Στο σκάκι πριν το ματ στον "βασιλιά" προηγείται αυτό στη βασίλισσα. Έτσι έγινε και στο ΟΑΚΑ. Ο Στέφανος Τριαντάφυλλος αναλύει με τη βοήθεια του βίντεο τους άξονες της πράσινης άμυνας που έβγαλε τον Ολυμπιακό... εκτός εαυτού και του επέτρεψε να φέρει το παιχνίδι στα μέτρα των "πρασίνων". Δείτε αναλυτικά το τρικ με το post-up του Μασιούλις που αποδείχτηκε καθοριστικά και όλα τα σημεία που έκριναν τον ημιτελικό.

Ο Παναθηναϊκός επικράτησε του Ολυμπιακού στον ημιτελικό κυπέλλου, γιατί με μια πρόταση κατάφερε να φέρει το παιχνίδι στα μέτρα του. Η ιστορία πίσω από το δευτεριάτικο ματς του ΟΑΚΑ, όμως, έχει περισσότερες λέξεις να κρύβονται από πίσω της.

Πρώτα έκανε "ρεν" και μετά έκανε "ρουά"

Έχουμε συνηθίσει να περιγράφουμε το μπάσκετ ως μια παρτίδα σκάκι μεταξύ των προπονητών. Πέρα από το γνωστό κλισέ, υπάρχει και μια άλλη σύγκριση που μπορούμε να κάνουμε, παρατηρώντας το τελευταίο παιχνίδι των δύο ομάδων.

Όπως στο σκάκι οι βασιλιάδες είναι τυπικά και θεσμικά το σημαντικότερο κομμάτι, αλλά οι βασίλισσες είναι αυτές που έχουν ουσιαστικό το ρόλο του "πολυτιμότερου", έτσι και στο "αιώνιο" ντέρμπι. Ναι, ο Διαμαντίδης και ο Σπανούλης είναι οι "βασιλιάδες". Ναι, για να χαθεί η πατρίδα πρέπει κάποιος να τους κάνει "ματ". Όμως, πριν το "ρουά" πρέπει κάποιος να βγάλει από τη μέση τη βασίλισσα, όπως έκανε ο Παναθηναϊκός με τον Έισι Λο και τον Ματ Λοτζέσκι.

Δεδομένης της αμυντικής τακτικής του Παναθηναϊκού (προσαρμοσμένη άμυνα στον Σπανούλη, πολύ καλή πρώτη περιστροφή και προστασία της ρακέτας), οι "ερυθρόλευκοι" χρειάζονται έναν άλλον παίκτη να υποδέχεται τις πάσες του Σπανούλη, να εκτελεί και κυρίως να δημιουργεί παίρνοντας τις σωστές αποφάσεις σε καταστάσεις "ένας-εναντίον-ενός" ή "δύο-εναντίον-ενός". Αυτό τον καταλυτικό ρόλο παίζει εδώ και χρόνια ο Έισι Λο. Αυτόν παίζει φέτος ο Ματ Λοτζέσκι.

Από τη στιγμή, όμως, που οι "πράσινοι" απενεργοποίησαν τον δεύτερο (έκανε μόλις τρία σουτ - επηρεασμένος ίσως και από τη συμμετοχή του στο πρώτο εκτός έδρας ντέρμπι) και αφόπλισαν τον πρώτο, ο οποίος όντας ανέτοιμος και μετά από τραυματισμό, υποχρεώθηκε μόνο σε μακρινά σουτ (2/7), έκαναν το πρώτο βήμα για να ρίξουν τον "βασιλιά" και να πάρουν την παρτίδα.

Οι άξονες της "πράσινης" άμυνας

• Άμυνα με αλλαγές. Με αυτόν τον τρόπο ο Παναθηναϊκός προσπάθησε να "σπάσει" την καλή/γρήγορη κυκλοφορία του Ολυμπιακού, που είναι και το σήμα κατατεθέν του και να τον οδηγήσει στο διάβασμα των μις-ματς. Παράλληλα, με αυτόν τον τρόπο περιόρισε κατά πολύ τη δημιουργία του Ολυμπιακού μέσα από καταστάσεις pick-n-roll, "κρατώντας" τη μπάλα στο ένα σημείο του γηπέδου.
• Ο Γκιστ στον Σπανούλη. Ένα τρικ που συνηθίζει ο Αργύρης Πεδουλάκης, ειδικά όταν έχει στο σχήμα τον Γιόνας Μασιούλις που μπορεί με άνεση να μαρκάρει "4άρι". Ο Αμερικανός έκανε πολύ καλή δουλειά στον Σπανούλη και βοήθησε στο παραπάνω. Στην αλλαγή δηλαδή στα πικ-εν-ρολ, καθώς μετά από σκριν μαρκάρε ο Γκιστ το "5άρι" και ο εξίσου γρήγορος Λάσμε αντιμετώπιζε στα πόδια τον αρχηγό των "ερυθρολεύκων".
• Προσαρμογές και ρίσκο. Ο Παναθηναϊκός συχνά επιλέγει να δίνει βοήθειες από τον λιγότερο επικίνδυνο σουτέρ του αντιπάλου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο παίκτης που μάρκαρε τον Λο ήταν επιφορτισμένος με το να κλείνει "τρύπες", ρισκάροντας ενδεχόμενο μακρινό σουτ του Αμερικανού.
• Το παιχνίδι των επαφών. Οι "πράσινοι" που έβγαλαν ενέργεια έπαιξαν με πολλές επαφές στην άμυνα. Απέτρεψαν κατά αυτόν τον τρόπο πολλές φάσεις των Πειραιωτών μες στο καλάθι και τους έσπρωξαν πιο μακριά, δημιουργώντας απροσπέλαστο τείχος στη ρακέτα.

Επιθετική αποφόρτιση μέσω... αριστερού low post

Ο Αργύρης Πεδουλάκης φρόντισε να μην επιβαρύνει τον Δημήτρη Διαμαντίδη κατά τη διάρκεια του αγώνα, γνωρίζοντας ότι υπάρχουν περιορισμένες λύσεις στα γκαρντ. Πως το προσπάθησε; Καταρχήν έδωσε αρκετές μπάλες στα χέρια του Νίκου Παππά όταν αγωνιζόταν στο "1", αλλά και στον Ρομέλ Κάρι ειδικά στο πρώτο ημίχρονο.

Όσο για το φινάλε του παιχνιδιού επέλεξε τη λύση του post-up παιχνιδιού με τον Γιόνας Μασιούλις. Είδαμε συνεχόμενες φάσεις τον Λιθουανό να γίνει πηγή κινδύνου από το αριστερό post. Κι αυτή η επιλογή (του σημείου) δεν είναι τυχαία, αφού από εκεί θα μπορεί να πασάρει στην αδύνατη πλευρά με το δεξί του χέρι.

Ο Παναθηναϊκός πήρε αρκετές φάσεις από εκεί: 2 βολές, ένα τρίποντο του Μπράμος και ένα καλάθι του ίδιου του Μασιούλις, σε ένα πολύ κρίσιμο σημείο. Αν σε αυτά βάλουμε και τα χαμένα αμυντικά ριμπάουντ του Ολυμπιακού, μπορεί να καταλάβει κανείς από που άντλησε το "τριφύλλι" τους καθοριστικούς πόντους που χρειαζόταν.

Εκτός εαυτού ο Ολυμπιακού

Ο Ολυμπιακός από την άλλη, παρότι προσπάθησε να αντιδράσει με πολλούς τρόπους (όπως το σχήμα με τον Περπέρογλου στο "4"), προβληματίστηκε έντονα από το physical παιχνίδι του Παναθηναϊκού. Το ισχυρότερο πλήγμα για τους Πειραιώτες ήταν τα χαμένα ριμπάουντ στην άμυνα του (15), που αποδεικνύονται ένας πολύ σημαντικός παράγοντας σε παιχνίδι που κρίνεται σε τόσο χαμηλό σκορ.

Παράλληλα εκ του αποτελέσματος αποδεικνύεται ότι οι "φρέσκοι" παίκτες στο πρώτο τους εκτός έδρας ντέρμπι δεν ανταποκρίθηκαν. Φαίνεται άλλωστε και από τη στατιστική: ο Λοτζέσκι έμεινε στο μηδέν, με τρία μόλις σουτ και μηδέν ασίστ σε 25 λεπτά, ο Πέτγουεϊ είχε 3 πόντους σε 13 λεπτά, ενώ ο Μπέγκιτς πέρασε και δεν ακούμπησε.

Η ουσία του πράγματος έχει να κάνει με την ανάλυση των κατοχών, για την οποία (και χάρη ευκολίας) θα λάβουμε ως μονάδα μέτρησης το εξής: δίποντα + τρίποντα + κερδισμένα φάουλ + λάθη, με την έννοια ότι μια κατοχή θα καταλήξει είτε σε σουτ, είτε σε φάουλ, είτε σε λάθος.

Τόσο στο ελληνικό πρωτάθλημα, όσο και στην Euroleague ο Ολυμπιακός κάνει περίπου 91 επιθέσεις (92 στην Ευρώπη, 90 στην Ελλάδα). Αυτό ήταν και το νούμερο του στον ημιτελικό, με τη διαφορά, όμως, ότι είχαν αλλάξει οι συσχετισμοί μεταξύ των κατηγοριών.

Από εκεί που ο Ολυμπιακός εκτελεί 24 και 20 τρίποντα κατά μέσο όρο στην Euroleague και στο πρωτάθλημα αντίστοιχα, τώρα πήρε 31 προσπάθειες. Αντίθετα έκανε πολύ λιγότερο δίποντα, περισσότερα λάθη και πήγε πολύ λιγότερες φορές στις βολές. Παρότι κερδίζει 21 φάουλ ανά μέσο όρο στις δύο διοργανώσεις και εκτελεί 22 και 19 βολές, τώρα οι παίκτες του πήγαν μόνο 9 φορές στη γραμμή.

Ας το δούμε αναλυτικά:

Κατηγορία	Δίποντα	Τρίποντα	Βολές	Φάουλ	Λάθη
Euroleague	35	24	22	21	12
Basket League	38	20	19	20	12
Ημιτελικός	22	31	9	21	16

Κοινώς ο Παναθηναϊκός έφερε το παιχνίδι στα μέτρα του. Υποχρέωσε τον Ολυμπιακό να βγει από τις συνήθειες του και να κάνει πράγματα που δεν του αρέσουν. Όπως να σουτάρει συχνότερα από το τρίποντο, παρά από τη ρακέτα. Αυτό, βέβαια, δεν ήταν θέμα επιλογής. Ούτως ή άλλως οι Πειραιώτες είναι μια ομάδα που δεν σουτάρει βιαστικά, αλλά ψάχνει πρωτίστως φάσεις μες στη ρακέτα. Εν αντιθέσει με τον Παναθηναϊκό, δηλαδή, που στηρίζεται συχνά-πυκνά σε φάσεις που στοχεύουν σε σουτ πίσω από τη γραμμή. Οπότε τα 31 τρίποντα δεν ήταν επιλογή, αλλά αποτέλεσμα.

Όσο για τη σημασία της νίκης και το πως μπορεί να διαμορφώσει καταστάσεις και συνθήκες ενόψει της Euroleague; Θα είναι μια πολύ καλή συζήτηση για τις επόμενες ημέρες. Ως τότε καλές γιορτές με υγεία σε όλους.