Η Μπαρτσελόνα τελικά είναι παραπάνω από ένα κλαμπ

Η Μπαρτσελόνα, που έχει κλείσει 117 χρόνια ζωής, είναι ένα τεράστιο μέγεθος στον αθλητικό κόσμο. Ένα κλαμπ που ξεχωρίζει για πολλούς και διάφορους λόγους, πέρα από ότι "είναι η ομάδα που έχει τον Μέσι". Άνθρωποι που έχουν ζήσει από κοντά την "μπλαουγράνα" εμπειρία την περιγράφουν γλαφυρά με την εξής πρόταση: "η Μπαρτσελόνα δεν είναι ομάδα. Είναι έθνος".

Το "πάνω από μια ομάδα" εξηγείται πέρα από τη δύναμη του ονόματος, των τίλων και του μεγέθους. Δεν αφορά τα 561 εκατομμύρια ευρώ ετήσια έσοδα, που την φέρνουν στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας λίστας, ούτε στον υπολογισμό της συνολικής αξία σε 3,56 δισεκατομμυρίων ευρώ. Στην Ισπανία η μεγάλη διαφορά ορίζεται από κριτήρια εθνικά. Ο τοπικισμός δυναμώνει το δέσιμο του κόσμου με την ομάδα, ένα μεγάλο και ηχηρό "εδώ είναι Καταλονία", που έρχεται να συγκρουστεί με την κατάσταση στην Ισπανία και τις βασικές διαφορές μεταξύ των περιοχών, ακόμη και στη γλώσσα (καστιγιάνικα, καταλανικά και βάσκικα). Εξ ου και οι σημαίες που γεμίζουν την πόλη. Δεν υπάρχει γειτονιά που να μην έχει στολίσει τουλάχιστον ένα μπαλκόνι με τη κιτρονοκόκκινη σημεία της Καταλονίας.

Στα φιλικά προετοιμασίας η μπασκετική Μπαρτσελόνα αγωνίστηκε εκτός Βαρκελώνης σε μικρές γειτονικές πόλεις. Και το ελληνικό προπονητικό τιμ μιλούσε για μια διαφορετική εμπειρία: οι Καταλανοί υποδεχόντουσαν τους "μπλαουγράνα" σαν κάτι άλλο, σαν κάτι μεγάλο. Αποθέωση όπου κι αν πήγαιναν. Για την Καταλονία δεν είναι μια απλή ομάδα ποδοσφαίρου ή μπάσκετ. Συμβολίζει πολλά περισσότερα.

Και δεν είναι μόνο τοπικιστικό το θέμα. Έχει βαθύτερες ρίζες που φτάνουν στον ισπανικό εμφύλιο και τον Φράνκο. "Υπάρχει μεγάλο μίσος με την Εσπανιόλ. Ξέρεις, ήταν η ομάδα των πλουσίων. Ήταν η ομάδα του Φράνκο" εξηγούσε μέλος της διοίκησης της Μπαρτσελόνα. "Ρεάλ είναι τίτλος που απένειμε ο δικτάτορας Φράνκο..." πρόσθεσε αναφερόμενος στα δύο κλαμπ τα οποία χωρίζουν τους "μπλαουγράνα" με άσβεστο μίσος, την Reial Club Deportiu Espanyol και την Real Madrid.

Το 1936 όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στην Ισπανία πολλοί παίκτες της Μπαρτσελόνα πολέμησαν τον στρατό, όπως έκαναν αντίστοιχα και παίκτες της Αθλέτικ Μπιλμπάο. Θύμα του πολέμου και ο πρόεδρος της Μπαρτσελόνα, Josep Sunyol, που ανακηρύχθηκε μετά θάνατον ως "μάρτυρας του Καταλανισμού". Δύο χρόνια αργότερα και ενώ ενδιάμεσα τα γραφεία της ομάδας είχαν βομβαρδιστεί από τους Ιταλούς, η ομάδα πληγώθηκε από αυστηρούς περιορισμούς. Η Μπαρτσελόνα κι ο "καταναλισμός" είχαν γίνει έννοιες ταυτόσημες και το κλαμπ υποχρεώθηκε να αφαιρέσει τις καταλανικές ονομασίες, καθώς και την καταλανική σημαία από το σήμα της. Μέχρι όνομα άλλαξε και έγινε "Club de Futbol de Barcelona".

Μια βροχερή Κυριακή του 1951 οι οπαδοί της ομάδας αποφάσισαν να μεταβούν πεζοί στο γήπεδο προς έκπληξη των προσκείμενων στον Φράνκο αρχών. Ο λόγος ήταν απλός: την ίδια στιγμή στη Βαρκελώνη είχε ξεσπάσει η μεγάλη απεργία των εργαζομένων στο τραμ και οι "μπλαουγράνα" έδειξαν τη στήριξη τους μ' αυτόν τον τρόπο. Είχαν πάψει να αποτελούν σύμβολο μόνο του καταλανισμού, αλλά έστελναν ακόμη πιο μαζικά κοινωνικά μηνύματα υπέρ των δικαιωμάτων και της ελευθερίας.

Στο μυαλό των υποστηρικτών της η διαφορά είναι οπότε μόνο εθνική. Είναι και ταξική. Η Εσπανιόλ, για παράδειγμα, είναι η ομάδα των πλουσίων. Με παλιά έδρα την Saria, σαν να λέμε τα αθηναϊκά βόρεια προάστια. Η Μπαρτσελόνα είναι η ομάδα του λαού, όπως συστήνεται η ίδια. Εξάλλου έχει λανσάρει το μοντέλο της εταιρίας λαϊκής βάσης. Δεν υπάρχουν μετοχές. Υπάρχουν μόνο μέλη. Που με τη σειρά τους εκλέγουν την ηγεσία, η οποία μάλιστα είναι κοινή σε όλο το κλαμπ, ανεξαρτήτως αθλήματος. Η φιλοσοφία είναι κοινή.

Η Μπαρτσελόνα αγωνίζεται στο υψηλότερο ευρωπαϊκό επίπεδο στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ, στο χάντμπολ, στο φούτσαλ και στο ρόλεϊ χόκεϊ, έχοντας σ' αυτά τα αθλήματα ανδρικά και γυναικεία τμήματα. Παράλληλα διατηρούνται σε ερασιτεχνικό επίπεδο ομάδες στίβου, χόκεϊ επί πάγου, χόκεϊ επί χόρτου, πατινάζ, ράγκμπι και βόλεϊ. Στα βόρεια της πόλης βρίσκεται ο "ναός", όπως τον αποκαλούν οι οπαδοί και οι άνθρωποι της ομάδας. Το Camp Nou και δίπλα του το Palau Blaugrana, το κλειστό γήπεδο. Λίγο πιο δίπλα η "απενεργοποιημένη" Masia. Πλέον τα τμήματα υποδομής φιλοξενούνται στο Ciutat Esportiva Joan Gamper, λίγο έξω από την πόλη.

"Θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο. Θα χτίσουν ακόμη 10 γήπεδα ποδοσφαίρου, ένα γήπεδο μπάσκετ, ένα γήπεδο για χόκεϊ στο χόρτο" εκμυστηρευόταν μέλος της διοίκησης του μπάσκετ. Δέκα ποδοσφαιρικά γήπεδα, για ένα μπάσκετ; "Έτσι είναι το ποδόσφαιρο εδώ". Και είναι αλήθεια. Το Camp Nou χωράει πάνω από 90.000 κόσμο και δεν μοιάζει ποτέ άδειο. Όσο για το "clasico"; Το sold-out απέχει δύο περίπου ώρες από την στιγμή που θα ανακοινωθεί το καλοκαίρι η ακριβής ημερομηνία του.

Ότι ισχύει και με τη Μπαρτσελόνα, ισχύει και με το Camp Nou. Κάτι παραπάνω από ένα γήπεδο. Εξάλλου, αποτελεί προορισμό χιλιάδων τουριστών καθημερινά. Ουρές επισκεπτών σχηματίζονται καθημερινά για μια ξενάγηση, μια βόλτα στην μπουτίκ, ή απλά ένα γεύμα. Πόσες ομάδες έχουν αυτό το προνόμιο; Να θεωρούνται δηλαδή "τουριστική επιλογή"; Και μάλιστα στην πόλη του Gaudi, του Montjuic, του Χριστόφορου Κολόμβου. Έτσι είναι όμως. Η FCB είναι συνώνυμο μιας ολόκληρης πόλης. Ίσως, βέβαια, να παίζει ρόλο σ' αυτό η υπεροχή της έναντι του ανταγωνισμού. Στη Μαδρίτη για παράδειγμα υπάρχει η Ατλέτικο. Στο Μιλάνο η Ίντερ. Στο Μάντσεστερ η Σίτι. Η Εσπανιόλ αντίθετα δεν είναι αντίστοιχο μέγεθος. Δεν έχει τερματίσει ποτέ ψηλότερα από την Μπαρτσελόνα στην Primiera.

Αυτό, βέβαια, που ισχυρίζονται οι ίδιοι οι άνθρωποι της ομάδας είναι ότι το πραγματικό πνεύμα των "μπλαουγράνα" κρύβεται στο Palau και όχι στο Camp Nou. Και αυτό γιατί το μέγεθος της ποδοσφαιρικής ομάδας έχει εκτιναχθεί. Έχει γίνει πολυπολιτισμικός προορισμός. Στο μπάσκετ, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί επικρατεί ο νόμος δύο συνδέσμων, αμιγώς "μπασκετικών". Των Dracs και των Meritxell.

Οι πρώτοι φορούν κίτρινα. Λόγω του Άρη. Ναι, του δικού μας Άρη. Επηρεασμένοι από τις αναμετρήσεις της εποχής του Γκάλη και του Γιαννάκη, ασπάστηκαν το συγκεκριμένο χρώμα. Είναι εκδηλωτικοί και δεν σταματούν να τραγουδούν ποτέ ρυθμικά συνθήματα.

Οι Meritxell έχουν κυρίως οπαδούς μεγαλύτερης ηλικίας. Μέχρι και γιαγιάδες στριμώχνονται στις εξέδρες για να δουν την αγαπημένη τους μπασκετική ομάδα. Αφού πρώτα απλώσουν τα πανό τους και την ελληνική σημαία. Προς τιμήν του Γιώργου Μπαρτζώκα και του Στράτου Περπέρογλου. Έφτασε στα χέρια των Meritxell στο Λονδίνο, από οπαδούς του Ολυμπιακού που την άφησαν στο O2 Arena. Πλέον υπολογίζεται στον στάνταρ εξοπλισμό του Palau Blaugrana. Εκεί όπου ο τοπικισμός μένει έξω από την πόρτα. Εκεί όλα είναι "παιδιά της Μπαρτσελόνα".

Τα "μπλαουγράνα" έχουν περιχαρακώσει έναν ξεχωριστό κόσμο. Με συγκεκριμένα ιδεώδη, νοοτροπίες και συμπεριφορές. "Άλλο Μαντρίντ (σ.σ όπως αποκαλούν τη Ρεάλ) και άλλο Μπαρτσελόνα" υπογράμμιζε παλιός παίκτης της ομάδας μπάσκετ, ο οποίος εξηγούσε ότι "στη Βαρκελώνη εκτιμάται το χαμηλό προφίλ, εν αντιθέσει με τη Μαδρίτη που τους αρέσει το πομπώδες". Συνεχίζοντας χρησιμοποίησε παραδείγματα: Τον Πουγιόλ και τον Τσάβι από τη μια και τον Μπέκαμ από την άλλη. Τον Ναβάρο με τον Ρούντι. Τον Γουαρδιόλα με τον Μουρίνιο.

Επιβεβαίωση της διαφορετικότητας της Μπαρτσελόνα. Δεν είναι μια απλή ομάδα. Υπερμεγέθης, αλλά αντικαθεστωτική. Πλούσια, αλλά λαϊκή. Τοπικιστική, αλλά φιλόξενη. Παραπάνω από ένα κλαμπ.