Η Εθνική ομάδα μπάσκετ απέτυχε παταγωδώς. Ταξίδεψε στην Κίνα με πολλά όνειρα - φιλοδοξίες και επιστρέφει με κατεβασμένα κεφάλια, αναπάντητα γιατί, πολλές απορίες και λανθασμένες επιλογές.

Τα πιο σημαντικά λάθη, όμως, δεν μπήκαν στο αεροπλάνο. Έμειναν και μένουν πολλά χρόνια στην Αθήνα, Στοιχειώνοντας το παρόν και το μέλλον του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος. Το συγκεκριμένο άρθρο γράφτηκε μετά από συζήτηση με προπονητές, παίκτες, παράγοντες και μάνατζερ του μπάσκετ, με σκοπό να αναδείξει ψύχραιμα τα κακώς κείμενα και αφετέρου να προσεγγίσει τις λύσεις, προκειμένου η Ελλάδα να ξαναβγεί στον αφρό των καλύτερων ομάδων του κόσμου.

1. Βασιλακόπουλος - Ομοσπονδία: Η Εθνική ομάδα εδώ και πολλά χρόνια αρνείται να μπει σε μία διαδικασία εκσυγχρονισμού, συνεννόησης, πλάνου και προοπτικής. Το μυαλό έχει "κολλήσει" στις δάφνες του "87 και μιας λειτουργίας που δεν υπάρχει πια. Δίχως ρεαλισμό και αυτοκριτική, οι αποφάσεις που λαμβάνονται για την "αγαπημένη όλων των Ελλήνων", είναι πρόχειρες και ενίοτε ερασιτεχνικές. Οι άνθρωποι που καλούνται να πάρουν αποφάσεις για το "αύριο", είναι μυαλά του χθες και αναφερόμαστε φυσικά μόνο σε θέματα μπάσκετ. Οι άνθρωποι αυτοί, λοιπόν, πρέπει αρχικά να αποκωδικοποιήσουν τα λάθη και να σχεδιάσουν το μέλλον. Ποιος, λοιπόν, θα τα κάνει όλα αυτά;
   Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος συνεχίζει να διοικεί την ομοσπονδία και την Εθνική με προσωποκεντρικό τρόπο και χαρακτήρα. Αντίθετα από τη λογική που προστάζουν οι νέες μέθοδοι management. Έχει κλειστεί στον εαυτό του, χωρίς να κάνει αυτοκριτική και χωρίς να δέχεται νέες απόψεις και συμβουλές από ειδικούς. Ουσιαστικά είναι μόνος του. Αποκομμένος και εχθρός με την παλιά μεγάλη γενιά αθλητών (Γκάλης-Γιαννάκης) και χωρίς καμία επαφή με τη νεότερη (Διαμαντίδης, Παπαλουκάς, Τσαρτσαρής). Η περιβόητη ατάκα "έχουμε παίκτες τι να τον κάνουμε τον προπονητή", ήταν το επιστέγασμα, μιας καταστροφικής δεκαετίας του ελληνικού μπάσκετ. Ο Βασιλακόπουλος, πλέον στα 80 του, δεν μπορεί αλλά κυρίως δεν θέλει να προσαρμοστεί με τη νέα εποχή. Και κυρίως δεν θέλει να βάλει νέους ανθρώπους γύρω του. Όσο παραμένει αυτή η κατάσταση, τόσο δεν θα αλλάζει η μορφή της Εθνικής. Γιατί το θέμα δεν είναι τα μετάλλια, αλλά η εικόνα που παρουσιάζεται σε κάθε τουρνουά. Καμία βελτίωση, κανένα πλάνο, αποτυχημένο αποτέλεσμα. Αν θέλουμε να συζητάμε ρεαλιστικά, όλα τα αυτά που περιγράφουμε στο κείμενο είναι ανέφικτα να υλοποιηθούν με την παρούσα διοίκηση.
   Αλλά επί του πρακτέου τι έκανε ο Γιώργος Βασιλακόπουλος σ' αυτό το Παγκόσμιο. Έστειλε έναν προπονητή χωρίς καμία εμπειρία σ' ένα τουρνουά, το οποίο είναι απαιτητικό, σκληρό και ανεδαφικό για πειράματα και αλλαγές. Τον έστειλε χωρίς να τον πλαισιώσει με έναν-δύο καλούς προπονητές ώστε να τον "θωρακίσει" στα δύσκολα. Αλλά από την άλλη ποιος coach θα πάει να δουλέψει σ' αυτή την Εθνική; Ο Δημήτρης Ιτούδης έβαλε μπροστά την ΤΣΣΚΑ Μόσχας και αρνήθηκε. Δεν υπάρχει μόνο αυτός όμως σε ολόκληρο το ελληνικό μπάσκετ. Γιατί δεν έγινε καμία πρόταση στον Γιώργο Μπαρτζώκα -δεν έχει εδώ και πολλούς μήνες ομάδα- έστω και για τη θέση του τεχνικού συμβούλου. Γιατί δεν έγινε καμία κρούση στον Αργύρη Πεδουλάκη πριν υπογράψει στον Παναθηναϊκό; Ακόμη και στον Δημήτρη Πρίφτη. Η απάντηση είναι απλή. Δεν τους θέλει και δεν τον θέλουν. Δεν θέλει προπονητές που μπορούν να εκπονήσουν ένα νέο πρόγραμμα εξέλιξης από τα παιδικά τμήματα έως στην Εθνική Ανδρών και δεν τον θέλουν γιατί γνωρίζουν τις συγκεντρωτικές τάσεις του. Το μέλλον δεν είναι αισιόδοξο, πλησιάζει να είναι και μαύρο. Την ίδια ώρα υπάρχει και το οικονομικό κομμάτι στη μέση. Τα χρήματα που δίνονται για τη συγκεκριμένη θέση, είναι ελάχιστα προκειμένου να έρθει ένα top class προπονητής.
2. Αντετοκούνμπο: Ο άσος των Μπακς είναι απογοητευμένος. Από την αποτυχία, από τον τρόπο που αγωνίστηκε, τους διαιτητές, με όλους και με όλα. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο έχει μάθει πλέον να είναι ένας σταρ του ΝΒΑ. Και έτσι του αρέσει να του συμπεριφέρονται. Το έχει κερδίσει με την αξία του. Αλλά η Εθνική ομάδα με τον Giannis επικεφαλής απέτυχε. Έκανε ένα καλό τουρνουά, αλλά ήταν μόνος του και εγκλωβίστηκε από το μονοδιάστατο παιχνίδι της Ελλάδας. Το ερώτημα πλέον που πλανάται στην ατμόσφαιρα είναι αν θα έρθει να αγωνιστεί στο Προολυμπιακό. Δεν μπορεί κάποιος να το πει με σαφήνεια. Μάλλον το αντίθετο. Ο Αντετοκούνμπο -και κυρίως το περιβάλλον του- δεν έχουν βρει μέχρι στιγμής τον επαγγελματισμό που θα ήθελαν. Ίσως αυτό δεν μετράει τόσο πολύ για τον ίδιο, ο οποίος μαζί με τον αδερφό του Θανάση έχουν τεράστια επιθυμία να αγωνίζονται για την Ελλάδα, αλλά έχει τεράστια σημασία για το Μιλγουόκι και τους μάνατζερ του παίκτη. Οι δύο συγκεκριμένες πλευρές είναι απαιτητικές από τη στιγμή που ο αθλητής τους, αναμένεται να υπογράψει το καλοκαίρι του 2020, το μεγαλύτερο συμβόλαιο όλων των εποχών στο ΝΒΑ. Ο MVP του αμερικάνικου πρωταθλήματος είναι μία μηχανή που βγάζει, παράγει και κόβει λεφτά. Κανείς από το κοντινό του περιβάλλον δεν θέλει να παίξει μ' αυτά. Η διαχείριση από ανθρώπους που θα μιλήσουν τη γλώσσα της αλήθειας για τα επόμενα βήματα της Εθνικής, θα κρίνουν εν πολλοίς το μέλλον του στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα. Στο αγωνιστικό, ο Αντετοκούνμπο αν και δεν βοηθήθηκε από τον πάγκο, πήρε ένα σκληρό μάθημα. Ότι το μπάσκετ παίζεται διαφορετικά με κανονισμούς FIBA. Γι' αυτό πρέπει να ωριμάσει και να έχει εναλλακτικές στο παιχνίδι του.
3. Σκουρτόπουλος: Ήταν η μεγάλη ευκαιρία του να κάνει την έκρηξη στην καριέρα του. Άρπαξε χωρίς δισταγμό το τιμόνι της ομάδας, αλλά η Εθνική δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες. Σίγουρα η ομοσπονδία δεν τον "θωράκισε", αλλά τα λάθη του είναι συγκεκριμένα και αυτονόητα.
   α. Δεν είχε plan B για να αποφορτίσει τον Αντετοκούνμπο, από το αποτελεσματικό και σκληρό παιχνίδι των αντιπάλων σ' όλο το τουρνουά.
   β. Επέμεινε χωρίς προφανή λόγο στα ψηλά σχήματα. Ειδικά η έμπνευση με τους "Παπ" στο 2-3 ήταν καταστροφική.
   γ. Ενώ ήξερε ότι η αδυναμία μας ήταν το σουτ, δεν υπήρχε ούτε μία απάντηση πάνω στο παρκέ.
   δ. Η απόλυτη ελευθερία κινήσεων του Αντετοκούνμπο, αλλοίωσε - αφαίρεσε από τους υπόλοιπους παίκτες στοιχεία από την μπασκετική προσωπικότητά τους.
   Προφανώς ο coach πιστώνεται το καλό κλίμα στα αποδυτήρια, την πορεία στα προκριματικά και την σοβαρότητα που επέδειξε αυτούς τους 23 μήνες στον πάγκο της Ελλάδας. Αλλά αυτό δεν φτάνει για να έρθει η επιτυχία. Ο Σκουρτόπουλος δεν τόλμησε και το πλήρωσε. Ουσιαστικά η εμμονή στο μονοδιάστατο παιχνίδι με τον Γιάννη να έχει τον πλήρη έλεγχο και τη μπάλα στα χέρια ανά πάσα στιγμή, ήταν εύκολη λεία για τις αντίπαλες άμυνες. Όλες οι ομάδες χρησιμοποίησαν (λίγα ή περισσότερα λεπτά) την τύπου Pack Line Defence -μετρ του είδους ο Σάρας- με την οποία σχεδόν όλοι οι αμυντικοί είναι πίσω από το τρίποντο και επιδεικτικά δίνουν το σουτ. Σκοπός αυτής της διάταξης είναι να μικρύνει τους χώρους, προκειμένου να μην γίνονται "κοψίματα" μέσα στη ρακέτα και να μην υπάρχει παιχνίδι ένας εναντίον ενός. Αυτή η άμυνα αντιμετωπίζεται με το σουτ (δεν το είχαμε) ή την κίνηση χωρίς τη μπάλα (δεν την είχαμε). Για την ακρίβεια επιθετικά και αμυντικά παίξαμε όπως θέλαμε, μόνο για 7' κόντρα στην Τσεχία. Ο Θανάσης Σκουρτόπουλος πρέπει να μείνει στην Εθνική. Έχει την εμπειρία πλέον και τις εικόνες από ένα μεγάλο πρωτάθλημα. Είτε ως πρώτος προπονητής με ένα ισχυρό επιτελείο είτε ως βοηθός με έναν έμπειρο τεχνικό σε τέτοιες καταστάσεις.
4. Η επόμενη ημέρα: Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις, δύσκολες και σκληρές. Πρωτίστως πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα: τι μπάσκετ και με ποιους παίκτες θέλουμε να παίξουμε. Η απάντηση πρέπει να έρθει από μία ομάδα παλιών και νέων αθλητών, ώστε να σχηματιστεί μία επιτελική ομάδα σε επίσημο και ανεπίσημο επίπεδο, όπως έκαναν οι Σέρβοι τα τελευταία χρόνια. Όταν απαντηθεί το ερώτημα πρέπει να αρχίσει η στελέχωση. Πρακτικές, παλιές φιλοσοφίες, παρουσίες τιμής ένεκεν και ημίμετρα δεν χωρούν. Η Εθνική πρέπει να ανοικοδομηθεί με οξυδέρκεια και προοπτική. Στην αλλαγή σελίδας κάποιοι ίσως να μην χρειάζονται. Αλλά ποιος χρειάζεται ή όχι πρέπει να το αποφασίσουν οι ειδικοί και όχι αυτοί που διοικούν από τα γραφεία. Το πλάνο δεν χωρά καθυστερήσεις. Η χώρα μας πλέον δεν παράγει μεγάλους μπασκετμπολίστες. Ειδικά στη θέση των περιφερειακών. Θα αργήσουμε πολλά χρόνια να δούμε Σπανούλη, Διαμαντίδη, Παπαλουκά. Θα πρέπει να αναθεωρήσουμε όλο το πλάνο λειτουργίας μας και βεβαίως να αποποινικοποιήσουμε το σουτ στις μικρές ηλικίες. Τα επόμενα χρόνια για την Εθνική θα είναι δύσκολα με ή χωρίς τον Γιάννη.

* Η υπόθεση Ντόρσεϊ έδειξε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η ΕΟΚ σε παίκτες που ζητούν τα αυτονόητα, Σε όλη τη διοργάνωση ο Σκουρτόπουλος έλεγε "δεν έχω γκαρντ". Μα τον είχε και δεν πήρε. Ο παίκτης ζήτησε εγγυήσεις για να είναι στη 12αδα. Και η απορία είναι: αφού δεν έχεις άλλο κλασικό - καθαρό κοντό με σουτ εκτός από τον Σλούκα, γιατί δεν τον έχεις ως τρίτο περιφερειακό; Είναι μία απορία που κάποια στιγμή πρέπει να μας λύσει η Ομοσπονδία, γιατί ο Σκουρτόπουλος ήταν παρατηρητής της υπόθεσης. Γιατί προφανώς αν είχε λειτουργήσει με καθαρά μπασκετικά κριτήρια, ο Τάιλερ Ντόρσεϊ θα έπρεπε όχι μόνο να ταξιδέψει στην Κίνα, αλλά να έχει και ρόλο. Στην ουσία ο Ντόρσεϊ δεν θα άλλαζε τη μοίρα της ομάδας στο Παγκόσμιο. Τονίζουμε, όμως, ακόμη μία ανακολουθία όσον αφορά στο "χτίσιμο" της Εθνικής. H ΕΟΚ εξάντλησε την αυστηρότητά της, σε ένα θέμα που θα μπορούσε να λυθεί με τις αυτονόητες κινήσεις.

** Ο Παναγιώτης Γιαννάκης να δεχτούμε ότι δεν κάνει για πρώτος προπονητής -αν και μ' αυτή την ομάδα θα έκανε τα βασικά- αλλά δεν χωράει μέσα στην Εθνική με ένα ειδικό ρόλο συμβούλου; Ως ο συνδετικός κρίκος μιας εποχής, ως ένα πρόσωπο σεβαστό-αποδεκτό απ' όλους όσοι ασχολούνται με το σπορ στη χώρα μας και θεματοφύλακα των αποδυτηρίων; Ας τον αφήνουμε καλύτερα να κάνει τον σχολιαστή στην ΕΡΤ, μετά τα ματς της Ελλάδας.

*** Στην εκπομπή του Sport24 Radio 103.3 "Είναι να γελάει κανείς", ήρθαν εκατοντάδες μηνύματα για το αν υπάρχει διάδοχη κατάσταση στην ΕΟΚ. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος, όσο κι αν διαφωνεί κάποιος με τις πρακτικές του, εκλέγεται νόμιμα και βάσει της εκλογικής διαδικασίας. Και στον αντίποδα κανείς δεν έχει βγει μπροστά για να τον αντιμετωπίσει και να του πάρει την προεδρία. Ούτε παλιός παίκτης ούτε τεχνοκράτης ούτε πολιτικό στέλεχος.

**** Η διαιτησία στο Παγκόσμιο είναι άθλια. Διαιτητές χωρίς προσωπικότητα, χωρίς γνώση και χωρίς μπασκετικό υπόβαθρο. Ναι, είναι αλήθεια ότι ο Αντετοκούνμπο δεν αντιμετωπίστηκε από τους ρέφερι ως σταρ του ΝΒΑ. Δεν ήταν σε καμία περίπτωση φάουλ το επιθετικό που του έδωσαν 5'32'' πριν το τέλος της αναμέτρησης με τη Τσεχία, με αποτέλεσμα την αποβολή του. Αλλά ποιος πιστεύει ειλικρινά ότι η Εθνική αποκλείστηκε λόγω της κακής διαιτησίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Κίνας;