This is the end of the world as we know it
Περί ανέμων και υδάτων. Για μπάσκετ και κολύμβηση. Για Τζινόμπιλι, Πάρκερ και Γιαννιώτη. Για το ιδανικό σενάριο των Ισπανών και τον Τεόντοσιτς που έκανε step-up. Για τον (μπασκετικό) κόσμο που ξέραμε και έφτασε στο τέλος του.
Ο Τόνι Πάρκερ είπε au revoir. Ο Μανού Τζινόμπιλι, ο Αντρές Νοτσιόνι και ο Λουίς Σκόλα adios. Σε λίγο θα ακολουθήσει ο Πάου Γκασόλ και ο Χουάν Κάρλος Ναβάρο. Καλοκαίρι 2016. Το τελευταίο που είδαμε κάποιον από όλους αυτούς τους μεγάλους. Τίποτα πια δεν θα είναι το ίδιο. Ο μπασκετικός κόσμος -όπως τον ξέραμε- τέλειωσε.
Play παρακαλώ
Ο 34χρονος γκαρντ της Γαλλίας και η παλιοπαρέα από την Αργεντινή δεν είχαν την τύχη (και την ευτυχία) να κλείσουν τη διεθνή καριέρα τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Κι έτσι απολαμβάνουν αποκλειστικά το ταξίδι, όχι ταυτόχρονα και τον τερματισμό.
Κάτι που εν δυνάμει μπορούν να κάνουν οι Ισπανοί, υπογράφοντας μάλιστα το φινάλε ενός σεναρίου που θα ξεπερνούσε και αυτά του Χόλιγουντ. Δεν θα ήταν εκπληκτικό η παρέα των 80αρηδων να αποσυρθούν από τη "φούρια ρόχα" με το μοναδικό χρυσό μετάλλιο που τους λείπει: αυτό των Ολυμπιακών Αγώνων; Για να καταφέρουν, μάλιστα, θα πρέπει να νικήσουν την ομάδα που τους το στέρησε τις δύο προηγούμενες φορές, τις ΗΠΑ. Μετρούν ως τώρα δύο χαμένους τελικούς (2008, 2012), φτάνοντας μάλιστα πολύ κοντά. Τώρα που οι Αμερικάνοι μοιάζουν πιο "γήινοι" από ποτέ την τελευταία 10ετία, γιατί όχι;
Κάτι μέσα μου λέει ότι θα κερδίσουν, ότι θα καταφέρουν. Ίσως βέβαια να μιλάει το "θέλω" που υπερνικάει το "πιστεύω" σ' αυτό το εσωτερικό μπράντεφερ που ονομάζεται πρόβλεψη. Μια ημέρα έμεινε για να μάθουμε.
Θα ήταν το τέλειο φινάλε. Το δεύτερο καλύτερο στην ιστορία μετά από αυτό του Μάικλ Τζόρνταν στον 6ο τελικό του 1998 απέναντι στους Τζαζ, το οποίο όμως δεν ήταν φινάλε. Τι το ήθελε να επιστρέψει στους Ουίζαρντς; Χάλασε το σενάριο. Ξέρω τι σκέφτεστε. Κι εγώ το ίδιο σκέφτομαι: Γιαννιώτης. Ο ίδιος χρησιμοποίησε τη λέξη "ευλογημένος". Πράγματι έτσι είναι. Στο μπάσκετ που χαρακτηρίζεται από τα Playoffs συνηθίζεται το κλισέ "να κερδίσουμε το τελευταίο ματς της χρονιάς", γιατί είναι εξάλλου μέρος της ανθρώπινης φύσης να κρατά την τελευταία γεύση. Οπότε ο Σπύρος Γιαννιώτης έζησε το απόλυτο αθλητικό όνειρο: έκλεισε την καριέρα του με την υψηλότερο προσωπική διάκριση, το ολυμπιακό μετάλλιο που τόσο ήθελε, με μια επίδειξη ήθους και πάνω από όλα (κατά την ταπεινή μου γνώμη) την απόλυτη επίδειξη υπερπροσπάθειας.
Πως μπορείς να συνέλθεις μετά από αυτό; Δεν μπορείς, είναι η απάντηση, για αυτό και σε ένα αμιγώς μπασκετικό κείμενο τα δάχτυλα επιστρέφουν στον Γιαννιώτη και σ' εκείνο το υπέροχο καλοκαιρινό απόγευμα Τρίτης. Ένα γραφείο όρθιο να φωνάζει. Να βλέπεις μέσα σε δευτερόλεπτο τον 36χρονο Γιαννιώτη από πέμπτο να κολυμπάει στα μετάλλια. Και ξαφνικά να είναι πρώτος. Εκείνος - όπως έλεγε μετά- από τον πόνο έκλεινε τα μάτια. "Μπαίνουν στην τελική ευθεία" φώναζε ο εκφωνητής και μόλις άνοιγε το πλάνο έβλεπες μια ολόκληρη θάλασσα να τους χωρίζει. Για τον θεατή φαινόταν σαν όλους τους άθλους του Ηρακλή μαζεμένους. Ας φανταστούμε πόσο δύσκολο είναι για τον ίδιο τον αθλητή.
Όπως έγραφε ο Δημήτρης Κωνσταντινίδης εκείνη την ημέρα ο Γιαννιώτης έγινε το δάκρυ μας . Κι έτσι είναι. Πόσο υπέροχο είναι να βλέπεις έναν άνθρωπο να τα δίνει όλα στον τελευταίο αγώνα της καριέρας του; Αυτό το "τελευταίο" μπροστά από τον αγώνα πολλαπλασίαζε τη βαρύτητα του άθλου. Δεν ξέρω τι σκεφτόντουσαν οι άλλοι, εγώ πάντως σκεφτόμουν μόνο τον Γιαννιώτη. Να το πετύχει. Για εκείνον. Να ζήσει την απόλυτη στιγμή αθλητικής ευτυχίας. Ταξίδι και Ιθάκη μαζί. Σε 10.000 μέτρα απόσταση. Και εμείς μετά το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τον ζηλεύουμε κι αν μπορούμε (καμιά φορά, έτσι ξώφαλτσα) να παραδειγματιζόμαστε: να ψάχνουμε μέσα μας βαθιά για εκείνη την αποθήκη δύναμης που γράφει απ' έξω "για ώρα ανάγκης".
Ιστορίες υπέροχες. Σαν τον Γιαννιώτη. Σαν την αγκαλιά των δύο δρομέων . Σαν τα δύο παιδιά που μέτρησαν τα άστρα, όπως είναι ο Τόνι Πάρκερ και ο Μπορίς Ντιαό. Ζηλεύω.
Επιτρέψτε μου μια ακόμη παρένθεση (παρένθεση στην παρένθεση για την ακρίβεια). Μου κάνει εντύπωση που η κοινή γνώμη κάνει την βαθύτερη υπόκλιση της στα λόγια και τη στάση αθλητών-πρότυπο, όπως είναι η Κορακάκη, ο Πετρούνιας και ο Γιαννιώτης. Σπουδαία πραγματικά τα μηνύματα τους. Αξιοζήλευτη η στάση τους. Τίποτα όμως δεν συγκρίνεται με το κατόρθωμα τους. Οι λέξεις δεν είναι είναι ποτέ ισχυρότερες από τις πράξεις. Από τη μάχη της Κορακάκη με τις αντιξοότητες. Αυτό το υπέροχο "εδώ, αυθόρμητα, τόλμησε να αναπτυχθεί η Αριστεία" που διάβασα πάνω από το κατεδαφισμένο λυόμενο προπονητήριο. Από τη διαχείριση της πίεσης του "πρέπει" και του βάρους του φαβορί στους ώμους (ακόμη κι αν είναι ΑΥΤΟΙ οι ώμοι) από τον Πετρούνια σε ένα άθλημα που κατεξοχήν αποτελεί την απόλυτη μονομαχία του ανθρώπου με το λάθος. Από την υπερπροσπάθεια του Γιαννιώτη στα τελευταία μέτρα. Αυτό που όπως λακωνικά περιέγραψε με μια φράση: "δώσε αυτό που δεν μπορείς να φανταστείς".
Προσπαθώ να σκεφτώ γιατί οι γίγαντες αυτοί γιγαντώθηκαν περισσότερο από τα λόγια τους. Ίσως γιατί είναι η φύση του "κοινού" ανθρώπου (εκ της κοινής γνώμης - με την καλή έννοια) να εξισώνει τον υπεράνθρωπο αθλητή στα δικά του μέτρα, στο δικό του ύψος και βάρος. Όλοι μιλάμε. Δεν μπορούμε όμως όλοι μας να κάνουμε κάθε μέρα τόση προπόνηση, να στερηθούμε τόσα πολλά, να νικάμε κάθε μέρα τον εαυτό μας. Ζηλεύουμε τύπους σαν τον Κριστιάνο Ρονάλντο και ψάχνουμε τις ρωγμές στις πανοπλίες των υπολοίπων. Δεν ξέρω... Ακόμη το σκέφτομαι.
Κλείνει η παρένθεση. Γρήγορα πίσω στο μπάσκετ.
Το step-up του Τεόντοσιτς
Ο Μίλος Τεόντοσιτς κάνει ένα από τα καλύτερα τουρνουά της καριέρα του (11.0 πόντοι με 45% στα τρίποντα και 5.8 ασίστ σε 26 λεπτά), ίσως το καλύτερο μετά το Ευρωμπάσκετ του 2009 (14.1 πόντοι, 5.2 ασίστ). Μοιάζει πιο ώριμος από ποτέ. Και είναι σίγουρα ένα μεγάλο παράσημο η λέξη "ώριμος" και "Τεόντοσιτς" να πηγαίνουν στην ίδια πρόταση. Την τελευταία 2ετία παίζει στην ΤΣΣΚΑ το καλύτερο μπάσκετ της καριέρας του και τώρα έχοντας κερδίσει και αυτό που μέχρι φέτος δεν τολμούσε να αναφέρει (για να μιλήσουμε σε όρους Χάρι Πότερ), έκανε step-up στο παιχνίδι του.
Καθοριστική η αμυντική συμβολή του Μάρκοβιτς, αλλά ο Τεόντοσιτς ήταν αυτός που πάτησε φρένο στην αντεπίθεση των Κροατών, με ένα τρίποντο-μαχαιριά και μια εξαιρετική ασίστ στον Ραντούλιτσα, στο καλάθι που έδωσε τεράστια αβαντάζ στη Σερβία, αυτό που αξιοποίησε τελικά μέσω των βολών. Ιστορικά αν το δούμε έτσι κάπως συμβαίνει: οι παίκτες παίζουν το καλύτερο τους μπάσκετ μετά τους τίτλους. Ο Τζόρνταν για παράδειγμα μέχρι το 1991 ήταν ο ball-hog που έπαιζε για τα στατιστικά του. Μετά το 1991 ήταν ο εξωγήινος που δεν χάνει ποτέ.
Μην ψάχνουμε όμως μακριά. Οι Σπανούλης-Διαμαντίδης-Παπαλουκάς μεταμορφώθηκαν μετά το χρυσό στο Βελιγράδι. Πόσους ευρωπαϊκούς τίτλους είχαν πριν το 2005; Μηδέν. Πόσους είχαν από το 2005 και μετά; Οκτώ. Ο Τζινόμπιλι μετά τον τίτλο στο ΝΒΑ (2003) οδήγησε την Αργεντινή στο Χρυσό στην Αθήνα. Ο Σάρας μετά το triple-crown με τη Μπαρτσελόνα πήρε το χρυσό μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ του 2003. Και πάει λέγοντας.
Λες και η "νίκη" είναι τελικά αυτή που ξεκλειδώνει τις τελευταίες πίστες στην καριέρα ενός μπασκετμπολίστα. Ο Τεόντοσιτς βρίσκεται χωρίς αμφιβολία στην τελευταία πίστα. Και παίζει σαν να είναι αυτός ο "αρχηγός" που πρέπει να νικήσει ο Μάριο για να σώσει την πριγκίπισσα.
Κατά τα άλλα...
- Η Αργεντινή αποχαιρέτησε. Τεράστια μαγκιά για τους +34 (Ντελφίνο, Νοτσιόνι, Τζινόμπιλι, Σκόλα), αλλά εντέλει πλήρωσαν την ηλικία τους. Ειδικά η διπλή παράταση με τη Βραζιλία τους "σκότωσε" και δεν ήταν τυχαίο ότι όσο κυλούσε το τουρνουά, οι "γκαούτσος" έπαιζαν χειρότερα. Με ελάχιστη βοήθεια από τον πάγκο και στη νευραλγική θέση "1" έναν παίκτη όπως ο Καμπάτσο (ιδανικό σε ειδικές συνθήκες, αλλά με score-fist προσέγγιση), δεν μπορούσαν να φτάσουν πιο μακριά. Έχοντας το μικρότερο ντεπόζιτο βενζίνης ήταν - στη θεωρία, αλλά και στην πράξη όπως αποδείχτηκε - ο πιο βολικός αντίπαλος για τους Αμερικάνους.
- Οι Αμερικάνοι μετά από τρία μέτρια παιχνίδια έδειχναν να "ξεμπουκώνουν". Αυτό συνέβη στην περίπτωση του Κέβιν Ντουράντ, που μοιραία συνεπήρε και την υπόλοιπη ομάδα. Είναι αρκετό; Όχι. Το small-ball χτίσιμο της Team USA μπορεί να τους οδηγήσει τελικά στο χρυσό, αλλά δεν θα τους οδηγήσει στην κυριαρχία επί του αντιπάλου.
- Οι Αυστραλοί συνεχίζουν να αποτελούν την ευχάριστη έκπληξη. Δικαίως πέρασαν στους "4". Τέταρτη συμμετοχή στους ημιτελικούς Ολυμπιακών Αγώνων μετά το 1988, το 1996 και το 2000. Σπουδαία επιτυχία για την πιο fun-to-watch ομάδα του τουρνουά. Με παίκτες που έχουν όρεξη να πασάρουν (ΟΚ, ίσως ο Πάτι Μιλς να μη θέλει τόσο πολύ), που διαβάζουν το παιχνίδι, που έχουν ισορροπία στο μέσα-έξω παιχνίδι, αλλά και πολύ καλές ιδέες. Δεν είναι τυχαία η 2η ομάδα σε ασίστ στο Ρίο. Δεν σκοράρουν τυχαία τόσους πολλούς πόντους ανά παιχνίδι.
- Οι Γάλλοι δεν έπεισαν σε κανένα σημείο το τουρνουά. Για λόγους χημείας προφανώς. Και όταν χτύπησε ο Πάρκερ, τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα.
- Οι Κροάτες ήταν οι μεγάλοι χαμένοι. Η μοναδική από τους χαμένους που "άξιζε" την διεκδίκηση ενός μεταλλίου. Γιατί για πρώτη φορά την τελευταία 20ετία μια "Κροατία" έπαιξε ως ομάδα. Το θετικό; Ότι έχει έναν νεανικό κορμό με μπόλικο ταλέντο και προσωπικότητα. Από τους υπάρχοντες αστέρες μόνο ο Ρόκο Λένι Ούκιτς και ο Στίπτσεβιτς είναι σε προχωρημένη ηλικία.
- Οι Ισπανοί από την άλλη ανεβαίνουν διαρκώς. Όπως συνέβη σε όλα τα τουρνουά που είχαν επιτυχία, ξεκινούν νωθρά και ανεβάζουν διαρκώς στροφές. Βελτιώνουν την ισορροπία τους (έστω κι αν το second unit με τον Ερνανγκόμεζ και τον Ρέγιες στους ψηλούς ρίχνει την ποιότητα της ομάδας), τη χημεία τους και περισσότερο την αυτοπεποίθηση τους. Είναι πάντως παράδειγμα προς μίμηση. Μπορούμε να φανταστούμε τι θα γινόταν εδώ αν ο NBAer Αμπρίνες ή ο Χοσέ Μανουέλ Καλντερόν με συμβόλαιο στο ΝΒΑ 7,5 εκατομμυρίων δολαρίων είχαν ελάχιστο χρόνο συμμετοχής, επειδή ακριβώς σε μια ομάδα δεν μπορούν να παίζουν όλοι; Εμφύλιος. Οι Ισπανοί όμως ξέρουν να βάζουν νερό στη σαγκρία τους, έχουν ιεραρχία και γερές βάσεις.
Να πέσει το βίντεο:
Ο Γκασόλ να κάνει τον Πετρούνια στη γαλαρία. Τραγούδι και χαρά. Η γιορτή κρατά τέσσερα ματς ακόμα. Δύο για κάθε ομάδα. Ας τα απολαύσουμε γιατί είναι οι τελευταίες ημέρες του μπασκετικού κόσμου όπως τον ξέρουμε. Ο Γκασόλ εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2001 στην Κωνσταντινούπολη. Ο Πάρκερ το ίδιο. Ο Τζινόμπιλι το 2002. Τρεις συμπαίκτες (πλέον) στο Σαν Αντόνιο. Αλλά και ο Σκόλα με τον Νοτσιόνι που επίσης αποχαιρετούν. Ο Νοβίτσκι που το έκανε ένα χρόνο πριν. Δεκαπέντε χρόνια είναι αυτά, δεν είναι παίξε-γέλασε. Τεράστιοι αθλητές, τεράστιες προσωπικότητες. Σταρ του ΝΒΑ που έδωσαν τον ιδρώτα τους και το αίμα τους για την εθνική τους ομάδα. Πήραν τίτλους, έδωσαν νίκες, χάρισαν παραστάσεις, αποκλείστηκαν, έχασαν, έκλαψαν. Το ερώτημα είναι: τώρα τι κάνουμε. Ξέρω, ξέρω... Το σόου συνεχίζεται. Απλά δεν θα είναι το ίδιο.