισορροπίας. Κι όχι αν θα έρθει ένας τεχνικός διευθυντής, λες και είναι το "φάρμακο" δια πάσα νόσον και πάσα. Τους είδαμε και τους Τσάβι Ρόκα και τους... Ντρεοσήδες.

Επίσης, να έχουμε όλοι μας υπόψιν το εξής: Ο Γιοβάνοβιτς έχει και κάτι άλλο στις επιλογές του. Εφόσον ξεχωρίσει κάποιον ποδοσφαιριστή, επιμένει και περιμένει εξαντλώντας όλα τα περιθώρια μέχρι να μπορέσει να τον αποκτήσει.

Τον Αύγουστο του 2021 είχε επικεντρωθεί στον Παλάσιος. Κι ας ήρθαν στο τραπέζι κι άλλες 10-15-20 επιλογές, ο ίδιος ήθελε τον Αργεντινό.

Και τον πήρε ο Παναθηναϊκός έστω κι αν χρειάστηκε να φτάσει στο παρά... δώδεκα των μεταγραφών. Γιατί αυτός ταίριαζε σ’ αυτό που είχε στο μυαλό του.

Ρισκαδόρικο; Πολλές φορές είναι και πολύ μάλιστα, όμως αυτό είναι το σκεπτικό του κι αυτό προσπαθεί να κάνει ακόμα κι αν φτάνει στο παρά... ένα.

Προφανώς και τώρα σ’ αυτό το μεταγραφικό παράθυρο υπάρχουν ποδοσφαιριστές τους οποίους έχει ξεχωρίσει (είτε λέγονται Λινγκρ, Κάουλι, Βαλένσια ή όπως αλλιώς θέλετε) και ήθελε να περιμένει μέχρι να υπάρξει το κατάλληλο timing και ταιριάξουν όλες οι προϋποθέσεις για να γίνει η κίνηση. Όπως έγινε και το περασμένο καλοκαίρι με τον Μπερνάρ και τον Μάγκνουσον.

Το θέμα πλέον είναι εδώ που φτάνει κάθε φορά το πράγμα, οι παίκτες που θα έρθουν να είναι υψηλότερου επιπέδου και να του κάνουν όντως τη διαφορά. Όπως την έκανε πριν από έναν χρόνο ο Γκατσίνοβιτς.

Μια διδακτική ιστορία από την Κύπρο

Για φινάλε στο πρώτο μέρος, ένα μήνυμα που μου έστειλε ένας φίλος στο Twitter και το αναζήτησα κι εγώ από συνάδελφο στην Κύπρο για να το επιβεβαιώσω. Και είχε απόλυτο δίκιο...

Τη σεζόν 2012/13, ο Γιοβάνοβιτς ήταν στην τελευταία σεζόν του στον ΑΠΟΕΛ. Στον "χορτασμένο" από τίτλους κι επιτυχίες στο Champions League με τον ίδιο στον πάγκο, ΑΠΟΕΛ.

Τέτοια εποχή, Γενάρη του 2013 γινόταν του... Κουτρούλη ο γάμος στην Κύπρο με την κριτική προς τον ίδιο και τον σύλλογο γιατί δεν είχαν πάρει το πρωτάθλημα την προηγούμενη σεζόν (2011/12 το κατέκτησε η ΑΕΛ Λεμεσού) και σ’ εκείνη την αγωνιστική περίοδο ο ΑΠΟΕΛ είχε χάσει το προβάδισμα που είχε έως τη 10η αγωνιστική.

Με την Ανόρθωση να τον έχει προσπεράσει και να είναι στο +3, κι ενώ απέμεναν οκτώ αγωνιστικές για το φινάλε. Στις 25 Ιανουαρίου 2013, έξι μέρες πριν κλείσει το μεταγραφικό παράθυρο, ο Γιοβάνοβιτς απέκτησε τον διεθνή Ισραηλινό επιθετικό Ντούντου Μπιτόν από την Σταντάρ Λιέγης κι ο ΑΠΟΕΛ δεν ξανακοίταξε πίσω του.

Έκανε οκτώ σερί νίκες ως το φινάλε της κανονικής περιόδου, με τον Μπιτόν να σημειώνει έξι γκολ σε επτά ματς και να υπογράφει το μεγάλο διπλό την τελευταία αγωνιστική (2-0) στην έδρα της Ανόρθωσης στις 31 Μαρτίου 2013 (66 βαθμοί έναντι 60).

Στα playoffs κράτησε το προβάδισμα που είχε (73-68) από την Ανόρθωση και στις 12 Μαΐου 2013 πανηγύρισε και μαθηματικά το 4ο πρωτάθλημά του με τον ΑΠΟΕΛ στην Κύπρο (η ήττα 2-1 στο τελευταίο ματς από την Ανόρθωση ήταν αδιάφορη).

Λίγες μέρες μετά ο Σέρβος τεχνικός έκλεισε και τον δεύτερο κύκλο του στην Κύπρο κι ο ΑΠΟΕΛ έχει αλλάξει από τότε 18 φορές προπονητή σε λιγότερο από μία δεκαετία...