Το πρώτο ντέρμπι της χρονιάς δεν είχε νικητή. Είχε θριαμβευτή. Ο Ολυμπιακός επικράτησε με 25 πόντους διαφορά (88-63) , σημειώνοντας τη μεγαλύτερη νίκη επί του "αιώνιου" σε επίπεδο κανονικής περιόδου στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Με αυτό το αποτέλεσμα πήρε το πάνω χέρι στην υπόθεση πλεονέκτημα έδρας, αν και δεν αποκλείεται -ειδικά- τη φετινή χρονιά οι δύο ομάδες της Euroleague να γκελάρουν και σε άλλα γήπεδα. Το σημαντικότερο, ωστόσο, είναι ότι οι Πειραιώτες συνήλθαν από την ήττα στη Μαδρίτη και μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα βελτίωσαν την εικόνα τους. Ήταν η απαιτούμενη ψυχολογική ένεση για τη συνέχεια.

Ο Παναθηναϊκός από την άλλη έχοντας γνωρίσει μια τόσο βαριά ήττα (σε πόντους και εικόνα) μπαίνει σε μια διαδικασία προβληματισμού. Η απουσία του Μάικ Τζέιμς ήταν καθοριστική, ωστόσο, δεν αποκλείεται το "τριφύλλι" να μπει σε διαδικασία αλλαγών. Εξάλλου ο Αργύρης Πεδουλάκης συνηθίζει (στον Παναθηναϊκό και όχι μόνο) να διαφοροποιεί το ρόστερ της ομάδας του, ανάλογα με τις αγωνιστικές ανάγκες. Ο έμπειρος προπονητής μίλησε με σκληρά λόγια μετά το τέλος του αγώνα, τα οποία κωδικοποιούνται σε "βέλη" προς τους παίκτες του, ειδικά αυτούς που δεν είναι αρκετά σκληροί.

Να τα πάρουμε, όμως, ένα-ένα. Ας ξεκινήσουμε με τα στοιχεία του παιχνιδιού που έκριναν (με τέτοιο εμφατικό το ντέρμπι).

Το διάστημα που κρίθηκε το παιχνίδι

Ο Ολυμπιακός βρέθηκε σε πολύ καλή μέρα. Ήταν ένα παιχνίδι που του πήγε δεξιά, βάζοντας βέβαια ο ίδιος πρώτα τις βάσεις με το καλό του αμυντικό προφίλ. Είχε πολύ υψηλό επίπεδο ενέργειας, ευστοχία εκεί που τη χρειάστηκε (στο 2ο δεκάλεπτο με 4/5 τρίποντα ξέφυγε στο σκορ) και έναν μεγάλο σύμμαχο: το επιθετικό ριμπάουντ. Οι Πειραιώτες πήραν 19 επιθετικά ριμπάουντ από τα 35 σουτ εντός παιδιάς που κατέληξαν στο σίδερο στη ρακέτα του Παναθηναϊκού. Οι "ερυθρόλευκοι" πήραν 28 πόντους (έναντι 5 του αντιπάλου) από δεύτερες ευκαιρίες. Πολύ μεγάλη διαφορά, που συμπικνώνει με μια πρόταση την εικόνα του ματς.

Αν έπρεπε να απομονώσουμε ως ένα μόνο διάστημα το πιο κρίσιμο σημείο του αγώνα, τότε αυτό θα ήταν το τέλος του 2ου δεκαλέπτου. Εκεί ο Ολυμπιακός έστειλε τη διαφορά στα ύψη με 9 συνεχόμενους πόντους από επιθετικό ριμπάουντ: δύο τρίποντα του Ματ Λοτζέσκι και ένα γκολ-φάουλ του Νίκολα Μιλουτίνοφ.

Το καθοριστικό 28-5

Οι "πράσινοι" ρίσκαραν με το ριμπάουντ, δεδομένου ότι έπαιζαν για ένα μεγάλο διάστημα του αγώνα αλλαγές. Ο Γκιστ ή ο Σίνγκλετον επομένως βρισκόντουσαν μακριά από το καλάθι. Και έμεναν οι κοντοί να σπρώχνουν. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι πολλά ριμπάουντ χάθηκαν και όταν ο Παναθηναϊκός δεν έπαιξε αλλαγές, αλλά είχε τον Γιάννη Μπουρούση στο παρκέ. Συνολικά ο Αργύρης Πεδουλάκης είχε τονίσει και μετά το ματς με τη Ζαλγκίρις, ότι αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της ομάδας του: τα γκαρντ δεν είναι αρκετά σκληρά. Το μυστικό της επιτυχίας της προηγούμενης ομάδας-Πεδουλάκη, δεν ήταν μόνο η παρουσία δύο γρήγορων ψηλών (Γκιστ-Λάσμε), αλλά και η συνύπαρξη oversized γκαρντ με μέγεθος και σκληράδα, όπως ο Ούκιτς, ο Διαμαντίδης, ο Ματσιούλις και ο Μπράμος.

Αυτό λείπει τώρα από τον Παναθηναϊκό που δεν "θωρακίζει" τη ρακέτα του. Το ίδιο συνέβη με τη Ζαλγκίρις. Το ίδιο έγινε και κόντρα στον Ολυμπιακό. Έχασε μάχες και ριμπάουντ, επιτρέποντας παράλληλα στον αντίπαλο να σκοράρει πολλές φορές στην καρδιά της άμυνας του.

Η απουσία του Τζέιμς είναι καθοριστική, αλλά το ίδιο ισχύει και για τον Ντι Νίκολς. Ο Αμερικάνος στο "3" θα ισορροπούσε λίγο τον Παναθηναϊκό σε μέγεθος και ριμπάουντ, ειδικά από τη στιγμή που ο Χαραλαμπόπουλος βρέθηκε σε κακή ημέρα. Το τρικ του Πεδουλάκη ήταν ο Γκιστ να μαρκάρει τον Σπανούλη (και να γίνεται πιο ανώδυνη η αλλαγή στα pick-n-roll με τον Σίνγκλετον), παραδίδοντας το "4άρι" του Ολυμπιακού (Πρίντεζη) στον Χαραλαμπόπουλο, όπως γινόταν παλαιότερα με τον Ματσιούλις. Παράλληλα ο 19χρονος φόργουορντ αποτέλεσε και επιθετικό στόχο στο low-post απέναντι στον Σπανούλη. Στη μια άκρη του παρκέ, όμως, νικήθηκε από τον Πρίντεζη και στην άλλη δεν κατάφερε να μετουσιώσει σε πόντους την υπεροχή του κοντά στο καλάθι.

Ο ρυθμός του Ολυμπιακού

Ο Ολυμπιακός είναι μια ομάδα που έχει χτιστεί για αυτό το μπάσκετ. Έχει βαθύ rotation, αθλητικούς ψηλούς και γκαρντ που βάζουν το κορμί τους. Στο ιδανικό του παιχνίδι ο Ολυμπιακός μοιάζει με τον μποξέρ που βάζει στα σχοινιά τον αντίπαλο του και τον γρονθοκοπεί. Παίζει καλή άμυνα, κυριαρχεί στο παιχνίδι των κατοχών και βρίσκει εύκολους πόντους στον αιφνιδιασμό (17).

Οι Πειραιώτες κατόρθωσαν από το πρώτο κιόλας ημίχρονο να επιβάλλουν τον δικό τους ρυθμό. Ή αν προτιμάτε ο Παναθηναϊκός απέτυχε να επιβάλει τον δικό του. Έστω κι αν προσπάθησε. Στο πρώτο ημίχρονο η ομάδα του Αργύρη Πεδουλάκη προσπάθησε να σημαδεύσει στο low-post με τρεις διαφορετικούς πυλώνες, όχι μόνο για να προκαλέσει φθορά και να πάρει πόντους σε mismatch, αλλά και για να παγώσει το ρυθμό. Να πάει τη μπάλα πιο χαμηλά στην τελική γραμμή, να κάνει το ριμπάουντ να διεκδικηθεί πιο κοντά στη στεφάνη, να έχει καλύτερη ισορροπία και επομένως καλύτερο αμυντικό transition. Αυτό, όμως, δεν το κατάφερε. Ο Μπουρούσης μπορεί να είχε φαινομενικά κέρδος στο post (12 πόντοι στο ημίχρονο, 6 κερδισμένα φάουλ), αλλά η εικόνα του αγώνα ήταν άλλη. Το ίδιο συνέβη όταν πόσταραν οι Χαραλαμπόπουλος (απέναντι στον Σπανούλη) και Ρίβερς.

Ο Ολυμπιακός κατάφερε να πατήσει το γκάζι, να ανοίξει τον ρυθμό και να μετατρέψει το ματς σε θρίαμβο. Γενικότερα θα μπορούσαμε να πούμε΄ότι η post-oriented επίθεση του Παναθηναϊκού περισσότερο "βραχυκύκλωσε" τον ίδιο, παρά τον αντίπαλο.

Η κερδισμένη μάχη με τον Σπανούλη και ο χαμένος πόλεμος

Ο Παναθηναϊκός μπήκε στο ματς με στόχο να σταματήσει τον Σπανούλη, με τον προπονητή του "τριφυλλιού" να επαναφέρει τον όρο mind games. Το πλάνο ήταν μαρκάρισμα από ψηλό αντίπαλο (Γκιστ) και αλλαγές στα screen, ή κλειστή άμυνα όταν βρισκόταν ο Μπουρούσης στο "5", για να αναγκάζεται να δίνει τη μπάλα δίπλα και όχι να εκτελεί. Το σχέδιο των "πρασίνων" πέτυχε, αλλά δεν είχε αποτέλεσμα. Ο 34χρονος γκαρντ του Ολυμπιακού δεν πέτυχε καλάθι εντός παιδιάς (0/7) και είχε μόλις 2 πόντους από βολές. Παράλληλα μοίρασε 7 ασίστ (κυρίως στον αιφνιδιασμό ή μετά από επιθετικό ριμπάουντ) και έκανε 3 λάθη.

Το παράδοξο, όμως, ήταν ότι με αυτή τη στατιστική ο Σπανούλης είχε το μεγαλύτερο +/- (το επιμέρους σκορ στο διάστημα που βρίσκεται κάθε παίκτης στο παρκέ) από όλους τους παίκτες με +22. Αν κάποιος πριν το ματς έλεγε ότι ο Σπανούλης θα έχει 2 πόντους με 0/7 σουτ είναι σίγουρος ότι ο Παναθηναϊκός θα ήταν το φαβορί για τη νίκη. Το βράδυ της Δευτέρας, όμως, έγινε το αντίθετο.

Ο αρχηγός του Ολυμπιακού δεν θέλησε να εκβιάσει προσπάθειες. Δεν προσπάθησε να επιτεθεί απέναντι στον Σίνγκλετον ή στον Γκιστ, αλλά αντίθετα προτιμούσε να δίνει τη μπάλα σε συμπαίκτη του. Οι ασίστ του προήλθαν (κυρίως) από φάσεις που υπήρχε ανισορροπία στην αντίπαλη άμυνα (transition, επιθετικό ριμπάουντ). Είναι λάθος εκτίμηση να λέμε ότι ο Παναθηναϊκός την... πάτησε επειδή επικεντρώθηκε στο μαρκάρισμα του Σπανούλη. Η αλήθεια είναι ότι ο Ολυμπιακός βρήκε λύσεις σε άλλους παίκτες, βγάζοντας το βάρος από τους ώμους του δημιουργού του. Αυτό έγινε χάρις στον εντυπωσιακό (για ακόμη μια φορά στο post) Πρίντεζη που πέτυχε 18 πόντους, το δίδυμο Γκριν-Λοτζέσκι (29 πόντους και 5 ασίστ), του Χάκετ (9 πόντοι, 5 κερδισμένα φάουλ) και την συνεισφορά των υπολοίπων παικτών μέσω transition και επιθετικό ριμπάουντ.

Ο Λοτζέσκι αποδεικνύει πόσο σημαντική ήταν η απουσία του την περσινή σεζόν. Ο Αμερικάνος με το βελγικό διαβατήριο παίζει αυτή τη στιγμή ως τον καλύτερο off-guard στην Euroleague. Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος που αλλάζει το παιχνίδι, χτυπώντας μετά από screen μακριά από τη μπάλα, ή στην αδύνατη πλευρά. Το έκανε και τώρα με οικονομικό τρόπο (6/11 σουτ) και επί της ουσίας μαζί με τον Έρικ Γκριν, ήταν το διαφορετικό που παρουσίασε ο Ολυμπιακός σ' αυτό το ματς. Ο Γκριν από τη μεριά του εκτέλεσε μετά από ντρίμπλα και πρόσφερε πόντους που έλειπαν από τους Πειραιώτες.

Γενικότερα, πάντως, ένα ακόμη σημείο που έκρινε το ντέρμπι ήταν οι πόντοι που βρήκε σε προσωπικές ενέργειες (pull-ups, 1on1) οι παίκτες του Ολυμπιακού (Γκριν, Χάκετ, Λοτζέσκι, Πρίντεζης, Παπαπέτρου), εν αντιθέσει με τους λιγοστούς που έβγαλαν οι "πράσινοι".

Η δυστοκία του Παναθηναϊκού

Ο Παναθηναϊκός έμεινε στους 63 πόντους γιατί αφενός είχε χειρότερα ποσοστά (45% στο δίποντο, 31% στο τρίποντο) και αφετέρου έκανε λιγότερες επιθέσεις, απόρροια των 19 χαμένων αμυντικών ριμπάουντ. Το πρόβλημα αν το δούμε συνολικά έχει να κάνει με την αποτελεσματικότητα σε διαφορετικούς τρόπους επίθεσης. Οι "πράσινοι" βρήκαν πόντους (αλλά όχι ρυθμό) από το post. Από την άλλη δεν είχαν δημιουργία στο pick-n-roll, καθώς ο Νικ Καλάθης ταλαιπωρήθηκε (για 2ο σερί ματς) με τον αντίπαλο να "κρύβεται" κάτω από το pick και να τον προκαλεί να σουτάρει. Είχε 2/9 προσπάθειες και μόλις 5 ασιστ, οι περισσότερες εκ των οποίων στο ανοιχτό γήπεδο.

Με άλλα λόγια το "τριφύλλι" είχε πρόβλημα στο δημιουργικό κομμάτι, όπως μαρτυρούν οι 10 ασίστ. Έλειψε ο δεύτερος δημιουργός (Τζέιμς), η εναλλακτική πίσω από τον Καλάθη για τον οποίο "δεν υπάρχει η πολυτέλεια να παίζει άσχημα", όπως είπε ο κόουτς Πεδουλάκης μετά το ματς. Ο Φελντέιν δεν είναι δημιουργός, ούτε ο Ρίβερς. Ακόμη και ο Παππάς είναι ένας scoring-guard που προτιμά να δημιουργεί για τον εαυτό του. Στο ντέρμπι είχε καλές στιγμές, ωστόσο, είχε πρόβλημα κατά κύριο λόγο απέναντι στην άμυνα του Ντάνιελ Χάκετ, που αποδείχτηκε καθοριστικός, πλην αθόρυβος.

Ο Παναθηναϊκός επομένως δεν βρήκε ανοιχτά σουτ (19 τρίποντα συνολικά), δεν κυκλοφόρησε τη μπάλα, δεν είχε προσωπικές φάσεις. Η απουσία του Τζέιμς τον αποσυντόνισε, αλλά θα πρέπει πρωτίστως το παραπάνω συμπέρασμα να πιστωθεί στον Ολυμπιακό και στην πολύ καλή του άμυνα.

Συμπέρασμα: Το πρώτο ντέρμπι μπαίνει στο χρονοντούλαπο. Η σεζόν είναι τόσο μεγάλη (η ΤΣΣΚΑ και η Εφές περιμένουν στη γωνία) που οι ομάδες δεν έχουν την πολυτέλεια να μείνουν περισσότερο από ότι πρέπει στο αποτέλεσμα. Είτε στη νίκη, είτε στην ήττα. Για αυτό και το βαθμολογικό του θέματος πρέπει να μείνει εκτός. Ο θρίαμβος του Ολυμπιακού περισσότερο γεμίζει αυτοπεποίθηση τα αποδυτήρια στο ΣΕΦ και προβληματισμό τα αντίστοιχα του ΟΑΚΑ, ως την επόμενη μάχη. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Εξάλλου, τα μεγάλα στοιχήματα των δύο ομάδων είναι άλλα: ο Ολυμπιακός καλείται να αποδείξει ότι μπορεί με αυτό το αγωνιστικό στυλ και το ρόστερ να γίνει μια ομάδα που κερδίζει και εκτός έδρας (σε επίπεδο Euroleague) κι ο Παναθηναϊκός να βρει τη χημεία και την ισορροπία του.