Αυλαία και υπόκλιση

Η αυλαία έπεσε χθες βράδυ. Ο ζωντανός θρύλος πέρασε στην αθανασία. Ο νικητής Τζάστιν Γκάτλιν υποκλίθηκε μπροστά του, εκπροσωπώντας όλη την υφήλιο. Η δική του υπόκλιση, ήταν και δική μας, από κάθε γωνιά κάθε ηπείρου. Η τελευταία παράσταση ήταν τόσο γήινη, όσο εξωγήινες μας φαίνονταν οι επιδόσεις του όλη αυτή τη δεκαετία που ο ίδιος κυριάρχησε στους στίβους, στα Παγκόσμια και στους Ολυμπιακούς. Γιατί στην καλύτερη κατάστασή του, ο Μπολτ δεν ήταν από αυτόν τον πλανήτη. Και όταν θυμόταν ότι ήταν άνθρωπος, ήταν και πάλι ανίκητος. Χθες όμως δεν είχε καμία σημασία η πρωτιά. Χθες θέλαμε μόνο να τον κοιτάξουμε, να τον χορτάσουμε, να κρατήσουμε στο μυαλό μας την εικόνα του, να τον δούμε για τελευταία φορά σε ζωντανή μετάδοση, να μετρήσουμε νοερά τα κάτι λιγότερο από δέκα δευτερόλεπτα θαυμάζοντας τον διασκελισμό του, που όμοιός του δεν έχει υπάρξει στον παγκόσμιο αθλητισμό.

Ο Μπολτ, πέρα από τα εκπληκτικά ρεκόρ και τα αμέτρητα χρυσά μετάλλια, ήταν εκείνος που κράτησε όρθιο τον στίβο σε μια παρατεταμένη περίοδο παρακμής, με πρωταγωνιστές το ντόπινγκ και τα διεφθαρμένα κέντρα διοίκησης και εξουσίας. Η δημοφιλία που απέκτησε, ξεπέρασε ακόμα και τα ίδια του τα αγωνίσματα. Έγινε ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους αθλητές στον κόσμο, με ένα τεράστιο χάρισμα επικοινωνίας, ο καλύτερος διαφημιστής που θα μπορούσε να βρει ο στίβος. Ο Μπολτ δεν κυριάρχησε μόνο μέσα στα κουλουάρ, αλλά σε ολόκληρο τον "ορίζοντα" του αθλητισμού, ξεπερνώντας τα όρια του στίβου, με την ίδια ευκολία που ξεπερνούσε τους αντιπάλους του στο δεύτερο μισό της διαδρομής.

Ο κλασικός αθλητισμός δεν είναι ο Μπολτ, αλλά κανείς δεν τον "πλάσαρε" καλύτερα από τον Μπολτ. Γι' αυτό και ο στίβος θα είναι αιώνια ευγνώμων στον άνθρωπο που γοήτευσε τους πάντες με τα ρεκόρ του και στην προσωπικότητα που δεν αφέθηκε στα καλέσματα της εξουσίας. Ο Τζαμαϊκανός υπήρξε πάντα ένα ελεύθερο πνεύμα, χωρίς δεσμούς με την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή ή την Παγκόσμια Ομοσπονδία Στίβου. Έκανε τις μεγαλύτερες χάρες και στους δυο αυτούς οργανισμούς, αλλά ποτέ δεν έγινε πιόνι τους. Η σχέση του "περιορίστηκε" εκεί που έπρεπε. Στο κοινό που τον λάτρεψε όλα αυτά τα χρόνια, που του χάρισε απλόχερα τον θαυμασμό και την αναγνώριση.

Αν θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας, πάντα θεωρούσα τον Καρλ Λιούις ως τον κορυφαίο αθλητή στίβου, από αυτούς τουλάχιστον που έχω "ζήσει". Ακόμα δεν έχω καταλήξει μέσα μου αν τελικά ο Μπολτ τον ξεπέρασε, αλλά χθες το βράδυ, όταν ακούστηκε το πιστόλι του αφέτη, έπιασα τον εαυτό μου να θέλει την πρωτιά για τον Τζαμαϊκανό. Οι θεοί δεν πρέπει να πέφτουν από τον Όλυμπο, σκέφτηκα. Μετρούσα μαζί του τις 41 δρασκελιές μέχρι τον τερματισμό και όταν συνειδητοποίησα ότι τελικά ήρθε τρίτος, μου πέρασε από το μυαλό ότι ίσως είχε χάσει την ευκαιρία να ακούσει από τις κερκίδες το "κάτθανε Διαγόρα, ουκ εις Όλυμπον αναβήση". Η επόμενη όμως σκέψη, μόλις ένα δευτερόλεπτο μετά, με έκανε να χαμογελάσω.

Γιατί θυμήθηκα τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας και το χάλκινο μετάλλιο του Πύρρου Δήμα. Το χάλκινο που του χάρισε τέτοια αποθέωση, σαν να είχε κερδίσει τα τρία χρυσά του παρελθόντος μαζί. Και αμέσως μετά, είδα την επανάληψη του 2004 στο Λονδίνο. Γιατί στον χθεσινό αγώνα δεν είχε σημασία το χρώμα, αλλά το "αντίο" και το "ευχαριστώ". Το αντίο του ταχύτερου ανθρώπου που έτρεξε ποτέ σ' αυτόν τον κόσμο, πετυχαίνοντας ρεκόρ τα οποία ξεπέρασαν τη φαντασία μας μοιάζοντας απίστευτα. Αλλά όλοι ξέρουμε πλέον ότι μπορούν να γίνουν, επειδή τα πέτυχε ο Μπολτ και εμείς είχαμε την τύχη να τον δούμε να διαλύει τα χρονόμετρα, την στιγμή ακριβώς που αυτό συνέβαινε. Σε ζωντανή μετάδοση και με την αγωνία και την προσμονή να χτυπάνε κόκκινο.

Η υπόκλιση... (AP Photo/Tim Ireland)

Διαβάζω πολλά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από χθες το βράδυ, για το αν ο στίβος θα μείνει τώρα ορφανός, για το αν ο Κόουλμαν θα είναι ο "διάδοχος" ή όχι κλπ. Παρακολουθώντας στίβο για περίπου τέσσερις δεκαετίες, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ο κλασικός αθλητισμός δεν ορφάνεψε ποτέ. Είναι τόσο μεγάλη η ποικιλία του, τόσο υψηλή η αισθητική του και τόσο δυνατοί οι δεσμοί του με τον μέσο φίλαθλο σε παγκόσμια κλίμακα, που δεν χρειάζεται να ανησυχεί. Αντίθετα, η "απώλεια" τόσο μεγάλων αθλητών-προσωπικοτήτων και το κενό που αφήνουν πίσω τους για μια, δυο, τρεις γενιές, για όσο χρειαστεί μέχρι να εμφανιστεί κάποιος καινούργιος και να συνεπάρει ξανά τα πλήθη, γιγαντώνει ακόμα περισσότερο τη μεγαλοσύνη του στίβου.

Δεν μπορεί να βγαίνουν κάθε μέρα Τζέσε Όουενς, Πάαβο Νούρμι, Καρλ Λιούις, Εμίλ Ζάτοπεκ, Ιρένα Σεβίνσκα, Έντουιν Μόουζες. Όπως δεν βγαίνουν κάθε μέρα Μαραντόνα, Τζόρνταν, Αλί, Μερξ και πάει λέγοντας. Αυτή είναι η μαγεία του αθλητισμού και αυτό είναι το πεπρωμένο των πολύ μεγάλων αθλητών. Να ξεχωρίζουν ακριβώς επειδή σπανίζουν. Αν πριν τον Μπολτ υπήρχε άλλος Μπολτ και μετά τον Μπολτ ακολουθούσε ένας ακόμα, τότε θα μιλούσαμε για ρομπότ. Όμως δεν είναι έτσι. Η φύση χαρίζει ταλέντο παντού, όμως πάντα θα "ευλογεί" κάποιους περισσότερο από τους άλλους. Ο Γιουσέιν είναι ένας από αυτούς, τους λίγους, τους ξεχωριστούς, τους προορισμένους να κάνουν όλους τους υπόλοιπους να νιώσουν και εκείνοι με τη σειρά τους "ευλογημένοι" που είχαν την τύχη να τους ζήσουν την εποχή που πρωταγωνίστησαν.

Όσοι έζησαν τον Πελέ και τον Μπικίλα, το έλεγαν με περηφάνια σε εμάς τους μικρότερους που δεν τους προλάβαμε. Όσοι ζήσαμε τον Μαραντόνα και τον Λιούις, το λέμε επίσης με περηφάνια στους σημερινούς μικρότερους. Και όσοι ζήσατε τον Μέσι και τον Μπολτ, θα το λέτε μετά από είκοσι και τριάντα χρόνια στους αυριανούς μικρότερους. Και θα το λέτε και εσείς με περηφάνια και χαρά, επειδή είχατε την τύχη να τους ζήσετε. Αυτή είναι η "αλυσίδα" που ενώνει τις διαφορετικές γενιές με τους μύθους. Και αυτή είναι η ομορφιά του αθλητισμού. Μια ατελείωτη σειρά από ιστορίες, άλλες μικρότερες και άλλες μεγαλύτερες, που όμως πάντα νιώθεις την ανάγκη να τις διηγηθείς. Δεν είναι αρκετό να τις έχεις μέσα σου, θέλεις σε κάθε ευκαιρία να τις μοιραστείς.

Έτσι, και εμείς και εσείς, ξέρουμε ότι ο Μπολτ δεν θα ξεχαστεί ποτέ. Γιατί είναι μια από τις πιο μεγάλες ιστορίες που πρέπει να ειπωθούν. Και είναι τέτοια, όχι επειδή το βράδυ της 5ης Αυγούστου του 2017 μας έκανε να θυμηθούμε ότι είναι και αυτός άνθρωπος, αλλά επειδή επί μια δεκαετία μας είχε κάνει να το ξεχάσουμε.

Κεντρική photo: (AP Photo/David J. Phillip)