Κι όμως υπάρχει εξήγηση για την "κοιλιά" της Φενέρμπαχτσε

Η Φενέρμπαχτσε ηττήθηκε για τρίτη συνεχόμενη φορά στην Euroleague. Μέσα σε λίγες ημέρες το αήττητο 4-0 της έγινε 4-3, σκορπίζοντας προβληματισμό στις τάξεις της ομάδας, με την ομάδα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς να αποτελεί το ζωντανό παράδειγμα των επιπτώσεων του νέου συστήματος διεξαγωγής. Διανύουμε εξάλλου τη σεζόν με τα μεγάλα σκαμπανεβάσματα και τα παιχνίδια που χαρακτηρίζονται εκ προοιμίου κλειστά. Ανεξαρτήτως αντιπάλου.

Έχει ενδιαφέρον να αναλύσουμε την κοιλιά της Φενέρμπαχτσε. Με δύο υποσημειώσεις. Α) Ότι παραδοσιακά η Φενέρ του Ομπράντοβιτς ξεκινούσε νωθρά τη σεζόν. Είχε βρεθεί και στο παρελθόν σε παρόμοια κατάσταση (είχε γραφτεί και αντίστοιχο κείμενο), αλλά κατάφερε να φτάσει τη μια χρονιά στο φάιναλ-φορ και την άλλη στον τελικό. Όσο για το Β) Κατά του 4-0 κέρδιζεν μεν, δύσκολα δε. Για την ακρίβεια χρειάστηκε το άστοχο σουτ του Μέλι και του Ράις για να κερδίσει την Μπάμπεργκ (εντός) και τη Μπαρτσελόνα (εκτός), ενώ ενδιάμεσα είχε κάνει τα μοναδικά αληθινά επιβλητικά της παιχνίδια απέναντι στη Ζαλγκίρις (εντός) και την Γαλατάσαραϊ (εκτός).

Από εκείνο το σημείο ήρθε η κάτω βόλτα, αρχής γενομένης από "γκέλα" κόντρα στην Ούνιξ Καζάν (μέχρι τότε χωρίς νίκη), χάνοντας στο γήπεδο της για πρώτη φορά μετά από δύο περίπου χρόνια Ακολούθησε το ούτως ή άλλως δύσκολο ταξίδι στη Βιτόρια, όπου η Φενέρ έχασε με 34 πόντους διαφορά, χαρίζοντας στον "Ζοτς" την χειρότερη ήττα της ευρωπαϊκής του καριέρας. Το γλυκό έδεσε με την ήττα (87-77) από τη Μακάμπι στο Τελ Αβίβ, μια έδρα που πέρασαν "αέρα" τόσο η Ρεάλ, όσο και η αποδεκατισμένη Μπαρτσελόνα. Χρειάζεται πάντως να τονιστεί ότι ενδιάμεσα η Φενέρ έχει πετύχει 2+1 καλές νίκες στο τουρκικό πρωτάθλημα: νίκησε 84-75 την Καρσίγιακα, κέρδισε εκτός την Νταρουσάφακα και επικράτησε με άνεση (92-74) της Γαλατάσαραϊ. Οπότε το φαινόμενο "κακή" Φενέρ παρουσιάζεται κατά κύριο λόγο στην Euroleague.

Ξεκινώντας, θα μπορούσαμε να βγάλουμε αρκετά συμπεράσματα μόνο και μόνο από τη στατιστική σύγκριση των... δύο Φενέρ. Της Φενέρ του 4-0 και της Φενέρ του 0-3.

Επίθεση

Ομάδα	ΕΠ	2Π	%	3Π	%	ΡΑ	ΡΕ	ΑΣ	Λ
Φενέρ (4-0)	81.2	18/39	46%	10/19	52%	21.5	9.7	19.7	10.7
Φενέρ (0-3)	66.6	18/40	43%	7/22	31%	21.6	10.3	15.3	15.3

Άμυνα (στατιστικά αντιπάλου)

Ομάδα	ΕΠ	2Π	%	3Π	%	ΡΑ	ΡΕ	ΑΣ	Λ
Φενέρ (4-0)	73.2	19/34	56%	7/23	32%	20.2	7.6	17.0	12.7
Φενέρ (0-3)	84.6	23/41	56%	8/21	39%	28.6	9.3	20.6	14.3

Καταρχάς διαπιστώνουμε τεράστια διαφορά σε επίθεση-άμυνα. Η Φενέρ σκοράρει 15 πόντους λιγότερους και δέχεται 11 πόντους περισσότερους. Επιθετικά σκοράρει τα ίδια δίποντα (με παρόμοιο ποσοστό), αλλά πολύ λιγότερα τρίποντα. Οπότε εκεί μπορούμε να διαπιστώσουμε την βασική διαφορά. Στο πως έχει επηρεαστεί η συνολική απόδοση μιας ομάδας που βασίζεται πολύ στο τρίποντο, όταν α) σκοράρει 3 λιγότερα β) σουτάρει από 52% σε 31% και γ) όταν δεν σκοράρει από μακριά "κλείνει" ακόμη περισσότερο το γήπεδο και κάνει ευκολότερη τη δουλειά της άμυνας.

Τα νούμερα σε ριμπάουντ είναι παρόμοια, ενώ φανερή διαφορά υπάρχει και στον συντελεστή ασίστ-λαθών. Από εκεί που είχε ανά ματς 9 περισσότερες ασίστ από λάθη, τώρα έχει "μηδενική" σούμα: 15.3 ασίστ και 15.3 λάθη.

Σε ότι αφορά την άμυνα το σημείο-κλειδί είναι τα τρίποντα, αν και θα πρέπει να σημειωθεί ότι δέχεται 4 περισσότερα δίποντα ανά παιχνίδι (8 πόντους δηλαδή). Είναι σημαντικό όμως το γεγονός ότι οι αντίπαλοι σουτάρουν σταθερά με ψηλό ποσοστό στα δίποντα (56%), αλλά στα τελευταία ματς εκτελούν καλύτερα από την περιφέρεια: το χαμηλό 32% έγινε ένα αρκετά ψηλό 39%. Παράλληλα η Φενέρ επιτρέπει στον αντίπαλο της να κυριαρχεί στα ριμπάουντ. Από εκεί που του "έδινε" 27.8, τώρα τα "σκουπίδια" του αντιπάλου έχει φτάσει τα 37.9. Δέκα παραπάνω.

Το ίδιο και σε ότι αφορά τα εύκολα καλάθια, όπως μπορούν υπό μια έννοια να μεταφραστούν οι ασίστ. Από τις 17.0 στις 20.6. Ένα μεγάλο αν μη τι άλλο νούμερο που μαρτυρά την κακή εν γένει εικόνα της ομάδας του "Ζοτς".

Το βασικό πρόβλημα έχει όνομα και επώνυμο: Μπόγκνταν Μπογκντάνοβιτς

Δεν είναι τυχαίο ότι χρονικά η αγωνιστική καθίζηση της Φενέρ συμπίπτει με τον τραυματισμό του Μπόγκνταν Μπογκντάνοβιτς (διάστρεμμα). Ο Σέρβος γκαρντ χτύπησε με τη Ζαλγκίρις και έχασε τα ματς με Ούνιξ, Μπασκόνια και Μακάμπι. Η Φενέρ τα έχασε και τα τρία. Είναι λογικό, όμως, η απουσία ενός παίκτη να επηρεάζει τόσο πολύ μια ομάδα τέτοιου επιπέδου. Η συγκεκριμένη απουσία αποδεικνύεται πως ναι κάνει τόσο μεγάλη διαφορά.

Α) Γιατί μιλάμε για την ομάδα με το πιο σφιχτό rotation. Από πέρσι ο "Ζοτς" έδειξε ότι εμπιστεύεται ελάχιστα τους παίκτες του πάγκου. Του αρέσει να παίζει με λίγους παίκτες, οι οποίοι παράλληλα παίζουν σε δύο θέσεις. Όπως ο Μπογκντάνοβιτς (2-3), ο Ντατόμε (3-4), ο Κάλινιτς (3-4-5) και ο Ούντο (4-5). Εξάλλου έκανε και εντύπωση το γεγονός ότι το καλοκαίρι η Φενέρ δεν θέλησε να κινηθεί δυναμικά στην αγορά. Αντίθετα προτίμησε να ξοδέψει πολλά χρήματα στο να κρατήσει τους υπάρχοντες παίκτες, κυρίως τον Βέσελι και τον Ούντο, που υπέγραψαν πολύ καλύτερα συμβόλαια, ακριβώς έπρεπε να κλείσουν τα αυτιά τους στις σειρήνες του ΝΒΑ και τα μάτια τους σε όσα συνέβησαν το καλοκαίρι στην Κωνσταντινούπολη. Από εκεί και πέρα η μοναδική ουσιαστική αλλαγή ήταν η απόκτηση του Νάναλι, ο οποίος αντικατέστησε τον Ρίκι Χίκμαν. Ένας 2-3άρι με μέγεθος (και εξαιρετική σεζόν ως MVP του ιταλικού πρωταθλήματος), στη θέση ενός combo γκαρντ που προερχόταν από σοβαρό τραυματισμό. Λογική κίνηση.

Το πρόβλημα. όμως, είναι ότι η Φενέρ ρίσκαρε εξ αρχής με τον κίνδυνο ενός μικρού rotation. Δεν έχει πολλές λύσεις και δεν φαίνεται να ψάξει βαθύτερα στον πάγκο της για να βρει. Ο Άντιτς μια παίρνει χρόνο, δύο δεν παίρνει. Ο Μαχμούτογλου και ο Ερσέκ το ίδιο. Οι μικροί είναι βοηθητικοί. Έτσι τον τελευταίο μήνα έχουν μείνει ως ετοιμοπόλεμοι οι Σλούκας-Ντίξον στην περιφέρεια, οι Κάλινιτς-Ντατόμε στους φόργουορντ και οι Βέσελι-Ούντο-Άντιτς στους ψηλούς. Συν τον Νάναλι που άρχισε να παίζει περισσότερο μόνο όταν τραυματίστηκε ο Μπογκντάνοβιτς.

Οπότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Φενέρ φάνηκε να χάνει δυνάμεις από τα συνεχόμενα παιχνίδια. Στα οποία έπρεπε να στρέψει την προσοχή της και στο τουρκικό πρωτάθλημα, παίζοντας διαδοχικά με την Νταρουσάφακα και την Γαλατάσαραϊ, κάνοντας ενδιάμεσα (έστω και με πτήση τσάρτερ) ένα δύσκολο ταξίδι στην Βιτόρια. Αν θέλουμε και μια μαθητική απόδειξη του παραπάνω είναι οι πόντοι από transition. Είναι ένα δείγμα της "κουρασμένης" ομάδας. Ας μιλήσουν τα νούμερα: οι 39 πόντοι (από τους 87) που δέχτηκε από την Μακάμπι σε καταστάσεις πρωτεύοντας, ή δευτερεύοντος αιφνιδιασμού είναι εκκωφαντικοί στην προκειμένη περίπτωση.

Β) Ο Μπογκντάνοβιτς ήταν ο πιο φορμαρισμένος παίκτης της ομάδας. Στα τρία παιχνίδια --πριν τραυματιστεί- ήταν πρώτος σκόρερ (13.3 πόντοι) με εξαιρετικά μάλιστα ποσοστά (64% στα δίποντα, 40% στα τρίποντα), πρώτος στις ασίστ (4.0) και πρώτος στο ranking (16.7). Ήταν μια σημαντική απώλεια, όπως αποδεικνύεται, η οποία γίνεται ακόμη σημαντικότερη όταν συνδυάζεται με το -κι όμως- περιορισμένο ρόστερ της Φενέρμπαχτσε.

Γ) Οι άλλοι γκαρντ δεν κάλυψαν το κενό του Μπογκντάνοβιτς. Ο Σλούκας και ο Ντίξον είναι σε κακό φεγγάρι. Και ο Νάναλι ακόμη δεν έχει προσαρμοστεί. Ο Ντίξον για παράδειγμα στα δύο τελευταία παιχνίδια έχει 8.5 πόντους μέσο όρο, σουτάρει 6/22 εντός παιδιάς και έχει μόλις 4 ασίστ για 3 λάθη. Αντίστοιχα μέτρια είναι και τα νούμερα του Κώστα Σλούκα.

Δ) Η Φενέρ έχει δύο κοντούς δημιουργικούς γκαρντ. Έχει τον Νάναλι που είναι ακόμη (αγωνιστικά) ξένο σώμα. Έχει περιφερειακούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να τρυπήσουν την άμυνα και να δημιουργήσουν (Κάλινιτς, Ντατόμε, Μαχμούτογλου). Και έχει και τον Μπογκντάνοβιτς που σουτάρει, παίζει pick-n-roll και έχει και μέγεθος. Πολύ σημαντική διαφορά για την ομάδα που έχει ως βασική τακτική τις αλλαγές. Το size του Σέρβου γκαρντ λείπει, καθώς το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει πλέον η Φενέρ είναι ότι δεν υπάρχει ένας καλός on-ball αμυντικός. Έτσι την πάτησε απέναντι στην Μακάμπι. Ο Ουίμς και ο Οχαγιόν προκάλεσαν πολλά προβλήματος, βάζοντας τους Ντίξον-Σλούκα σε διαδικασία να παίξουν άμυνα. Με Σλούκα-Ντίξον δεν υπάρχει πίεση στην μπάλα. Με Σλούκα-Ντίξον οι αλλαγές δεν είναι το ίδιο αποτελεσματικές. Κάπως έτσι η άμυνα της Φενέρ δέχεται 84.6 πόντους στα τρία τελευταία ματς!

Πως θα γυρίσει η κατάσταση;

Αν εξαιρέσουμε την ήττα από την Ούνιξ η Φενέρ δεν έχει πραγματικά κακό αποτέλεσμα. Το οποίο μάλιστα θα μπορούσαμε να πούμε ότι ισοφαρίζεται από το "διιπλό" στη Βαρκελώνη. Εξάλλου μιλάμε για τη λίγκα στην οποία την 6η αγωνιστική μόλις δύο ομάδες έχουν διατηρήσει το εντός έδρας αήττητο (η ΤΣΣΚΑ και ο Παναθηναϊκός). Οπότε το αληθινό θέμα είναι το αγωνιστικό. Είναι σίγουρο ότι η εικόνα θα βελτιωθεί μετά την επιστροφή του Μπογκντάνοβιτς. Επίσης είναι σίγουρο ότι ο Νάναλι θα γίνεται από 'δω και μπρος καλύτερος, δίνοντας ακόμη μια λύση. Όπως είναι δεδομένο ότι ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς θα κινήσει ακόμη και την Γη από τον άξονα της για να δοκιμάσει και να βρει τον τρόπο που η ομάδα του θα παίξει καλύτερα. Ειδικά στην εποχή της Φενέρ αλλάζει διαρκώς κομμάτια της τακτικής του κατά τη διάρκεια της σεζόν για να αλλάξει τα κακώς κείμενα, οπότε κάτι τέτοιο πρέπει να περιμένουμε.

Διότι κακά τα ψέμματα οι αριθμοί είναι κακοί για του Τούρκους. Έχουν τον 3ο χειρότερο συντελεστή πόντων ανά κατοχή (0.941). Έχουν την προτελευταία επίθεση pick-n-roll (0.856) και το μοναδικό "κέρδος" σε σχέση με πέρσι είναι οι σταθερά 9 πόντοι ανά παιχνίδι από το post-up. Ταυτόχρονα η Φενέρ στην άμυνα έχει γίνει μια ομάδα που δέχεται πολλούς πόντους σε ένας-ένας (11.5 ανά παιχνίδι - έχει την 5η χειρότερη isolation άμυνα) και την 2η χειρότερη στο low-post (9.3 πόντους). Οι ένας-ένας πόντοι δικαιολογούνται με μια έννοια διότι η Φενέρ παίζει περισσότερο ένας-ένας φάσεις λόγω των αλλαγών και λιγότερο καθαρές pick-n-roll άμυνες.

Αγωνιστικά η ομάδα του "Ζοτς" έχει ξεφύγει εντελώς -φαίνεται εξάλλου- από την pick-n-roll λογική. Ειδικά μετά τον τραυματισμό του Μπογκντάνοβιτς που έτρεχε τέτοιες φάσεις, μαζί με τον Σλούκα και τον Ντίξον, αν και ο τελευταίος έψαχνε περισσότερο το σκορ και λιγότερο τη δημιουργία. Ο Σέρβος γκαρντ, όμως, δεν λείπει μόνο ως χειριστής. Λείπει και ως ένας πολύ καλός σουτέρ που θα ανοίξει το γήπεδο. Είναι κάτι που χρειάζεται πολύ η Φενέρ η οποία συνηθίζει να παίζει σχεδόν 30 λεπτά με δύο "πύργους" ταυτόχρονα στο παρκέ. Κανείς από τους Βέσελι-Ούντο δεν απειλεί από το τρίποντο, οπότε το spacing δυσκολεύει και φτάνουμε να βλέπουμε φάσεις με τρεις παίκτες να έχουν καταλάβει τα δύο block της ρακέτας και το high-post.

Εδώ κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Κόντρα στη Μακάμπι είδαμε την Φενέρ να χτυπάει κατά κύριο λόγο τα mismatch που έχει κοντά στο καλάθι. Ο Βέσελι, ο Ούντο κατά κύριο λόγο και οι Ντατόμε-Κάλινιτς πήραν μπάλες με πλάτη στο καλάθι. Η ομάδα, όμως, ουδέποτε κατάφερε να βρει ρυθμό ή να κλικάρει πραγματικά στην επίθεση.

Σίγουρα θα έχει ενδιαφέρον το αν και το πως θα επιχειρήσει η Φενέρμπαχτσε να αλλάξει το ως τώρα κακό αγωνιστικό της πρόβλημα.