Αυτή η νύχτα μένει

Σε τέτοιου είδους ζυγίσματα ο ειδικός είναι ο Παντελής Διαμαντόπουλος . Δεν αμφιβάλει κανείς, όμως, ότι η νίκη του Ολυμπιακού στο Βελιγράδι ήταν μια από τις σπουδαιότερες της σύγχρονης ιστορίας του και η πιο μεγάλη που πέτυχε φέτος. Γιατί; Για πολλούς λόγους.

Πρώτον γιατί εξασφάλισε και μαθηματικά το πλεονέκτημα έδρας , το οποίο κινδύνευε να χάσει μες από τα χέρια του μετά το κάζο από την Γαλατάσαραϊ.

Δεύτερον γιατί πέρασε από μια πολύ δύσκολη έδρα, όπου έχουν χάσει οι έτεροι κάτοικοι της 4άδας, η ΤΣΣΚΑ, η Ρεάλ και η Φενέρμπαχτσε.

Τρίτον γιατί νίκησε έναν φορμαρισμένο αντίπαλο που είχε παράλληλα υψηλές βλέψεις ακόμη και για το πλεονέκτημα έδρας.

Τέταρτον γιατί είδε μια διαφορά να εξανεμίζεται, βρέθηκε στο -8 και παρόλα αυτά κατόρθωσε να γυρίσει το ματς και να το κερδίσει στην παράταση παρότι βρέθηκε δύο φορές με την πλάτη στον τοίχο.

Πέμπτον γιατί κατόρθωσε να κερδίσει εκτός έδρας με 28% στα τρίποντα, 13 λάθη για 14 ασίστ και 66 πόντους ενεργητικό.

Έκτον γιατί τα έκανε όλα αυτά σε ένα "στραβό" ματς από όλες τις απόψεις. Με τον Σπανούλη να μένει στο μηδέν. Με τον Σπανούλη να κάνει 4 λάθη για 2 ασίστ. Με τον Σπανούλη να βλέπει από τον πάγκο την τελευταία επίθεση της παράτασης.

Αν κάποιος έπαιρνε ως υπόθεση ότι ο Σπανούλης θα έκανε αρνητικό ρεκόρ, ότι ο Λοτζέσκι θα έβλεπε το ματς με πολιτικά από τον πάγκο, ότι ο Γκριν θα είχε 3/11 σουτ και ο Μάντζαρης 1/7 τρίποντα θα πόνταρε ότι ο Ολυμπιακός θα έφευγε ηττημένος από το Βελιγράδι. Πιθανότατα έχοντας χάσει και τη διαφορά των 8 πόντων.

Κι όμως. Οι Πειραιώτες όχι μόνο εξασφάλισαν τη διαφορά στην κανονική περίοδο, αλλά πήραν και τη νίκη που τους χάρισε μαθηματικά το πλεονέκτημα έδρας. Και το έκαναν μέσω του ομαδικού τους παιχνιδιού και της εξαιρετικής τους άμυνας. Δέχτηκαν 9 και 8 πόντους στα δύο πρώτα δεκάλεπτα, επέτρεψαν στους γηπεδούχους να μοιράσουν μόνο 7 ασίστ και έβγαλαν όλες τις κρίσιμες άμυνες στο φινάλε.

Επί της ουσίας "στραγγάλισαν" τον Ερυθρό Αστέρα. Πάτησαν στην απουσία του Στέφαν Γιόβιτς, του βασικού πλέι-μέικερ και δημιουργού του αντιπάλου, έβγαλαν από την εξίσωση τον Κούζμιτς (8 πόντοι με 4/10 σουτ) και επί της ουσίας απειλήθηκαν μόνο από την ενέργεια του Μίτροβιτς και τις εμπνεύσεις του Τσαρλς Τζένκινς (13 πόντοι, αλλά μόλις 1 ασίστ). Ακόμη και ο Γκούντουριτς που πήγε να κάνει τη ζημιά στο δεύτερο ημίχρονο, ήταν συνολικά πολύ άστοχος (4/14 σουτ, 3 λάθη) και είχε κατά κανόνα κακές επιλογές για διαβάσματα.

Το ρεκόρ του Σπανούλη που έσπασε

Ο Σπανούλης έμεινε στο μηδέν. Για πρώτη φορά στην καριέρα του έμεινε χωρίς πόντο σε ευρωπαϊκό παιχνίδι. Συνέβη κι αυτό μετά από 243 παιχνίδια. Μπήκε τέλος έτσι στο ρεκόρ που κατείχε, του παίκτη με τα περισσότερα συνεχόμενα παιχνίδια με τουλάχιστον έναν πόντο (242).

Ο Σπανούλης δεν ξεκίνησε στη βασική πεντάδα. Για πρώτη φορά από τον Νοέμβριο του 2011. Είχε 144 συνεχόμενα παιχνίδια ως "starter", που ισοδυναμούσε με το αντίστοιχο ρεκόρ στην ιστορία της διοργάνωσης για τα περισσότερα συνεχόμενα παιχνίδια. Ξεπερνώντας ακόμη και τους παίκτες που έχουν περισσότερες "πεντάδες" από τον ίδιο, όπως είναι ο Διαμαντίδης, ο Ναβάρο και ο Γιανκούνας.

Οι δύο παραπάνω διαπιστώσεις επιβεβαιώνουν ότι ο αρχηγός του Ολυμπιακού ακόμη δεν είναι 100% σωματικά . Εξάλλου ταξίδεψε στο Βελιγράδι με το status του "αμφίβολου". Το διαρκές μπες-βγες συνεχίζεται εδώ και τρεις μήνες, με αποτέλεσμα μια να παίζει και μια να μην παίζει. Έτσι ένας παίκτης που βασίζεται στην προπόνηση και στον ρυθμό, είναι περισσότερες ημέρες ξαπλωμένος στο τραπέζι του φυσιοθεραπευτή παρά στο γήπεδο. Μοιραία δεν μιλάμε για τον ίδιο παίκτη. Και το ουσιαστικό πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι με τρία ματς να απομένουν δεν υπάρχει περιθώριο ξεκούρασης, καθώς τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Τώρα αρχίζουν τα νοκ-άουτ παιχνίδια.

Ο αφανής ήρωας ονομάζεται Μάντζαρης

Με όλα αυτά τα δεδομένα η παρουσία του Βαγγέλη Μάντζαρη ήταν πολύ πιο ουσιαστική από ότι φαίνεται στη στατιστική. Ο 27χρονος γκαρντ έκανε πολλά περισσότερα από τους 5 πόντους, τα 2 ριμπάουντ, τις 5 ασίστ και 2 κλεψίματα που είχε. Για αυτό και έμεινε στο παρκέ για 32 λεπτά και 46 δευτερόλεπτα, πίσω μόνο από τον Κώστα Παπανικολάου. Ο ρόλος του ήταν εξαιρετικά σημαντικός καθώς κράτησε μόνος του το τέμπο και απορρόφησε την πίεση της πιο "επιθετικής" άμυνας της διοργάνωσης, αυτής που κάνει τα περισσότερα κλεψίματα και οδηγεί τον αντίπαλο στα περισσότερα λάθη. Απέναντι στα "ροντβάιλερ" που ονομάζονται Τζένκινς, Λάζιτς, Γκούντουριτς και Ντάγκουμπιτς ο Μάντζαρης έτρεξε σωστά την ομάδα, έβγαλε φάσεις για τους συμπαίκτες του, συνεργάστηκε άψογα με τον Παπανικολάου (στα χέρια του κατέληξαν οι 3 από τις 5 τελικές του πάσες) και έπαιξε εξαιρετική άμυνα.

Ήταν με άλλα λόγια ο αφανής ήρωας. Ο αθόρυβος MVP δίπλα στον μεστό Κώστα Παπανικολάου (17 πόντοι, 9 ριμπάουντ) που έδωσε και κέρδισε πολλές μάχες απέναντι σε μια πολύ physical ομάδα όπως ο Ερυθρός Αστέρας, τον Γιώργο Πρίντεζη (15 πόντοι) και φυσικά τον Δημήτρη Αγραβάνη, που συμπλήρωσε την άκρως ελληνική 4άδα της επιτυχίας. Ο Αγραβάνης ήρθε από τον πάγκο και άλλαξε το παιχνίδι στο τέταρτο δεκάλεπτο. Με το σκορ στο -8 και το momentum υπέρ των Σέρβων, έβαλε τρία τρίποντα, το ένα εκ των οποίων σημειώθηκε με ντρίμπλα, εκτός ρεπερτορίου δηλαδή. Το ρεκόρ καριέρας του αποδείχτηκε ο άσος στο μανίκι του προπονητικού τιμ, που πόνταρε στη μαχητικότητα και στην ενέργεια στο συγκεκριμένο παιχνίδι.

Γιατί άλλαξε η εικόνα του παιχνιδιού

Το σκορ στο ημίχρονο ήταν 17-30. Με τους γηπεδούχους να έχουν 0/5 τρίποντα και 11 λάθη. Ήταν αναμενόμενο επομένως η εικόνα τους να αλλάξει. Όταν σταμάτησαν να δίνουν τη μπάλα στον αντίπαλο (έκαναν μόλις 4 στα επόμενα 25 λεπτά) και βελτίωσαν τα ποσοστά τους, μπήκαν ξανά στο παιχνίδι και μάλιστα σχετικά γρήγορα. Είναι ενδεικτικό ότι στο δεύτερο μέρος είχαν 7/13 σουτ, ευστοχώντας σε αμαρκάριστα, αλλά και σε δύσκολες προσπάθειες όπως αυτές του Γκούντουριτς.

Ο Ολυμπιακός από την άλλη ξεκίνησε με 4/13, αλλά είχε μόλις 2/14 στο δεύτερο ημίχρονο από οποιονδήποτε παίκτη δεν ονομαζόταν Δημήτρης Αγραβάνης (3/4). Και αυτή η παράμετρος έπαιξε ρόλο στην ανατροπή του σκηνικού, όπως συνέβη και με την απόφαση του Ράντονγιτς να χαμηλώσει το σχήμα. Αρχικά έβαλε τον Σιμόνοβιτς στο "4" και στη συνέχεια επέλεξε τον Μίλικο Μπιέλιτσα για το "5", αποσυντονίζοντας τον Ολυμπιακό, που με τη σειρά του αντέδρασε αρχικά με τον Μπιρτς στο "5" και στη συνέχεια με τον Πρίντεζη στην συγκεκριμένη θέση.

Ο διεθνής φόργουορντ αποτέλεσε εξάλλου το σημείο αναφοράς στην επίθεση του Ολυμπιακού στα τελευταία λεπτά, καλύπτοντας την περιφερειακή έλλειψη δημιουργίας. Όσο είχε δυνάμεις έπαιζε με πλάτη στο καλάθι, κερδίζοντας φάουλ, εκτελώντας και δημιουργώντας. Το μοναδικό του αποκούμπι σε εκείνο το διάστημα ήταν ο άκρως αποφασιστικός Κώστας Παπανικολάου, που όταν αποφάσιζε να βάλει τη μπάλα στο παρκέ έβγαινε κερδισμένος, όπως έκανε με τις 2/2 βολές και το γκολ-φάουλ όταν έπιασε τον Μίτροβιτς στον ύπνο.

Η διαχείριση των ειδικών καταστάσεων

Στη χθεσινή εκπομπή 103-101 υπήρξαν μηνύματα ακροατών που θεωρούσαν λανθασμένη την επιλογή για την τελευταία επίθεση της κανονικής περιόδου. Χωρίς, όμως, να έχουν αναλύσει όλα τα δεδομένα. Όπως το γεγονός ότι ο Ολυμπιακός μπήκε στην τελευταία του κατοχή από ριμπάουντ και όχι από νεκρή μπάλα, που θα έδινε το δικαίωμα στον πάγκο να επέμβει με αλλαγές και οργανωμένη επίθεση. Αυτός που πήρε πάνω του την προσπάθεια ήταν ο Βαγγέλης Μάντζαρης με το σκορ στο "Χ". Όπως είχε γίνει και στη Βαρκελώνη σε μια αντίστοιχη κατάσταση: ξανά στο "Χ", ξανά με τον Σπανούλη εκτός.

Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ομάδες προτιμούν να εκτελούν από έξω προς τα μέσα. Αποφεύγουν να βάλουν τη μπάλα στο post, όπου υπάρχουν περισσότερα χέρια, περισσότερα σώματα, παίκτες με χαμηλότερο ποσοστό στις βολές και άμυνες που μπορούν να κάνουν περισσότερα φάουλ από ότι φαίνονται σε μια καθαρή φάση pick-n-roll ή απομόνωσης. Με άλλα λόγια στο post οι πιθανότητες για λάθος είναι περισσότερες, όπως και οι πιθανότητες η άμυνα να φέρει βοήθειες και να παίξει πιο σκληρά χωρίς να γίνει αντιληπτή. Οπότε να θεωρήσουμε λογικό την επίθεση ενός περιφερειακού παίκτη στο φινάλε.

Το σχήμα του Ολυμπιακού εκείνη τη στιγμή ήταν: Μάντζαρης, Παπανικολάου, Παπαπέτρου, Πρίντεζης και Αγραβάνης. Ένα αμυντικό σχήμα που μπήκε για την τελευταία άμυνα, πετυχαίνοντας το στόχο του. Ο μοναδικός χειριστής ήταν ο Μάντζαρης, ο οποίος αποφάσισε να πάει στο καλύτερο του χαρακτηριστικό που είναι το σουτ. Επέλεξε πολύ σωστά επομένως, καθώς είναι πιο αποτελεσματικός σουτέρ, από ότι είναι όταν βάζει τη μπάλα στο παρκέ και προσπαθεί να τρυπήσει την άμυνα.

Αντίστοιχα στην παράταση τα δεδομένα ήταν διαφορετικά. Ο Ολυμπιακός είχε επίθεση μετά από time-out και ο κόουτς Σφαιρόπουλος επέλεξε ένα σχήμα με τον Γκριν, τον Μάντζαρη, τον Ουότερς, τον Παπανικολάου και τον Πρίντεζη. Τρεις χειριστές αντί για έναν. Πέντε παίκτες που σουτάρουν καλά τη μπάλα. Αυτός που ανέλαβε την τελευταία φάση ήταν ο Γκριν, ο καλύτερος ένας-ένας παίκτης της ομάδας, ο οποίος πήγε στο αγαπημένο του αριστερό drive, πήρε πάνω του τον αμυντικό του Πρίντεζη ο οποίος με τη σειρά του εκτέλεσε το "πεταχτάρι", ένα δύσκολο σουτ, το οποίο όμως εκείνος έχει κάνει να φαίνεται τόσο εύκολο.