Η φιλοσοφία του κόουτς Ιβάνοβιτς
Ο Στέφανος Τριαντάφυλλος αναλύει την αγωνιστική φιλοσοφία του Ντούσκο Ιβάνοβιτς, η οποία περικλείεται σε λέξεις όπως "προπόνηση", "ρυθμός", "timing" και στέκεται στο σημαντικότερο σημείο του βιογραφικού του, για το οποίο τον επέλεξε ο Παναθηναϊκός.
Ποια είναι η αγωνιστική φιλοσοφία του νέου προπονητή του Παναθηναϊκού και ποια τα γενικότερα χαρακτηριστικά του σε σχέση με την διαχείριση και την επιλογή των παικτών; Ιδού τα στοιχεία που τον χαρακτηρίζουν και τα δυνατά του σημεία, τα οποία τον έφεραν στην Αθήνα και στον πάγκο του "τριφυλλιού".
Προπόνηση
Αν έπρεπε κάποιος να αποτυπώσει το κυριότερο χαρακτηριστικό του Ντούσκο Ιβάνοβιτς αυτό δεν θα ήταν ένα στοιχείο της αγωνιστικής ταυτότητας της ομάδας του στα παιχνίδια, όσο ο τρόπος που προπονεί σε καθημερινή βάση. Το ψευδώνυμο "σιδερένιος λοχίας" τα λέει όλα, όπως και οι ανέκδοτες ιστορίες τις οποίες κατέγραψε η Νίκη Μπάκουλη.
Κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το ότι είναι σκληρός και απαιτητικός, αλλά και με το ότι δεν κάνει διακρίσεις. Συμπεριφέρεται σε όλους το ίδιο και αυτό δημιουργεί μια σταθερότητα στην ομάδα. Τυπικό παράδειγμα από το παρελθόν το γεγονός ότι στις face-to-face συναντήσεις με τον (Σέρβο) Ντέγιαν Τομάσεβιτς, η συνομιλία τους δεν γινόταν στη μητρική τους γλώσσα, αλλά στα Ισπανικά, επειδή απλά αυτό έκανε με όλους.
Οπότε η μέθοδος, η προπόνηση και οι αρχές που βάζει στην ομάδα είναι αυτές που ξεχωρίζουν πιο έντονα τον Ιβάνοβιτς από τους άλλους Ευρωπαίους προπονητές.
Προφίλ
Στη Βασκονία λατρευόταν σαν θεός. Πρώτα από τον πρόεδρο της ομάδας, Κερεχέτα και μετέπειτα από το κοινό της πόλης που μαζί του έζησε απίστευτες στιγμές: πρωταθλήματα και τελικούς Euroleague. Στην Ισπανία λέγεται ότι οι ομάδες της ACB έχουν συγκεκριμένους κανόνες, όλες εκτός από την Λαμποράλ, που είχε δικό της τρόπο λειτουργίας σε ότι αφορά τα media και την επικοινωνία, κάτι που βέβαια δεν οφείλεται αποκλειστικά στον Ιβάνοβιτς, αλλά και στην απολυταρχία του Κερεχέτα.
Το γεγονός, όμως, ότι πέρασε τόσα χρόνια στην ίδια ομάδα (από το 2000 ως το 2006 και από το 2008 ως το 2012) λέει πολλά πράγματα και αν μη τι άλλο είναι η μοναδική περίπτωση προπονητή που μπορεί να συγκριθεί με την "μονιμότητα" του Ομπράντοβιτς. Πόσες δηλαδή ομάδες στην Euroleague έχουν ταυτιστεί με τον προπονητή τους σε τέτοιο βαθμό; Ούτε καν η ΤΣΣΚΑ του Μεσίνα, ή η Σιένα του Πιανιτζάνι.
Recruiting
Σε συνδυασμό με την οξυδέρκεια του προέδρου της, η Μπασκόνια έχει βγάλει το καλύτερο όνομα στην Ευρώπη σε ότι αφορά την ανεύρεση ταλαντούχων παικτών, δείχνοντας πίστη σε αυτό το πλάνο, υπομονή, αλλά και τα κότσια να τους ρίξει απευθείας στα βαθιά. Εξάλλου οι περιπτώσεις που οι Βάσκοι έκαναν μεταγραφή-αεροδρομίου είναι ελάχιστες.
Φυσικά και ο ρόλος του Ιβάνοβιτς στην επιλογή και κυρίως στην ανάδειξη αυτών των παικτών είναι καθοριστικός. Κατά την ταπεινή μου άποψη είναι και ο βασικότερος λόγος που επιλέχτηκε από τη διοίκηση του Παναθηναϊκού, που στοχεύει σε έναν νεανικό και ελληνικό Παναθηναϊκό.
Δεν μιλάμε μόνο για τους παίκτες που πέρασαν από τη Λαμποράλ (ή Τάου ή Ταουγκρές) και κατέληξαν στο ΝΒΑ, δηλαδή τους γνωστούς και μη εξαιρετέους Λουίς Σκόλα, Τιάγκο Σπλίτερ, Φαμπρίτσιο Ομπέρτο, Αντρές Νοτσιόνι, Άρβιντας Ματσιγιάουσκας, Ουόλτερ Χέρμαν, αλλά και πολλούς άλλους.
Ας αναλύσουμε λίγο περισσότερο τους παίκτες που πέρασαν από τα χέρια του:
- Ταλαντούχοι παίκτες από το... πουθενά που καταξιώθηκαν: ο Σκόλα από την Οέστε (Αργεντινή), ο Σέρχι Βιντάλ με μισή σεζόν στη Μπανταλόνα, ο Αντρές Νοτσιόνι από την Τζενεράλ Πίκο (Αργεντινή), ο Χοσέ Μανουέλ Καλντερόν από τη Φουεναλμπράδα, ο Άρβιντας Ματσιγιάουσκας από τη Λιέτουβος Ρίτας, ο Πάμπλο Πριτζιόνι από την Αλικάντε, ο Τιάγκο Σπλίτερ από τα παιδικοεφηβικά της Ιπιράνγκα (Βραζιλία), ο Στάνκο Μπάρατς από την Βαλένθια, ο Σαν Εμετέριο από τη Χιρόνα, ο Μίρζα Τελέτοβιτς από την Οστάνδη, ο Μαρσελίνιο Χουέρτας από τη Φορτιτούντο Μπολόνια, ο Πάου Ρίμπας από τη Μπανταλόνα, ο Νεμάνια Μπιέλιτσα από τον Ερ. Αστέρα, ο Ντέγιαν Μούσλι από τη Ζελέζνικ, ο Γκόραν Ντράγκιτς από την Ολίμπια, ο Τόμας Ερτέλ από την Αλικάντε, ο Τάιμπορ Πλάις από την Μπάμπεργκ, ο Φαμπιέν Κοσέρ από τη Σολέ, ο Νταβίντ Γέλινεκ από την Ολίν.
- Αμερικάνοι που έκαναν όνομα στη Βασκονία: Έλμερ Μπένετ, Τράβις Χάνσεν, Γκάρι Νιλ (στη Μπαρτσελόνα), Ουίλ ΜακΝτόναλντ, Καρλ Ίνγκλις, Ντέιβιντ Λόγκαν, Μπραντ Όλεσον.
- Ελάχιστοι δηλαδή παίκτες ήρθαν έτοιμοι και καταξιωμένοι στην ομάδα (Τομάσεβιτς, Φουαρέ, Στομπέργκας, Αλεξάντερ, Κορτσιάνι, Ομπέρτο, Σκονοκίνι, Κοράλες, Γκρίφιθ, Γκαντού, Βολκοβίτσκι, Νταβίντ, Μπετς, Μπατίστα ή αποτέλεσαν ηχηρή μεταγραφή από άλλη ομάδα της Euroleague ή το ΝΒΑ: Οι εξαιρέσεις μετρημένες: Ρακότσεβιτς από τη Ρεάλ, ο Άκερ από τον Ολυμπιακό, οι Κασούν-Ιλιασόβα-Χέισλιπ-Σίνγκλετέρι-Χέρμαν από το ΝΒΑ, ο Κέβιν Σεραφάν κατά τη διάρκεια του lock-out.
Αντίθετα οι περισσότερες επιλογές ακόμη και των Αμερικανών ήταν από μικρότερες ομάδες της Ισπανίας, ή διάφορα πρωταθλήματα της Ευρώπης, δείγμα της διάθεσης που υπήρχε για πειραματισμό, αλλά και την ικανότητα στον εντοπισμού του ταλέντου.
Αγωνιστική φιλοσοφία
- Ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς επηρεάστηκε και προσαρμόστηκε στο ισπανικό στυλ. Η ταχύτητα είναι το κυριότερο χαρακτηριστικό στην επιθετική του φιλοσοφία: ταχύτητα στο transition, ταχύτητα στην κίνηση στο πέντε-εναντίον-πέντε, ταχύτητα στην πάσα, ταχύτητα στην εκτέλεση. Οι ομάδες του τρέχουν γρήγορα στον αιφνιδιασμό, εκτελούν συχνά στα πρώτα δευτερόλεπτα των 24 της κατοχής και κυρίως εκτελούν σε απίστευτο ρυθμό τα plays στο μισό γήπεδο. Παραδοσιακά η Λαμποράλ ήταν η τυπική ομάδα που "αν έπιανε το τέμπο της, δεν σταματιόταν με τίποτα", που εκμεταλλευόταν αυτό το στοιχείο ειδικά στα εντός έδρας παιχνίδια.
- Είναι προπονητής ρυθμού. Κι αυτή είναι η μεγαλύτερη διαφορά του με τον Αργύρη Πεδουλάκη. Η φιλοσοφία του, τουλάχιστον σε αυτό το κομμάτι, μοιάζει περισσότερο με τον Γιώργο Μπαρτζώκα. Αν και ο ίδιος στον τρόπο προπόνησης, αλλά και στη συμπεριφορά της ομάδας είναι πολύ αυστηρός και πειθαρχημένος, στο παιχνίδι αφήνει αρκετές ελευθερίες στους παίκτες του. Δεν είναι τυχαίο ότι είχε πάντα στις ομάδες του παίκτες που έπαιρναν πάνω τους πολλές αποφάσεις, εκτελούσαν γρήγορα και συχνά έπαιρναν πρωτοβουλίες και "τραβηγμένα" σουτ όπως δηλαδή ο Λάκοβιτς, ο Ούκιτς, ο Ρακότσεβιτς, ο Χουέρτας, ο Σαμόντ Ουίλιαμς, ο Ερτέλ ή ο Τελέτοβιτς.
Δεν "ευνουχίζει" τους παίκτες και όπως όλοι οι προπονητές προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τα χαρακτηριστικά τους. Οι σουτέρ... σουτάρουν με αυτοπεποίθηση και οι ικανοί παίκτες στο 1on1 βρίσκουν χώρο σε απομονώσεις (Νοτσιόνι, Χερμάν, Σκόλα, Σαν Εμετέριο, Πιτ Μάικλ κτλ).
- Αν η ταχύτητα είναι το ένα κυρίαρχο στοιχείο της επιθετικής του φιλοσοφίας, το άλλο είναι ο συγχρονισμός. Τα συστήματα του βασίζονται ιδιαίτερα στο timing (πάσα, σκριν, κόψιμο, κίνηση χωρίς τη μπάλα). Λογικό αφού εκτελούνται με μεγάλη ταχύτητα και πολλές φορές περιλαμβάνουν δύο ταυτόχρονες συνεργασίες. Δουλεύει πάρα πολύ σε αυτό το κομμάτι, με τους παίκτες να εκτελούν χιλιάδες φορές τα plays, προκειμένου να καταφέρουν να τα εκτελέσουν με τον τέλειο συγχρονισμό και στη μέγιστη δυνατή ταχύτητα.
- Οι ομάδες του συνήθως έχουν δύο χειριστές στην 5άδα, τριάρια με low-post παιχνίδι (Νοτσιόνι, Μάικλ, Μπιέλιτσα) και ψηλούς που μπορούν να σουτάρουν τη μπάλα. Είναι εξάλλου θιασώτης του παιχνιδιού "τέσσερις έξω - ένας μέσα" και ποντάρει πολύ στην ικανότητα των ψηλών στο περιφερειακό σουτ, για να μπορέσει να υποστηρίξει τις καλές αποστάσεις. Τα παραδείγματα δεκάδες: Αλεξάντερ, Νταβίντ, Ράντσικ, Σκόλα, Τελέτοβιτς, Λάμπε, Μπάρατς.
- Ο ίδιος υπήρξε μεγάλος σουτέρ και για αυτό είναι λογικό να δίνει έμφαση στην παρουσία παικτών που εκτελούν από μακριά και ανοίγουν την αντίπαλη άμυνα. Παραδοσιακά είχε πολλούς τέτοιους στις ομάδες του.
- Σε ότι αφορά την άμυνα δεν παίζει ποτέ άμυνες ζώνες ("είναι για τους αδύναμους" όπως λέει), δίνει έμφαση στο man-to-man και στις αποτελεσματικές αμυντικές συνεργασίες, συχνά καταφεύγει σε επιθετικές λύσεις (press, δυναμικά hedge-out), αν και το πιο χαρακτηριστικό συστατικό της άμυνας των ομάδων του είναι η πίεση στη μπάλα. Για αυτό και συνήθως επιλέγει περιφερειακούς που έχουν αυτό το χαρακτηριστικό στο παιχνίδι τους.
- Είναι από τους προπονητές που πιστεύουν στην προπόνηση και όχι στο κοουτσάρισμα με αλχημείες. Στην καθοδήγηση του μένει πιστός στο πλάνο και δεν είναι από αυτούς που αρέσκονται να κάνουν... άνω-κάτω ένα παιχνίδι, με εκπλήξεις και τρικ. Θεωρεί ότι η ομάδα του πρέπει να κάνει καλά, αυτό το οποίο προπονείται για να κάνει καλά.