Οι λόγοι της αποτυχίας της Εθνικής Ελλάδος

Η Ελλάδα ταξίδεψε στη Σλοβενία ψάχνοντας -κατά τον Αντρέα Τρινκέρι- το ευρώ που θα έκανε τους διεθνείς εκατομμυριούχους. Η Εθνική ομάδα όχι μόνο δεν το βρήκε, αλλά παρέδωσε και ότι χρήματα είχε στην τσέπη. Αν ήμασταν στην Άγρια Δύση και σε κάποιο τεύχος του Λούκι Λουκ, θα κατέβαινε από το αεροπλάνο στο "Ελευθέριος Βενιζέλος", γυμνή. Με ένα βαρέλι να κρύβει τα επίμαχα σημεία. Αποτυχία.

Ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για διάκριση, σε ένα ευρωμπάσκετ με πολλές απουσίες και χωρίς μεγάλα φαβορί. Στα χαρτιά. Γιατί στην πράξη η Ελλάδα δεν δικαίωσε τις υψηλές προσδοκίες, που είχαν δημιουργηθεί περισσότερο λόγω των αντιπάλων και λιγότερο από τη δική της εικόνα κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας.

Και το κακό δεν είναι ότι έχασε ένα μετάλλιο. Εξάλλου από τους "8" και μετά η 2η, η 3η ή η 5η θέση έχουν τον ίδιο απολογισμό: δύο νίκες και μια ήττα. Το κακό είναι ότι δεν θύμισε την Εθνική Ελλάδος που έχουμε γνωρίσει. Δεν είχε την γνωστή της ταυτότητα. Την είδαμε μόνο για ένα δεκάλεπτο με τη Σλοβενία, για 15 λεπτά με την Κροατία και σε δύο ματς (συνολικά) στο τουρνουά: με την Ισπανία και την Τουρκία. Αυτό έχει μεγαλύτερη σημασία από την τελική κατάταξη.

Εξίσου αρνητικό και το γεγονός ότι το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα δεν θα ταξιδέψει απευθείας στην Ισπανία για το Μουντομπάσκετ του 2014. Θα χρειαστεί να περιμένει αν θα περισσέψει κάποια wild card για να μπει από το παράθυρο. Υπάρχουν τέσσερα τέτοια "μαγικά εισιτήρια", τα οποία διεκδικούν η Κίνα με το τεράστιο μέγεθος της η χώρα, η Βραζιλία που διοργανώνει τους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες, η χάλκινη ολυμπιονίκης Ρωσία και η Τουρκία που βρίσκεται μέσα σ' όλα διεκδικώντας όλες τις μεγάλες διοργανώσεις. Και πολύ πιθανό να προκύψει κι άλλη χώρα "παραπονούμενη" μετά τους αγώνες κατάταξης.

Μέχρι τον Νοέμβριο και την ανακοίνωση των wild cards, ωστόσο, έχουμε δρόμο. Η επόμενη ημέρα της Εθνικής δεν έχει ξημερώσει ακόμη, οπότε έχει μεγαλύτερο νόημα μια ανάλυση των αιτιών που οδήγησαν στον αποκλεισμό.

Καταρχήν θα συμφωνήσω με την εξαιρετική ανάλυση του Γιάννη Φιλέρη, που παραδέχεται ότι ο Τρινκέρι δεν φταίει για όλα. Ειδικά από τη στιγμή που οι επιτυχίες, όπως και οι αποτυχίες, δεν οφείλονται αποκλειστικά σε ένα άτομο. Ομαδικό είναι το σπορ, εξάλλου. Κι επειδή κανείς δεν συμπαθεί τους μετά-Χριστόν προφήτες, θα κάνω μερικά κλικ πίσω στην σχετική αρθρογραφία πριν την έναρξη του τουρνουά, με τίτλο τα "συν και τα πλην της Εθνικής για το μετάλλιο". αλλά και στα υπόλοιπα σχετικά κείμενα κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας.

Δυστυχώς, τα βασικά προβλήματα επιβεβαιώθηκαν.

- Έλλειψη ενέργειας. Ο βασικός προβληματισμός κατά τη διάρκεια των φιλικών δεν λύθηκε. Η Εθνική πέρα από το παιχνίδι με την Τουρκία (ένα ματς ειδικών συνθηκών λόγω του τραυματισμού του Σπανούλη) και το ματς με την Ισπανία, στο οποίο έπαιξε με την πλάτη στον τοίχο μετά από ένα βαρύ χαστούκι (ήττα από τη Φινλανδία), δεν έβγαλε την απαιτούμενη ενέργεια. Τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος του ματς, διότι θα ήταν λάθος να σταθούμε πχ στο φινάλε του αγώνα με την Κροατία, ή στο τελευταίο δεκάλεπτο του ματς με τη Σλοβενία. Η λέξη "σοφτ" άλλωστε ακούστηκε πολλές φορές από το στόμα του Ιταλού τεχνικού.

- Πρόβλημα στην άμυνα. Η Ελλάδα στην προσπάθεια της να βγάλει... εκατομμύρια (γίνομαι κουραστικός, αλλά ήταν πολύ εύστοχη η ατάκα του Τρινκέρι), έριξε τα χρήματα της στο χρηματιστήριο της επίθεσης και όχι στη σιγουριά μιας τράπεζας. Η Εθνική, χωρίς την πανοπλία που την οδήγησε όλα αυτά τα χρόνια στις μεγάλες επιτυχίες, παρουσιάστηκε με μια αδύναμη αμυντικά περιφερειακή γραμμή, με ψηλούς που δεν μπορούσαν να "μακιγιάρουν" αυτό το πρόβλημα και συνολικά μια ομάδα που απέτυχε στους βασικούς αμυντικούς της στόχους (Μπελινέλι, Κόπονεν, Ντράγκιτς, Μπογκντάνοβιτς).

- Το ρίσκο που δεν βγήκε. Ο Αντρέα Τρινκέρι, είτε επηρεάστηκε από την Ομοσπονδία, είτε όχι, πήρε κάποιες γενναίες αποφάσεις. Προτίμησε μια 12άδα με τέσσερις γκαρντ και έξι ψηλούς, εκ των οποίων οι τρεις ήταν "4άρια". Έριξε τη ζαριά πριν το Ευρωμπάσκετ και περίμενε. Στην περίπτωση του, όμως, όχι μόνο δεν έφερε... διπλή, αλλά έχασε και το ένα ζάρι. Ο τραυματισμός του Σπανούλη, που όπως παραδέχτηκε έπαιξε όλο το τουρνουά με πρόβλημα, θα δημιουργούσε τεράστιο "ρήγμα" ούτως ή άλλως, πόσο μάλλον στη συγκεκριμένη λειψή περιφερειακή γραμμή.

Οι λιγοστές λύσεις δεν επέτρεψαν στον Τρινκέρι να έχει μια φρέσκο back-court, ειδικά από τη στιγμή που από ένα σημείο και μετά κινήθηκε σε σχήματα με δύο γκαρντ. Ειδικά όταν η Ελλάδα κλήθηκε να δώσει τρίτο παιχνίδι σε τρεις ημέρες (με τη Φινλανδία) έμεινε από δυνάμεις.

Και οι ατυχίες συνεχίστηκαν. Τραυματίστηκε και ο Λουκάς Μαυροκεφαλίδης, στον οποίο είχε στηρίξει πολλά η Εθνική ομάδα κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού της. Ο 29χρονος "ρούκι" με τα χρώματα της Ελλάδος, πέρα από τα όποια αμυντικά προβλήματα αντιμετώπισε, δεν βρήκε ρυθμό ούτε στην επίθεση και κατέληξε τελικά στην... Αθήνα (με τραυματισμό), αφήνοντας ένα πρόσθετο βάρος στους ώμους του Γιάννη Μπουρούση και του Βασίλη Καββαδά. Ανεξάρτητα εξέλιξης είναι πάντα δύσκολο όταν μια ομάδα προσπαθεί να κάνει το "τρικ"... κανόνα. Όταν, δηλαδή, επιλέγει έναν παίκτη να παίξει μια θέση κατά συνθήκη. Μπορεί να το κάνει για μερικά λεπτά, ή για 1-2 ματς. Όχι όμως σε μόνιμη βάση. Αυτά τα πειράματα, σπάνια αποδίδουν, ειδικά σε νευραλγικές θέσεις όπως το "1" και το "5".

Πέρα από αυτό η επιλογή τριών πάουερ-φόργουορντ δημιούργησε έναν έξτρα πονοκέφαλο στον Τρινκέρι, που δεν είχε ούτε την εμπειρία, ούτε το ειδικό βάρος, ούτε την εύνοια των αποτελεσμάτων για να τον διαχειριστή. Οι ρόλοι, οι χρόνοι και τελικά κι οι ίδιοι οι παίκτες μπερδεύτηκαν. Στη 2η φάση όταν προσπάθησε να κλείσει το rotation, αυτό έγινε με άτσαλο τρόπο.

- Πρόβλημα στα ριμπάουντ. Είχε τονιστεί το συγκεκριμένο ζήτημα κατά τη διάρκεια των αγώνων προετοιμασίας. Κατά τη διάρκεια του τουρνουά ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο. Ειδικά απέναντι στη Σλοβενία (21 επιθετικά ριμπάουντ) και την Κροατία (54-42), έγινε αισθητή αυτή η αδυναμία.

Ποια η ευθύνη του προπονητή;

Είναι μεγάλη, όπως ισχύει πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις. Δεν είναι, όμως, ο μοναδικός υπαίτιος. Δεν ευθύνεται αυτός για τα ριμπάουντ, για παράδειγμα. Δεν ευθύνεται για την έλλειψη ενέργειας. Θα επιμείνω, ωστόσο, πως πρόκειται για έναν καλό προπονητή, που ποντάρει στο παιχνίδι της τακτικής. Σε αυτό το κομμάτι κανείς δεν μπορεί να του καταλογίσει κάτι. Ούτε καν για το πόσο χρησιμοποιούσε τους παίκτες του, ειδικά αυτούς που δεν είχαν μεγάλο χρόνο συμμετοχής και ενδεχομένως να μπορούσαν να βοηθήσουν περισσότερο (σύμφωνα με το γνωστό: ο καλύτερος παίκτης είναι αυτός που δεν παίζει).

Προσπαθούσε να αντιδράσει στις περιπτώσεις που το ματς "στράβωνε", έπαιρνε πρωτοβουλίες κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, πίστεψε και υποστήριξε τα κοντά σχήματα για να καλύψει το αμυντικό πρόβλημα και γενικά βοήθησε την Ελλάδα να εκμεταλλευτεί τα δυνατά της σημεία στην επίθεση. Έκανε σίγουρα και λάθη. Όταν χάνεις ισχύει για τον προπονητή, ότι και για τους παίκτες. Κάτι δεν έγινε σωστά. Η ανάλυση ότι "έπρεπε να παίζει περισσότερο ο Φώτσης" για παράδειγμα δεν έχει βάση. Στην τελική όλοι οι παίκτες πήραν ευκαιρίες και είχαν το χώρο για να αποδείξουν ότι ήθελαν να αποδείξουν. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το "ναυάγιο" και όχι ποιος ήταν στην καμπίνα και ποιος στο κατάστρωμα.

Κι αν η επιλογή για τέσσερις μόνο γκαρντ ήταν ένα ρίσκο που δεν "έκατσε" (και λόγω τραυματισμού), η αντίστοιχη για τον Καββαδά ήταν κατά τη γνώμη μου 100% σωστή. Επιλέχτηκε ένας παίκτης που ταιριάζει στο προφίλ του τρίτου σέντερ, είναι 21 ετών και μπήκε σε μια διαδικασία προσαρμογής. Μην ξεχνάμε ότι και οι Ζήσης-Σπανούλης μπήκαν σταδιακά (ως ρολίστες) στην Εθνική, για να φτάσουν μετά από 1-2 διοργανώσεις να έχουν ηγετικό ρόλο στην ομάδα.

Από την άλλη θα μπορούσε να γίνει μεγάλη κουβέντα για το πόσο διαφορετική θα ήταν η ομάδα να δεν είχε απουσίες. Αν για παράδειγμα ο Μάντζαρης (η απουσία ενός τέτοιου παίκτη ήταν τόσο εμφανής που ο Τρινκέρι αν και γνώριζε ότι ο συγκεκριμένος είναι ανέτοιμος τον πήρε τηλέφωνο για να πάρει μέρος στην προετοιμασία) δεν είχε πάθει χιαστό και αποτελούσε τον πλέι-μέικερ που έλειπε από αυτή την ομάδα, τον παίκτη που θα κουβαλήσει τη μπάλα, δεν θα κάνει λάθος και θα παίξει καλή προσωπική άμυνα. Ή αν η Ομοσπονδία έδινε την τριήμερη άδεια στον Νικ Καλάθη, έναν παίκτη που θα αγωνίζεται του χρόνου στο ΝΒΑ και θα κάλυπτε πολλές από τις ελληνικές τρύπες ή θα ενίσχυε άλλα δυνατά όπλα όπως η δημιουργία. Ή αν στην τελική ο Κώστας Κουφός φορούσε ξανά το εθνόσημο και αποτελούσε τον σέντερ-φόβητρο που έλειψε τόσο πολύ στο φετινό Ευρωμπάσκετ. Αξίζει όμως να γίνει αυτή η κουβέντα; Ειδικά τώρα;

Επιστρέφοντας στο κεφάλαιο "Τρινκέρι" κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει ότι ο Ιταλός έπεσε θύμα των ιδιαιτεροτήτων. Δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε έναν ξένο προπονητή να προσαρμοστεί γρηγορότερα στις συνθήκες από ότι έκανε ο συγκεκριμένος. Αλλά νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που ξέρουμε .

Παρουσιάστηκε αρκετά νευρικός στα τελευταία ματς (καμία σχέση με τον "ατσαλάκωτο" προπονητή της Καντού) και γενικότερα έπεσε στις όποιες τρύπες κρύβουν τέτοιες μικρές διοργανώσεις (τις οποίες δεν κρύβουν για παράδειγμα τα πρωταθλήματα ή η Ευρωλίγκα). Η Ελλάδα δεν παρουσιάστηκε έτοιμη να δώσει για παράδειγμα τρία ματς σε τρεις ημέρες, ενώ στο τέλος του τουρνουά κι ο ίδιος παραδόθηκε σε αυτόν τον κυκεώνα αρνητικής κριτικής και ψυχολογικής πίεσης. Κόντρα στην Κροατία δεν ήταν "ομάδα Τρινκέρι". Σε καμία περίπτωση.

Ήδη γίνεται ντόρος για το τεχνικό τιμ, που ήταν άπειρο (χαρακτηριστικά κανείς από τους τρεις δεν είναι μέλος του ΣΕΠΚ, ενώ ο Παπανικολάου δεν έχει καν δίπλωμα προπονητή) αλλά θα μου επιτρέψετε να μην πάρω μέρος. Σε τέτοιες περιπτώσεις την ευθύνη την παίρνει ο πρώτος προπονητής, που έχει το λόγο για όλο το σταφ.

Αντίστοιχα μεγάλη με αυτή του Τρινκέρι είναι η ευθύνη της Ομοσπονδίας (για τους χειρισμούς Καλάθη, για τη "θωράκιση" του προπονητή), αλλά και των παικτών. Κανείς δεν μπορεί να τους κατηγορήσει για αδιαφορία, ή για έλλειψη ζήλου, αντίθετα μερικοί ξεπέρασαν τους εαυτούς τους, όπως δηλαδή ο Νίκος Ζήσης κι ο Βασίλης Σπανούλης που έπαιξε τραυματίας. Ή οι Καϊμακόγλου-Περπέρογλου που έκαναν το καλύτερο τουρνουά της διεθνούς καριέρας τους. Άμοιροι των ευθυνών τους, όμως, δεν είναι.

Τώρα τι γίνεται;

Αρχικά περιμένουμε ως τα τέλη Νοεμβρίου για τις wild cards. Δεύτερον, θα περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει με το θέμα του προπονητή, που έχει μεν συμβόλαιο, αλλά είναι δύσκολο (ακόμη και για τον ίδιο) να παραμείνει και την επόμενη σεζόν. Οπότε θα πρέπει να αρχίσει μια νέα διαδικασία, για την εύρεση του 4ου προπονητή σε 5 χρόνια (μετά την εποχή Γιαννάκη ακολούθησαν οι Καζλάουσκας, Ζούρος και Τρινκέρι) και ενδεχομένως μια μεγάλη συζήτηση για έναν νέο κορμό παικτών.

Το καλό είναι ότι υπάρχουν παίκτες που... περιμένουν. Η γενιά των 90άρηδων μπορεί να αποτελέσει τον κορμό των επόμενων ετών, την ώρα που από πίσω έρχονται κι άλλοι: οι 93-94 (Μποχωρίδης, Παπαπέτρου, Αγραβάνης, Αντετοκούνμπο), αλλά και οι επόμενοι που λάμπουν στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (Διαμαντάκος, Χαραλαμπόπουλος και Παπαγιάννης).

Μέχρι τότε έχουμε δρόμο μπροστά μας. Μέχρι τότε θα θυμόμαστε τη Σλοβενία (και τη Βενεζουέλα). Όπως θυμόμαστε το 1999 και το 2001. Τους βασικούς λόγους, δηλαδή, που οδήγησαν στη χρυσή εποχή (αυτή με τον Παναγιώτη Γιαννάκη στον πάγκο). Γιατί όπως και να το κάνουμε, χωρίς αποτυχία, δεν υπάρχει επιτυχία. Χωρίς ήττα, δεν υπάρχει νίκη. Χωρίς να αστοχήσεις, δεν μπορείς να ευστοχήσεις.