Ιβάνοβιτς: Αποτυχημένος ή αδικημένος;

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ο Παναθηναϊκός προχωράει σε αλλαγή προπονητή κατά τη διάρκεια της χρονιάς, με τον Ντούσκο Ιβάνοβιτς να αφήνει τη θέση του στην άκρη του πάγκου, καθώς η κακή εμφάνιση και η ήττα στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό αποδείχτηκε η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Κι από τη στιγμή που ο κύκλος του Μαυροβούνιου τεχνικού έκλεισε στην ομάδα θα μπορούσε να γίνει ένας απολογισμός της θητείας του, αλλά και μια αναφορά των βασικών λόγων που η διοίκηση προχώρησε σ' αυτή την απόφαση.

Ως συνήθως οι προπονητές κρίνονται εκ του αποτελέσματος.

Τα συν

+ Ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το κύπελλο Ελλάδος, με τη νίκη επί του Ολυμπιακού στον προημιτελικό να μεταφράζεται ως παράσημο βάσει των απουσιών που είχε η ομάδα εκείνη τη στιγμή, αλλά και των άδειων κερκίδων στο ΟΑΚΑ.

+ Ο Παναθηναϊκός έκανε σπουδαίες εμφανίσεις εντός έδρας στην Euroleague, παίζοντας ένα μπάσκετ που ενθουσίασε τον κόσμο. Κατάφερε να κερδίσει φέτος και τις τέσσερις ομάδες που προκρίθηκαν στο φάιναλ-φορ (Φενέρμπαχτσε/Ούλκερ, Ολυμπιακό, Ρεάλ και ΤΣΣΚΑ). Είναι η μοναδική ομάδα φέτος που έχει καταφέρει κάτι τέτοιο.

+ Η ομάδα προκρίθηκε στους "8" την ώρα που έμειναν εκτός ομάδες με μεγάλο μπάτζετ (Μιλάνο), ή εντυπωσιακή πορεία φέτος όπως η Λαμποράλ Κούτσα, η Άλμπα Βερολίνου και η πρωτοπόρος του Ισπανικού πρωταθλήματος Μάλαγα. Την ίδια στιγμή η Εφές προκρίθηκε στην ισοβαθμία (επειδή έχασε η Λαμποράλ στην Ανδαλουσία), ενώ η πρωταθλήτρια Μακάμπι αποχαιρέτησε τους "8" με σκούπα από την Φενέρ του Ομπράντοβιτς.

Τα πλην

- Ο Παναθηναϊκός έχασε το πλεονέκτημα έδρας από τον Ολυμπιακό. Παρουσιάστηκε χειρότερος και στα δύο ματς του πρωταθλήματος.

- Το "τριφύλλι" τέλειωσε τη σεζόν με περισσότερες ήττες από ότι νίκες στην Ευρώπη, σημειώνοντας αρνητικό ρεκόρ ομάδας.

- Οι "πράσινοι" στους "8" ναι μεν έχασαν από μια καλύτερη ομάδα, όπως είναι η ΤΣΣΚΑ, αλλά στα τρία ματς που ηττήθηκαν το έκαναν με κατεβασμένα χέρια.

Συμπέρασμα: Στην Ευρώπη ο Παναθηναϊκός εντέλει έφτασε το ταβάνι του (τους "8"), είχε πολύ καλές στιγμές, αλλά όχι την απαιτούμενη διάρκεια.

Να συμφωνήσουμε ότι η "παγωμένη" ανάλυση των αποτελεσμάτων είναι άδικη για τον εκάστοτε προπονητή; Να συμφωνήσουμε. Θα είχε νόημα να δούμε και επιμέρους παραμέτρους που σημάδεψαν την θητεία του Ιβάνοβιτς στον Παναθηναϊκό, το ζύγισμα των οποίων θα βοηθήσει τον καθένα να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

-> Ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς βρέθηκε από την αρχή αντιμέτωπος με την αμφισβήτηση. Οι φήμες αναφέρουν ότι κέρδισε χρόνο με τη νίκη στο κύπελλο, αν και τα συγχωροχάρτια "κάηκαν" σχετικά νωρίς. Το πρώτο καμπανάκι ακούστηκε μετά από νίκη και πιο συγκεκριμένα το ματς με τη Γαλατάσαραϊ, στο οποίο ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος εξέφρασε τη δυσαρέσκεια του από τον τρόπο που χρησιμοποιούνται οι νεαροί παίκτες του Παναθηναϊκού. Το δεύτερο μετά τις δύο βαριές ήττες στη Μόσχα. Οι πληροφορίες ότι ο Ιβάνοβιτς "έπαιζε" τη θέση του στο ματς με τον Ολυμπιακό, επιβεβαιώθηκαν εκ του αποτελέσματος. Όπου αποτέλεσμα δεν σημαίνει μόνο "ήττα", αλλά και συνολικά η εμφάνιση.

-> Το περίεργο είναι ότι ο Ιβάνοβιτς απέφυγε να βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής για τους πολλούς και μαζεμένους τραυματισμούς της ομάδας, η οποία ουδέποτε έπαιξε πλήρης. Οι επισκέψεις των παικτών στον μαγνητικό τομογράφο ήταν μέρος της καθημερινότητας, από την προετοιμασία κιόλας, με αποτέλεσμα να γίνουν εύκολα οι συνδέσεις με τη φήμη του Μαυροβούνιου που είχε προηγηθεί του ιδίου: ένας σκληρός προπονητής που συχνά υποχρεώνει τους παίκτες να ξεπεράσουν τα όρια τους. Μετά τις προπονήσεις παλιάς κοπής κατά τη διάρκεια της προαγωνιστικής περιόδου, ο ρυθμός έπεσε, ειδικά όταν ξεκίνησαν τα διπλά παιχνίδια. Η σκληρότητα είχε να κάνει κυρίως με την απαιτητικότητα του Ιβάνοβιτς και λιγότερο με την ένταση ή την διάρκεια. Το σίγουρο είναι ότι δούλευε με διαφορετικό τρόπο από τον προκάτοχο του, χωρίς να σημαίνει ότι το διαφορετικό είναι "χειρότερο" ή "καλύτερο".

-> Ναι, ο Παναθηναϊκός είχε περισσότερες "κορυφές" σε σχέση με την προηγούμενη διετία, αν κρίνουμε την πορεία του ως ένα καρδιογράφημα. Έκανε σπουδαία παιχνίδια στο ΟΑΚΑ, με ένα επιθετικό, γρήγορο και ελεύθερο μπάσκετ που κέρδισε τον κόσμο σε σχέση τουλάχιστον με το "στήσιμο" και τη φιλοσοφία του Αργύρη Πεδουλάκη. Είχε όμως και περισσότερες χαράδρες, περισσότερες κακές στιγμές. Για παράδειγμα η ήττα με μεγάλη διαφορά στην Πυλαία και τα πολλά χαμένα παιχνίδια μακριά από το ΟΑΚΑ, ή η "γκέλα" με την Άλμπα που παραλίγο να αφήσει εκτός την ομάδα από τους "8".

-> Οι "πράσινοι" κατάφεραν μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα να αλλάξουν τελείως το αγωνιστικό τους πρόσωπο. Η ομάδα του Ιβάνοβιτς δεν είχε καμία σχέση με την ομάδα του Πεδουλάκη. Το "τριφύλλι" της περασμένης διετίας ήταν μια ομάδα μισού γηπέδου που είχε σχεδιαστεί για να μπορεί να κερδίζει τα παιχνίδια στο τέλος. Οι "πράσινοι" έχαναν δύσκολα ανεξαρτήτως έδρας. Αντίστοιχα κέρδιζαν και δύσκολα, διότι είχαν επιλέξει ένα μπάσκετ με λιγότερες κατοχές, αργό τέμπο και μια συνολική αμυντικογενή προσέγγιση. Η προηγούμενη ομάδα πρόσφερε σιγουριά, η φετινή ήταν πιο ελκυστική. Για αυτό και κέρδισε τον κόσμο.

-> Ο Παναθηναϊκός του Ιβάνοβιτς δεν κέρδιζε εκτός έδρας. Αυτό διαβάζεται και διαφορετικά: "ήταν μια κλασσική ομάδα έδρας", χωρίς να απέχει πολύ από τις ομάδες που είχε ο Ιβάνοβιτς στο δεύτερο πέρασμα του από τη Βιτόρια: ομάδες ρυθμού, που όταν τα πράγματα πάνε καλά, μπορούν να κερδίσουν τους πάντες. Η αναποτελεσματικότητα εκτός έδρας είχε να κάνει με πολλούς παράγοντες, ο κυριότερος εκ των οποίων ήταν το χτίσιμο και το στήσιμο της ομάδας.

-> Μπορεί να είναι κανείς σίγουρος ότι θα παίζει εκτός έδρας και θα σουτάρει με υψηλά ποσοστά στο τρίποντο; Όχι. Ο Παναθηναϊκός δεν διέθετε σκληρούς παίκτες και έχανε στο μπάσκετ της επαφές, το οποίο είναι το σύνηθες σε εκτός έδρας ματς, όπου συνήθως ο γηπεδούχος κυριαρχεί με την ενέργεια. Τόσο τη δική του, όσο και αυτή του κόσμου. Είναι η άλλη όψη του νομίσματος. Οι συχνά "δυσκοίλιοι" Μπράμος - Ματσιούλις στο ΟΑΚΑ, εξελισσόντουσαν σε σταθερές εκτός έδρας αξίες. Ένα απλό παράδειγμα.

Σημαντική σημείωση: τους στόχους της ομάδας τους κρίνει η ίδια η διοίκηση. Πχ είναι ζήτημα διοίκησης να θέτει τα κριτήρια της επιτυχίας ή της αποτυχίας. Στον Παναθηναϊκό υπήρχε ένα αγωνιστικό "ναι, μεν αλλά" που επιβεβαιώθηκε με τις δηλώσεις του Μάνου Παπαδόπουλου μετά το ματς με την ΤΣΣΚΑ, αλλά ο στόχος που ήταν πιο ξεκάθαρος από κάθε άλλον ήταν "να παίξουν οι νέοι". Πέτυχε σ' αυτή τη μάχη ο Ιβάνοβιτς; Και ναι και όχι. Η επιτυχία του Παναθηναϊκού ήταν ο Βλάντο Γιάνκοβιτς άρπαξε την ευκαιρία και έγινε επάξια το "βασικό 3άρι" του Παναθηναϊκού.

Στην αρχή του 2015 μάλιστα πατούσε πολύ γερά στα πόδια του, έχοντας αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο παιχνίδι της ομάδας. Ο Παππάς ακολούθησε, κερδίζοντας μάλιστα ένα νέο συμβόλαιο στον Παναθηναϊκό. Θα έλεγε κανείς ότι ο Παππάς το κατάφερε με το δύσκολο δρόμο, καθώς προηγήθηκαν παιχνίδια στον πάγκο και τραυματισμοί βασικών παικτών, για να καταφέρει να κερδίσει τη θέση του στο rotation του προπονητή.

Όσο για τους μικρούς; Ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, που είναι στο πρόγραμμα του ανδρικού εδώ και τρία χρόνια, πήρε πολύ χρόνο συμμετοχής. Έπαιξε 12 ματς και 106 λεπτά. Οι μοναδικοί παίκτες κάτω των 20 ετών που έπαιξαν περισσότερο σε ομάδες Top-16 ήταν αυτοί της Εφές (Οσμάν και Κορκμάζ), ο Τέγιτς του Ερυθρού Αστέρα και ο Σιπάχι της Φενέρμπαχτσε. Από αυτούς μόνο ο Κορκμάζ είναι συνομήλικος του Χαραλαμπόπουλου, που σημειωτέον έπαιξε βασικός στη σειρά των προημιτελικών με την ΤΣΣΚΑ.

Από εκεί και πέρα ο Λευτέρης Μποχωρίδης πήρε πολλές ευκαιρίες (δεδομένης της πληθώρας επιλογών στα γκαρντ, αλλά και τα πολλά προβλήματα που αντιμετώπισε και τον άφησαν εκτός ρυθμού). οι Διαμαντάκος-Παπαγιάννης λιγότερες (πληρώνοντας το γεγονός ότι έπαιζαν πίσω από έναν επίσης βαρύ ψηλό όπως είναι ο Μπατίστα), ενώ ο Λούντζης έγινε ο νεαρότερος παίκτης που αγωνίζεται στους "8" της διοργάνωσης.

Με άλλα λόγια αν εξαιρέσουμε την Εφές καμία ομάδα δεν πρόσθετε με τέτοια συνέπεια νεαρούς παίκτες στο rotation, έστω κι αν ο Ιβάνοβιτς το έκανε μετά από έντονες προτροπές της διοίκησης. Δεν είναι εύκολο για έναν προπονητή που καθοδηγεί μια ομάδα με την ιστορία (και τις απαιτήσεις) του Παναθηναϊκού να χωρέσει στην ίδια μασχάλη δύο τόσο μεγάλα καρπούζια, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εντέλει έφυγε μετά από ήττα, πληρώνοντας κι αυτός (όπως κι όλοι προπονητές) το αποτέλεσμα.

-> Αγωνιστικά ο Παναθηναϊκός προσπάθησε να απογαλακτιστεί από τον Διαμαντίδη, κάτι που κατάφερε να κάνει στο ξεκίνημα της χρονιάς όταν ήταν καλά ο Έι Τζέι Σλότερ. Ο Παναθηναϊκός σταμάτησε να είναι μια ομάδα που ζει και πεθαίνει από το pick-n-roll του Διαμαντίδη και κατόρθωσε να γίνει μια ομάδα ρυθμού. Αυτό που δεν κατόρθωσε, όμως, είναι να σταματάει να στρέφεται αποκλειστικά στο πρόσωπο του αρχηγού όταν τα πράγματα "στράβωναν", δηλαδή κατά κύριο λόγο στα εκτός έδρας παιχνίδια.

-> Ο Ιβάνοβιτς σε γενικές γραμμές προσπάθησε να φέρει το ισπανικό μοντέλο στο αγωνιστικό στυλ του Παναθηναϊκού. Ρυθμός, σουτ και μια λογική του "μπες και παίξε", εντελώς αντίθετη με το στοχευμένο παιχνίδι που έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα. Για πολλούς μπορεί να ερμηνευτεί ως έλλειψη εναλλακτικού πλάνου, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι. Η ουσία είναι ότι ο κόουτς Ιβάνοβιτς όπως και οι πρεσβευτές της ισπανικής σχολής ασχολούνται περισσότερο με το πως θα κάνουν καλά αυτό που θέλει να κάνει η ομάδα τους και λιγότερο με το πως θα "σκοτώσουν" τον αντίπαλο. Αυτό μπορεί να επιβεβαιώσει κάποιος εξετάζοντας ακόμη και τα plays του Παναθηναϊκού, που είχαν μια λογική πολλαπλών επιλογών και όχι λιγότερο τη λογική του στόχου και της αντίδρασης.

-> Αμυντικά ο Παναθηναϊκός στηρίχτηκε πολύ στην ενέργεια των Αμερικανών (Νέλσον, Γκιστ) και εγκλωβίστηκε στις αδυναμίες του (όπως ο Μπατίστα στο "5", η έλλειψη μεγέθους στην περιφέρεια), από τη στιγμή που δεν ήταν η ομάδα με τις δυνατότητες να υπηρετήσει διαφορετικές τακτικές. Κι εδώ όμως βλέπαμε τη λογική του Ιβάνοβιτς να δείξει εμπιστοσύνη στους παίκτες του, παρά να προσπαθεί συνεχώς να κρύβει τις αδυναμίες του.

-> Λέγονται πολλά για τις απόμακρες σχέσεις που είχε με τους παίκτες και τα μέλη της ομάδας. Από την άλλη θα πρέπει να σταθεί κανείς στην εν γένει παρουσία του, που διακρινόταν από την ευγένεια και τον σεβασμό. Παράλληλα το μοναδικό που δεν μπορεί να του προσάψει κανείς ήταν το γεγονός ότι δεν έδωσε ευκαιρίες. Η λογική του "μπες-παίξε" που αναφέρθηκε πιο πάνω. Ο Μποχωρίδης, ακριβώς επειδή είναι ένας παίκτης που κέρδισε από νωρίς τους πάντες με την εργατικότητα του, είχε πολλές ευκαιρίες ακόμη κι όταν δεν έπαιζε το ίδιο καλά. Κάπως έτσι μεταφράζεται και το συμβόλαιο που πρόσφερε τελικά στον μαχητικό και επίμονο Τζούλιαν Ράιτ.

-> Από εκεί και πέρα το τελευταίο κομμάτι που συνθέτει το παζλ για την κρίση ενός προπονητή είναι το recruiting, η επιλογή των παικτών, δηλαδή. Ο Παναθηναϊκός κλήθηκε να κάνει μαζεμένες μεταγραφές (γεγονός που αυξάνει το ρίσκο), επιλέγοντας παίκτες που προερχόντουσαν από το επίπεδο του Eurocup (Μπατίστα, Σλότερ, Μπλουμς), με μοναδική μεταγραφή από τη Euroleague τον Νέλσον του Ερυθρού Αστέρα. Ο οποίος μάλιστα τραυματίστηκε στο ξεκίνημα. Από εκεί και πέρα το πράγμα μπερδεύτηκε πολύ όταν ήρθε ο Μπλουμς ως λύση ανάγκης και κέρδισε το συμβόλαιο ως το τέλος της χρονιάς (χωρίς να παίξει αντίστοιχα καλά στη συνέχεια) ή όταν έμεινε ο Ράιτ για να φύγει τελικά λίγες εβδομάδες αργότερα.

Ακολούθησε η απόκτηση του Λαβάλ τον οποίο έβαλε στον "πάγο" ο απαιτητικός Ιβάνοβιτς (όπως είχε κάνει παλαιότερα και με άλλους Αμερικανούς, όπως ο Τζόι Ντόρσι) για να έρθει το τελειωτικό χτύπημα με τον Γκιστ. Είτε είναι δική του ευθύνη, είτε είναι των παικτών, είτε της τύχης (βλέπε τραυματισμοί) η ουσία είναι ότι οι ξένοι του Παναθηναϊκού δεν είχαν την απαιτούμενη διάρκεια που θα απαιτούσε μια ομάδα που επιχειρούσε παράλληλα το χτίσιμο του ελληνικού κορμού της.

Τα παραπάνω αποτελούν λεπτομερή καταγραφή των ημερών του Ιβάνοβιτς στον Παναθηναϊκό. Ο απολογισμός των θετικών και των αρνητικών του Μαυροβούνιου τεχνικού. Αν φεύγει αποτυχημένος, επιτυχημένος, ή έστω αδικημένος, προκύπτει τελικά από τα υποκειμενικά κριτήρια του καθενός.