Ο Ολυμπιακός ηττήθηκε με 60-64 στην Κωνσταντινούπολη σε ένα παιχνίδι που μοιάζει με ποτήρι, που μπορεί κάποιος να το δει ως μισογεμάτο, αλλά μπορεί να το δει και ως μισοάδειο. Κι αυτό γιατί οι Πειραιώτες παίζοντας επί της ουσίας μόνο το τέταρτο δεκάλεπτο έδειξαν ότι μπορούν να διεκδικήσουν τη νίκη, παίρνοντας θάρρος για το τι μπορούν να καταφέρουν αν έχουν μεγαλύτερη διάρκεια στο 4ο παιχνίδι. Από την άλλη, όμως, το "μισοάδειο" ποτήρι έχει να κάνει με την διαπίστωση ότι οι "ερυθρόλευκοι" απέτυχαν να κερδίσουν έναν αντίπαλο που έπαιξε άσχημα, σούταρε 11% και υπερείχε μόνο σε μια στατιστική κατηγορία. Συνολικά αυτή ήταν η χειρότερη φετινή Εφές, ή έστω η δεύτερη χειρότερη μετά το ματς της κανονικής περιόδου στο ΣΕΦ: season low σε πόντους (64), 2η χειρότερη επίδοση σε ranking (64), χειρότερο ποσοστό τριών πόντων (11%), λιγότερα τρίποντα (2), 3η χειρότερη συγκομιδή ασίστ (12).

Κι όμως. Σ' αυτό το παιχνίδι οι Πειραιώτες είχαν καλύτερα ποσοστά, επιβλήθηκαν στη μάχη των ριμπάουντ (43-35), είχαν περισσότερες ασίστ (16-12) και καλύτερο ranking (67-64). Η στατιστική που τους πλήγωσε επί της ουσίας ήταν τα λάθη. Η Εφές έκανε 5 και ο Ολυμπιακός υπέπεσε σε 18, εκ των οποίων τα 8 ήρθαν από τα χέρια του βασικού του δημιουργού, του Βασίλη Σπανούλη. Για 37' οι Τούρκοι - όπως και στο 2ο παιχνίδι - έπαιξαν υποδειγματική άμυνα στον αρχηγό του Ολυμπιακού. Τεράστια διαφορά αν υπολογίσουμε ότι τελικά σε ένα άστοχο παιχνίδι, η Εφές έκανε αρκετές επιθέσεις παραπάνω.

Αναλύοντας ενδελεχώς το παιχνίδι θα πρέπει να το χωρίσουμε σε τρία μέρη. Στο πρώτο δεκάλεπτο, στα δύο επόμενα και στο τελευταίο. Στο πρώτο δεκάλεπτο ο Ολυμπιακός κατόρθωσε χωρίς να είναι η ομάδα που παίζει καλύτερα να προηγηθεί με 17-14. Καθοριστικό το γεγονός ότι ο Τζέισον Γκρέιτζερ χρεώθηκε με δύο φάουλ, αφήνοντας τον Τόμας Ερτέλ στο πόστο του κουμανταδόρου. Όποτε συμβαίνει αυτό δημιουργεί ένα πρόβλημα στην Εφές, διότι παρά το ταλέντο και την ποιότητα του, ακόμη και σε ένα ματς που είναι φαινομενικά καλός (13 πόντοι, 6 ασίστ), δεν μπορεί να "τρέξει" σωστά τη συγκεκριμένη ομάδα. Σ' αυτή την περίοδο όλες οι καλές στιγμές του Ολυμπιακού ήρθαν από συνθήκες post-up. Είτε στον αιφνιδιασμό, είτε σε οργανωμένες επιθέσεις. Και κάπως έτσι κατάφερε η ομάδα του Γιάννη Σφαιρόπουλου να αφήσει το στίγμα της στο παιχνίδι, ρίχνοντας κατά πολύ το τέμπο.

Αν η Εφές ήταν η ομάδα που ήθελε να ρίξει τις στροφές στο 2ο ματς (έχοντας πάθει και έχοντας μάθει από το Game 1), τώρα οι όροι είχαν αντιστραφεί. Ο Ολυμπιακός ήταν αυτός που ήθελε να παγώσει τον ρυθμό και οι Τούρκοι αυτοί που επιθυμούσαν να τον ανοίξουν. Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Ακόμη και με 18 λάθη ο Ολυμπιακός δέχτηκε μόλις 5 πόντους στο ανοιχτό γήπεδο (από λάθος). Μικρό νούμερο για τα δεδομένα της Εφές. Το δεύτερο που κατάφερε να σταματήσει είναι η δημιουργία του Ντάνστον και του Μπράουν. Οι δύο Αμερικάνοι είχαν 8 ασίστ στο τελευταίο παιχνίδι. Ο πρώτος μοίρασε πάσες μετά το δικό του roll και ο δεύτερος από το low-post (μετά από αλλαγή). Τίποτα από αυτά δεν έγινε στο δεύτερο ματς. Συνολικά οι δύο παίκτες είχαν μόνο μια τελική πάσα.

Η καθίζηση του 2ου και του 3ου δεκαλέπτου

Τα "χαμένα" δεκάλεπτα για το Ολυμπιακό ήταν το 2ο και το 3ο, διάστημα στο οποίο σκόραρε 20 πόντους συνολικά (10 και 10). Ειδικά στην έναρξη του ημιχρόνου οι Πειραιώτες παρουσιάστηκαν αγνώριστοι. Έκαναν 4 λάθη σε 7 επιθέσεις, ξεκινώντας με τρία διαδοχικά, ένα από κάθε περιφερειακό που βρισκόταν εκείνη την ώρα στο παρκέ. Σε εκείνο το διάστημα η Εφές κατάφερε να χτίσει μια διψήφια διαφορά που έφτασε και στους 17 πόντους, την ώρα που ο Ολυμπιακός έμοιαζε πελαγωμένος. Έχει αναφερθεί πολλές φορές ότι το μπάσκετ είναι ένα άθλημα ρυθμού. Η άμυνα, η επίθεση και το transition είναι άμεσα συνδεδεμένα. Αυτό φάνηκε και στο παιχνίδι: η κακή επίθεση του Ολυμπιακού, του δημιούργησε ανισορροπία στην άμυνα.

Τα κουκιά, βέβαια, είναι πολλές φορές μετρημένα. Ο Ολυμπιακός σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς βασίζει την καλή του επιθετική λειτουργία στο pick-n-roll του Σπανούλη, στο post-up του Πρίντεζη, στους πόντους που προσφέρουν από τον πάγκο οι περιφερειακοί που σουτάρουν (Γκριν-Ουότερς-Λοτζέσκι) είτε off the dribble, είτε χτυπώντας στην αδύνατη πλευρά και οι hustle points, δηλαδή πόντοι από επιθετικά ριμπάουντ και αιφνιδιασμό. Οι ψηλοί, αλλά και κατά κύριο λόγοι οι Παπανικολάου, Παπαπέτρου, Μάντζαρης αντλούν τους δικούς τους πόντους από τη δημιουργία του Σπανούλη, ή την ανισορροπία που δημιουργεί μες στο καλάθι ο Πρίντεζης.

Για τρία δεκάλεπτα ο Ολυμπιακός δεν είχε ούτε το pick-n-roll του Σπανούλη, ούτε το post-up του Πρίντεζη (8 πόντοι με 2/8 σουτ συνολικά), ούτε σκορ από τους περιφερειακούς, με εξαίρεση τον Γκριν. Ο Αμερικανός σουτέρ παρά τα δύο γρήγορα φάουλ που χρεώθηκε πέτυχε 6 πόντους στη 2η περίοδο, αλλά δεν ήταν τόσο σημαντικός παράγοντας στο παιχνίδι, όσο έχει υπάρξει σε άλλα ματς.

Και αν συγκεντρώσουμε όλα αυτά τα δεδομένα και σημειώσουμε και το πολύ χαμηλό ποσοστό στα δίποντα (37%), τότε καταλαβαίνουμε πως προκύπτει η πολύ κακή επιθετική εικόνα του Ολυμπιακού. Νέα υποσημείωση: οι 60 πόντοι αποτελούν τη δεύτερη χειρότερη φετινή του επίδοση.

Η αφύπνιση στο τέλος

Πριν πάρει την κατάσταση στα χέρια του ο Βασίλης Σπανούλης, ο Ολυμπιακός κατάφερε να γυρίσει το ματς με δύο κινήσεις. Μια στο παρκέ και μια από τον πάγκο. Στο παρκέ ο Κώστας Παπανικολάου έβαλε τη μούρη του στη μούρη του Ντέρικ Μπράουν, προκαλώντας ένα επεισόδιο, από αυτά που ευνοούν κατά κύριο λόγο τις ομάδες που βρίσκονται πίσω στο σκορ και όχι αυτές που προηγούνται. Η δεύτερη - και σημαντικότερη - κίνηση ήρθε από τον Γιάννη Σφαιρόπουλο. Ο προπονητής του Ολυμπιακού επέλεξε το ψηλότερο σχήμα που έχει στη διάθεση του: έριξε στο παρκέ τρεις φόργουορντ (Παπανικολάου, Παπαπέτρου, Πρίντεζη), τον Σπανούλη στο "1" και τον Μιλουτίνοφ στο"5".

Ο στόχος του ήταν να διαθέτει ένα line-uip με μέγεθος, προκειμένου να παίξει αποτελεσματικά το παιχνίδι των αλλαγών. Έχοντας "πάθει" στο 2ο παιχνίδι, γνώριζε πολύ καλά ότι η Εφές θα χτυπήσει τα mismatch μες στη ρακέτα και όχι αυτά που δημιουργούνται μακριά από το καλάθι με τον ψηλό του Ολυμπιακού να μαρκάρει περιφερειακό. Για αυτό και θωράκισε με ύψος τις θέσεις της 5άδας. Το εναλλακτικό αυτό σχήμα έπιασε. Όχι μόνο γιατί πάγωσε το παιχνίδι της Εφές, αλλά και γιατί έπαιξε πιο ορθολογικά στην επίθεση. Είχε προηγηθεί ένα δυναμικό, αλλά άναρχο διάστημα στο οποίο οι παίκτες του Ολυμπιακού έβγαλαν ενέργεια, αλλά δεν κατάφεραν να την τιθασεύσουν στο μπροστά μέρος του γηπέδου, κάνοντας ανορθόδοξες επιθέσεις, όπως αυτές του Αγραβάνη.

Με τον Παπαπέτρου να παίζει καθοριστικό ρόλο και στις δύο άκρες του παρκέ ο Ολυμπιακός μείωσε έβαλε πίεση στην Εφές, που επιχείρησε να βρει πλεονέκτημα απέναντι σε αυτό το σχήμα ποστάροντας τον Χάνεϊκατ. Στη συνέχεια επιχείρησε να χτυπήσει τόσο μέσα, όσο και έξω από το καλάθι. Οι μοναδικές ρωγμές τελικά που κατάφερε να βρει στην αμυντική πανοπλία των "ερυθροιλεύκων" ήταν δύο λάθη του Μιλουτίνοφ, ο οποίος τελικά αντικαταστάθηκε δίνοντας τη θέση του στον Μπιρτς. Με τον Καναδό σέντερ οι Πειραιώτες συνέχισαν να είναι αποτελεσματικοί στα μετόπισθεν και παράλληλα στηρίχτηκαν στο ξύπνημα του Σπανούλη, για να μειώσουν στον πόντο.

Ο αρχηγός του Ολυμπιακού που είχε 7 λάθη ως το 37 και μόλις 8 πόντους, σημείωσε 9 και έδωσε μια ασίστ που κατέληξε σε κάρφωμα και φάουλ του Μπιρτς, μέσα σε 2'.22''. Το όλο παιχνίδι θύμισε πολύ τον αντίστοιχο ημιτελικό του φάιναλ-φορ της Μαδρίτης. Και πάλι το κακό παιχνίδι του Σπανούλη ήταν από τους βασικούς λόγους που η ομάδα του είχε μείνει πίσω στο σκορ, εικόνα που διέγραψε μόνος του με ένα κρεσέντο στο φινάλε.

Ασκήθηκε έντονη κριτική - λανθασμένα- μετά το δεύτερο παιχνίδι για την άμυνα με αλλαγές του Ολυμπιακού. Γιατί λανθασμένα; Αφενός διότι με αυτή την τακτική έχτισε μια διαφορά 7 πόντων σε εκείνο το σημείο και αφετέρου διότι αυτή έχει αποδειχτεί το "δυνατό χαρτί" της ομάδας όλη τη χρονιά. Πέρα από αυτό, όμως, αποδεικνύεται ότι σ' αυτό το επίπεδο δεν έχει σημασία τόσο το "τι", αλλά το "πως". Όλες οι ομάδες ακολουθούν παρόμοιες τακτικές και αυτό που τις διαφοροποιεί είναι η πίστη σ' αυτό που κάνουν, η συγκέντρωση, η ένταση, αλλά και η ικανότητα. Επομένως η αχίλλειος πτέρνα του δεύτερου ματς, ξαφνικά μετατράπηκε σε όπλο.

Σε 32 ματς δεν είχε πετύχει σουτ. Τώρα πέτυχε δύο!

Την Τετάρτη, πάντως, η Εφές στο αντίστοιχο διάστημα κατόρθωσε να σταθεί όρθια βρίσκοντας πόντους όχι από οργανωμένες επιθέσεις, αλλά από "καραμπόλες". Τέτοια μπορεί να χαρακτηριστεί η φάση με το επιθετικό ριμπάουντ του Τάιλερ Χάνεϊκατ, όπως και αυτή με το σουτ του Ντάνστον.

Να σημειωθεί απλά ότι ο Μπράιαν Ντάνστον πριν από αυτό το παιχνίδι, στα 32 που είχαν προηγηθεί, δεν είχε σκοράρει ούτε μια φορά με σουτ έξω από τη ρακέτα. Είχε 0/7 προσπάθειες, εκ των οποίων οι δύο κατέληξαν air-ball. Ε, λοιπόν, σ' αυτό το ματς ο Αμερικανός σέντερ ευστόχησε όχι σε ένα, αλλά σε δύο τέτοια σουτ!

Ακόμη κι έτσι ο Ολυμπιακός διεκδίκησε το παιχνίδι και θα μπορούσε να έχει στείλει το ματς στην παράταση. Ο Σπανούλης υπό την πίεση του φάουλ (η διαφορά ήταν στους 3 πόντους) δοκίμασε ένα σουτ που είχε δύσκολες προϋποθέσεις, αλλά καλή εκτέλεση. Η μπάλα δεν μπήκε και η Εφές τελικά πήρε τη νίκη. Ενδεχομένως η μοίρα του Ολυμπιακού να ήταν διαφορετική αν είχε τη δυνατότητα να κάνει οργανωμένη προσπάθεια σ' αυτή τη φάση. Κάτι τέτοιο όμως δεν γινόταν, διότι λόγω της εξέλιξης του ματς και της μεγάλης διαφοράς ο Γιάννης Σφαιρόπουλος είχε αναγκασθεί να χαραμίσει όλα του τα τάιμ-άουτ στο come-back από τους 17 πόντους.

Που μας αφήνει η εικόνα του τρίτου αγώνα

Η ουσία είναι πως το σκορ έγινε 2-1. Ο Ολυμπιακός έχει βρεθεί μια φορά μόνο σε αντίστοιχη θέση (1-0, 1-1, 2-1) και δεν κατάφερε να γυρίσει τη σειρά. Η χρονιά ήταν το 2010-11 και αντίπαλος ήταν η Σιένα. Τώρα θα κληθεί να κάνει κάτι που δεν έχει καταφέρει στο παρελθόν. Θα ήταν λάθος να σταθεί στο come-back, πέρα από τις ψυχολογικές προεκτάσεις που συνεπάγονται. Διότι κακά τα ψέμματα οι "ερυθρόλευκοι" έδειξαν ότι ένα δικό τους καλό 5λεπτο, αρκεί για να κυριαρχήσουν στο παρκέ. Από την άλλη, όμως, θα πρέπει να περιμένουν μια καλύτερη Εφές στο επόμενο ματς, αλλά και μια ομάδα που θα αντιδράσει όταν θα ρίξουν και πάλι το ψηλό σχήμα με στόχο τις αλλαγές στα pick-n-roll.

Το παρήγορο στην περίπτωση του Ολυμπιακού είναι η παρουσία παικτών που έχουν φάει με το κουτάλι τέτοιες αναμετρήσεις, παικτών που έχουν αποδείξει ότι ξέρουν να αντιδρούν, διαθέτοντας το ταλέντο, την προσωπικότητα και την αυτοπεποίθηση να το κάνουν.