Η πτώση του Γουέμπλεϊ!

Το Sport24.gr σταματάει σήμερα σε μια από τις σημαντικότερες ημερομηνίες-σταθμούς στην ιστορία του σύγχρονου ποδοσφαίρου.

Η εντός έδρας ήττα της Αγγλίας από την Ουγγαρία με το βαρύ 3-6 σήμανε το ξεκίνημα μιας νέας εποχής στο άθλημα.

Το Sport24.gr γυρίζει 60 χρόνια πίσω, όταν σαν σήμερα, στις 25 Νοεμβρίου του 1953, η Εθνική Αγγλίας γνώρισε για πρώτη φορά την ήττα από μη βρετανική ομάδα μέσα στο Γουέμπλεϊ. Θα ανατρέξουμε σε ένα παιχνίδι – σταθμό όχι μόνο για την ευρύτερη βρετανική ποδοσφαιρική φιλοσοφία, αλλά και για ολόκληρο το παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα, αφού η ομάδα μοντέλο της Ουγγαρίας που υποχρέωσε τα «λιοντάρια» σε μια από τις πλέον ταπεινωτικές ήττες της ιστορίας τους, αποτέλεσε τον προπομπό για αυτό που ο κόσμος γνώρισε δυο δεκαετίες αργότερα από την Εθνική Ολλανδίας και που είναι γνωστό ως το «ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο», ίσως ότι πιο θεαματικό – μαζί με την Βραζιλία του’70 – έχουν δει τα γήπεδα μέχρι σήμερα.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ

Η είσοδος των δυο ομάδων στον αγωνιστικό χώρο του "Γουέμπλεϊ". Μπροστά οι αρχηγοί των δυο ομάδων, αριστερά ο Φέρεντς Πούσκας και δεξιά ο Μπίλι Ράιτ (25/11/1963)

Η Εθνική ομάδα της Αγγλίας – η αρχαιότερη Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου μαζί με αυτήν της Σκωτίας – έδωσε τον πρώτο της διεθνή αγώνα πριν 135 χρόνια, στις 30 Νοεμβρίου του 1872 (0-0 με την Σκωτία). Πέντε χρόνια αργότερα, το 1877, οι Άγγλοι γνώρισαν την πρώτη ήττα στο έδαφός τους, χάνοντας 3-1 από τη Σκωτία στο «Kennington Oval». Από τότε χρειάστηκε να περάσουν 72 ολόκληρα χρόνια για να βρεθεί μια ομάδα εκτός εδάφους της Μεγάλης Βρετανίας (Σκωτία, Ουαλία, Β. Ιρλανδία) και να καταφέρει να φύγει με το «διπλό» έχοντας την Αγγλία ως αντίπαλο. Ήταν η Ιρλανδία, η οποία επιβλήθηκε 2-0 των «λιονταριών» το 1949 μέσα στο «Goodison Park».

Όμως η συνάντηση που οριοθέτησε ένα πριν και ένα μετά στην βρετανική ποδοσφαιρική υπεροψία και ανάγκασε τους ξεροκέφαλους Άγγλους να παραδεχτούν πως κάποιος μαθητής πράγματι κατάφερε να ξεπεράσει τον δάσκαλο, δεν είναι άλλη από το μεγαλοπρεπές 3-6 μέσα στο Γουέμπλεϊ, απέναντι στη μεγάλη Ουγγαρία του Πούσκας και της παρέας του.

Ο ΤΥΠΟΣ

Ο αρχηγός Μπίλι Ράιτ παρουσιάζει τους συμπαίκτες του στον Κόμη του Άθλον, ο οποίος χαιρετάει τον Τζορτζ Ρομπ.

Ο βρετανικός Τύπος προανήγγειλε το ματς ως το «παιχνίδι του αιώνα», δεν παρέλειψε όμως να διατρανώσει μέσα από τίτλους και άρθρα τη σιγουριά πως οι Ούγγροι θα υποκλίνονταν μπροστά στους «σκαπανείς» του αθλήματος. Χαρακτηριστικά η Daily Mirror έγραψε τη μέρα της συνάντησης πως «η Blackpool FC αντιμετωπίζει σήμερα την Ουγγαρία», επεξηγώντας στο άρθρο της πως μόνο η ποιότητα των 4 παικτών της Εθνικής που προέρχονταν από τις τάξεις της Μπλάκπουλ (Στάνλεϊ Μάθιους, Χάρι Τζόνστον, Έρνι Τέιλορ και Σταν Μόρτενσεν), ήταν αρκετή για να δώσει ένα καλό μάθημα στους αήττητους Ολυμπιονίκες του Ελσίνκι (1952).

Η αλήθεια βέβαια αποδείχτηκε τελείως διαφορετική, αναγκάζοντας σύσσωμο τον Τύπο του νησιού να υποκλιθεί στην ποιότητα των Μαγυάρων και να φτάσει στο σημείο να αποκαλέσει το σύστημα ανάπτυξης των Άγγλων «απαρχαιωμένο και αφελές».

ΣΤΗ ΣΕΝΤΡΑ

Η Εθνική ομάδα της Ουγγαρίας. Αριστερά ο αρχηγός Φέρεντς Πούσκας.

Στο κατάμεστο Γουέμπλεϊ, μπροστά σε 105.000 θεατές, οι δυο ομάδες παρατάχθηκαν στη σέντρα με όλα τα μεγάλα ονόματά τους. Μάθιους, Ράιτ, Ράμσεϊ από τη μια, Πούσκας, Κότσις, Χιντεγκούτι από την άλλη. Οι Άγγλοι είχαν κάνει το λάθος να υποτιμήσουν τελείως τον αντίπαλο. Δεν είχαν καν μπει στον κόπο να μελετήσουν τις θέσεις των Ούγγρων. Όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο Μπίλι Ράιτ, «κοιτάζαμε τα νούμερα στις φανέλες τους για να καταλάβουμε που παίζει ο καθένας και πώς θα πρέπει να τους μαρκάρουμε». Και συνεχίζει: «Την ώρα που μπαίναμε στον αγωνιστικό χώρο, κοίταξα τα παπούτσια τους και συνειδητοποίησα πως τα είχαν κόψει γύρω και κάτω από τους αστράγαλους. Γύρισα στον Μόρτενσεν και του είπα, εντάξει φίλε, τους έχουμε εύκολα, δεν φοράνε καν σωστά παπούτσια».

Η ειρωνεία είναι πως μετά το στραπάτσο, οι Άγγλοι όχι μόνο υιοθέτησαν τα χαμηλά ποδοσφαιρικά παπούτσια, αλλά άλλαξαν και τις φανέλες τους, αντιγράφοντας το σχήμα «V» από αυτές που φορούσαν οι Μαγυάροι. Την ίδια ώρα, οι Ούγγροι, (που δεν τους είχε επιτραπεί να προπονηθούν στο Γουέμπλεϊ, αλλά στο «χωράφι» – σύμφωνα με τα λεγόμενα του Πούσκας – της QPR), προσπαθούσαν να συγκεντρωθούν στο παιχνίδι και έκοβαν βόλτες στους διαδρόμους των αποδυτηρίων.

Μπίλι Ράιτ και Φέρεντς Πούσκας ανταλλάσσουν λάβαρα υπό το βλέμμα του Ολλανδού διαιτητή Λέο Χορν.

Εκεί ο Πούσκας αντίκρυσε τον Τέιλορ της Αγγλίας και έτρεξε γρήγορα στους δικούς του για να τους πει: «Μη φοβάστε, όλα θα πάνε καλά, έχουν κάποιον που είναι κοντύτερος από μένα». Η Ουγγαρία κέρδισε τη σέντρα και ο Πούσκας αυθόρμητα ισορρόπησε τη μπάλα στο ένα πόδι σηκώνοντάς την στον αέρα. Το μακρόσυρτο «ωωωω» που ακούστηκε από την εξέδρα και τους ασυνήθιστους σε τέτοια κόλπα Εγγλέζους, ήταν απλά η αρχή. Τα υπόλοιπα ακολούθησαν στα 90 επόμενα λεπτά.

ΣΤΑ 90 ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ…

Η μπάλα καταλήγει στα δίχτυα των Άγγλων μόλις στο δεύτερο λεπτό παρά την προσπάθεια του Τζιλ Μέρικ. Ο Χιντεγκούτι έχει ανοίξει το σκορ.

Οι Μαγυάροι έδειξαν τις διαθέσεις τους από πολύ νωρίς. Μόλις στα 90 δευτερόλεπτα ο Χιντεγκούτι χόρεψε την αγγλική άμυνα και κάρφωσε τη μπάλα στο «γάμα» της αντίπαλης εστίας. Οι Άγγλοι ισοφάρισαν 1-1 στο 13’ με τον Σιούελ, όμως οι Ούγγροι απάντησαν με τρια γκολ μέσα σε ένα επτάλεπτο χαζεύοντας τον κόσμο που μετά την ισοφάριση νόμιζε πως όλα θα πάρουν τον δρόμο τους. Το δεύτερο τέρμα του Χιντεγκούτι στο 20’ ξανάδωσε στην Ουγγαρία το προβάδισμα και τη σκυτάλη στον «ιπτάμενο ταγματάρχη». Ο Πούσκας στο 24’ και στο 27’ ανέβασε τον δείκτη του σκορ σε δυσθεώρητα ύψη: 1-4! Πριν συνεχίσουμε όμως, ας σταθούμε λίγο στο πρώτο από τα δυο γκολ του μεγάλου «Πάντσο».

ΤΟ ΠΕΡΙΦΗΜΟ «DRAG BACK»

Αξίζει να δείτε πιο κάτω στο βίντεο προσεκτικά την κίνηση του Πούσκας στο τρίτο γκολ της Ουγγαρίας. Από τη μία έρχεται με τα δυο πόδια ο «ξυλοκόπος» Ράιτ και από την άλλη..., ας αφήσουμε όμως καλύτερα τον ίδιο τον σκόρερ να μας το περιγράψει με τα δικά του λόγια: «Πιστεύω πως το αγαπημένο μου γκολ από όλη την ποδοσφαιρική καριέρα μου είναι το δεύτερο που πέτυχα με την Εθνική στο 3-6 εναντίον της Αγγλίας στο Γουέμπλεϊ. Μιλάω για το drag back. Ειλικρινά δεν θυμάμαι πώς πέτυχα το συγκεκριμένο τέρμα. Αυτή την κίνηση συνήθιζα να την εφαρμόζω όταν ήμουνα πιτσιρικάς, αλλά δεν ήταν κάτι το οποίο προετοίμαζα στις προπονήσεις. Ήταν αποτέλεσμα ενστίκτου. Έτσι κι αλλιώς το δικό μου στιλ δεν είχε πολλές φιοριτούρες.

Βίντεο: Το περίφημο «drag back» του Πούσκας

Πάντα μου άρεσαν τα απλά πράγματα πάνω στο χόρτο, οι απλές λύσεις, οι γρήγορες και εύκολες κινήσεις. Όλοι αγαπούν το συγκεκριμένο γκολ – είναι ίσως αυτό για το οποίο με θυμούνται οι περισσότεροι ποδοσφαιρόφιλοι – αλλά η αλήθεια είναι πως έπρεπε να σκεφτώ κάτι πολύ γρήγορο για να φύγω από το δρόμο του Ράιτ. Αν με έβρισκε, θα με είχε στείλει μαζί με τη μπάλα στις κερκίδες!». Ο Ούγγρος σχολιαστής που μετέδιδε τον αγώνα για το ραδιόφωνο της πατρίδας του, είχε πει στον αέρα – μέσα στον ενθουσιασμό του – πως οι Άγγλοι θα έπρεπε να τοποθετήσουν μια τιμητική πλάκα στο σημείο που έγινε το άδειασμα στον Ράιτ, για να θυμούνται για πάντα το «drag back» του Πούσκας.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Ο Μέρικ ετοιμάζεται να μπλοκάρει τη μπάλα, ενώ ο Τζόνστον καλύπτει τον Χιντεγκούτι. Αριστερά ο Ντίκινσον παρακολουθεί την εξέλιξη της φάσης.

Αφήσαμε το ματς στο 1-4, στο 27’ του πρώτου ημιχρόνου. Με ένα τέρμα του Μόρτενσεν στο 38’ διαμορφώθηκε το 2-4, σκορ με το οποίο οι δυο ομάδες πήγαν στα αποδυτήρια. Βγαίνοντας για την επανάληψη, οι Ούγγροι πέτυχαν δυο γκολ στα πρώτα οχτώ λεπτά (με τους Μπόζικ και Χιντεγκούτι – χατ τρικ του δεύτερου) και έβαλαν οριστικό τέλος σε οποιαδήποτε σκέψη για αντίδραση των Εγγλέζων.

Το μόνο που κατάφεραν τα «λιοντάρια» ήταν να μειώσουν την τελική διαφορά με ένα πέναλτι του Ράμσεϊ. Το «παιχνίδι του αιώνα» είχε εξελιχθεί σε μονόλογο των Μαγιάρων που κατατρόπωσαν τους αντιπάλους τους, διδάσκοντάς τους ποδόσφαιρο μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Το σύστημα των Ούγγρων με τις συνεχείς εναλλαγές μπάλας και θέσεων, πελάγωσε τους Άγγλους που δεν ήξεραν ποιός να μαρκάρει ποιόν. Τα «ένα δύο» των αντιπάλων τους δεν είχαν σταματημό στα 90 λεπτά. Οι φουκαράδες οι Άγγλοι μέχρι να καταλάβουν τι τους ήρθε, είχαν προλάβει να μαζέψουν τη μπάλα έξι φορές από το πλεκτό.

Ράιτ και Ράμσεϊ παρακολουθούν την απέλπιδα προσπάθεια του Μέρικ να αποκρούσει τη μπάλα, ενώ στο βάθος ο Πούσκας έχει αρχίσει ήδη να πανηγυρίζει ένα από τα γκολ των Μαγυάρων.

Οι τελικές προσπάθειες ήταν 35 για τους φιλοξενούμενους και μόλις 5 για τους γηπεδούχους. Οι ζαλισμένοι από το θέαμα θεατές χάρισαν όρθιοι στο τέλος ένα αποθεωτικό χειροκρότημα στους νικητές. Έξι μήνες αργότερα οι ίδιες ομάδες έπαιξαν την άτυπη ρεβάνς στη Βουδαπέστη και ο πέλεκυς έπεσε ακόμα πιο βαρύς: 7-1 υπέρ της Ουγγαρίας, σε μια ήττα που είναι η βαρύτερη στην ιστορία της Εθνικής Αγγλίας.

ΠΕΡΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Οι Άγγλοι πιάστηκαν αδιάβαστοι απέναντι 4-2-4 των Ούγγρων. Μπερδεύτηκαν με τον Χιντεγκούτι που φορούσε το Νο 9 αλλά έπαιζε στο κέντρο, με αποτέλεσμα ο αμυντικός που έβγαινε να τον μαρκάρει, να αφήνει τη θέση του και να δημιουργεί κενά στην άμυνα, κενά που εκμεταλλεύονταν με τη σειρά τους οι Κότσις και Πούσκας. Οι οποίοι, φορώντας το Νο 8 και το Νο 10 αντίστοιχα, δεν έπαιζαν στο κέντρο όπως νόμιζαν οι Έγγλέζοι, αλλά ήταν καθαρόαιμοι επιθετικοί. Και έτσι όμως δεν μπορούσαν να βγάλουν άκρη, γιατί με τα συνεχόμενα «ένα δύο» και την ασταμάτητη κίνηση, οι Μαγυάροι άλλαζαν συνεχώς θέσεις. Και μπρος-πίσω και δεξιά-αριστερά.

Μέρικ, Έκερσλι και Τζόνστον (με το 5) παρακολουθούν τη μπάλα να καταλήγει στα αγγλικά δίχτυα. Είναι το δεύτερο γκολ του Χιντεγκούτι.

Ο σερ Μπόμπι Ρόμπσον δίνει τη δική του γνώμη για την ήττα: «Είδαμε ένα στιλ παιχνιδιού, έναν τρόπο ανάπτυξης που δεν είχαμε ξαναδεί. Αυτοί οι παίκτες μάς ήταν άγνωστοι. Δεν ξέραμε τον Πούσκας. Ήταν σα να αντικρύζαμε Αρειανούς στο Γουέμπλεϊ. Θα έρχονταν στην Αγγλία, στο γήπεδο όπου δεν είχαμε χάσει ποτέ. Θεωρούσαμε ένα 3-0, ίσως και 4-0 ή 5-0, το φυσιολογικό αποτέλεσμα. Ακούγαμε για τον «καλπάζοντα ταγματάρχη» και μάλλον με ειρωνική διάθεση λέγαμε: Δηλαδή θα έρθει με το όπλο του εδώ και θα αρχίσει να πυροβολάει;»

«Αλλά ο τρόπος που έπαιξαν», συνεχίζει ο Ρόμπσον, «η ιδιοφυής τεχνική τους και ο άψογος τρόπος με τον οποίο συνδυάζονταν, εξαφάνισε παντελώς τα δικά μας συστήματα. Το παιχνίδι αυτό επηρέασε βαθύτατα όλη μας τη φιλοσοφία σχετικά με το ποδόσφαιρο. Νομίζαμε πως θα εξολοθρεύσουμε αυτή την ομάδα. Η Αγγλία στο Γουέμπλεϊ... Θεωρούσαμε πως είμαστε οι δάσκαλοι και αυτοί οι μαθητές. Αποδείχτηκε ακριβώς το αντίθετο...»

ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Στάδιο Γουέμπλεϊ, Λονδίνο, 25 Νοεμβρίου 1953

Αγγλία – Ουγγαρία: 3-6

Διαιτητής: Λίο Χορν (Ολλανδία)

Σκόρερ: 13’ Σιούελ 1-1, 38’ Μόρτενσεν 2-4, 57’ Ράμσεϊ 3-6 / 2’ Χιντεγκούτι 0-1, 20’ Χιντεγκούτι 1-2, 24’ Πούσκας 1-3, 27’ Πούσκας 1-4, 50’ Μπόζικ 2-5, 53’ Χιντεγκούτι 2-6.

ΑΓΓΛΙΑ (Γουόλτερ Γουίντερμπότομ): Τζιλ Μέρικ (Μπέρμιχαμ), Αλφ Ράμσεϊ (Τότεναμ), Μπιλ Έκερσλι (Μπλάκμπερν), Μπίλι Ράιτ (Γουλβς), Χάρι Τζόνστον (Μπλάκπουλ), Τζίμι Ντίκινσον (Πόρτσμουθ), Στάνλεϊ Μάθιους (Μπλάκπουλ), Έρνι Τέιλορ (Μπλάκπουλ), Σταν Μόρτενσεν (Μπλάκπουλ), Τζάκι Σιούελ (Σέφιλντ Γουένσντεϊ), Τζορτζ Ρομπ (Τότεναμ).

ΟΥΓΓΑΡΙΑ (Γκούσταβ Σέμπες): Γκιούλα Γκρόσιτς (Χόνβεντ), Γιένο Μπουζάνσκι (Ντόρογκ), Μιχάλι Λάντος (ΜΤΚ), Γιόζεφ Μπόζικ (Χόνβεντ), Γκιούλα Λόραντ – ο αείμνηστος προπονητής του ΠΑΟΚ – (Χόνβεντ), Γιόζεφ Ζακάριας (ΜΤΚ), Λάζλο Μπούνταϊ (Χόνβεντ), Σάντορ Κότσις (Χόνβεντ), Νάντορ Χιντεγκούτι (ΜΤΚ), Φέρεντς Πούσκας (Χόνβεντ), Ζόλταν Τσίμπορ (Χόνβεντ). Αλλαγή στη θέση του τερματοφύλακα στο 76’ ο Σάντορ Γκέλερ (ΜΤΚ).

Μια από τις επιθετικές προσπάθειες των Άγγλων. Ο Γκρόσιτς διώχνει τη μπάλα μπροστά από τον Τζορτζ Ρομπ (με το 11)

Από την αγγλική ομάδα βρίσκεται σήμερα στη ζωή μόνο ο Σιούελ. Από τους Ούγγρους οι Γκρόσιτς και Μπουζάνσκι. Όταν τον Μάιο του 2006, η Εθνική Αγγλίας αντιμετώπισε σε φιλικό αγώνα την αντίστοιχη της Ουγγαρίας στο «Ολντ Τράφορντ», οι δυο Ούγγροι επιζώντες προσκλήθηκαν από την Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία να παραστούν στο παιχνίδι τιμής ένεκεν. Ο Φέρεντς Πούσκας – που τότε ζούσε ακόμα – δεν μπόρεσε να ακολουθήσει, γιατί νοσηλευόταν στη Βουδαπέστη υποφέροντας από τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Σε κανέναν από τους τότε τρεις εν ζωή Άγγλους πρώην διεθνείς δεν έγινε ανάλογη πρόσκληση...

Πηγές: As, Marca, dailymail.co.uk, fifa.com, wiki

Βίντεο: Highlights από τη συνάντηση μεταξύ Αγγλίας και Ουγγαρίας (25/11/1953)