Deep Red
Ο Ολυμπιακός έχει το μεγαλύτερο βάθος στην EuroLeague. Έχει τα περισσότερα πιόνια και δεν χρειάζεται ούτε τον "βασιλιά" του. Ο Στέφανος Τριαντάφυλλος αναλύει με τη βοήθεια των GIFS πώς οι "ερυθρόλευκοι" κάλυψαν το κενό του Σπανούλη. SPOILER: Μέχρι και ο Πρίντεζης έπαιξε pick-n-roll.
Ο Ολυμπιακός απέδειξε ακόμη μια φορά πως είναι η ομάδα με το μεγαλύτερο βάθος στην διοργάνωση. Και το απέδειξε σε μια από τις πιο δύσκολες ευρωπαϊκές έδρες , έχοντας να αντιμετωπίσει μια από τις μεγαλύτερες δυνατές απουσίες του, αυτή του Βασίλη Σπανούλη, που μεγαλώνει ακόμη περισσότερο αν λάβουμε υπόψη ότι ο δεύτερος δημιουργός του (Ντάνιελ Χάκετ) είναι εκτός μάχης για το υπόλοιπο της χρονιάς. Η δύναμη, ωστόσο, των "ερυθρολεύκων" είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια έχουν χτίσει δομές και ιεραρχία, με αποτέλεσμα να λειτουργούν σαν μια καλοκουρδισμένη μηχανή που μπορεί να αποδίδει στο μάξιμουμ όποιο κομμάτι κι αν λείπει.
Κι εδώ προκύπτει η διαπίστωση περί βάθους στο ρόστερ. Ο τρόπος παιχνιδιού του Ολυμπιακού είναι συγκεκριμένος και διαμορφωμένος μέσα από προπονήσεις και παιχνίδια ετών, με αποτέλεσμα όλοι οι παίκτες να μπορούν να βγουν μπροστά και να κάνουν τη διαφορά. Στο ρόλο τους. Το βάθος των Πειραιωτών δεν σημαίνει ότι ξαφνικά ο 11ος παίκτης θα έχει το επιθετικό ταλέντο για να σκοράρει 20 πόντους από τον πάγκο. Μπορεί όμως να είναι ο Μιλουτίνοφ που θα σταματήσει τον Τόμιτς. Ο Ουότερς που θα τρέξει την ομάδα υποδειγματικά. Ή ο Παπανικολάου που θα βάλει δύο μεγάλα σουτ, όταν η ομάδα τα χρειάζεται, παίζοντας παράλληλα καταλυτική άμυνα στον δαιμόνιο -και δύο κεφάλια κοντύτερο- Ταϊρίς Ράις.
Συχνά συγκρίνουμε το μπάσκετ με το σκάκι. Επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω επομένως σκακιστικό παραλληλισμό για δεύτερη συνεχόμενη βδομάδα. Ο Ολυμπιακός, αν τον βάζαμε στο ασπρόμαυρο ταμπλό με τα 64 νταμάκια, θα ήταν η ομάδα με τα περισσότερα πιόνια. Όχι με τους περισσότερους βασιλιάδες, πύργους, ή αξιωματικούς. Έχει τους περισσότερους στρατιώτες. Αυτούς που κινούνται ένα βήμα τη φορά, αλλά κάνουν εντέλει όλη τη διαφορά, γιατί θυσιάζονται, γιατί παίζουν για το σύνολο, γιατί βασίζουν τη δική τους διάκριση μέσω αυτής του συνόλου. Όπως ο σκακιστής ζητάει από τα πιόνια του να κινηθούν ένα νταμάκι τη φορά, έτσι και ο προπονητής του Ολυμπιακού, τους ζητά να κάνουν ένα βήμα μπροστά, να ανταποκριθούν σε μια ευθύνη περισσότερη. Και έτσι οι "ερυθρόλευκοι" χωρίς τον βασιλιά Σπανούλη, βασίστηκαν στα άλλα πιόνια. Ο Πρίντεζης είχε το ρόλο της βασίλισσας, ο Γκριρ και ο Λοτζέσκι έγιναν οι αξιωματικοί, ο Μιλουτίνοφ έγινε ο πρώτος πύργος και οι Μάντζαρης-Ουότερς-Παπανικολάου, έπαιξαν τόσο καταλυτικό ρόλο όσο και οι υπόλοιποι. Το κόκκινο βάθος θα νικούσε και τον Deep Blue, τον περίφημο υπολογιστή που τα έβαζε στα ίσα με τον κορυφαίο σκακιστή Γκάρι Κασπάροφ.
Και για να επαναλάβω μια αγαπημένη φράση: "Από στρατηγούς χορτάσαμε. Στρατιώτες θέλουμε".
Οπότε ας ξεκινήσουμε από τους στρατιώτες του Ολυμπιακού:
Η άμυνα του Μιλουτίνοφ
Ο αμυντικός στόχος του Ολυμπιακού ήταν απλός: stop στον Ράις, stop στον Τόμιτς. Ο Κροάτης σέντερ που ήταν αρκετά ανεβασμένος στα τελευταία εντός έδρας παιχνίδια της Μπαρτσελόνα, γίνεται συχνά σημείο αναφοράς στην επίθεση της ομάδας του Γιώργου Μπαρτζώκα. Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος αποφάσισε να τον "ματσάρει" στο μεγαλύτερο μέρος του ματς με τον δικό του "7-footer", τον Νίκολα Μιλουτίνοφ. Ο Σέρβος σέντερ τα πήγε περίφημα απέναντι στον Τόμιτς, κερδίζοντας πολλές προσωπικές μάχες. Ο Τόμιτς είχε μεν 12 πόντους, αλλά σούταρε με 5/12 δίποντα, σκοράροντας κατά κύριο λόγο απέναντι στον Γιανγκ και στον Μπιρτς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Μιλουτίνοφ όχι μόνο ξεκίνησε το παιχνίδι, αλλά το τελείωσε κιόλας. Ο τρίτος σέντερ έγινε δηλαδή πρώτος, με το rotation της θέσης "5" να αλλάζει εντελώς. Ο Μπιρτς πήγε τρίτος και ο Γιανγκ δεύτερη επιλογή, τόσο στο πρώτο ημίχρονο, όσο και στο δεύτερο. Για του λόγου το αληθές ο Μιλουτίνοφ έπαιξε περισσότερο από τους άλλους σέντερ: έμεινε στο παρκέ 19 λεπτά, ο έναντι των 11 του Γιανγκ και των 9 του Μπιρτς, που έπαιξε τον λιγότερο χρόνο φέτος μετά το ματς με τον Ερυθρό Αστέρα.
Ο ρόλος του Παπανικολάου
Συνήθως το αλάθητο κριτήριο για την συνεισφορά κάποιου παίκτη είναι ο χρόνος συμμετοχής του, που μετράει δηλαδή την εμπιστοσύνη που του δείχνει ο προπονητής του. Και στην περίπτωση του Κώστα Παπανικολάου δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι έπαιξε 28 λεπτά, λιγότερα μόνο από τον Ματ Λοτζέσκι. Ο διεθνής φόργουορντ έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην άμυνα, αναλαμβάνοντας κατά κύριο λόγο τον Ταϊρίς Ράις. Ο κόουτς Σφαιρόπουλος συχνά αναθέτει το μαρκάρισμα των αντιπάλων πλέι-μέικερ στον ψηλότερο Παπανικολάου, ο οποίος τους σκεπάζει στην άμυνα δύο εναντίον δύο, ενώ παράλληλα μπορεί να σπρώξει με άνεση τον ψηλό, όταν η τακτική επιτάσσει αλλαγές. Το αποτέλεσμα; Ο Αμερικανός γκαρντ να τελειώσει το ματς με 15 πόντους, αλλά 5/16 σουτ.
Εκτός αυτού ο Παπανικολάου ευστόχησε σε δύο συνεχόμενα τρίποντα στην έναρξη της τρίτης περιόδου, όταν ο Ολυμπιακός έδειχνε να αντιμετωπίζει επιθετικό πρόβλημα, έχοντας μείνει στους 29 πόντους μετά από 20 λεπτά αγώνα. Συνολικά είχε 8 πόντους, 8 αμυντικά ριμπάουντ (team-high), 3 κλεψίματα και 1 κόψιμο.
Η συμβολή του Μάντζαρη
Ο Μάντζαρης είχε αναλάβει τον ρόλο του εξολοθρευτή στην περιφέρεια. Στην αρχή κατάφερε να βγάλει εκτός ματς τον Χουάν Κάρλος Ναβάρο (3 πόντοι με 1/5 σουτ), ενώ ανά τακτά διαστήματα πίεζε τον Ράις, συχνά σε όλο το γήπεδο, προσπαθώντας αφενός να τον κουράσει και αφενός να τον αποκόψει από το παιχνίδι της ομάδας. Γενικότερα η πιεστική άμυνα του Ολυμπιακού σε όλο το γήπεδο, λειτούργησε ευεργετικά, καθώς έτρωγε χρόνο από την Μπαρτσελόνα, μια ομάδα που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το 24άρι, να έχει κίνηση στο μισό γήπεδο και να χτυπήσει στο τέλος.
Παράλληλα ο διεθνής γκαρντ ευστόχησε στο κρίσιμο τρίποντο που μείωσε από τους 6 στους 3 πόντους, ενώ ευστόχησε και στις δύο βολές στο τέλος, όταν η Μπαρτσελόνα αποφάσισε να κάνει φάουλ για να έχει στα χέρια της την τελευταία επίθεση. Είχε 6 πόντους, αλλά 2 ασίστ και κανένα λάθος παίζοντας 27 λεπτά.
Ο καινούργιος "παλιός" Ουότερς
Για δεύτερο συνεχόμενο παιχνίδι ο Ντόμινικ Ουότερς παίζει λες και βρίσκεται για χρόνια στον Ολυμπιακό. Ήρθε από τον πάγκο και σε 12 λεπτά πέτυχε 8 πόντους (3/4 δίποντα, 2/2 βολές), ενώ είχε ακόμη 2 ασίστ. Πήρε pick-n-roll, εκτέλεσε με ντρίμπλα -που είναι και το δυνατό του σημείο- και έτρεξε με ηρεμία και μαεστρία την επίθεση του Ολυμπιακού. Αμυντικά ήταν αρκετά καλός ειδικά όταν έπαιξε πάνω στη μπάλα, χάνοντας μόνο μερικές φάσεις όταν κλήθηκε να βάλει το σώμα του πιο κοντά στο καλάθι (αυτό είναι και το μειονέκτημα του).
Συνεχίζοντας την αρχική διαπίστωση ο Ουότερς από το ιταλικό πρωτάθλημα, τον Άρη και τον Κολοσσό, αποδεικνύει του λόγου το αληθές: ότι ο Ολυμπιακός είναι έτσι τοποθετημένος στην σκακιέρα που θέλει πιόνια. Δεν θέλει αξιωματικούς. Θέλει παίκτες που να κάνουν συγκεκριμένα πράγματα στο παρκέ. Ακριβώς επειδή αν κάτι τον διακρίνει, αυτοί είναι οι δομημένοι ρόλοι μπροστά και πίσω.
Από τον Σπανούλη στον Πρίντεζη
Ήταν αναμενόμενο ότι στο μπροστά μέρος του γηπέδου δύο παίκτες θα αναλάβουν τον δημιουργικό ρόλο του Σπανούλη. Ο ένας είναι ο Ματ Λοτζέσκι και ο άλλος είναι ο Γιώργος Πρίντεζης. Ο πρώτος με pick-n-roll και ο δεύτερος παίζοντας με τον αγαπημένο του τρόπο, δηλαδή με πλάτη στο καλάθι. Δεν ήταν, όμως, μόνο αυτοί. Ο Ολυμπιακός θέλοντας να ελέγξει τον ρυθμό κατέφευγε διαρκώς σε post-up επιθέσεις. Έβαζε δηλαδή τη μπάλα σε παίκτες που είχαν πλεονέκτημα: στον Πρίντεζη έναντι του soft Ντάστιν Ντόλμαν, στον Λοτζέσκι απέναντι στον Χουάν Κάρλος Ναβάρο, ενώ μια φορά πόσταρε και ο Μάντζαρης τον Ράις σε συνθήκες early post. Το αποτέλεσμα;
Ο Ολυμπιακός πήρε 17 πόντους από το παιχνίδι με πλάτη στο καλάθι. Σκόραρε δηλαδή το 25% των πόντων του από συνθήκες post-up. Ο Λοτζέσκι έδωσε 5 γρήγορους τέτοιους πόντους (τρίποντο Πρίντεζη, καλάθι Μιλουτίνοφ), ενώ ο Πρίντεζης ανέλαβε δράση στο δεύτερο ημίχρονο.
Ο διεθνής φόργουορντ αποδείχτηκε το αποκούμπι του Ολυμπιακού στο κρίσιμο τελευταίο 5λεπτο. Με δύο βολές και μια ασίστ στον Μιλουτίνοφ έδωσε προβάδισμα στον Ολυμπιακό στο πιο κρίσιμο σημείο του αγώνα.
Η Μπαρτσελόνα δεν κατάφερε να σταματήσει αυτή τη φάση. Και δεν είναι μόνο ότι δέχτηκε πόντους από τον ίδιο τον Πρίντεζη, είναι ότι δέχτηκε και από τις πάσες του καθώς οι περιστροφές της δεν δούλεψαν με τον ιδανικό τρόπο.
Υπάρχει pick-n-roll και χωρίς τον Σπανούλη
Η απουσία του Σπανούλη, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως καλύφθηκε συλλογικά. Ο Ολυμπιακός παίζει εντελώς διαφορετικά όταν ο αρχηγός του βρίσκεται εκτός παρκέ. Έχει άλλα "συν" και άλλα "πλην". Στο συγκεκριμένο παιχνίδι είτε με τους πόντους στο post-up, είτε με τους πόντους στον αιφνιδιασμό (7 πολύτιμοι πόντοι στο τρίτο δεκάλεπτο - που ήταν και το πιο παραγωγικό για τον Ολυμπιακό με 27), είτε με συλλογική δουλειά στα pick-n-roll, ο Ολυμπιακός βρήκε τις λύσεις. Τελειώνοντας μάλιστα το παιχνίδι με 27 πόντους από αυτή τη συνεργασία. Απλά αντί να γίνουν όλοι (ή οι περισσότεροι) από τα χέρια του 34χρονου γκαρντ, ήρθαν από περισσότερα χέρια.
Μέχρι και ο Πρίντεζης μιμήθηκε τον Σπανούλη!
Αυτός που πήρε περισσότερες τέτοιες φάσεις ήταν ο Λοτζέσκι. Ειδικά στο δεύτερο ημίχρονο. Από τα χέρια του σημειώθηκαν, ή δημιουργήθηκαν 10 συνολικά πόντοι, μεταξύ των οποίων το κρίσιμο τρίποντο του Μάντζαρη.
Άλλους 7 πρόσφερε ο Ουότερς και άλλους έξι ο Λοτζέσκι, ενώ στο πρώτο μέρος δύο πόντους σημείωσε από την άτυπη pick-n-roll συνεργασία του "4" με τον "5" ο Πρίντεζης και άλλους δύο ο Παπανικολάου.
Τι του δίνει αυτή η νίκη
Ο Ολυμπιακός συνεχίζει χέρι-χέρι με τη Ρεάλ στη 2η θέση της κατάταξης. Πήρε 5η εκτός έδρας νίκη (2ος πίσω από την ΤΣΣΚΑ) και παρουσιάζεται ως το μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του πλεονεκτήματος. Και θα το "μεγάλο" θα γίνει "απόλυτο" αν καταφέρει να κάνει το 2-0 απέναντι στον διεκδικητή του πλεονεκτήματος, την Μπασκόνια. Αυτό που έχει ουσία είναι ότι έχει σταθερότητα, τόσο εντός, όσο και εκτός έδρας. Οι καλές του στιγμές είναι ο κανόνας και οι κακές οι εξαίρεση, κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό σ' αυτή την Euroleague.