Μπαρτσελόνα και Καταλονία

Την περασμένη Κυριακή, λίγο πριν ξεκινήσει το clásico, τα 400 περίπου εκατομμύρια των τηλεθεατών που παρακολούθησαν ζωντανά το ισπανικό ντέρμπι σε ολόκληρο τον κόσμο, είδαν τις κερκίδες του «Καμπ Νόου» να μετατρέπονται σε μια τεράστια senyera. 98.000 χαρτόνια, κίτρινα και κόκκινα, σχημάτισαν τις ρίγες της καταλανικής σημαίας σε ένα εντυπωσιακό κορεό, ενώ δυναμικό παρόν έδωσαν και οι «εστελάδες», οι σημαίες δηλαδή της ανεξάρτητης Καταλονίας.

Πριν τρεις περίπου εβδομάδες, η καταλανική εφημερίδα Sport δημοσίευσε μια αποκλειστική είδηση που προκάλεσε αίσθηση όχι μόνο στην Καταλονία αλλά και στην υπόλοιπη Ισπανία: η δεύτερη εμφάνιση της Μπαρτσελόνα για την προσεχή αγωνιστική περίοδο 2013-14 θα έχει τα χρώματα της senyera, κάτι που θα συμβεί για πρώτη φορά στην υπεραιωνόβια ιστορία του συλλόγου.

Πρόκειται για δυο γεγονότα που αποτελούν μια πρώτης τάξης αφορμή για να δούμε πότε, πώς και γιατί διαμορφώθηκε η παράλληλη πορεία της Μπαρτσελόνα και της Καταλονίας. Τα πολιτικά ζητήματα που «κουβαλάει» μαζί του εδώ και πολλούς αιώνες το αυτόνομο πλέον διαμέρισμα της ανατολικής Ισπανίας, βρήκαν καταφύγιο στους κόλπους ενός συλλόγου που ποτέ δεν αρνήθηκε την ταυτότητά του. Μια ταυτότητα που ξεκινώντας από τον αθλητισμό, δε δίστασε στιγμή να εκπροσωπήσει στην πορεία του τα κοινωνικά και πολιτικά αιτήματα του καταλανικού λαού, χτίζοντας το «més que un club».

Το Sport24.gr επιχειρεί μια μικρή αναδρομή στην ιστορία της Μπαρτσελόνα και της Καταλονίας, ξεκινάει από τον Ροσέλ, πηγαίνει στη συνέχεια πολύ πίσω, στον 17ο και 18ο αιώνα και μετά ακολουθεί την πορεία των «μπλαουγκράνα» στον 20ο αιώνα μέσα από τα γεγονότα που καθόρισαν τον χαρακτήρα και τη σχέση ανάμεσα στον σύλλογο και την Καταλονία.

Από τους θεριστές και την πτώση της Βαρκελώνης στον Πρίμο ντε Ριβέρα, από τον Σουνιόλ και τον Φράνκο στον Κρόιφ και τον Νούνιεθ, από τον Γκάμπερ και τον Μοντάλ στον Λαπόρτα και ξανά στον Ροσέλ, ένα ταξίδι στο χρόνο για να βρούμε την εξήγηση γιατί το σύνθημα είναι πάντοτε διπλό: «Visca el Barca, visca Catalunya!».

Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΡΟΣΕΛ

Ο πρόεδρος των «μπλαουγκράνα», Σάντρο Ροσέλ, ο οποίος πριν αναλάβει το πόστο του, είχε εγγυηθεί πως επί διοίκησής του ο σύλλογος θα απαγκιστρωνόταν από κάθε πολιτικό «χρωματισμό», έχει κάνει τον τελευταίο καιρό μια ξεκάθαρη στροφή 180 μοιρών, ρίχνοντας τη Μπαρτσελόνα στο «κανάλι» της πολιτικής κατάστασης που βιώνει η Καταλονία. Η επιλογή αυτή του Ροσέλ έχει προκαλέσει έκπληξη, κυρίως επειδή την περίοδο που βρισκόταν στην αντιπολίτευση, εξαπέλυε δριμεία κριτική κάθε φορά που ο προκάτοχός του, Λαπόρτα, «μπέρδευε» την πολιτική με τον σύλλογο.

Ο Ροσέλ, ως πρόεδρος πλέον, μακριά από το να υιοθετήσει μια στάση εκτός πολιτικής – όπως διατράνωνε όταν ήταν υποψήφιος – ή έστω ίσων αποστάσεων, έχει προβεί σε αρκετές δημόσιες δηλώσεις σχετικά με τον «καταλανισμό», προβάλλοντας θέσεις οι οποίες βρίσκονται πολύ πιο κοντά σε αντίστοιχες του Λαπόρτα, παρά στη συγκεκριμένη ιδέα που ο ίδιος «ευαγγελιζόταν» στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Αυτή η στροφή έχει προκαλέσει πολλά θετικά σχόλια στον «μπλαουγκράνα» περίγυρο, πολύ περισσότερο δε, μετά τη συμμετοχή του Ροσέλ στη διαδήλωση της 11ης Σεπτεμβρίου μαζί με όλη την οικογένειά του, με πιο συμβολική παρουσία αυτή του πατέρα του, Τζάουμε Ροσέλ, εξέχοντος μέλους της Convergéncia (πολιτικού κόμματος που σε συνασπισμό με την Unió κυβερνούν την Καταλονία) αλλά και διευθυντικού στελέχους της διοίκησης του συλλόγου στη δεκαετία του ’70, περίοδο κατά την οποία η Μπαρτσελόνα εξέφρασε ανοιχτά τον καταλανισμό της, ακριβώς εξαιτίας του θανάτου του Φράνκο και της μετάβασης στη δημοκρατία.

11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012

Η διαδήλωση της 11ης Σεπτεμβρίου συγκέντρωσε πάνω από ένα εκατομμύριο Καταλανούς στους δρόμους της Βαρκελώνης.

Έτσι λοιπόν την Κυριακή, για μια ακόμα φορά, αθλητισμός και πολιτική συναντήθηκαν στο σκηνικό του «Καμπ Νόου», ένα ιδανικό «βήμα» από τότε που η Μπαρτσελόνα έγινε το «μεγάφωνο», μέσα από το οποίο διαχρονικά η κοινωνία της Καταλονίας απαιτούσε δικαιώματα και ασκούσε κριτική στην κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης. Βοήθησε φυσικά και η συγκεκριμένη χρονική συγκυρία σε αυτό που παρακολουθήσαμε στη διάρκεια του clásico.

Η μεγαλειώδης συγκέντρωση της 11ης Σεπτεμβρίου – που μάζεψε πάνω από ένα εκατομμύριο Καταλανούς στους δρόμους της Βαρκελώνης – δημιούργησε ένα «κύμα» το οποίο τάραξε την πολιτική ζωή της Καταλονίας. Το σύνθημα ήταν σαφές, το ίδιο και το κάλεσμα των διοργανωτών: «Ζητήστε την ανεξαρτησία τώρα». Ένα μήνα αργότερα, η δύναμη εκείνης της διαδήλωσης, όχι μόνο δεν έσβησε, αλλά συνεχίζει να δονεί τους Καταλανούς, κάτι που φάνηκε περίτρανα στις κερκίδες του «Καμπ Νόου».

Η εστελάδα είναι η σημαία της ανεξάρτητης Καταλονίας.

Και που γιγαντώθηκε όταν ο φωτεινός πίνακας έδειξε 17 λεπτά και 14 δευτερόλεπτα αγώνα. Γιατί όμως ήταν σε εκείνο το συγκεκριμένο χρονικό σημείο που ξεδιπλώθηκαν οι «εστελάδες» και η κραυγή «independéncia» υψώθηκε μυριόστομη στον ουρανό της Βαρκελώνης; Για να κατανοήσουμε τον συμβολισμό, θα πρέπει να πάμε 3 αιώνες πίσω.

11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1714

Τον Ιούλιο του 1713 ξεκίνησε η πολιορκία της Βαρκελώνης από τα στρατεύματα του Φίλιππου του 5ου. Ο Ισπανός μονάρχης του οίκου των Βουρβόνων ήταν ο νικητής του λεγόμενου Πόλεμου της Διαδοχής που ξέσπασε μετά το θάνατο του Καρόλου του Β’ και διήρκεσε 13 χρόνια (1701-1714). Αντίπαλοί του ήταν οι Αυστριακοί Αψβούργοι. Τη Βαρκελώνη υπερασπίστηκαν ο τακτικός καταλανικός στρατός, η coronela (πολιτοφυλακή), δυνάμεις από την Κορώνα της Αραγονίας και σύμμαχοι του Αρχιδούκα Καρόλου της Αυστρίας.

Γκραβούρα εποχής με την τελική επίθεση των στρατευμάτων του Φίλιππου του 5ου στην πόλη της Βαρκελώνης.

Η πολιορκία διήρκεσε 14 μήνες και η πόλη έπεσε τελικά στις 11 Σεπτεμβρίου του 1714. Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που η Καταλονία υπήρξε ελεύθερη. Άμεσο επακόλουθο της κατάληψης ήταν η διάλυση όλων των καταλανικών Αρχών με τη θέσπιση, το 1716, των Decretos de Nueva Planta, τα οποία ήταν βασιλικά διατάγματα που καταργούσαν όλες τις ελευθερίες των καταλανικών εδαφών και των κατοίκων τους.

Το Κοινοβούλιο της Καταλονίας, στον πρώτο νόμο που ψήφισε αμέσως μετά τη ανασύστασή του, το 1980, ανακήρυξε την 11η Σεπτεμβρίου ως εθνική εορτή, γνωστή ως «Diada Nacional de Catalunya» ή απλώς Diada (ημέρα στα καταλανικά). Στο άρθρο 8.1 του Συντάγματος της Αυτονομίας αναφέρεται: «Η Καταλονία, που καθορίζεται ως εθνότητα στο πρώτο άρθρο, έχει ως εθνικά σύμβολα τη σημαία, την εορτή και τον ύμνο».

ELS SEGADORS – 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Στην αποστολή του Sport24.gr για την αναμέτρηση της Μπαρτσελόνα με τον Παναθηναϊκό στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ της περιόδου 2010-11, είχα την τύχη να βρεθώ στο «Καμπ Νόου» την ημέρα της «Διάδα», κάτι που με βοήθησε να κατανοήσω ακόμα περισσότερο όσα γράφω παραπάνω, την άρρηκτη δηλαδή σχέση της Μπαρτσελόνα με τα πολιτικά πράγματα της Καταλονίας.

Σε μια μέρα μνήμης, την πιο ιερή για τους Καταλανούς, η διοίκηση των «μπλαουγκράνα» είχε ετοιμάσει ένα σύντομο τελετουργικό, μέσα από το οποίο οι 100.000 φίλαθλοι είχαν την ευκαιρία να τιμήσουν μέσα σε ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο όλη την ιστορία τους. Σπάνιο συναίσθημα, προνόμιο να μπορείς να το μοιραστείς μαζί τους. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε στο βίντεο που ακολουθεί, αξίζει πραγματικά τον κόπο.

Βίντεο: Els segadors (Camp Nou, Diada, 11-9-2010)

Πρώτα κάνουν την εμφάνισή τους στον αγωνιστικό χώρο δέκα Trabucaires φορώντας «μπαρετίνες» (οι παραδοσιακοί καταλανικοί σκούφοι) και κρατώντας τα χαρακτηριστικά κοντόκανα μουσκέτα, τους περίφημους «τραμπούκους», ενώ αμέσως μετά ξεδιπλώνεται μπροστά τους μια τεράστια senyera. Το «Καμπ Νόου» ξεσπάει σε χειροκροτήματα και ζητωκραυγές, ενώ στη συνέχεια μπαίνει στον αγωνιστικό χώρο και στέκεται δίπλα στη σενιέρα η χορωδία «Coral Jove del Orfeo Catala».

Οι θεατές σηκώνονται όρθιοι και η χορωδία αρχίζει να τραγουδάει το «Els Segadors» (οι θεριστές) που είναι ο εθνικός ύμνος της Καταλονίας. Μόλις ολοκληρώνεται ο ύμνος, οι Trabucaires πυροβολούν με τα μουσκέτα τους στον αέρα και αποχωρούν μαζί με τη χορωδία μέσα σε αποθέωση. «Οι θεριστές» που είναι ο επίσημος ύμνος των Καταλανών από το 1993 (και ανεπίσημα από το τέλος του 19ου αιώνα) αναφέρεται στην εξέγερση του 1639 και 1640 των αγροτών και των πολιτών της Καταλονίας εναντίον του Κόμη – Δούκα ντε Ολιβάρες (ανώτατου αξιωματούχου του βασιλιά Φίλιππου του 4ου).

ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ ΚΑΙ ΠΡΙΜΟ ΝΤΕ ΡΙΒΕΡΑ

Η Μπαρτσελόνα ιδρύθηκε το 1899 από τον Ελβετό Τζουάν Γκάμπερ. Από την πρώτη στιγμή, οι διοικούντες θέλησαν να ταυτίσουν το δημιούργημά τους με την ίδια τη Βαρκελώνη. Αυτός είναι και ο λόγος που υιοθετήθηκε σαν επίσημο σήμα ο θυρεός της πόλης: Ρόμβος σε τέσσερα τέταρτα με τον σταυρό του Sant Jordi και τη σημαία της Καταλονίας. Στο πάνω μέρος υπήρχε η μοναρχική κορώνα και μια νυχτερίδα, τα οποία όμως αφαιρέθηκαν το 1910, όταν μετά από διαγωνισμό επικράτησε το καινούργιο σήμα της ομάδας, αυτό που με μικρές μόνο αλλαγές συνεχίζει να φιγουράρει μέχρι σήμερα στο στήθος των «μπλαουγκράνα».

Έφιπποι αστυνομικοί περιπολούν έξω από το τιμωρημένο Les Corts (1925)

Ξεπερνώντας τη μεγάλη κρίση του 1909, όταν η Μπαρτσελόνα απειλήθηκε με εξαφάνιση, ο Γκάμπερ μπόρεσε να κρατήσει το σύλλογο ζωντανό και να ολοκληρώσει (το 1922) την κατασκευή του σταδίου «Les Corts», που στέγασε την ομάδα μέχρι το 1957. Ένα χρόνο αργότερα, ο Μιγκέλ Πρίμο ντε Ριβέρα κατέλυσε το πολίτευμα και επέβαλλε δικτατορία στην Ισπανία. Αυτή ήταν η πρώτη πολιτική συγκυρία που ένωσε τη Μπαρτσελόνα και τον «καταλανισμό». Το «Les Corts» γίνεται χώρος μυστικών πολιτικών συναντήσεων και όταν το καθεστώς πληροφορείται μια από αυτές, απειλεί να καταργήσει τον σύλλογο.

Ο Πρίμο ντε Ριβέρα θέτει ως όρο την αποχώρηση από τη διοίκηση του Γκάμπερ, ο οποίος αρχικά εκδιώκεται από την Ισπανία για να επιστρέψει αργότερα με τον όρο να μην ασχοληθεί ξανά με τα κοινά της Μπαρτσελόνα. Το 1925, λίγο πριν την έναρξη ενός φιλικού αγώνα στο «Les Corts», οι θεατές αποδοκιμάζουν σφυρίζοντας τον ισπανικό εθνικό ύμνο, με αποτέλεσμα να τιμωρηθεί το στάδιο με κλείσιμο έξι μηνών και να αρχίσει μια συστηματική τρομοκρατία στα μέλη του συλλόγου από χαφιέδες και ρουφιάνους του καθεστώτος.

Βίντεο: Τα γεγονότα που οδήγησαν στο κλείσιμο του Les Corts από τον Πρίμο ντε Ριβέρα (1925)

Όλα αυτά τα γεγονότα λειτουργούν συσπειρωτικά στους Καταλανούς, που γράφονται αθρόα ως μέλη της Μπαρτσελόνα, κάτι που πλέον ισοδυναμεί με αντίσταση στη δικτατορία. Εκείνη την εποχή ήταν πολύ πιο ασφαλές για έναν Καταλανό να είναι μέλος των «μπλαουγκράνα» παρά να ανήκει σε κάποια από τις πολλές εθνικιστικές οργανώσεις που δημιουργήθηκαν στην επταετία του Πρίμο ντε Ριβέρα. Αποτέλεσμα αυτού; Η Μπάρσα φτάνει το 1926 τα 12.000 μέλη, τη στιγμή που η Ρεάλ Μαδρίτης δεν ξεπερνάει τα 5.000!

Το πρόβλημα του αντικαταλανισμού και οι ωμές παρεμβάσεις στα διοικητικά και αγωνιστικά θέματα των «μπλαουγκράνα» από τον Πρίμο ντε Ριβέρα, διαμορφώνουν πολύ γρήγορα την πολιτική φυσιογνωμία της Μπαρτσελόνα. Ο ρόλος του συλλόγου, που στη δεκαετία του ’20 αποτελεί πλέον σύμβολο για τους Καταλανούς, όχι μόνο εναντίον της κεντρικής εξουσίας – ειδικά σε δύσκολες εποχές καταπίεσης – αλλά και εναντίον κάθε φασιστικού, αντιδημοκρατικού κατεστημένου, θα γίνει ακόμα πιο ξεκάθαρος λίγα χρόνια αργότερα, στην ακόμα πιο σκληρή δικτατορία του Φρανθίσκο Φράνκο.

ΤΖΟΥΖΕΠ ΣΟΥΝΙΟΛ

Ο Τζουζέπ Σουνιόλ, νομικός και δημοσιογράφος, ασχολήθηκε για πρώτη φορά με τα κοινά της Μπαρτσελόνα το 1928. Δυο χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε την «La Rambla», ένα αθλητικό έντυπο με έντονες κοινωνικοπολιτικές αναφορές και το 1931 εξελέγη βουλευτής με την «Esquerra Republicana de Catalunya», ένα κόμμα αριστερής ιδεολογίας, αντιμοναρχικό και υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας. Ο Σουνιόλ επανεξελέγη το 1933 και το 1936 στο καταλανικό Κογκρέσο και το 1935 έγινε πρόεδρος της Μπαρτσελόνα.

Ο Τζουζέπ Σουνιόλ (δεύτερος από αριστερά) στο προεδρικό πάλκο του Les Corts.

Στις 17 Ιουλίου του 1936 – και ενώ στην Ισπανία είχε εγκαθιδρυθεί από το 1931 η Δεύτερη Δημοκρατία (Segunda Republica Española) – μια ομάδα από στρατιωτικούς που υπηρετούσαν στο Μαρόκο, πέρασε στην Ιβηρική χερσόνησο και με αρχηγούς τους στρατηγούς Εμίλιο Μόλα και Φρανθίσκο Φράνκο, ξεκίνησε τον εμφύλιο πόλεμο (Guerra Civil). Λίγες μέρες αργότερα, στις αρχές Αυγούστου, ο Σουνιόλ αναχώρησε από τη Βαρκελώνη με ενδιάμεσο σταθμό τη Βαλένθια και τελικό προορισμό τη Μαδρίτη.

Δεν είναι ξεκάθαρο μέχρι σήμερα ποιος ήταν ο ακριβής σκοπός του ταξιδιού του Σανιόλ, ο οποίος πάντως τότε είχε τη διπλή ιδιότητα του βουλευτή και του προέδρου της Μπαρτσελόνα. Στις 6 Αυγούστου του 1936, ο Σανιόλ ξεκίνησε από τη Βαλένθια μαζί με τρία ακόμα άτομα, δεν έφτασε όμως ποτέ στη Μαδρίτη. Μπαίνοντας στην οροσειρά της Γουαδαράμα, το αυτοκίνητό τους άφησε πίσω του τις γραμμές των δημοκρατικών και πέρασε σε έδαφος ελεγχόμενο από τις δυνάμεις του Φράνκο.

Μια περίπολος τους σταμάτησε και τους υποχρέωσε να κατέβουν από το όχημα, από το παράθυρο του οποίου κρεμόταν μια σενιέρα. Σύμφωνα με μαρτυρίες, μόλις ο Σανιόλ κατέβηκε, φώναξε δυνατά «Viva la Republica» (ζήτω η δημοκρατία)! Λίγη ώρα αργότερα και αφού είχε προηγηθεί μια δίκη – παρωδία, ο πρόεδρος της Μπαρτσελόνα, σε ηλικία μόλις 38 ετών, εκτελέστηκε στην άκρη του δρόμου. Εκεί ανακάλυψαν το πτώμα του λίγες μέρες αργότερα, στρατιώτες των δημοκρατικών και τον έθαψαν 3 χιλιόμετρα πιο πέρα.

Μια απλή ταφόπετρα στη Γουαδαράμα θυμίζει το σημείο όπου δολοφονήθηκε ο Σουνιόλ το 1936 από στρατιώτες του Φράνκο.

Όπως ήταν φυσικό, η είδηση της δολοφονίας του Σουνιόλ, έπεσε σαν κεραυνός στη Βαρκελώνη. Η απώλεια ήταν μεγάλη και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη το γεγονός, συνετέλεσαν ακόμα περισσότερο στο να ισχυροποιηθεί η σχέση της Μπαρτσελόνα με το πολιτικό ζήτημα της Καταλονίας. Ο Σουνιόλ παραμένει μέχρι σήμερα ένα όνομα – σύμβολο για τους «μπλαουγκράνα», ενώ χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο Λαπόρτα, όταν ήταν ακόμα πρόεδρος, είχε χρηματοδοτήσει έρευνα για την εύρεση της σορού στη Γουαδαράμα, η οποία όμως δεν είχε αποτελέσματα.

ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ ΚΑΙ ΦΡΑΝΚΟ

Το πιο δύσκολο κεφάλαιο στη σύγχρονη ιστορία όχι μόνο της Μπαρτσελόνα, αλλά γενικότερα της Καταλονίας, είναι αυτό της δικτατορίας του Φράνκο. Ο «Χενεραλίσιμο» με τον από αέρος βομβαρδισμό τον Μάρτιο του 1938 της Βαρκελώνης, προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στην πόλη, πλήττοντας ακόμα και τα γραφεία του συλλόγου. Μόλις πήρε την εξουσία το 1939, έκανε αμέσως φανερές τις προθέσεις του. Κατάργησε τη χρήση της σενιέρα, απαγόρευσε τη διδασκαλία της καταλανικής γλώσσας στα σχολεία και τη χρήση της σε δημόσιους χώρους, ενώ υποχρέωσε τη Μπαρτσελόνα να αλλάξει την ονομασία της και από «Futbol Club Barcelona» (FCB) να την κάνει «Club de Futbol de Barcelona» (CFB).

Το 1943, στους ημιτελικούς του ισπανικού Κυπέλλου, η Μπαρτσελόνα, έχοντας κερδίσει τη Ρεάλ 3-0 στο πρώτο ματς, επισκέφτηκε τη Μαδρίτη για τον επαναληπτικό. Πριν την έναρξη του παιχνιδιού, ο διευθυντής της κρατικής ασφάλειας του Φράνκο μπήκε στα αποδυτήρια των «μπλαουγκράνα», «υπενθυμίζοντάς» τους με νόημα πως «παίζουν μόνο χάρη στη γενναιοδωρία του καθεστώτος». Το τελικό 11-1 υπέρ των «μερένγκες» που ακολούθησε, είναι το μεγαλύτερο σκορ που έχει σημειωθεί ποτέ σε clásico…

Βίντεο: Γιατί η Μπαρτσελόνα είναι κάτι περισσότερο από ένας σύλλογος.

Όταν το 1956 κατασκευαζόταν ακόμα το «Καμπ Νόου», η τότε διοίκηση είχε προτείνει το καινούργιο γήπεδο να ονομαστεί «Τζουάν Γκάμπερ» για να τιμηθεί έτσι ο ιδρυτής του συλλόγου, όμως ο δικτάτορας απέρριψε την ιδέα ασυζητητί. Είχε ήδη προηγηθεί η υπόθεση με τη μεταγραφή του Ντι Στέφανο στη Ρεάλ (1953), στην οποία πάντως, οι λάθος χειρισμοί της τότε διοίκησης της Μπαρτσελόνα, διαμόρφωσαν από μόνοι τους ένα πλαίσιο ασυνεννοησίας, το οποίο εκμεταλλεύτηκαν άψογα τόσο το καθεστώς όσο και ο Σαντιάγο Μπερναμπέου. Ήταν όμως και αυτή μια ιστορία που παράλληλα με την αντιπαλότητα Ρεάλ – Μπαρτσελόνα, είχε όλα τα πολιτικά στοιχεία μιας αντιπαράθεσης ανάμεσα στο καθεστώς του Φράνκο και την Καταλονία.

28/12/1975 – Η ΣΕΝΙΕΡΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΣΤΟ "ΚΑΜΠ ΝΟΟΥ"

Ένα μόλις μήνα μετά τον θάνατο του Φράνκο (20/11/1975), η Μπαρτσελόνα υποδέχτηκε στις 28 Δεκεμβρίου του 1975 τη Ρεάλ για το πρώτο clásico της μεταδικτατορικής περιόδου. Εκείνη την ημέρα το «Καμπ Νόου» εγκαινίαζε τον καινούργιο ηλεκτρονικό πίνακα και για πρώτη φορά, εκτός από τις σενιέρες που έκαναν την εμφάνισή τους στις κερκίδες, χρησιμοποιήθηκαν τα καταλανικά για τις ανακοινώσεις. Ήταν μια γιορτή για όλους τους φίλους της Μπαρτσελόνα, που είδαν την ομάδα τους να κερδίζει 2-1 με ένα τέρμα του Τσάρλι Ρεσάκ στο 89’.

Το πρώτο clasico μετά τον θάνατο του Φράνκο. Στον καινούργιο ηλεκτρονικό πίνακα διαβάζουμε στα καταλανικά: "Δοκιμές στο σκορ" (28-12-1975)

Ο ερχομός του Κρόιφ δυο χρόνια νωρίτερα, είχε φέρει ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της ανεξαρτησίας της Καταλονίας. Ο Ολλανδός σταρ είχε προκαλέσει αίσθηση με τις δηλώσεις του σε διεθνή μέσα πως είχε προτιμήσει τη Μπαρτσελόνα από τη Ρεάλ, αφού δεν θα ήθελε να αγωνίζεται σε μια ομάδα που σχετίζεται με τον Φράνκο. Το γεγονός ότι λίγο καιρό αργότερα αποφάσισε να δώσει στο γιό του το όνομα του προστάτη της Καταλονίας, (Σαν) Τζόρντι, σε συνδυασμό με το επικό 0-5 του 1974 μέσα στο «Μπερναμπέου», «πολιτογράφησαν» τον Κρόιφ ως Καταλανό. Μην ξεχνάμε δε, πως είναι εκλέκτορας της Εθνικής ομάδας της Καταλονίας.

Ο Γιόχαν Κρόιφ ήταν ο πρώτος παίκτης της Μπαρτσελόνα που φόρεσε τη σενιέρα στο περιβραχιόνιο του αρχηγού.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’70, επί προεδρίας Αγκουστί Μοντάλ ι Κόστα, έγινε το πρώτο βήμα για να «επισημοποιηθεί» η σχέση της Μπαρτσελόνα με την Καταλονία. Το περιβραχιόνιο του αρχηγού άλλαξε και από λευκό που ήταν μέχρι τότε, πήρε τα χρώματα της σενιέρα. Εκείνη την εποχή αρχηγός ήταν ο Γιόχαν Κρόιφ και ήταν αυτός που φόρεσε για πρώτη φορά τις κίτρινες και κόκκινες ρίγες στο μπράτσο του. Η συνύπαρξη δυο «συμβόλων» ήταν πλέον πραγματικότητα. Μπαρτσελόνα και Καταλονία, Καταλονία και Μπαρτσελόνα.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΟΥΝΙΕΘ ΣΤΟΝ ΛΑΠΟΡΤΑ

Το 1978 ανέλαβε την προεδρία της Μπαρτσελόνα ο Τζουζέπ Λιουίς Νούνιεθ, επί των ημερών του οποίου η Μπαρτσελόνα αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο σαν αθλητικός οργανισμός, πετυχαίνοντας μερικές από τις μεγαλύτερες αγωνιστικές επιτυχίες της ιστορίας της, ενώ σταθεροποιήθηκε ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Η διοίκηση του Νούνιεθ συνέχισε την παράδοση της παράλληλης πορείας της Μπαρτσελόνα με αυτήν της Καταλονίας και για πρώτη φορά έγινε τόσο φανερός ο συμβολισμός αλλά και η πραγματικότητα της φράσης «més que un club», που ακολουθεί σαν πολιτική και κοινωνική δέσμευση την ομάδα.

Λαπόρτα και Ροσέλ, οι δυο τελευταίοι πρόεδροι της Μπαρτσελόνα, πρόβαλλαν το καταλανικό προφίλ του συλλόγου, ο καθένας με τον τρόπο του.

Η ταύτιση του καταλανικού λαού με όλα όσα αντιπροσωπεύουν η Μπαρτσελόνα και η ιστορία της, είναι μια αμφίδρομη σχέση που σφυρηλατήθηκε μέσα από τη φυσιογνωμία του συλλόγου, που υπήρξε πάντοτε υπέρμαχος των επιδιώξεων, των οραμάτων και των στόχων της Καταλονίας και του λαού της. Αυτό ήταν κάτι που καλλιέργησε ακόμα περισσότερο ο Τζουάν Λαπόρτα, πρόεδρος των «μπλαουγκράνα» από το 2003 μέχρι το 2010, ξεπερνώντας πάντως αρκετές φορές τα όρια.

Ο Λαπόρτα «εξερεύνησε τα άκρα» ενός άκρατου καταλανισμού στη διάρκεια της διοίκησής του, φλερτάροντας με υπερβολές που είχαν σαν αιτία τις πολιτικές του φιλοδοξίες. Στο συμβολικό κομμάτι, ήταν αυτός που για πρώτη φορά πρόσθεσε την καταλανική σημαία στο πίσω μέρος της φανέλας των παικτών. Ένα μικρό σιρίτι, σαφές σημάδι όμως του τί αντιπροσωπεύει ο σύλλογος για την Καταλονία.

Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

«Ο σύλλογος αυτός θα μείνει πάντοτε πιστός στην ιστορία του», δήλωσε πριν λίγες μέρες στους δημοσιογράφους ο νυν πρόεδρος, Σάντρο Ροσέλ. Μια ιστορία στην οποία η Μπαρτσελόνα υπήρξε πάντοτε το «καταφύγιο» για το συναίσθημα του καταλανικού εθνικισμού. Ο πρόεδρος της καταλανικής κυβέρνησης (Generalitat), Άρτουρ Μας, νικητής στις κάλπες το 2010, προκήρυξε πρόωρες εκλογές για τις 25 Νοεμβρίου, δηλώνοντας πως αν τις κερδίσει, θα πάει σε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία ή όχι της Καταλονίας.

Ο Άρτουρ Μας μαζί με τον Σάντρο Ροσέλ στο προεδρικό πάλκο του "Καμπ Νόου" την περασμένη Κυριακή (7-10-2012)

Μια πρόσφατη έρευνα που διεξήγαγε το κέντρο σφυγμομετρήσεων του ίδιου του καταλανικού Κοινοβουλίου έδειξε ότι το 51.1% των Καταλανών θα ψήφιζε υπέρ της ανεξαρτησίας, έναντι 45% της προηγούμενης μέτρησης. Αρκετοί πάντως είναι αυτοί που πιστεύουν ότι σκοπός του Μας είναι να κερδίσει ακόμα μεγαλύτερη αυτονομία, αν και ο ίδιος έχει δηλώσει πως σχεδιάζει να φέρει το ζήτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην περίπτωση που δε λάβει έγκριση για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, να ζητήσει ανεπίσημη ψηφοφορία.

Ο πρόεδρος της Μπαρτσελόνα γνωρίζει πως πρέπει να εκπροσωπεί και τους – αμέτρητους – μη Καταλανούς φίλους της Μπαρτσελόνα, όμως η αλήθεια είναι πως οι πρόσφατες ενέργειές του ήταν πολύ προσεκτικές και έξυπνες. Μακριά από τις υπερβολές του Λαπόρτα, ο Ροσέλ «παίζει» πλέον περισσότερο με τους συμβολισμούς παρά με τα λόγια, αποφεύγοντας έτσι να προκαλέσει. Και τα έχει καταφέρει μια χαρά μέχρι στιγμής. Το ίδιο και η Μπαρτσελόνα που διατηρώντας το παγκόσμιο προφίλ της, δε χάνει ευκαιρία να διατρανώνει την ταυτότητά της. Και αυτή ήταν, είναι και θα είναι καταλανική.

Πηγές: La Vanguardia, Mundo Deportivo, The Independent, fcbarcelona.cat, la-redo.net, Universal Barca.

Βίντεο: Η κραυγή "Independencia" δονεί το "Καμπ Νόου" τη στιγμή που συμπληρώνονται 17 λεπτά και 14 δευτερόλεπτα αγώνα στο πρόσφατο clasico (7-10-2012)

Βίντεο: Το κορεό με τα χρώματα της σενιέρα στις κερκίδες του "Καμπ Νόου" την ώρα που οι φίλαθλοι τραγουδούν α καπέλα τον ύμνο της Μπαρτσελόνα (7-10-2012)

Βίντεο: Οι "Fanatics Barca" καλούν τους φίλους της Μπαρτσελόνα να πάρουν την εστελάδα μαζί τους στο γήπεδο για το clasico.

Για περισσότερα θέματα για διάβασμα, ακολούθησε το Top Guns στο Twitter