"Αδέλφια" δεν ξέρω αν είμαστε με τους Σέρβους, κάτι που... κυκλοφορούσε παλιά κυρίως λόγω θρησκείας, αλλά ως κάτοικοι κομματιών γης με τεράστιες δυνατότητες που οι ισχυροί αυτού του πλανήτη δεν θα ήθελαν (σικ) να εξερευνήσουμε και να εκμεταλλευτούμε -και πράττουν αναλόγως-, θα πεις πως έχουμε πολλά κοινά στοιχεία.

Ένα από αυτά είναι τα γνωμικά. Υπάρχει μια φράση για όλα. Για τους κουμπάρους, η πιο δημοφιλής αναφέρει "Kum nije dugme". Θα το θες και ελληνικά: Σημαίνει ότι "ο κουμπάρος δεν είναι κουμπί, για να το χάσεις" και επί της ουσίας εννοεί ότι η κουμπαριά είναι κάτι που πρέπει να φροντίζεις. Εδώ λοιπόν, σε θέλω κάβουρα να περπατάς στα κάρβουνα. Στο πώς θα τιμήσουν αυτή τη φράση το βράδυ της Κυριακής (15/5) οι φιναλίστ της Ευρωλίγκας;

Το μόνο βέβαιο είναι πως η Αλεξάνδρα, η κόρη του Δημήτρη Ιτούδη και βαφτισιμιά του Ζέλικο Ομπράντοβιτς - στον οποίον έχει τεράστια αδυναμία, όπως έχει μαρτυρήσει η μητέρα της, Μαρία - θα είναι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του γηπέδου, όποιος και αν σηκώσει την κούπα! Ενδεχομένως περισσότερο και από τον όποιο κουμπάρο πάρει τη μάχη, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.

Στο σημείο που έχει πέσει η αυλαία και εσύ επεξεργάζεσαι τα δεδομένα, πριν καταλήξεις στο κυρίαρχο συναίσθημα που δημιούργησε η παράσταση, της οποίας το αντικείμενο -εν προκειμένω- είναι η κοινή πορεία αυτών των τύπων, από το 1991 οπότε γνωρίστηκαν έως σήμερα. Πριν προχωρήσω να σου πω να μην εκπλαγείς, αν δεις την Αλεξάνδρα βοηθό του πατέρα της ή του νονού της -αν σκεφτείς ότι από μωρό απολάμβανε να βλέπει τον μπαμπά της να "κόβει" videos ή να παρακολουθεί ματς!

To 1990 βρέθηκε στην ομάδα της ΚΚ Zagreb U18. To 1992 στην ανδρική, ως ασίσταντ. Σε ένα τουρνουά, λοιπόν, στο Άμστερνταμ, παρουσία και της Μπανταλόνα όπου δραστηριοποιείτο ο Ομπράντοβιτς, έγινε η γνωριμία. Στην εξέλιξη της βοήθησε και το γεγονός ότι ο Ιτούδης μιλούσε τη γλώσσα, μαζί και η τρέλα που είχε με το σπορ. Η αρχή της διαδρομής είχε χαραχτεί.

Ο "Ζοτς" θα γινόταν παίκτης του Ιτούδη

Ακολούθησε η γνωριμία του Ιτούδη με τον Ντούσαν Ίβκοβιτς. Η Γιουγκοσλαβία ήταν τότε ενωμένη και το πνεύμα συνεργασίας στο πιο αγαπημένο σπορ της χώρας καθημερινό φαινόμενο. Τόσο που οι πληροφορίες ήθελαν τον "Ζοτς" να 'χει συμφωνήσει να παίξει για την ΚΚ Zagreb, τη χρονιά που.. εν τέλει έγινε προπονητής από παίκτης, σε μια νύχτα. Δεν ξέρω αν κατάλαβες, αλλά αν συνέβαινε αυτό, ο Ομπράντοβιτς θα γινόταν παίκτης του Ιτούδη! Η έμπνευση των ηγετών της Παρτίζαν, συν τον πόλεμο, άφησαν στην άκρη αυτό το πλάνο και μαζί την πρώιμη συνεργασία.

Κάπου εκεί ήταν που ο νεαρός Έλληνας είχε δώσει ένα scouting report στον Duda, εκείνος έμεινε ενθουσιασμένος από τη δουλειά του και σε συνδυασμό με την κουμπαριά του Ίβκοβιτς με τον Τάκη Πανελούδη, διοικητικού ηγέτη του ΠΑΟΚ, προέκυψε η επιστροφή του Ιτούδη στην Ελλάδα και η συνεργασία με το "Δικέφαλο του Βορρά", το 1995 -αρχικά ως βοηθός, μετά ως head coach. Όχι, δεν συνεργάστηκε με τον Ίβκοβιτς. Ήταν ο συνεργάτης του διαδόχου του, Βαγγέλη Αλεξανδρή.

"Η εμπιστοσύνη χτίζεται"

Κατά τη διάρκεια του εμπάργκο, λόγω του πολέμου, η Θεσσαλονίκη είχε φιλοξενήσει την προετοιμασία της Σερβίας, ο Ιτούδης ζήτησε να δει την προπόνηση και η σχέση με τον Ομπράντοβιτς πέρασε στο επόμενο επίπεδο. Εκείνες οι στιγμές που μοιράστηκαν, ήταν που έκαναν τον "Ζοτς" να του πει ότι " όταν έλθω να δουλέψω στην Ελλάδα, σε θέλω δίπλα μου". Τότε βέβαια, εννοούσε την προοπτική που υπήρχε για τον Άρη. Αυτή δεν τελεσφόρησε. Αλλά η μοίρα συνέχισε να ενώνει τις τελείες που εμφάνισαν το αποτέλεσμα της εικόνας το 1999 και τη συνεργασία τους στον Παναθηναϊκό.

Ο ίδιος ο Ιτούδης έχει προσδιορίσει ως το μεγάλο, το ουσιαστικό βήμα στην εξέλιξη της σχέσης τους την πρώτη κοινή ευρωπαϊκή κούπα, στην Μπολόνια. Είχε πει πως " περάσαμε 15 λεπτά μαζί, κάτω από τα ντους, με τα ρούχα μας. Τα λόγια που μου είπε εκεί, και κρατάω για εμένα, δημιούργησαν την εμπιστοσύνη που πήγε τη σχέση μας σε άλλο επίπεδο". Όπως είχε συμπληρώσει " όλες οι σχέσεις σε αυτή τη ζωή χρειάζονται εμπιστοσύνη. Και αυτή "χτίζεται". Τότε εξαφανίζονται οι αμφιβολίες που υπάρχουν στην αρχή. Ο Ζέλικο ήξερε πια ότι δεν θα τον προδώσω ποτέ και πως θα κάνω τα πάντα για να τον βοηθήσω, ακόμα και αν γίνομαι κάποιες φορές δυσάρεστος".

Ο θαυμασμός του μεν στον δε ήταν δεδομένος από τον τελικό του 2000 με τη Μακάμπι, στη Θεσσαλονίκη. Οι "πράσινοι" είχαν τον έλεγχο, με τους Ισραηλινούς να μειώνουν στους 6 και τον Ιτούδη να προτείνει στον Ομπράντοβιτς αλλαγές στην άμυνα. Γύρισε, τον κοίταξε και με πλήρη ηρεμία του είπε " μην ανησυχείς. Έχει τελειώσει. Έχουμε νικήσει".

Τα ευαγγέλια του -ακομπλεξάριστου- "Ζοτς"

Από εκεί και έπειτα όλα έγιναν πολύ απλά, για τους δυο τους. Ο Ομπράντοβιτς ήταν ο άνθρωπος που έδωσε στον Ιτούδη περισσότερες από μία ευκαιρίες. Η πρώτη θα πεις ότι ήταν η δουλειά σε μια μεγάλη ομάδα. Η δεύτερη πως δεν είχε κόμπλεξ και άρα επέτρεψε στον Ιτούδη να μην είναι βοηθός, αλλά συνεργάτης. Πήγαιναν μαζί σε όλες τις συνεντεύξεις Τύπου (και όχι για τη μετάφραση, αλλά για την ουσία). Όπως έχει πει ο Σέρβος " δεν τον αντιμετώπισα ποτέ ως βοηθό, αλλά ως κάτι το ξεχωριστό. Ως κανονικό προπονητή".

Τον έκανε τον πιο υψηλά αμειβόμενο ασίσταντ στην Ευρώπη, παρέχοντας του την πρόσβαση σε κάθε μικρό ή μεγάλο στοιχείο που συνέθετε -και εξακολουθεί να συνθέτει- τους λόγους που ο "Ζοτς" είναι αυτός που είναι. Κάθε μικρή ή μεγάλη λεπτομέρεια. Μια εκ των βασικών αρχών ήταν πως " όταν προσπαθείς να δεις αν θα λειτουργήσει κάτι καινούργιο, πρέπει να 'χεις απαντήσει για το κάθε τι που αφορά αυτή η αλλαγή. Αλλιώς, δυο ημέρες μετά θα είσαι νεκρός ως προπονητής, γιατί θα έχεις χάσει την εμπιστοσύνη των παικτών σου".

Αυτό έγινε ευαγγέλιο και για τον -μεθοδικό και άκρως οργανωτικό ούτως ή άλλως- Ιτούδη. Μαζί και ότι "δεν υπάρχει λόγος να επιβάλεις πρόστιμα στους παίκτες σου. Αυτό που οφείλεις να κάνεις πάντα και υπό τις όποιες συνθήκες, είναι να τους μιλάς”. Να είσαι “ανοιχτός” στο να ακούσεις τι έχουν να σου πουν και να μη θεωρήσεις ποτέ πως τα ξέρεις όλα. Γιατί τότε θα είναι που θα έχεις χάσει το παιχνίδι -κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Οι ανθρώπινες σχέσεις έγιναν... απόρριψη της Τάου

Ενόσω έδινε ο ένας στον άλλον, ήταν ξεκάθαρο πως ο καθένας συνέχιζε να είναι αυτόνομη προσωπικότητα. Άρδην διαφορετικοί, ως προς τον τρόπο που απολαμβάνουν αυτό που λέγεται “ζωή”, συνήθιζαν να τρελαίνουν ο ένας τον άλλον (όπως ομολόγησε το βράδυ της Παρασκευής ο Ομπράντοβιτς), μα την ίδια ώρα οι βάσεις της σχέσης ήταν τόσο ισχυρές και ξεκάθαρες που ό,τι και αν συνέβαινε, φαινομενικά ικανό να διαταράξει τις ισορροπίες, για εκείνους έληγε στο δευτερόλεπτο. Για παράδειγμα, το 2008 ο Ιτούδης είχε πρόταση από την -τότε- Τάου, για head coach και με μεγάλες απολαβες. Είχε συμβόλαιο με τον Παναθηναϊκό. Ο πρώτος άνθρωπος με τον οποίον συζήτησε το θέμα ήταν η σύντροφος του, Μαρία.

Ο δεύτερος, ο Ομπράντοβιτς. Κατέληξε στο ότι " οι ανθρώπινες σχέσεις έπαιξαν ρόλο στην απόφαση μου να μείνω στον ΠΑΟ. Ο Ζέλικο αρκετές φορές με είχε παροτρύνει να διεκδικήσω θέση πρώτου προπονητή. Είναι κάτι που σκέφτομαι σοβαρά, για το μέλλον". Το έκανε το 2013, αφού είχαν περάσει μια σεζόν αγρανάπαυσης με τον φίλο/κουμπάρο/συνεργάτη του. Πριν προκύψει ο νέος κύκλος κυνηγητού της Φενέρμπαχτσε στον Ομπράντοβιτς (τον οποίον είχε διεκδικήσει πολλάκις -μεταξύ άλλων), ο Ιτούδης αποσπάστηκε και υπέγραψε στην Μπάνβιτ, με συνεργάτη τον τρίτο βοηθό του "Ζοτς" στον ΠΑΟ, Αντρέα Πιστιόλη.

Οι φήμες τους ήθελαν να 'χουν ψυχρανθεί. Ενδεχομένως και να είχαν μια δόση αλήθειας. Αυτό που αποδείχθηκε ήταν πως οι στέρεες βάσεις της σχέσης τους και πάλι δεν υπέστησαν κλυδωνισμούς. Κάτι που δεδομένα δεν θα γίνει και μετά την κόρνα της λήξης. Γιατί αυτοί οι τύποι - με τα καλά τους και τα στραβά τους - ξέρουν ότι έζησαν μαζί κάτι που εκατομμύρια κόσμου θα ήθελε να 'χει, αλλά δεν τα κατάφερε: Μια ολοκληρωμένη -από κάθε- άποψη σχέση,από αυτές που δεν τελειώνουν ποτέ.