Το πέρας της 4ης αγωνιστικής της Euroleague βρίσκει τις ελληνικές ομάδες να κάνουν σημαντικές νίκες: ο αήττητος Ολυμπιακός πέρασε αλώβητος από το Βελιγράδι (κάνοντας τρίτο διπλό σε τέσσερις αγώνες) και ο Παναθηναϊκός πραγματοποίησε και δεύτερη άκρως πειστική εμφάνιση , προκαλώντας παράλληλα φρενίτιδα στους φιλάθλους του.

Top άμυνα και top επίθεση αντίστοιχα. Ο Ολυμπιακός ανάβει κόκκινο φανάρι στην άμυνα και ο Παναθηναϊκός πατάει γκάζι στο πράσινο...

Ο Ολυμπιακός...

Αν κοιτάξει κανείς την κατάταξη θα διαπιστώσει ότι ο Ολυμπιακός έχει ουσιαστικά πετύχει σε ένα μεγάλο ποσοστό τον στόχο του. Χρειάζεται πλέον να κάνει τα αυτονόητα για να τερματίσει στην πρώτη θέση του ομίλου, έχοντας ήδη 4-0 και έχοντας περάσει από τρεις έδρες (Βαλένθια, Κλαπέιντα, Βελιγράδι). Ουσιαστικά η μοναδική κόντρα που απομένει είναι αυτή με τη Γαλατασάραϊ, μόνο που το πιθανότερο είναι ότι όταν χρειαστεί να παίξει στην Κωνσταντινούπολη στο τέλος της κανονικής περιόδου, θα έχουν όλα κριθεί.

Η ουσία, ωστόσο, της τελευταίας νίκης δεν κρύβεται στην κατάταξη. Έχει να κάνει με την παρουσία του νέου προπονητή στον πάγκο, του Γιάννη Σφαιρόπουλου που έκανε επιτυχημένο ντεμπούτο, έστω κι αν οι δυσκολίες ήταν πολλές: είχε... μισό 3άρι στη σύνθεση του, τον Πρίντεζη για ένα ακόμη ματς εκτός, τον Ερυθρό Αστέρα να παίζει πολύ καλή άμυνα και το ματς να "στραβώνει" στο τελευταίο δεκάλεπτο.

Μέχρι στιγμής έχουμε δει ελάχιστες διαφορές στον Ολυμπιακό κι αυτό είναι λογικό. Οι νέοι προπονητές δεν είχαν την πολυτέλεια του χρόνου να κάνουν τις αλλαγές που ήθελαν, η ομάδα δεν έχει προχωρήσει σε αλλαγή προσώπων, συν του ότι υπάρχει και ένα σαφές πρόβλημα στη χημεία με τους συνεχόμενους τραυματισμούς στη θέση του φόργουορντ.

Ναι μεν ο Μίλαν Τόμιτς προσέγγισε το παιχνίδι διαφορετικά βάζοντας 2-3 plays που είχαν και αυτά κύριο στόχο τον "2" (Σπανούλη) και προσπαθώντας να κάνει το πιο παιχνίδι πιο απλό, πιο ελεύθερο, πιο "προσωπικό", όπως μπορεί να το ορίσει ο καθένας ανάλογα με το κριτήριο του. Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος από την άλλη είχε τρεις καθαρές προπονητικές ημέρες για να δουλέψει πριν το ματς με τον Ερυθρό Αστέρα, οπότε καταλαβαίνει κανείς ότι δύσκολα θα μπορούσε -και να ήθελε- να αλλάξει πολλά πράγματα.

Η βασική, οπότε, διαφορά των προπονητών (επαναλαμβάνοντας βέβαια ότι η φιλοσοφία του Τόμιτς ήταν εντελώς διαφορετική από αυτή του Μπαρτζώκα) σε έναν και μόνο μήνα είναι το rotation, που και αυτό έχει πολλά "αλλά..." να το συνοδεύουν, τα οποία και προκύπτουν από τους τραυματισμούς. Ο Σφιαρόπουλος στο Βελιγράδι πήγε στην πεπατημένη του καλού rotation, ώστε, να είναι η ομάδα φρέσκια στο τέλος. Και αυτό κυρίως τον 32χρονο Σπανούλη, που έπαιξε μεν 31 λεπτά, αλλά είχε τη δυνατότητα να πάρει ανάσες κατά τη διάρκεια του αγώνα.

Είδαμε επίσης τον Ντάνστον να παίζει 29 λεπτά. αν και δεν πρέπει να θεωρηθεί μικρή η συμβολή του Χάντερ. Τα φάουλ του είναι πολύτιμα στον περιορισμό ενός ψηλού σαν τον Μαριάνοβιτς. Η έκπληξη ήρθε στο "4" με τον Αγραβάνη να παίζει 21 λεπτά και να καλύπτει τον Πέτγουεϊ που επίσης μπήκε σε foul trouble. Όσο για την περιφέρεια αυτός που έμεινε πιο πίσω ήταν ο Λαφαγιέτ, με τον Σφαιρόπουλο να δείχνει εμπιστοσύνη στους Σλούκα και Μάντζαρη.

Ο τελευταίος έπαιξε περισσότερο από όλους (32 λεπτά - πρώτος και στο σύστημα index με 16) και αποτέλεσε ουσιαστικά το "3άρι" των Πειραιωτών. Ο Ντάρντεν στο βάπτισμα πυρός έπαιξε 5 λεπτά κι ο Δημήτρης Κατσίβελης ήταν αυτός που ήρθε από την άκρη του πάγκου για να δώσει λύσεις στο πρόβλημα.

Τέλος σε ότι αφορά το παιχνίδι θα πρέπει να τονιστεί ότι η επιθετική εικόνα του Ολυμπιακού έχει μεγάλη λογική, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι η ομάδα δεν έχει χημεία (παίζει χωρίς "3" και χωρίς τον μοναδικό post-up παίκτη της), γεγονός που επέτρεψε στους υψηλόσωμους περιφερειακούς των Σέρβων να πιέσουν καλά τη μπάλα (κλειδί για να γυρίσει το ματς στο 4ο δεκάλεπτο), γνωρίζοντας παράλληλα ότι στην καρδιά της ρακέτας περιμένει ένα σκιάχτρο όπως είναι ο Μαριάνοβιτς.

Η καλύτερη άμυνα της Euroleague

Ο Ολυμπιακός απολαμβάνει αυτή τη στιγμή το ρεκόρ του (4-0), το οποίο χρωστάει εν πολλοίς στην άμυνα. Ο Ολυμπιακός ως τώρα σε πρωτάθλημα και Euroleague έχει δεχτεί μόνο μια φορά πάνω από 68 πόντους: στο ματς με τη Νεπτούνας που δέχτηκε 81 (μετά από παράταση - 76 στην κανονική διάρκεια).

Αντίπαλος	Διοργάνωση	Παθητικό
Απόλλων Πατρών	Ελλάδα	56
Βαλένθια	Euroleague	68
AENK	Ελλάδα	68
Λαμποράλ	Euroleague	57
Κολοσσός	Ελλάδα	65
Νεπτούνας	Euroleague	76 (81)
ΑΕΚ	Ελλάδα	62
Ερ. Αστέρας	Euroleague	57

Οι Πειραιώτες μπορεί να έχουν την τρίτη χειρότερη επίθεση (69.5), αλλά έχουν και την καλύτερη άμυνα με 65.8 πόντους παθητικό. Αν μη τι άλλο ένα εντυπωσιακό νούμερο, το οποίο μπορεί να αναλυθεί περαιτέρω. Οι "ερυθρόλευκοι" υποχρεώνουν τον αντίπαλο τους στο χαμηλότερο ποσοστό στα σουτ εντός πεδιάς (39%) στην διοργάνωση: 42.6% στα δίποντα (1η θέση) και 27% στα τρίποντα (3η θέση).

Παράλληλα έχουν το 2ο καλύτερο ranking αντιπάλου (68.8) πίσω μόνο από την ομάδα που έχει τη 2η καλύτερη άμυνα , την Ζαλγκίρις (66.5).

Ο Ολυμπιακός χτίστηκε εξάλλου έτσι το καλοκαίρι. Διαθέτει ψηλούς με αθλητικά προσόντα (Πέτγουεϊ, Χάντερ, Ντάνστον) που συχνά καλύπτουν τα κενά και τις αδυναμίες των περιφερειακών και προσέθεσε δύο πολύ καλούς αμυντικούς πάνω στη μπάλα (Ντάρντεν, Λαφαγιέτ) στο back-court , που τον έκαναν ακόμη καλύτερο στο συγκεκριμένο τομέα.

Ο Παναθηναϊκός...

Πέτυχε την τρίτη του νίκη στα τέσσερα παιχνίδια και έχει εκτοξεύσει την αυτοπεποίθηση του πριν την έναρξη του δύσκολου προγράμματος (Μπαρτσελόνα εκτός, Τουρόφ εκτός, Μπάγερν εντός, Φενέρ εκτός, Μιλάνο εκτός). Αυτό τουλάχιστον υποδεικνύει η θεωρία, διότι στην πράξη αυτό που μετράει είναι ότι οι "πράσινοι" έκαναν δύο εκπληκτικά παιχνίδια, επιβεβαιώνοντας τις δυνατότητες τους.

Οι "πράσινοι" έχουν κάνει αποφασιστικό βήμα για την πρόκριση (που είναι το ζητούμενο σ' αυτόν τον πολύ δύσκολο όμιλο, τον μοναδικό με μια μόνο αδύναμη ομάδα), κυρίως επειδή έχουν νικήσει το Μιλάνο και τη Φενέρμπαχτσε με μεγάλη διαφορά. Ουσιαστικά το μόνο που θέλουν είναι να κερδίσουν τους Γερμανούς ή να κάνουν ένα διπλό σε Μιλάνο ή Πόλη, για να έχουν βάλει για τα καλά δύο ομάδες από κάτω.

Προτρέχουμε, όμως... Το σημαντικό είναι ότι ο Παναθηναϊκός εντυπωσιάζει με τον τρόπο που αγωνίζεται, προκαλώντας φρενίτιδα στους φιλάθλους του. Ποιος να το πίστευε πέρσι ότι αυτή η ομάδα θαμπώνει με το άκρως επιθετικό της στυλ παιχνιδιού; Ποιος να φανταζόταν ότι οι "πράσινοι" θα έχουν την 3η καλύτερη επίθεση στη διοργάνωση πίσω από τη Ρεάλ και την ΤΣΣΚΑ με 85.0 πόντους;

Η καλή επίθεση προκύπτει από...

Την ισορροπία: Οι "πράσινοι" διαθέτουν αξιοζήλευτη επιθετική ισορροπία σε ότι αφορά τον τρόπο εκδήλωσης των επιθέσεων, τέτοια που μπορεί να συγκριθεί μόνο με αυτή της Μπαρτσελόνα. Οι "πράσινοι" που τα τελευταία δύο χρόνια δημιουργούσαν μόνο με post-up των περιφερειακών και pick-n-roll φάσεις του Διαμαντίδη, τώρα έχουν αλλάξει εντελώς το στυλ τους. Βλέπουμε κατά κύριο λόγο post-up παιχνίδια για τον Μπατίστα, παιχνίδια με off-ball screens για τους περιφερειακούς, φυσικά pick-n-roll για τον Διαμαντίδη , αλλά και ατομικές φάσεις 1on1.

Η ισορροπία αυτή μπορεί να μεταφραστεί κι αλλιώς, όπως τουλάχιστον διαπιστώνεται στα δύο τελευταία εντός έδρας παιχνίδια. Ο Παναθηναϊκός τη μια "σφυρηλατεί" με τον Μπατίστα μες στο καλάθι και την άλλη σκοράρει για τρεις πόντους τιμωρώντας την άμυνα που κλείνει στον Ουρουγουανό. Και το ανάποδο.

Η εύρυθμη επιθετική λειτουργία του Παναθηναϊκού αποδεικνύεται επίσης από το γεγονός ότι η ομάδα του Ιβάνοβιτς έχει καταφέρει να αυξάνει τις ασίστ της κάθε αγωνιστική. Ξεκίνησε με 15 απέναντι στην Τούροβ, είχε 16 στην ήττα από τη Μπάγερν, μοίρασε 25 με τη Φενέρ και είχε άλλες 23 το βράδυ της Παρασκευής.

Τα εκπληκτικά ποσοστά: Έχουμε και λέμε... Ο Παναθηναϊκός έχει το δεύτερο καλύτερο ποσοστό στις βολές (79% - πίσω από τη Μπαρτσελόνα), το τρίτο καλύτερο ποσοστό στα δίποντα (58% - πίσω μόνο από ΤΣΣΚΑ και Καζάν) και το δεύτερο καλύτερο στα τρίποντα (44% - πίσω μόνο από τη Ζαλγκίρις). Παράλληλα είναι κι η δεύτερη ομάδα σε εύστοχα τρίποντα (10.5) πίσω μόνο από τη Σάσαρι.

Το περιφερειακό σουτ δεν δίνει μόνο... χώρους για pick-n-roll και Μπατίστα, αλλά και δίνει μια μεγάλη ώθηση. Δεν είναι τυχαίο ότι οι "πράσινοι" έχουν ξεκινήσει τα δύο εντός έδρας ματς με υψηλά ποσοστά ευστοχίας που τους δίνει μια τεράστια αυτοπεποίθηση και ένα σημαντικό ψυχολογικό προβάδισμα έναντι του αντιπάλου.

Τον ξεκούραστο Διαμαντίδη: Συζητούσαμε σε μια παλιότερη Super Basketball για το γεγονός ότι ο Διαμαντίδης ήταν πολύ καλός στο Μόναχο, έστω κι αν ήταν άστοχος. Ο αρχηγός του Παναθηναϊκού βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έχει την ευκαιρία να περάσει πιο ξεκούραστα λεπτά στο παρκέ. Δεν είναι ότι παίζει λιγότερο, από ότι έπαιζε με τον Πεδουλάκη (η αριθμητική σύγκριση δεν θα βοηθούσε γιατί στα δύο τελευταία ματς είχε την ευκαιρία να καθίσει στον πάγκο στο τέλος) τουλάχιστον μέχρι να κριθεί το παιχνίδι, αλλά κυρίως το γεγονός ότι πλέον δεν χρειάζεται να κατεβάσει τη μπάλα, να δημιουργήσει μόνο αυτός, να παίξει 1on1 και να κυνηγήσει στην άμυνα.

Αφενός η παρουσία του Μπατίστα έχει ελαχιστοποιήσει την άμυνα με αλλαγές που υποχρέωνε τον Διαμαντίδη να βγάλει προσωπικές φάσεις και αφετέρου το γεγονός ότι φέτος τρέχει λιγότερα pick-n-roll, του δίνουν το συντριπτικό πλεονέκτημα της ποιότητας έναντι της ποσότητας. Έτσι φτάνουμε να είναι κορυφαίος ένας παίκτης που έκανε μόνο ένα σουτ (1/1 τρίποντο), που τελείωσε το ματς με 6 πόντους και παρόλα αυτά είχε κάνει... τα πάντα (7 ριμπάουντ, 8 ασίστ και 4 κερδισμένα φάουλ). Ούτε είναι τυχαίο ότι έχει 7.3 ασίστ σε μόλις 23 λεπτά συμμετοχής.

Σεζόν	Χρόνος	Ασίστ
2014-15	24'	7.3
2013-14	31'	6.2
2012-13	31	5.8
2011-12	30'	4.8
2010-11	30'	6.2
2009-10	27'	3.3
2008-09	27'	3.1
2007-08	31'	3.3
2006-07	29'	3.9
2005-06	30'	2.9
2004-05	27'	3.1

Επίδοση ρεκόρ για τον Διαμαντίδη, που έχει τη δυνατότητα να "ξεκουράζεται" στο παρκέ. Η ομάδα δεν περιμένει απ' αυτόν διαρκώς τη δημιουργία, αλλά αντίθετα διαθέτει παίκτες που μπορούν να βάλουν τη μπάλα στο παρκέ και να πάρουν μια προσωπική φάση.

Είναι καλός στην άμυνα: Το ένα φέρνει το άλλο. Ναι, ο Παναθηναϊκός είναι αποτελεσματικός στην επίθεση, επειδή βρίσκει ρυθμό και από τον τρόπο που παίζει άμυνα. Οι "πράσινοι" έχουν επιλέξει να είναι αρκετά επιθετικοί σε ότι αφορά την πίεση της μπάλας, αλλά και την pick-n-roll αντιμετώπιση. Μπορεί να μην έχουν τα γρηγορότερα πόδια στη διοργάνωση, αλλά έχουν αρκετούς περιφερειακούς να ρίξουν στο παρκέ και παράλληλα διαθέτουν παίκτες ικανούς να αμυνθούν στην αδύνατη πλευρά.

Για παράδειγμα ο Παναθηναϊκός απέναντι στο Μιλάνο πήρε άριστα στην pick-n-roll άμυνα, απέναντι σε μια ομάδα που χαρακτηρίζεται από αυτό το στυλ παιχνιδιού. Ο Ιβάνοβιτς αρέσκεται στο να χρησιμοποιήσει άμυνα hedge-out (δηλαδή με τον ψηλό να βγαίνει μακριά για να ανακόψει τον ντριμπλέρ) για πολλούς (σωστούς) λόγους: α) διότι έτσι κρύβει κατά κάποιον τρόπο τον Μπατίστα, ο οποίος σε διαφορετικές συνθήκες θα έβλεπε συνέχεια τους περιφερειακούς να έρχονται πάνω του β) είναι μια άμυνα την οποία πιστεύει όπως έχει φανεί στα χρόνια του στη Βασκονία γ) ταιριάζει στον Παναθηναϊκό γιατί έχει παίκτες με μεγάλα χέρια και μέγεθος που μπορούν να αμυνθούν σωστά στην αδύνατη πλευρά (Γιάνκοβιτς, Παππάς, Σλότερ, Φώτσης, Γκιστ).

Το συμπέρασμα: Είναι νωρίς να μιλάμε για τη συνέχεια και το μόνο ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι ο Παναθηναϊκός απέδειξε ότι όταν είναι καλός, είναι πολύ καλός. Τώρα θα πρέπει να δοκιμαστεί α) σε βάθος χρόνου, διότι η διάρκεια είναι το ζητούμενο β) εκτός έδρας β) σε ματς που "στραβώνουν", γιατί αν μη τι άλλο στα δύο ματς καρμπόν των τελευταίων αγωνιστικών οι "πράσινοι" έκαναν ονειρικό ξεκίνημα και δεν κοίταξαν ξανά πίσω.