Το 2022 μας αποχαιρέτησε με το θάνατο του Πελέ. Ο πρώτος θεός του ποδοσφαίρου, ο άνθρωπος που υποκλίθηκαν οι γονείς μας, οι άνθρωποι που μας μεγάλωσαν με τα κατορθώματά του, τα περισσότερα από τα οποία ούτε αυτοί είχαν δει.

Ήρωας μίας διαφορετικής εποχής

Ο Πελέ ήταν ο ήρωας μίας διαφορετικής εποχής, όταν οι άνθρωποι είχαν πολύ λίγα εφόδια και πολλή φαντασία. Στη χώρα μας τραγουδούσαν τη δυστυχία τους, τον ξεριζωμό από την πατρίδα τους, τη μετανάστευση. Η φτώχια κι η κακουχία γίνονταν τραγούδι.

Εκείνη την εποχή, το ποδόσφαιρο ήταν μία πραγματική διέξοδος. Κάτι πολύ μεγάλο που σε έκανε να φαντάζεσαι, να ονειρεύεσαι να μην σκέφτεσαι τα προβλήματά σου. Ο Πελέ ήταν ο αστέρας στο πρώτο Μουντιάλ που έδειξε η ελληνική τηλεόραση, στο Μεξικό του '70.

Σε μία εποχή που το ποδόσφαιρο ήταν τακτικά πιο ελεύθερο, οι ομάδες έπαιζαν με δεκάρι, δύο επιθετικούς και δύο εξτρέμ. Αυτή η ποδοσφαιρική πραγματικότητα γεννούσε πολλούς ήρωες, ποδοσφαιριστές που πετύχαιναν πολλά τέρματα, που ζωγράφιζαν με τις εκτελέσεις τους, αλλά και με τις ντρίμπλες τους.

Ο Πελέ μάγευε με την απλότητα και την αρμονία του

Ο Πελέ όμως ήταν κάτι το ξεχωριστό. Παρότι Βραζιλιάνος, στο παιχνίδι του, έστω και στα λίγα που έχουμε παρακολουθήσει, γίνεται κατανοητό πως ήταν πιο απλός από όλους.

Δεν έψαχνε το εξεζητημένο και όποτε το επιχειρούσε, όπως το να αφήσει την μπάλα και να πάρει μαζί του τον τερματοφύλακα ή να κάνει ανάποδο ψαλίδι, το έκανε με μία απίστευτη φυσικότητα.

Όλες οι στιγμές που σώθηκαν κι έχουμε εικόνα του, είχαν μία απίστευτη αρμονία και μία άνεση με την οποία έβγαζε την πιο δύσκολη ενέργεια.

Οι ενέργειες που έμειναν στην αιωνιότητα δεν κατέληξαν σε γκολ

Γι' αυτόν το λόγο δεν χρειαζόταν να πετύχουν το στόχο τους για να μείνουν στην αιωνιότητα. Η κεφαλιά που απέκρουσε ο Γκόρντον Μπανκς, η ντρίμπλα στον Λαντισλάο Μαζούρκεβιτς που κατέληξε άουτ, η εκτέλεση του πίσω από τη σέντρα...

Καμία από αυτές τις φάσεις δεν κατέληξαν στα δίχτυα, δεν χρειαζόταν όμως να συμβεί κάτι τέτοιο, καθώς ο τρόπος που έγιναν ήταν ένα μνημείο τελειότητας που κανένας άλλος δεν μπορούσε να τις επαναλάβει. Ανήκαν μόνο στο ρεπερτόριο του Πελέ, έγιναν σήμα κατατεθέν του.

Σαν να έχει γίνει λάθος, λες και πείραξε το χωροχρόνο

Το πρώτο πράγμα που ξεχωρίζεις όποτε βλέπεις παιχνίδια ή στιγμιότυπα εκείνης της εποχής που αγωνίζεται ο Πελέ είναι πως δεν συμβαδίζει με την υπόλοιπη εικόνα. Είχε έναν σωματότυπο που δεν ταίριαζε στην εποχή του. Μοιάζει σαν να έχει γίνει λάθος, σαν να μπήκε μέσα από τον χωροχρόνο ένας ποδοσφαιριστής που ανήκει σε άλλη εποχή.

Βλέπεις τα πόδια του Πελέ, τους δικέφαλους του, τα οπίσθια του, τον κορμό του και δεν μπορεί να συγκριθεί με τους υπόλοιπους που βρίσκονται στον αγωνιστικό χώρο. Τον βλέπεις και μοιάζει σαν να είναι ένας ποδοσφαιριστής που ανήκει στο σήμερα.

Ο πρώτος θεός

Ο Πελέ ήταν ο πρώτος θεός, ο πρώτος που διεκδίκησε τον τίτλο του καλύτερου όλων των εποχών.

Πολλοί υποστηρίζουν πως ακόμα και σε εκείνη τη μεγάλη Βραζιλία υπήρχαν καλύτεροι παίκτες. Οι παλιοί που ήθελαν να κάνουν τους ψαγμένους έλεγαν πως ο μεγαλύτερος μπαλαδόρος που έχει περάσει ήταν ο Γκαρίντσα, Άλλοι πίστευαν πως ο Γιόχαν Κρόιφ τους είχε ξεπεράσει όλους και φυσικά, στη συνέχεια υπήρξε η σύγκριση ακόμη και η κόντρα Πελέ ή Ντιέγκο Μαραντόνα.

Ο Πελέ πήρε τρία Μουντιάλ, στο πρώτο το '58 ήταν ένα μεγάλο ταλέντο που ξεκίνησε από τον πάγκο, όμως τα σάρωσε όλα όταν έγινε βασικός. Το '62 έπαιξε ελάχιστα και στο Μεξικό ήταν μέρος της πιο πλήρης ομάδας που έχει κατακτήσει το τρόπαιο. Τεράστιο κατόρθωμα το να έχεις κατακτήσει τρεις φορές το Παγκόσμιο Κύπελλο, όμως πολλοί πίστευαν πως σε κανένα από αυτά δεν είχε την επιρροή που είχε ο Μαραντόνα το '86.

Ο πιο πλήρης

Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως ο Πελέ είναι ο ποδοσφαιριστής που έμοιαζε σαν να βρίσκεται πιο μπροστά από την εποχή του, σε σχέση με οποιονδήποτε άλλον έχει εμφανιστεί. Δεν υπάρχει άλλος ποδοσφαιριστής, που να τον βλέπεις ταλέντο στα 17, όπως ήταν ο Πελέ στο Μουντιάλ του 1958 και να είναι δεδομένο πως ο ίδιος ακριβώς ποδοσφαιριστής, αν έβγαινε σήμερα, έπειτα από 64 χρόνια, θα ήταν σε θέση να κάνει τεράστια διαφορά.

Θυμάμαι τον πατέρα μου όταν τον ρωτούσα αν ο Μαραντόνα ήταν καλύτερος του Πελέ να μου απαντά πως ο πιο πλήρης που έχει βγάλει το άθλημα ήταν ο Πελέ, ο πιο πλήρης Έλληνας ποδοσφαιριστής ο Τάκης Λουκανίδης, ο μόνος που μπορούσε να κερδίσει ένα παιχνίδι μόνος του ο Μαραντόνα, ο μόνος που μπορούσε να κερδίσει ένα παιχνίδι μόνος του στη χώρα μας ήταν ο Μίμης Δομάζος.

Ήταν πολλά χρόνια μπροστά από την εποχή του

Βλέπεις τον τρόπο που αγωνίζεται στο τελευταίο Μουντιάλ του, το 1970, και δεν μπορείς να σκεφτείς ούτε σήμερα ποδοσφαιριστή που με αυτό το σώμα να έχει τέτοια δημιουργία, τέτοια τεχνική κατάρτιση και να τη συνδυάζει με τέτοια απλότητα.

Το άλμα του, η δυνατότητα να φτάνει ψηλά και να μένει στον αέρα, το κοντρόλ του, η οξυδέρκειά του στη δημιουργία, το σταμάτημα της μπάλας, το ανάποδο ψαλίδι που έγινε σήμα κατατεθέν, η ικανότητα να υπολογίζει πώς θα εκτελέσει με το πόδι ενώ η μπάλα ήταν στον αέρα ήταν στοιχεία που δεν υπήρχαν εκείνη την εποχή, δύσκολα τα συναντάς και σήμερα.

Ο Πελέ είχε προσόντα που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά σε έναν ποδοσφαιριστή μαζεμένα και δεν είμαι σίγουρος πως το άθλημα τα βρήκε όλα αυτά από κάποιον άλλον τις επόμενες δεκαετίες. Γι' αυτό που είμαι σίγουρος είναι πως ποτέ το ποδόσφαιρο δεν έχει βγάλει άλλον ποδοσφαιριστή να είναι τόσα χρόνια μπροστά από την εποχή του όπως ήταν ο Πελέ.