Τα θρυλικά Air Jordan

Υπάρχει κανείς από εσάς που διαβάζετε αυτό το κείμενο, ανεξαρτήτως ηλικίας, που δεν γνωρίζετε τα Air Jordan; Ή καλύτερα που δεν φορέσατε τουλάχιστον ένα ζευγάρι στην ζωή σας; Αν ναι, που το θεωρώ απίθανο, χάνετε. Αν όχι, που είναι βέβαιο, μόλις διαβάσετε το κομμάτι αυτό θα ψάξετε τις ντουλάπες σας να βρείτε τα παλιά σας Air Jordan ή θα σερφάρετε στο διαδίκτυο για να παραγγείλετε ένα ζευγάρι. Γιατί τα Air Jordan ήταν και παραμένουν θρησκεία.

Μιλάω βέβαια για τα 23 πρώτα μοντέλα. Αυτά που γεννήθηκαν στις 17 Οκτωβρίου του 1984 και μας αποχαιρέτησαν τον Ιανουάριο του 2008 με την κυκλοφορία του Air Jordan XXIII. Από τότε και μέχρι σήμερα το βασικό μοντέλο της Jordan Brand συνοδεύεται από την εκάστοτε χρονιά. Ηταν λογικό να σταματήσει η αρίθμηση στο 23, τον αριθμό της φανέλας του Θεού! Να κλείσει ο δημιουργικός κύκλος της πιο επιτυχημενης κι εμπορικής σειράς sneakers όλων των εποχών, για ν’ ανοίξει ένας άλλος εμπορικότερος: Εκείνος των επανεκδόσεων, σε original ή καινούργια χρώματα.

Τα Air Jordan, πλέον, αποτελούν ιστορικό, κοινωνικό και πολιτιστικό φαινόμενο. Γιατί η δική τους εξέλιξη, χρόνο με χρόνο, πήγαινε χέρι- χέρι με την αντίστοιχη του Michael Jordan ως παίκτη και άνθρωπο.

Σε αυτά τα 23 μοντέλα ο Jordan μετατράπηκε από έναν θεαματικό rookie σε παγκόσμιο είδωλο. Ο τρόπος προώθησης των Air Jordan από τη Nike αποτελεί case study στο χώρο του μάρκετινγκ και της διαφήμισης. Ουσιαστικά η Nike μετατράπηκε σε παγκόσμιο κολοσσό χάρη στα Air Jordan. Μία ιδέα του τότε ατζέντη και παλιόφιλου του Jordan, David Falk, που ζήτησε το καλοκαίρι του 1984 από τη Nike, να φτιάξει για τον πελάτη του αποκλειστική σειρά παπουτσιών και ρούχων με την υπογραφή του. Ασχετα αν εκείνος ο νεαρός πήγε με το ζόρι στα γραφεία της Nike στο Πόρτλαντ, επειδή προτιμούσε να υπογράψει συμφωνία με την Adidas ή την Converse.

Κάπως έτσι ξεκίνησε η κουλτούρα των Air Jordan, που έφτασε σήμερα να είναι μπίζνα που αγγίζει το 1 δις δολάρια ετησίως!

Τα Air Jordan, άρχισαν να εκπροσωπούν την τελειότητα και ό,τι πιο … γαμάτο υφίσταται στον χώρο των sneakers. Ολοι μας νομίζαμε πως αν τα φορέσουμε θα νιώσουμε Like Mike. Γνωρίζαμε και γνωρίζουμε πάντα ποιο μοντέλο φοράμε αφού καθένα που κυκλοφορούσε συνοδευοταν κι από έναν λατινικό χαρακτήρα. Από το I μέχρι τα ΧΧΙΙΙ. Κι αν στην Ελλάδα δεν είχα ποτέ άγχος ότι κάποιος θα με σταματήσει, για να μου κλέψει τα Air Jordan, στην Αμερική, υπήρχαν τέτοια περιστάτικα.

Σ’ ένα από αυτά, το 1990, μέλη συμμορίας, σκότωσαν έναν ανύποπτο νεαρό για να του πάρουν τα Air Jordan. Εκείνη την εβδομάδα το Sports Illustrated κυκλοφόρησε με τίτλο “Your Sneakers or Your Life”. Το περασμένο Σάββατο ένας 19χρονος κι ένας 16χρονος στο Χιούστον, μπήκαν σε κατάστημα αθλητικών, ανοίγοντας τρύπα στην οροφή, κι έκλεψαν 16 ζευγάρια ρετρό Air Jordan IV! Συνελλήφθησαν και θα περάσουν από δίκη στις 29 του μήνα!

Ουδέποτε η κυκλοφορία ενός ζευγαριού αθλητικών παπουτσιών, δεν αποτέλεσε γεγονός, που θα δημιουργούσε ουρές έξω από τα καταστήματα. Μέχρι που εμφανίστηκαν τα Air Jordan.

Oυδέποτε η κυκλοφορία ενός ζευγαριού αθλητικών παπουτσιών, δεν θα ήταν αφορμή πυροβολισμών και κλοπών. Μέχρι που εμφανίστηκαν τα Air Jordan.

Oυδέποτε η κυκλοφορία ενός ζευγαριού αθλητικών παπουτσιών, δεν θ’ απαγορευτόταν από το ΝΒΑ λόγω των χρωμάτων τους. Μέχρι που εμφανίστηκαν τα Air Jordan.

Ο Jordan τα πρωτοφόρεσε στις 17 Οκτωβρίου του 1984, σε αγώνα κόντρα στους Sixers του Dr. J. Σημαδιακό ίσως, γιατί ο Air θα έπαιζε απέναντι στο είδωλο της παιδικής του ηλικίας, που φορούσε τα Converse Pro Leather. Με αυτά, λίγους μήνες νωρίτερα, ο Michael σημείωσε το νικητήριο καλάθι στον τελικό του κολλεγιακού πρωταθλήματος, με τη φανέλλα του North Carolina.

To επόμενο πρωί, στα γραφεία των Bulls, έφτασε φαξ από το ΝΒΑ, στη Νέα Υόρκη, που απαγόρευε στον Jordan να ξαναφορέσει τα Air Jordan, στο συγκεκριμένο χρώμα, επειδή παραβίαζαν τους σχετικούς κανόνες της λίγκας. Ηταν ολόμαυρα, με κόκκινο το φτερό της Nike και λευκή σόλα. Μόλις οι Bulls ειδοποίησαν τη Nike, στο τμήμα μάρκετινγκ της εταιρείας έστησαν τρελό πάρτι. Αποφάσισαν να πληρώνουν το πρόστιμο που θα επέβαλε το ΝΒΑ σε κάθε αγώνα (γύρω στις 5.000 δολάρια) που τα φόραγε.

Αμέσως έφτιαξαν διαφήμιση με τ’ απαγορευμένα Air Jordan I. Μέσα σε λίγες μέρες τα παπούτσια αποτέλεσαν θρύλο. Οταν κυκλοφόρησαν τον Φεβρουάριο του 1985 έγινε πανικός στα καταστήματα αθλητικών ειδών σε όλη την Αμερική. Αποτέλεσαν σύμβολο του φρέσκου κινήματος του hip hop και του breakdance, αλλά και της μαύρης κουλτούρας.

Ο Jordan στο All Star Game της Ιντιανάπολις, αντί να φορέσει για την προθέρμαναση, τη φόρμα των Bulls, προτίμησε εκείνη της Nike, στα χρώματα των απαγορευμένων sneakers. Στον λαιμό του είχε χρυσές αλυσίδες και η Αμερική καλωσόριζε το νέο της είδωλο. Ξαφνικά η εποχή του Grandmaster Flash, των Run DMC και του Bill Cosby, επισκιάστηκε από τον Michael Jordan.

Ο Air συνεργάστηκε με το νεαρό κι ανερχόμενο σκηνοθέτη Spike Lee και το alter ego του, τον Mars Blackmon, για σειρά τηλεοπτικών σποτ των Air Jordan από το 1991. O Blackmon, βάσει του σεναρίου του σποτ, προσπαθούσε ν’ αποδώσει τα κατορθώματα του Jordan στο παρκέ, αποκλειστικά και μόνο στα sneakers του. “It’s got to be the shoes”, έλεγε ο Blackmon. Τα Air Jordan δεν ήταν πια ένα παπούτσι μπάσκετ, αλλά μία δήλωση μόδας,

Από το 2ο μοντέλο της σειράς κι έπειτα, η Nike … εξαφάνισε το δικό της λογότυπο και στα Air Jordan III είδαμε για πρώτη φορά το logo με το ανθρωπάκι, το περίφημο Jumpman, που απεικονίζει τον Jordan στον αέρα έτοιμο να καρφώσει.

Το σήμα αυτό έγινε παγκοσμίως, πιο αναγνωρίσιμο κι από εκείνο του ΝΒΑ! H κυκλοφορία κάθε μοντέλου, συμπεριελάμβανε πάντοτε και κάποιον τεχνολογικό ή σχεδιαστικό νεωτερισμό. Υπήρχαν παντού οι πινελιές του ίδιου του Jordan στο εκάστοτε μοντέλο με επιρροές από την προσωπική του ζωή, όπως τ’ αυτοκίνητα που οδηγούσε ή συγκεκριμένα ενδιαφέροντά του.

Οι σχεδιαστές, με πρώτο και καλύτερο τον κορυφαίο Tinker Hatfield, ήταν πάντοτε πολύ μπροστά. Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα τα Air Jordan παραμένουν ό,τι πιο hot στον χώρο των sneakers. Παράλληλα εξακολουθούν να είναι αξιόπιστα μπασκετικά παπούτσια και κατά καιρούς βλέπουμε μεγάλα ονόματα του ΝΒΑ, από τον Kobe Bryant, μέχρι τον Ray Allen, τον Chris Paul, τον Rajon Rondo, τον Dwyane Wade, τον Rip Hamilton, τον Gilbert Arenas και άλλους πολλούς να φορούν ρετρό Air Jordan στα χρώματα των ομάδων τους.

Σε ένα από τα πλέον αγαπημένα μου Air Jordan, τα ΧΙ, ο Hatfield χρησιμοποίησε γυαλιστερό μαύρο βινύλ δέρμα, ραμένο πάνω σε νάιλον, δίνοντας την αίσθηση κυριλέ παπουτσιού. Τα φόρεσε ο Jordan την περίοδο 1995-96 και τότε στην Αμερική, ουκ ολίγοι γαμπροί, πήγαιναν στην εκκλησία για να παντρευτούν φορώντας τα!

Την τελευταία του χρονιά, με τους Bulls, ο Jordan έκανε κάτι που δεν είχαμε ξαναδεί από άλλον αθλητή που έχει δική του σειρά sneakers. Επαιξε στους τελικούς του ΝΒΑ το 1998 με τη Utah, τόσο με τα XIII, που φορούσε εκείνη τη σεζόν, όσο με τα XIV, τα οποία θα κυκλοφορούσαν την επόμενη αγωνιστική περίοδο. Το νικητήριο καλάθι απέναντι στον Bryon Russell, το σημείωσε φορώντας τα XIV, τα οποία έγιναν γνωστά και ως “The Last Shot”. Το εν λόγω μοντέλο ήταν εμπνευσμένο από την ολοκαίνουργια Ferrari 550 Maranello, του Jordan, με το λογότυπό τους να παραπέμπει στο αντίστοιχο της Ιταλικής αυτοκινητοβιομηχανίας!

Οταν ο Michael Jordan αποχώρησε αιφνιδίως από την ενεργό δράση, λίγους μήνες αφού στέφθηκε πρωταθλητής με τους Bulls το 1993, στη Nike αποφάσισαν να συνεχίσουν να βγάζουν κανονικά το παπούτσι του, σα να έπαιζε. Απλά τα Air Jordan IX σχεδιάστηκαν για τις ανάγκες του ως παίκτη του baseball. Τα επόμενα, τα Air Jordan X είχαν χαραγμένα στη σόλα τους, όλα τα ατομικά και ομαδικά κατορθώματα του Θεού του μπάσκετ! Τα φόρεσε όταν επέστρεψε την άνοιξη του 1995, στον πρώτο αγώνα του, εναντίον των Pacers, στην Ιντιανάπολις.

Τα Air Jordan XII, η έκδοση της κανονικής περιόδου όπου πάντοτε ήταν λευκά (σ.σ μαύρα φορούσε μόνο στα playoffs), είχαν τέσσερα χρυσά καψούλια για τα κορδόνια, τα οποία συμβόλιζαν τα 4 (μέχρι τότε) πρωταθλήματά του και ήταν εμπνευσμένα από την κουλτούρα της Ιαπωνίας. Αυτό το ζευγάρι, στην κοκκινόμαυρη έκδοση των playoffs, επονομάστηκε και ως “Flu Game”, καθώς τα φόρεσε ο Jordan, στον αγώνα με τους Jazz, παίζοντας με 40 πυρετό.

Τα AJ XII Play offs

Τα AJ XII Regular Season

Ο αποχαιρετισμός στα… όπλα ήρθε στις 25 Ιανουαρίου του 2008 με την κυκλοφορία Air Jordan XXIII, που έφεραν, κυριολεκτικά, το αποτύπωμα του Θεού στη σόλα τους!

Φυσικά το αποτύπωμα αυτό συμβόλιζε εκείνο που άφησε ο κορυφαίος όλων των εποχών, όχι μόνο στο μπάσκετ αλλά γενικότερα στην κουλτούρα των sneakers και στην εποχή όπου όλοι ήθελαν να γίνουν σαν τον Mike! Η… τελετή λήξης της κυκλοφορίας των αριθμημένων Air Jordan, αυτομάτως τα κατέστησε θρυλικά. Για όλους εμάς τους λάτρεις του Michael Jordan και των Air Jordan, το μπάσκετ, το ΝΒΑ και γενικότερα η όλη φάση των sneakers, έπαψε να είναι η ίδια από την μέρα που αποχώρησε (οριστικά) από την ενεργό δράση την άνοιξη του 2003, φορώντας τα AJ XVIII Low Playoffs.

O ίδιος προειδοποίησε, όταν αποχωρούσε, να μην εκπλαγούμε, αν τον δούμε να επιστρέφει στα 50 του. Δηλαδή σε λίγους μήνες, αφού τα κλείνει στις 17 Φεβρουαρίου του 2013. Θα ήταν επική μία κυκλοφορία των Air Jordan L, που θα συμβόλιζαν την επιστροφή του στο παρκέ και τα 50α του γεννέθλια.

Ακομα κι αν δεν επιστρέψει, που είναι και το πιο πιθανό, δεν υπάρχει λόγος για δάκρυα για τα Air Jordan. Εζησαν μία καλή ζωή και άλλαξαν την κουλτούρα στο μπάσκετ και στην μόδα γενικότερα. Εξάλλου για τους νοσταλγούς θα υπάρχουν πάντοτε οι επανεκδόσεις. Τα ρετρό Air Jordan, που θα μας παρηγορούν και θα μας θυμίζουν τον “Χρυσό Αιώνα” των sneakers!

ΥΓ: Φωτογράφησα μερικά από τα πιο αγαπημένα μου Air Jordan, που τα φυλάω ως κόρη οφθαλμού στην ντουλάπα στο γκαράζ. Είναι όλα original και όχι επανεκδόσεις. Με μοναδική εξαίρεση τα Air Jordan I, που επανακυκλοφόρησαν μόνο σε 50.000 κομμάτια παγκοσμίως προ δεκαετίας και τα γκρι XI, που ήταν η πρώτη τους ρετρό έκδοση τον ίδιο χρόνο.

Δεκτές όλες οι απόψεις και στο Twitter @ndpapaioannou