Αλλάζουμε γιατί βουλιάζουμε

Ο Παναθηναϊκός βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο και αντέδρασε. Το έκανε μάλιστα με εμφατικό τρόπο επικρατώντας στον λιγότερο αμφίρροπο από τους φετινούς τελικούς. Τα τρία προηγούμενα παιχνίδια κρίθηκαν στο τελευταίο λεπτό, αντίθετα στο 4ο ματς ο νικητής πήρε το πάνω χέρι στο πρώτο δεκάλεπτο και προβάδισμα ως το ημίχρονο.

Ήταν ένα ματς με αρκετά αρνητικά ρεκόρ για τον Ολυμπιακό και αρκετά κέρδη για τους "πράσινους", που φάνηκαν να πατούν τον διακόπτη τους. Ας ξεκινήσουμε όμως από τους νικητές.

Τριπλή αλλαγή το τρικ του Πασκουάλ

Το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα του Τσάβι Πασκουάλ είναι ότι του αρέσει να αλλάζει την τακτική του από παιχνίδι σε παιχνίδι, νόμισμα που έχει πάντα δύο όψεις. Για παράδειγμα ο Καταλανός τεχνικός αποφάσισε σε ένα ματς χωρίς αύριο να δοκιμάσει κάτι για πρώτη φορά μετά από τόσους μήνες. Ο λόγος για το σχήμα με τους τρεις ψηλούς, που επί της ουσίας έδωσε την απαιτούμενη ώθηση στην αρχή, μπέρδεψε τον αντίπαλο και αποδείχτηκε στοιχείο-κλειδί για την εξέλιξη του ματς.

Στο συγκεκριμένο κομμάτι οι δύο προπονητές μοιάζουν να βρίσκονται ο ένας στη Δύση και ο άλλος στην Ανατολή. Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος είναι ένας προπονητής που απεχθάνεται το ρίσκο και στηρίζει την επιτυχία της ομάδας του στη συνέπεια και στον "μπούσουλα" της τακτικής από την πρώτη ως την τελευταία ημέρα της σεζόν, ενώ ο Πασκουάλ αλλάζει συνεχώς. Από το rotation, στους παίκτες της πεντάδας, στα plays, στους επιθετικούς στόχους, στον αμυντικό προσανατολισμό. Ένας παίκτης από το DNP του ενός αγώνα μπορεί να γίνει βασικός στον επόμενο. Δεν υπάρχει σωστό και πιο σωστό. Δεν μιλάμε για πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, αλλά για χαρακτηριστικά που έχουν τα θετικά τους και τα αρνητικά τους.

Στην προκειμένη περίπτωση το ρίσκο του Πασκουάλ απέδωσε καρπούς. Ξεκίνησε στη βασική πεντάδα τον Μάικ Τζέιμς (αντί του ασθενούς Καλάθη), τον Τζέιμς Φελντέιν και ταυτόχρονα τους Γκάμπριελ, Σίνγκλετον και Γκιστ. Τρεις ψηλούς, με άλλα λόγια, κάτι που δεν είχε συμβεί ξανά στο παρελθόν. Επί της ουσίας ο Σίνγκλετον έπαιζε ως "3άρι" στην επίθεση και ο Γκάμπριελ ως "3άρι" στην άμυνα. Ο στόχος του προπονητή του Παναθηναϊκού; Η άμυνα με αλλαγές. Με το συγκεκριμένο σχήμα ήθελε να αλλάζει στα pick-n-roll και να σταματήσει τη δημιουργία του Βασίλη Σπανούλη. Ποντάροντας στο γεγονός ότι σταθερά στα τελευταία παιχνίδια η αντίδραση του Ολυμπιακού απέναντι στη συγκεκριμένη άμυνα είναι να τροφοδοτεί τον ψηλό και να χτυπάει το mismatch που δημιουργείται μες στο καλάθι, ήθελε να δώσει μέγεθος στην ομάδα του και επί της ουσίας να μειώσει τις διαφορές ύψους στη ρακέτα.

Κατέληξε έτσι στην τακτική της τριπλής αλλαγής (triple switch), την οποία χρησιμοποιεί συχνά ο Ολυμπιακός βάζοντας στην εξίσωση τα ψηλά 3άρια του (Παπανικολάου και Παπαπέτρου). Επί της ουσίας μετά από μια απλή αλλαγή ο κοντός καταλήγει να σπρώχνει τον ψηλό μες στο καλάθι. Στην προκειμένη περίπτωση ο Τζέιμς θα πάλευε με τον Μπιρτς. Αντ' αυτού όμως η τριπλή αλλαγή προσφέρει ένα πλεονέκτημα: ο κοντός βγαίνει ξανά μακριά από το καλάθι και το μαρκάρισμα του ψηλού αναλαμβάνει ένας ψηλότερος παίκτης, σ' αυτή την περίπτωση ο Σίνγκλετον ή ο Γκάμπριελ.

Η εικόνα είναι χαρακτηριστική:

Με το ψηλό σχήμα ο Παναθηναϊκός κατόρθωσε να "θωρακίσει" τη ρακέτα του, λύνοντας έτσι το μεγαλύτερο του πρόβλημα που ήταν η άνεση με την οποία σκόραρε ο Ολυμπιακός μες στο καλάθι. Μετά το πρώτο δεκάλεπτο οι "ερυθρόλευκοι σκόραραν 11 πόντους, μόλις με τρία δίποντα μες στη ρακέτα, εκ των οποίων το ένα ήρθε μετά από "διάβασμα" στην παγίδα και τα άλλα δύο από καραμπόλα και διεκδικούμενη μπάλα που έβγαλε την άμυνα εκτός ισορροπίας.

Το 18-11 έβαλε επί της ουσίας τις βάσεις και αυτό το χρωστάει ο Παναθηναϊκός αφενός στο αμυντικό τρικ του Πασκουάλ, όσο και στην ενέργεια που έδωσε ο Καλάθης ερχόμενος από τον πάγκο. Ο Ολυμπιακός προσπάθησε να αντιδράσει άμεσα. Πέρασε στο παρκέ ο Μιλουτίνοφ, ο οποίος έχει μεγαλύτερη ικανότητα από τον Μπιρτς να χτυπήσει το εσωτερικό mismatch χάρις στα καλά του "κλειδώματα". Μόνο που ο Σέρβος χρεώθηκε άμεσα με δύο φάουλ και βγήκε εκτός εξίσωσης, αναγκάζοντας τον προπονητή των Πειραιωτών να περάσει στα τρία πρώτα λεπτά και τους τρεις σέντερ του στο παρκέ.

Την διαφορά την έκανε ο Καλάθης

Αν σε αυτά τα δεδομένα προσθέσουμε και την παρουσία του Νικ Καλάθη, καταλαβαίνουμε πως το παιχνίδι ξέφυγε στο πρώτο μέρος, δίνοντας το δικαίωμα στους γηπεδούχους να μην κοιτάξουν ξανά πίσω. Ο διεθνής γκαρντ, που ήταν αμφίβολος λόγω υψηλού πυρετού, όχι μόνο κατόρθωσε να παίξει, αλλά έκανε και τη διαφορά. Στα πρώτα 10 λεπτά που αγωνίστηκε σκόραρε 12 πόντους, περισσότερους από ότι είχε πετύχει στα υπόλοιπα ματς.

Ξεκίνησε με 12 πόντους χωρίς να χάσει σουτ (3/3 δίποντα, 2/2 δίποντα) και τέλειωσε το ματς με 14 (6/9 σουτ), 4 ασίστ, 2 κλεψίματα, 3 κερδισμένα φάουλ και το 3ο υψηλότερο ranking (15) πίσω από τον Κρις Σίνγκλετον και τον Μάικ Τζέιμς.

Αγώνας	Πόντοι	Ασίστ	Χρόνος	Ranking
1ος τελικός	5	5	27	7
2ος τελικός	8	3	35	11
3ος τελικός	11	3	28	13
4ος τελικός	14	4	27	14

Παράλληλα ήταν και πάλι καλός στην άμυνα, κάτι που βέβαια κάνει με συνέπεια ακόμη και στις βραδιές που δεν είναι αποτελεσματικός στο μπροστά μέρος του γηπέδου. Μάρκαρε τον Σπανούλη, έβαλε πίεση στη μπάλα, έσπρωξε τους "πράσινους" στον Παναθηναϊκό, ανέβασε το τέμπο του παιχνιδιού και έδωσε μεγάλη ενέργεια.

Ο Καλάθης έδωσε την ώθηση που χρειαζόταν στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Τα υπόλοιπα ανέλαβαν οι Κρις Σίνγκλετον και Τζέιμς Γκιστ. Ο πρώτος έκανε το καλύτερο του παιχνίδι στους τελικούς, ενώ ο δεύτερος έδειξε να θυμίζει τον παλιό καλό (προ-τραυματισμού) εαυτό του. Έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην άμυνα, όχι μόνο στο μαρκάρισμα του Σπανούλη, αλλά και μες στο καλάθι δίνοντας και κερδίζοντας αρκετές μάχες. Το ότι ο Παναθηναϊκός παρουσιάστηκε τόσο σκληρός, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους δύο συγκεκριμένους παίκτες, στον Καλάθη, αλλά και στον "αθόρυβο" Ρίβερς.

Ούτε inside game, ούτε στατικά σουτ

Συνολικά η άμυνα του Παναθηναϊκού ήταν εξαιρετική, κάτι που φαίνεται εύκολα και από το παθητικό των 58 πόντων. Οι "πράσινοι" κράτησαν τον Ολυμπιακό στο 43% στα δίποντα και αυτό ήταν το κλειδί. Ήταν σκληρότεροι μες στο καλάθι. Και αυτό τους έδωσε το δικαίωμα να αποφύγουν τις πολλές περιστροφές στην άμυνα και επομένως το ρίσκο των ανοιχτών σουτ. Αυτά τα δύο στοιχεία (αλλαγές, σκληράδα) κράτησαν τον Ολυμπιακό σε μόλις 14 προσπάθειες για σουτ τριών πόντων, "παγώνοντας" έτσι τους σουτέρ. Ακόμη και τα περισσότερα σουτ του Γκριν που είχε 3/5 ήρθαν από ντρίμπλα. Πλην του Αμερικανού η υπόλοιπη ομάδα είχε 2/9 σουτ από τα 6.75.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχέση με όλους τους τελικούς ο Ολυμπιακός όχι μόνο εκτέλεσε τα λιγότερα τρίποντα, αλλά είχε παράλληλα τους λιγότερους πόντους μες στη ρακέτα. Είχε το ακόμη το χειρότερο ποσοστό δύο πόντων, αλλά και τα λιγότερα εύστοχα δίποντα.

	Εύστοχα δίποντα	2Π%	Προσπάθειες 3 πόντων	Πόντοι στη ρακέτα
1ος τελικός	18	46%	25	34
2ος τελικός	19	51%	25	36
3ος τελικός	15	45%	23	30
4ος τελικός	14	43%	14	20

Η εικόνα αποτυπώνει τις μάχες που έδωσαν οι "πράσινοι" για να προστατεύσουν τη ρακέτα τους.

Αρνητικό ρεκόρ σε λάθη

Τα αρνητικά ρεκόρ συνεχίζονται για τον Ολυμπιακό. Οι Πειραιώτες έκαναν 23 λάθη, με αποτέλεσμα ο Παναθηναϊκός να σκοράρει 26 πόντους από αυτά τα λάθη. Πολύ μεγάλο νούμερο για ένα ματς που κρίνεται σε τόσο χαμηλό σκορ. Τα 23 λάθη, μάλιστα, αποτελούν αρνητικό ρεκόρ για τους "ερυθρολεύκους" σε αιώνιο ντέρμπι από το 2011 και μετά, στην εποχή δηλαδή του Βασίλη Σπανούλη στο Λιμάνι. Στα λάθη και στους πόντους που πήρε ο αντίπαλος από αυτά στάθηκε ο Γιάννης Σφαιρόπουλος μετά το τέλος του ματς και ήταν πολύ λογικό.

Η αμέσως χειρότερη επίδοση ήταν τα 19 στη νίκη με 77-69 στον αγώνα του ΣΕΦ για την Euroleague. Για την ακρίβεια ουδέποτε ο Ολυμπιακός έχει ξεπεράσει τα 20 σε τέτοιο παιχνίδι, χωρίς όμως να λογαριάζονται οι αγώνες κυπέλλου μεταξύ των δύο ομάδων.

Είναι χαρακτηριστικά πάντως ότι ο Ολυμπιακός είχε 5 και 10 λάθη στους δύο τελικούς που κέρδισε και αντίστοιχα 13 και 23 στους δύο που έχασε. Συνολικά φέτος μετράει 10 λάθη μέσο όρο στα ματς που έχει κερδίσει και 16.6 στα ματς που έχει χάσει.

Εφιαλτική βραδιά για Σπανούλη και Πρίντεζη

Συνέχεια στα αρνητικά ρεκόρ: οι 9 πόντοι που σημείωσαν μαζί οι Πρίντεζης και Σπανούλης είναι οι λιγότεροι που έχει σκοράρει το συγκεκριμένο δίδυμο από το 2011 όταν και έσμιξε στον Ολυμπιακό! Ο Πρίντεζης παραμένει σε μια περίοδο ντεφορμαρίσματος, έχοντας χάσει κατά κύριο λόγο τις φάσεις του στο post, κάτι που πιστώνεται η άμυνα του Παναθηναϊκού και κατά κύριο λόγο ο Κρις Σίνγκλετον που "μονιμοποιήθηκε" στο "4".

Χρονιά	Διοργάνωση	Σκορ	Πρίντεζη	Σπανούλης	Σύνολο
2016-17	Τελικοί Playoffs (4)	71 -58	6	3	9
2013-14	Κανονική περίοδος	58- 48	8	3	11
2013-14	Τελικοί Playoffs (1)	59- 56	6	7	13
2013-14	Τελικοί Playoffs (4)	65-67	11	1	12
2016-17	Κανονική περίοδος	72 -59	14	0	14
2010-11	Τελικοί Playoffs (2)	78- 66	0	14	14

*Δεν υπολογίζεται το παιχνίδι στο ΣΕΦ για την Euroleague (2013-14) διότι δεν είχε αγωνιστεί ο Πρίντεζης ( ο Σπανούλης είχε 9 πόντους), αλλά και τα παιχνίδια της κανονικής περιόδου 2010-11 καθώς ο Πρίντεζης δεν είχε επιστρέψει από τη Μάλαγα.

Το ιστορικό 0/2 του Σπανούλη

Ο Σπανούλης από την άλλη δεν σημείωσε καλάθι εντός παιδιάς και περιορίστηκε σε 3 εύστοχες βολές. Ο αρχηγός του Ολυμπιακού μάλιστα φάνηκε εντελώς εκτός παιχνιδιού, κάτι που πρόδωσε και ο εκνευρισμός του. Ο βασικός δημιουργός των "ερυθρολεύκων" μοιάζει εγκλωβισμένος: όχι μόνο από την άμυνα του Παναθηναϊκού, αλλά και από την επιθετική τακτική. Άπαξ και ο αντίπαλος συνηθίζει να αλλάζει στα σκριν και ο Ολυμπιακός αποφασίζει να χτυπάει τα mismatch δίνοντας τη μπάλα μες στο καλάθι, περιορίζονται πολύ οι φάσεις που μπορεί να πάρει ο ίδιος για να εκτελέσει, ή να δώσει ασίστ.

Κάπως έτσι έμεινε εντελώς εκτός παιχνιδιού επιχειρώντας μόνο δύο σουτ. Βέβαια, έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι ο Γιάννης Σφαιρόπουλος τράβηξε τόσο τον 35χρονο γκαρντ, όσο και τον Πρίντεζη νωρίς στον πάγκο, βλέποντας το ματς να ξεφεύγει. Ήθελε με αυτόν τον τρόπο να τους δώσει μερικές στιγμές ξεκούρασης ενόψει του 5ου τελικού.

Για τον Σπανούλη μπορεί να μην είναι το πρώτο παιχνίδι που μένει χωρίς καλάθι εντός παιδιάς (για την ακρίβεια είναι το τρίτο φέτος και το πέμπτο συνολικά), ωστόσο, είναι αυτό με τα λιγότερα σουτ (0/2).

Χρονιά	Διοργάνωση	Σκορ	Πόντοι	Εντός Παιδιάς
2016-17	Τελικοί Playoffs (4)	71 -58	3	0/2
2016-17	Κανονική περίοδος	72 -59	0	0/4
2010-11	Κανονική περίοδος	87-83	2	0/6
2016-17	Κανονική περίοδος	88-63	2	0/7
2013-14	Τελικοί Playoffs (4)	65-67	1	0/10

Το χειρότερο του παιχνίδι από άποψη πόντων και σουτ εντός παιδιάς ήταν ο 4ος τελικός του 2013-14, όταν ο Παναθηναϊκός έκανε break στο break και εντέλει πήρε το πρωτάθλημα.

Η μονόπλευρη επιθετική βραδιά του Γκριν

Ο Ολυμπιακός επομένως σε αυτό το παιχνίδι έκανε πολλά λάθη, δεν κατάφερε να βάλει στο παιχνίδι τους σουτέρ, δεν είχε πόντους μες στο καλάθι, ενώ παράλληλα στερήθηκε τον προσωπικών φάσεων του Σπανούλη και του Πρίντεζη που είχαν συνολικά 9 πόντους. Τι απέμεινε; Ο Έρικ Γκριν. Ο Αμερικανός γκαρντ, παρότι έδειχνε να πονάει και να μην έχει απαλλαγεί από την τενοντίτιδα που τον ταλαιπωρεί, κατόρθωσε να φορτώσει το αντίπαλο καλάθι με 21 πόντους.

Σκόραρε με άλλα λόγια το 36.2% των πόντων της ομάδας του. Είναι το μεγαλύτερο πόντων επί του συνόλου που σημειώνει παίκτης του Ολυμπιακού από το 2011 και μετά! Ας δούμε αναλυτικά τον πίνακα:

Παίκτης	Χρονιά	Φάση	Π	Σκορ	Ποσοστό επί συνόλου
Έρικ Γκριν	2016-17	Τελικοί (4)	21	58	36.2%
Βασίλης Σπανούλης	2015-16	Τελικοί (4)	25	82	30.4%
Βασίλης Σπανούλης	2012-13	Κανονική Περίοδος	19	64	29.6%
Γιώργος Πρίντεζης	2015-16	Τελικοί (2)	20	68	29.4%
Βασίλης Σπανούλης	2011-12	Τελικοί (5)	24	82	29.2%
Βασίλης Σπανούλης	2011-12	Κανονική Περίοδος	25	87	28.7%
Βασίλης Σπανούλης	2015-16	Τελικοί (3)	22	77	28.5%

Βλέπουμε ότι σε όλα τα υπόλοιπα παιχνίδια πλην αυτού του Γκριν ο Ολυμπιακός νίκησε. Σε αυτές τις περιπτώσεις μαρτυρά την καλή βραδιά του ενός εκ των δύο πρωταγωνιστών του Ολυμπιακού. Από την άλλη το τελευταίο ματς δείχνει τη διαφορά του Γκριν με τους υπόλοιπους που ήταν χαώδης στη συγκεκριμένη αναμέτρηση.