Πανταλέων, ain't no sunshine
Η Μαρία Καούκη γράφει για την καριέρα του Σωτήρη Πανταλέοντα, το πώς τον κέρδισε το βόλεϊ, τις καλές και τις δύσκολες στιγμές στον Παναθηναϊκό, την επιταγή του Θανάση Γιαννακόπουλου και το μεγάλο φινάλε.
Μια στάλα "ain't no sunshine" κύλησε στο Τριφύλλι. Ένα καυτό αλμυρό δάκρυ "when he's gone". Ένα όμως. Ίσα για να τιμηθεί με την απαιτούμενη ιεροτελεστεία η καψούρα, ο έρωτας, η αγάπη του "Σώτου" για τον Παναθηναϊκό και του Παναθηναϊκού για τον "Σώτο".
Νομοτελειακά θα υπάρξουν κι άλλες λιακάδες σε αυτόν τον κόσμο και επίσης νομοτελειακά έρχεται το πλήρωμα του χρόνου για όλους τους αθλητές. Εν προκειμένω, φαίνεται πως ήταν ζήτημα νομοτέλειας και η παραμονή του Σωτήρη Πανταλέοντα στον Παναθηναϊκό, διότι είναι δύο εις σάρκα μίαν. Στο χαμόγελο της πληρότητας έσβησε εκείνο το δάκρυ.
Οι συνισταμένες που τέμνονταν με το τέλος της αθλητικής καριέρας του ήταν δύο. Στόχευε σε έναν τίτλο πρωταθλήματος -έπειτα από τη μακροχρόνια ανομβρία επιτυχιών- και στη συμπλήρωση τριών δεκαετιών από την ημέρα που μπήκε για πρώτη φορά στο γυμναστήριο του Παναθηναϊκού. Το πρωτάθλημα στη Volley League κατακτήθηκε, πέρυσι. “Ξεκίνησα να παίζω βόλεϊ μικρό παιδάκι έχοντας όνειρα και φεύγω από το γήπεδο Ολυμπιονίκης με πολλούς τίτλους και οικογενειάρχης. Είναι πολύ δύσκολο για μένα. Στον τελευταίο κύκλο μου στην ομάδα, φέραμε ξανά στον Παναθηναϊκό τίτλους κι αυτό είναι κάτι που μού δίνει χαρά”, δήλωσε λίγο μετά το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό και το νόημα που έκανε στην κάμερα να πάει προς το μέρος του, επειδή ήθελε να ανακοινώσει κάτι σημαντικό.
Όταν, τον ρώτησα -λίγες ώρες πριν από τον τελευταίο αγώνα της καριέρας του (14/4, ο Παναθηναϊκός έχασε 3-0 σετ από τον Φοίνικα Σύρου)- για εκείνες τις ημέρες του νεοσσού Σωτήρη, είπε γελώντας: "Πού να θυμάμαι τώρα. Πέρασαν 30 χρόνια". Γέμισε το στόμα του, σαν ένας άνθρωπος που χαίρεται να το λέει. "Για να μη γράψω κάτι λάθος", αποκρίθηκα. "Και τι έγινε αν γράψεις κάτι λάθος; Γράψε. Σιγά". Έτσι κι αλλιώς, το έχει φιλοσοφήσει "η ουσία με νοιάζει στη ζωή και η ευτυχία πηγάζει από μέσα μας. Δεν εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες".
Πάντως, εγώ -ο εξωγενής παράγοντας, δηλαδή- θα συνεχίσω με εκείνα τα παιδικά χρόνια του "αιώνια" -παρά 70 χρόνια- πιστού Σωτήρη. Γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου του 1980 και μεγάλωσε στου Γκύζη. Εκεί, έπαιξε ποδόσφαιρο. Κανονικό, με δελτίο. Όχι, στις πλατείες. Σέντερ φορ στον Γκυζιακό, αλλά και καλός πρόσθιος κολυμβητής στον Πανελλήνιο Γ.Σ. που ήταν ο πρώτος σύλλογος, με τον οποίο αγωνίστηκε. Στο σωματείο της Κυψέλης είχαν γραφτεί και οι αδελφές του, οι οποίες ασχολήθηκαν με το στίβο.
Ο 41χρονος, εν αποστρατεία “κάπτεν”, έχει τρεις μεγαλύτερες αδελφές. Όταν ήταν επτά ετών, τα τέσσερα παιδιά έχασαν τον μπαμπά τους και η μητέρα τους είχε δυο και περισσότερους (όπως συμβαίνει με όλους τους γονείς) ρόλους να υπηρετήσει. Πέντε χρόνια μετά, το 1992 απέκτησε τη δεύτερη -κατά σειρά- από τις τρεις οικογένειές του, τον Παναθηναϊκό.
SATISFACTION
"Ψαράκι" στην αρχή, αλλά και Παναθηναϊκός από κούνια. Μπήκε στο παιδικό "βασίλειό" του. Πήγε συναισθηματικά ψημένος, αλλά στην ανατολή της καριέρας του, δεν μπορούσε να φανταστεί τι μέλλον τού ξημέρωνε. Ούτε ως σκέψη δεν υπήρχε στο μυαλό του ο πρωταθλητισμός, ούτεν καν ότι θα καταφέρει να γίνει “σημαία” για τους “πράσινους”. Κάθε μέρα τον ενθουσίαζε και κάτι καινούργιο. Μια νέα εικόνα, μια νέα παράσταση -αγωνιστική και μη- που εκτυλισσόταν στα μάτια του, η πρόοδός του. Εκείνη η περίοδος της ζωής του θα μπορούσε κάλλιστα να ονομαστεί “Ο Σωτήρης στη Χώρα των Θαυμάτων”. Πρώτος προπονητής του ήταν ο Αντώνης Αλεξίου κι έπειτα συνέχισε με τον Ματθαίο Φουρτούνα. Από τις ακαδημίες του “τριφυλλιού” αγωνίζεται ως κεντρικός. Από τότε και πάντα.
Τεράστια συμβολή στην εξέλιξή του είχε ο σημερινός προπονητής του, Δημήτρης Ανδρεόπουλος. Ήταν αρχηγός και πασαδόρος του Παναθηναϊκού, όταν ο πιτσιρικάς Σωτήρης τού κέντρισε το ενδιαφέρον. Ο Πανταλέων αναγνωρίζει ότι ο Ανδρεόπουλος ήταν αυτός που -κατά κάποιο τρόπο- τον επέλεξε στην ομάδα των ανδρών. Μέσω του νυν προπονητή του “τριφυλλιού” και των παραινέσεών του ο “Λέων” προωθήθηκε στους άνδρες το 1996. Το ντεμπούτο του έγινε στις 22 Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς. Αντίπαλος των “πρασίνων” ήταν ο ΟΠΕ Ρεθύμνου στον “Τάφο του Ινδού”.
Έκτοτε, τον είχε υπό την προστασία του ο Ανδρεόπουλος. Τον συμβούλευε και ήταν το πρότυπο του “Σώτου” σε όλα. Πορεύτηκε με τις συμβουλές και τους προσανατολισμούς που τού έδινε ο αρχηγός Δημήτρης. Δεν ήταν απλά ένα βιβλίο γι' αυτόν, ούτε ένας μπούσουλας προς ναυτιλλομένους. "Ήταν η εγκυκλοπαίδειά μου". Ήταν αυτό που είναι ο Σωτήρης -σήμερα-, για τους νεότερους. Κάποια στιγμή μού είχε πει ο Παναγιώτης Πελεκούδας “όταν ο Πανταλέων μιλάει στους παίχτες, εγώ σκύβω το κεφάλι μου”. Γνωρίζει με ακρίβεια αυτό το ρόλο. Δίνει συμβουλές, οι οποίες εκπορεύονται από την πείρα που απέκτησε και τα παιδιά δεν θα τις βρουν στους γονείς τους.
Περίπου 22 μήνες μετά το ντεμπούτο του, στις 16 Σεπτεμβρίου του 1998, έφευγε από το ΟΑΚΑ και σκεφτόταν: “Περισσότερο μού άρεσαν τα Ξύλινα Σπαθιά (support group), παρά οι Rolling Stones”. Ο λόγος ήταν καθαρά θέμα γούστου του ροκά, Σωτήρη και όχι επειδή ο Παναθηναϊκός είχε “εκδιωχθεί” από το Ολυμπιακό Στάδιο, λόγω της συναυλίας των Βρετανών. To ποδοσφαιρικό “τριφύλλι” αντιμετώπισε την Ντιναμό Κιέβου στους ομίλους του Champions League, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Η ελληνική ομάδα νίκησε 2-1. Satisfaction για τον Πανταλέοντα, τον οποίο “στένευαν λίγο τα παπούτσια του”, όταν τα υπόλοιπα τμήματα του “τριφυλλιού” αγωνίζονταν την ίδια ώρα με το βόλεϊ ανδρών.
Μα ήταν ανάγκη να συμπίπτουν οι ώρες των παιχνιδιών; Με κρυφά νοήματα προς την κερκίδα ρωτούσε να μάθει το σκορ στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ, στο βόλεϊ γυναικών, στο τάβλι (το τελευταίο είναι δική μου προσθήκη, αλλά μοιάζει περισσότερο με αλήθεια, παρά με ψέμα) κ.α.. Θέλει, η ομάδα της καρδιάς του να κερδίζει και στο τάβλι! Γυάλιζε το μάτι του από το πάθος, όταν αγωνιζόταν. Το νέο του πόστο είναι απολύτως δικαιολογημένο. "Ο Παναθηναϊκός Α.Ο ανακοινώνει την έναρξη της συνεργασίας του με τον Σωτήρη Πανταλέοντα, ο οποίος αναλαμβάνει πλέον τα καθήκοντα του Διευθυντή Αγωνιστικών Τμημάτων".
Η ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ ΛΕΟΝΤΑ
Ο πρώτος τίτλος της καριέρας του ήταν το πρωτάθλημα του 1996. Ακολούθησε το πρωτάθλημα του 2004 και έπειτα αυτό του 2006. Έχει τρία Κύπελλα (2007, 2008, 2010) και ένα Σούπερ Καπ (2006). Το 2009, το “τριφύλλι” έπαιξε στον τελικό του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών και ηττήθηκε 3-1 από τη Λοκομοτίβ Μπέλγοροντ. Το Final 4 εκείνης της διοργάνωσης διεξήχθη στο ΟΑΚΑ, παρουσία 20.000 οπαδών.
Παρέμεινε στον Παναθηναϊκό έως το 2012. Τον Μάρτιο εκείνης της χρονιάς συμφώνησε με την ιταλική Λατίνα. “Δεν έχω συνειδητοποιήσει ότι έχω φύγει από την ομάδα και δεν ξέρω αν θέλω. Πάντα θεωρώ τον εαυτό μου μέλος του Παναθηναϊκού. Μπορεί να αγωνιστώ σε μια άλλη ομάδα τώρα και του χρόνου σε κάποια άλλη χώρα, αλλά το μυαλό μου θα είναι πάντα στον Παναθηναϊκό και θα θέλω πάντα το καλό του συλλόγου. Μπορεί να μην είμαι πλέον αθλητής του Παναθηναϊκού, αλλά οπαδός του θα είμαι για πάντα. Η βάση μου είναι στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και οι δεσμοί μου με την ομάδα δεν πρόκειται να χαλάσουν ποτέ. Θα μπορούσα να πάω στο εξωτερικό και νωρίτερα. Η αλήθεια είναι πως ήταν κάτι που πάντα υπήρχε στο μυαλό μου. Είναι μεγάλη πρόκληση να αγωνιστείς στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου. Για μένα είναι κάτι πρωτόγνωρο. Ο Παναθηναϊκός δεν είναι μια ομάδα που έχω αγωνιστεί, αλλά όπως το έχω δηλώσει και άλλη φορά είναι η οικογένεια μου. Είμαι σίγουρος ότι κάποια στιγμή θα ξαναπαίξω στον Παναθηναϊκό”, είχε πει τότε. Τη σεζόν 2012-13 έπαιξε στον Παμβοχαϊκό, τον οποίο επέλεξε και λόγω της οικίας που έχει στο Βραχάτι. Τότε, φόρεσε συμβολικά τη φανέλα με το “13”. Την επόμενη χρονιά πήγε στη Γαλλία, όπου αγωνίστηκε με τις Κάννες και το 2014 επέστρεψε στον Παναθηναϊκό, στον οποίο έκλεισε την καριέρα του.
Έγινε ο μακροβιότερος εν ενεργεία αθλητής βόλεϊ στην ιστορία του “τριφυλλιού” και 192 φορές διεθνής με την Εθνική ομάδα, με την οποία κατετάγη πέμπτος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004. Ο Παναθηναϊκός θα αποσύρει τη φανέλα με το νούμερο “14” και θα τον βραβεύσει στον πρώτο αγώνα της περιόδου 2021-2022.
Η σύζυγός του Κλεοπάτρα Κύρκου, μετά την ανακοίνωση της αποχώρησής του από την ενεργό δράση, έγραψε στο Facebook: "Είσαι ο πιο ηθικός, αληθινός, τίμιος και αφοσιωμένος άνθρωπος που έχω γνωρίσει και φυσικά ο καλύτερος μπαμπάς για τις κόρες σου! Είμαι τόσο υπερήφανη για 'σένα! Να σε έχει ο Θεός πάντα καλά “Λέων” μου!". Οι δύο κόρες τους ήταν αυτές που του έδωσαν την μπάλα στο πρώτο σερβίς του τελευταίου αγώνα της καριέρας του. Ο “Σώτος” είπε ένα ωραίο “αντίο” στα γήπεδα με τις κόρες του δίπλα του, την οικογένειά του παρούσα.
Η ΑΔΙΑΝΟΗΤΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
Απόλαυσε την περίοδο του Βλάσση Σταθοκωστόπουλου στον Παναθηναϊκό, όταν το “τριφύλλι” ήταν πανίσχυρο και οργανωμένο. Λάτρεψε τον Θανάση Γιαννακόπουλο. Ήθελε να έχει γνωρίσει περισσότερο τον Παύλο Γιαννακόπουλο και ήταν αυτός που χτύπησε την πόρτα του γιου του, Δημήτρη όταν ο Ερασιτέχνης Παναθηναϊκός βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού. Η παρουσία του Πανταλέοντα έπαιξε καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις του καλοκαιριού του 2018. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος ανέλαβε τον Ερασιτέχνη και προσωπικά το τμήμα βόλεϊ των ανδρών.
Δεν θα ξεχάσει τον αιφνιδιασμό που τού προκάλεσε ο Θανάσης Γιαννακόπουλος τη σεζόν 2008-09. Μία ημέρα μετά την 1η αγωνιστική και τη νίκη του Παναθηναϊκού επί του Ολυμπιακού (3-1) ο Σωτήρης πήγε στα εγκαίνια του PAO Shop, στην Ερυθραία. Εκεί, ήταν πολλοί αθλητές, όπως και ο Θανάσης Γιαννακόπουλος, με τον οποίο συνομίλησε.
Θ.Γ.: Συγχαρητήρια! Χάρηκα πολύ για τη νίκη σας. Πάρε κι αυτό από μένα να το μοιραστείτε με τα παιδιά.
Ο Πανταλέων τον ευχαρίστησε, δεν κοίταξε την επιταγή από σεβασμό, την έβαλε στην τσέπη του και έφυγε. Όταν απομακρύνθηκε, την άνοιξε και είδε το ποσό. Ήταν 50.000 ευρώ! Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκε ήταν ότι μάλλον είχε γίνει λάθος και αντί για 5.000 ευρώ (ήταν και 1η αγωνιστική), έγραψε 50.000. "Κάτσε να την πάω πίσω, μην μάς πουν και τίποτε", σκέφτηκε.
Σ.Π.: Κύριε Γιαννακόπουλε, χίλια συγγνώμη. Πρέπει να έχετε κάνει λάθος.
Θ.Γ.: Τι λάθος;
Ο "Σώτος" τού είπε όσα είχε σκεφτεί, πριν.
Θ.Γ.: Όχι αγόρι μου. Τι λάθος; Πήγαινε να τα μοιραστείτε με τα παιδιά.
ΟΤΑΝ ΠΟΝΕΣΕ ΠΟΛΥ
Οι δύσκολες στιγμές με τον Παναθηναϊκό ήταν πολλές, αλλά στο βυθό της καριέρας του βρίσκονται δύο. Η δεύτερη κατά σειρά ήταν αγωνιστική. Στις 26 Απριλίου του 2018 το "τριφύλλι" έπαιξε αγώνα “ζωής ή θανάτου” με τη Νίκη Αιγινίου, στα μπαράζ παραμονής στη Volley League. Η ομάδα αγωνίστηκε για την ιστορία του Παναθηναϊκού. Ήταν ζήτημα τιμής για τους παίχτες και το σύλλογο εν γένει, να μην υποβιβαστεί το τμήμα βόλεϊ των ανδρών. Τα κατάφεραν.
Τον Ιανουάριο του 2007, αισθάνθηκε δυσφορία πριν από τον αγώνα με τη Νουμάνθια για την 9η αγωνιστική του Champions League, στην Ισπανία. Το νοσοκομείο Σάντα Μπάρμπαρα της Σορία ανακοίνωσε ότι υπάρχει συγκέντρωση αέρα στους πνεύμονές του και πως η κατάσταση αρχίζει να εξομαλύνεται. Νοσηλεύτηκε τέσσερις ημέρες και οι Ισπανοί γιατροί είπαν ότι πρέπει να μείνει εκτός κάθε αθλητικής δραστηριότητας περίπου ένα μήνα. Σε αυτό το διάστημα απαγορευόταν να ταξιδέψει με αεροπλάνο. Μαζί του έμειναν ο στατιστικολόγος, Αντώνης Βουρδέρης και ο φροντιστής, Σπύρος Σανγβινάτσος. Επέστρεψαν οδικώς στην Ελλάδα.
Ο επίλογος είναι δανεικός από τον ίδιο, τα δικά του λόγια. “Πήρα απίστευτη αγάπη όλα αυτά τα χρόνια και είμαι ευτυχισμένος για αυτό. Όλα αυτά τα χρόνια είχα τρεις οικογένειες, αυτή που γεννήθηκα, αυτή που δημιούργησα και αυτή του Παναθηναϊκού”.