Ο Λούτσο της Μπάρτσα

Το βράδυ του Σαββάτου (27/5) ολοκληρώθηκε η παρουσία του Λουίς Ενρίκε στον πάγκο της Μπαρτσελόνα, με την κατάκτηση του Κυπέλλου, του ένατου συνολικά τίτλου που πρόσθεσαν οι "μπλαουγκράνα" στη συλλογή τους στη διάρκεια αυτής της τριετίας. Σε αυτό το κείμενο θα προσεγγίσουμε τις διαφορετικές παραμέτρους της δουλειάς του Λούτσο στον καταλανικό σύλλογο, για να καταλήξουμε στη συνέχεια αν - πάντα υποκειμενικά - μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε πετυχημένο ή όχι. Το καλό με τον πρώην πλέον τεχνικό των "culés", είναι ότι υπήρξε πάντα "ανοιχτό βιβλίο". Είτε ως ποδοσφαιριστής, είτε ως προπονητής, ποτέ δεν κρύφτηκε, ποτέ δεν δείλιασε, ποτέ δεν υποκρίθηκε. Ακόμα και όταν χρειάστηκε να βάλει νερό στο κρασί του, το έκανε ανοιχτά και χωρίς κρυμμένα παραθυράκια. Και αυτό είναι προς τιμήν του. Η απόδειξη είναι η εκδήλωση αγάπης που του επιφύλαξε πριν λίγες μέρες σύσσωμο το "Καμπ Νόου", αναγνωρίζοντας την προσφορά του στην ομάδα. Και πιστέψτε με, η κερκίδα του καταλανικού συλλόγου, αυτά δεν τα κάνει ποτέ, αν δεν τα πιστεύει και αν δεν τα νιώθει.

Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ & ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΟΥ ΛΟΥΤΣΟ

Ο Λούτσο με το Copa del Rey του 1997, ανάμεσα στους Γουαρδιόλα και Ντε Λα Πένια

Να ξεκινήσουμε λέγοντας ότι ο Λουίς Ενρίκε ανέλαβε την Μπαρτσελόνα σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία. Ο Τάτα Μαρτίνο είχε αποτύχει παταγωδώς, το ίδιο και η ομάδα, που ολοκλήρωσε τη σεζόν (2013/14) χωρίς κανέναν τίτλο, αφού το πρωτάθλημα χάθηκε με την ισοπαλία που απέσπασε η Ατλέτικο μέσα στο "Καμπ Νόου" (παρά το δώρο που είχε κάνει ο Λούτσο στους culés, βγάζοντας εκτός μάχης την Ρεάλ με τη νίκη της Θέλτα), στον τελικό του Κυπέλλου η Μπάρτσα έχασε 2-1 από τους "μερένγκες" και στην Ευρώπη αποκλείστηκε από την Ατλέτικο στα προημιτελικά. Δεν ήταν όμως μόνο αυτό. Συνολικά ο οργανισμός Μπαρτσελόνα βρισκόταν βυθισμένος σε κατάθλιψη μετά τον θάνατο του Τίτο και όλοι περίμεναν ένα μικρό "θαύμα" για να συνέλθουν και να πιστέψουν ότι δεν ίσχυε αυτό για το οποίο πολλοί μιλούσαν, το τέλος δηλαδή του κύκλου της Pep Team και των μεγάλων επιτυχιών της.

Η πρώτη επιλογή του τότε αθλητικού διευθυντή, Αντόνι Θουμπιθαρέτα, εκείνο το καλοκαίρι, ήταν ο Ερνέστο Βαλβέρδε, αλλά ο Τσινγκούρι δεσμευόταν με έναν ακόμα χρόνο συμβόλαιο από την Αθλέτικ και προτίμησε να το τιμήσει. Η δεύτερη επιλογή ήταν ο Λουίς Ενρίκε και όταν ανακοινώθηκε, ο κόσμος ενθουσιάστηκε, βρήκε αυτό που επιθυμούσε. Έναν "άνθρωπο του σπιτιού", όπως λένε οι Ισπανοί, έναν από τους δικούς τους, αφού ο Λούτσο είχε υπηρετήσει τον σύλλογο και ως παίκτης και ως προπονητής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Λουίς Ενρίκε μιλάει διαχρονικά απευθείας στο θυμικό των culés, αφού όχι μόνο φόρεσε τα "μπλαουγκράνα" προερχόμενος από τη Ρεάλ Μαδρίτης, αλλά και κάθε φορά που αντιμετώπιζε τους "μερένγκες", γινόταν θηρίο ανήμερο και σκυλί του πολέμου μαζί. Το "λευκό" παρελθόν ξεχάστηκε αμέσως και μάλιστα ο Λούτσο φόρεσε για χρόνια το περιβραχιόνιο του αρχηγού, ένα περιβραχιόνιο ιερό για κάθε φίλο της Μπαρτσελόνα.

Πέρα από αυτό, ο απλός φίλαθλος έβλεπε στον Λουίς Ενρίκε τη συνέχεια του Γουαρδιόλα, αφού αυτόν είχε διαδεχθεί το καλοκαίρι του 2008 στην Μπαρτσελόνα Β, όταν ο Πεπ ανέλαβε την πρώτη ομάδα. Εκεί ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα ο Λούτσο και μάλιστα με άριστα αποτέλεσματα. Στη δεύτερη χρονιά του ανέβασε την ομάδα στην Σεγούντα, για πρώτη φορά μετά από έντεκα ολόκληρα χρόνια. Και την τρίτη και τελευταία του σεζόν, τερμάτισε στην τρίτη θέση, πίσω μόνο από Μπέτις και Ράγιο. Σε εκείνη την τριετία είχε συνεργαστεί στενά με τον Γουαρδιόλα, μαθαίνοντας όλα τα μυστικά του περιβάλλοντος της Μπάρτσα, τόσο στα αποδυτήρια, όσο και στη διοίκηση. Έτσι λοιπόν, μετά τις Ρόμα και Θέλτα, όταν έφτασε η πρόσκληση του Θούμπι, ο Λούτσο ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει την μεγάλη πρόκληση. Και επίσης, είναι αλήθεια, ότι η επιλογή, όσες επί μέρους αντιρρήσεις και αν έχει κάποιος, αποδείχτηκε ιδανική.

ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ, ΗΡΘΕ ΤΟ ΤΡΕΜΠΛ

Μέσι και Λουίς Ενρίκε ξεπέρασαν τελικά την ένταση του Ιανουαρίου 2015 και μπόρεσαν στη συνέχεια να συνεργαστούν χωρίς προβλήματα

Υπάρχει ένα σημείο μηδέν, που σηματοδοτεί ένα πριν και ένα μετά στην τριετία του Λουίς Ενρίκε στην Μπαρτσελόνα. Και αυτό το σημείο, όχι μόνο ήρθε πολύ νωρίς, αλλά λίγο έλειψε να βάλει τέλος στη συνεργασία των δυο πλευρών. Ήταν 4 Ιανουαρίου του 2015 (στην πρώτη ακόμα σεζόν του Λούτσο στον πάγκο) και οι "μπλαουγκράνα" έδιναν το πρώτο ματς της χρονιάς στο "Ανοέτα" με αντίπαλο τη Ρεάλ Σοθιεδάδ για το πρωτάθλημα. Ο τεχνικός των culés άφησε στον πάγκο τους Μέσι και Νεϊμάρ, θεωρώντας ότι δεν ήταν ετοιμοπόλεμοι για 90λεπτο, αφού μόλις είχαν επιστρέψει από τις διακοπές τους. Το ματς στράβωσε από την αρχή με το αυτογκόλ του Άλμπα και παρά την είσοδο των δυο άσων στο β' ημίχρονο, η Μπάρτσα δεν μπόρεσε να αντιδράσει, γνωρίζοντας την ήττα με 1-0. Ο Μέσι εκνευρίστηκε με την μη χρησιμοποίησή του στη βασική ενδεκάδα και την επόμενη μέρα απουσίασε από την εορταστική ανοιχτή προπόνηση των Καταλανών στο "Μίνι Εστάδι", επικαλούμενος γαστρεντερίτιδα, κάτι που φυσικά κανείς δεν πίστεψε.

Οι επόμενες εβδομάδες κύλησαν πολύ δύσκολα, με την ένταση να εξαπλώνεται σε όλη την ομάδα και τον Μέσι να μη ανταλλάσσει ούτε λέξη με τον προπονητή του. Τα πράγματα φαίνονταν να οδηγούνται στα άκρα, αλλά, ενώ ο καταλανικός Τύπος μιλούσε ακόμα και για αλλαγή στην τεχνική ηγεσία, ο Λουίς Ενρίκε έκανε μια στροφή στη στάση του, συνειδητοποιώντας ότι η μετωπική σύγκρουση δεν οδηγούσε πουθενά. Δεν είναι ότι κατάπιε τον εγωισμό του, απλά τον χρησιμοποίησε με διαφορετικούς τρόπους, λιγότερο "επικίνδυνους" για την ισορροπία της ομάδας. Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έδιωξε την ένταση από τα αποδυτήρια, αλλά απελευθέρωσε τους παγιδευμένους πίσω από το πείσμα του Μέσι παίκτες του και με μπροστάρη τον ίδιο τον Αργεντίνο, έφτασε στην κατάκτηση και των τριών μεγάλων τίτλων, κάνοντας την Μπαρτσελόνα τον μοναδικό ευρωπαϊκό σύλλογο με δυο τρεμπλ! Ο Λουίς Ενρίκε έβαλε τελικά νερό στο κρασί του, αλλά το έκανε για το καλό της ομάδας, φτάνοντας από εκεί και μετά σε ένα εξαιρετικό σημείο συνεργασίας με τους παίκτες του, η οποία συνεχίστηκε και για τα επόμενα δυόμισι χρόνια.

ΟΙ ΕΝΝΕΑ ΤΙΤΛΟΙ & ΟΙ ΕΠΙΚΡΙΤΕΣ ΤΟΥ ΛΟΥΤΣΟ

Η κορυφαία στιγμή του Λουίς Ενρίκε στον πάγκο της Μπάρτσα, ήταν η κατάκτηση του Champions League το 2015 απέναντι στην Γιουβέντους (AP Photo/Michael Sohn)

Ο πετυχημένος προπονητής καθορίζεται πρωταρχικά από τους τίτλους που θα κερδίσει. Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα κλισέ του ποδοσφαίρου (γενικότερα του ομαδικού αθλητισμού). Εξετάζοντας αυτή την παράμετρο, βλέπουμε ότι στα τρία χρόνια της παρουσίας του στον πάγκο των "μπλαουγκράνα", η Μπαρτσελόνα κατέκτησε εννέα τρόπαια. Για την ακρίβεια ο Λουίς Ενρίκε πήρε και τους έξι προς διεκδίκηση τίτλους, τουλάχιστον μια φορά τον καθένα: Champions League (1), πρωτάθλημα (2), Κύπελλο (3), ισπανικό Σούπερ Καπ (1), ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ (1) και Μουντιάλ συλλόγων (1). Επιπρόσθετα, δεν υπήρξε καμία σεζόν στην τριετία, που η ομάδα να μην κατέκτησε τίτλο. Οι σκεπτικιστές θα πουν ότι η πορεία συγκομιδής τίτλων ήταν φθίνουσα. Η απάντηση είναι απλή, το τρεμπλ έχει κατακτηθεί μόλις από 7 ομάδες στην ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, οπότε αν ξεκινάς με αυτό, είναι λογικό να "πέφτεις" στη συνέχεια. Αν θέλουμε να βρούμε ένα "κενό" στην 'απόδοση" του Λούτσο, αυτό είναι μόνο το φετινό πρωτάθλημα.

Γιατί αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, πρόκειται για ένα πρωτάθλημα που περισσότερο το έχασε η Μπαρτσελόνα, παρά το κέρδισε η Ρεάλ. Και εδώ έρχονται αυτοί που λένε ότι ο Λουίς Ενρίκε έκανε υπερβολικό rotation, το οποίο πλήρωσαν οι "μπλαουγκράνα" πολύ ακριβά. Πρόκειται για μια "αλυσίδα" πραγμάτων, αν το δούμε πιο αναλυτικά. Πρώτον, ο Λούτσο έκανε το πρώτο μεγάλο rotation στο ξεκίνημα της σεζόν, μόλις στην 3η αγωνιστική, στο ματς με την Αλαβές στο "Καμπ Νόου". Εκεί, την ενδεκάδα αποτέλεσαν οι Σίλεσεν, Βιδάλ, Ματιέ, Μαστσεράνο, Ντιν, Μπουσκέτς, Ραφίνια, Αρντά, Ντένις Σουάρεθ, Αλκάθερ και Νεϊμάρ. Μόνο τρεις βασικοί στο αρχικό σχήμα (Μπούσι, Μάτσε και Νέι), με ατελείωτες αλλαγές χωρίς εμφανή λόγο. Στο 60' πέρασαν στον αγώνα οι Μέσι, Ινιέστα και Σουάρες, όμως δεν μπόρεσαν να ανατρέψουν το τελικό 1-2. Σε εκείνο το παιχνίδι έγινε σαφές ότι ο πάγκος της Μπαρτσελόνα δεν έχει βάθος. Και είναι πολλοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο Λούτσο, αντί να πάρει το μάθημα από την αποτυχημένη δοκιμή, συνέχισε στη διάρκεια όλης της σεζόν να την επαναλαμβάνει, με αποτέλεσμα να προκύψουν και άλλες - καταδικαστικές - γκέλες (Θέλτα, Μάλαγα, Ντέπορ).

Πηγαίνοντας όλο αυτό ένα βήμα πίσω, ο μέτριων δυνατοτήτων πάγκος είναι αποτέλεσμα κακού μεταγραφικού σχεδιασμού. Και εδώ, οι επικριτές του Λούτσο, τον κατηγορούν ότι δεν πίεσε όσο θα έπρεπε τη διοίκηση, για να έχει ο ίδιος μεγαλύτερο λόγο στην επιλογή των παικτών. Ο Λουίς Ενρίκε είχε ως καλύτερη δική του μεταγραφή τον Ράκιτιτς, το θέμα όμως είναι ότι σε αυτή την τριετία ξοδεύτηκαν μεγάλα ποσά με μικρό αντίκρισμα. Αν συγκρίνουμε τις β' επιλογές της Ρεάλ με εκείνες της Μπαρτσελόνα, είναι εύκολο να καταλάβουμε την τεράστια διαφορά που υπάρχει στους δυο πάγκους. Ακόμα κι έτσι όμως, οι culés, με λίγο καλύτερη συνολική διαχείριση, θα μπορούσαν να έχουν πάρει και αυτό το πρωτάθλημα. Και μιας και αναφέραμε τη Ρεάλ, αυτό είναι ένα ακόμα πρόβλημα που έχει εντοπιστεί αυτά τα τελευταία χρόνια στη Βαρκελώνη. Ότι δηλαδή η Μπάρτσα έχει αρχίσει να "ρεαλοποιείται". Δείχνει αρκετά συχνά - οπωσδήποτε πολύ πιο συχνά από πρόσφατες εποχές - να ενδιαφέρεται αποκλειστικά και μόνο για το αποτέλεσμα, έχοντας όμως παράλληλα χάσει βασικά στοιχεία που την καθιστούσαν ασυναγώνιστη.

Ο Λουίς Ενρίκε μπορεί να συνέχισε πιστός στο 4-3-3 (εκτός από το δεύτερο μισό της φετινής σεζόν που το άλλαξε σε 3-4-3), όμως τα δυο μεγάλα όπλα των προηγούμενων χρόνων, δηλαδή η πίεση παντού και η γραμμή του κέντρου, υποχώρησαν αισθητά. Όλη η προσοχή μεταφέρθηκε στο MSN, υιοθετώντας δηλαδή την φιλοσοφία της Ρεάλ με το BBC, η οποία όμως, όπως είπαμε και πιο πάνω, έχει στη διάθεσή της και το εναλλακτικό πλάνο, το οποίο δείχνει ότι λειτουργεί ακόμα καλύτερα. Η Αγία Τριάδα, αποτελούμενη από τους Μέσι, Ινιέστα και Τσάβι, έχει χάσει ήδη το ένα γρανάζι της, ενώ το άλλο (Ινιέστα) έχει μεγαλώσει πια και δεν αντέχει συνεχόμενα παιχνίδια. Έτσι λοιπόν, απομένει ο Μέσι, ο οποίος μπορεί να συνεχίζει να δημιουργεί και να εκτελεί με εξωγήινους ρυθμούς, το πρόβλημα όμως είναι ότι το κέντρο, που ήταν το σήμα κατατεθέν της ομάδας, αποτελεί πλέον πρόβλημα στην ανάπτυξη αλλά και στην πίεση. Αυτή η τελευταία, δεν μπορεί πια να λειτουργήσει με την παλιά ένταση, μειώνοντας ακόμα περισσότερο τα παραδοσιακά πλεονεκτήματα της Μπαρτσελόνα, όταν κυριαρχούσε παντού. Από την άλλη, κάτι που πολλοί δεν αντιλαμβάνονται, είναι ότι η Μασία δεν μπορεί συνεχώς να βγάζει φουρνιές όπως η χρυσή γενιά της Pep Team.

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΥΙΣ ΕΝΡΙΚΕ ΣΤΗΝ ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ

Το αντίο του "Καμπ Νόου" στον Λουίς Ενρίκε (21/5/2017)

Τι γίνεται όμως τελικά με τον Λούτσο; Είναι δυνατόν να είναι όλα αρνητικά; Φυσικά και όχι. Και δεν είναι μόνο οι εννέα τίτλοι που κατέκτησε η ομάδα επί των ημερών του, που αν ήμασταν ειλικρινείς, στο 99% των ευρωπαϊκών συλλόγων θα έφταναν και θα περίσσευαν. Είναι πολλά άλλα πράγματα, τα οποία πρόσφερε ο ίδιος σε αυτή την τριετία στον σύλλογο. Αποδείχτηκε έξυπνος, ώριμος και ευέλικτος, όταν απέφυγε, έστω και την τελευταία στιγμή, την μετωπική σύγκρουση με τον Μέσι. Με αυτή του την ευελιξία, έβαλε την ομάδα ξανά, όχι στον δρόμο, αλλά στη λεωφόρο των επιτυχιών. Η μεγαλύτερη προσφορά του Λουίς Ενρίκε, είναι ότι έδιωξε την κατάθλιψη από το "Καμπ Νόου", διατηρώντας παράλληλα ανοιχτό τον κύκλο, που οι περισσότεροι υποστήριζαν ότι είχε κλείσει και μάλιστα για τα καλά. Κατέκτησε ένα τρεμπλ, γράφοντας το όνομά του με χρυσά γράμματα στην ιστορία του ποδοσφαίρου, συνέχισε να συλλέγει τίτλους, ενώ στη διάρκεια αυτής της περιόδου, έβαλε καινούργιο "καύσιμο" στο παιχνίδι των "μπλαουγκράνα". Βελτίωσε την φυσική κατάσταση των παικτών και πρόσθεσε νέα στοιχεία στη φιλοσοφία της τακτικής και της ανάπτυξης.

Η ομάδα (ξανά)έμαθε να βγαίνει στην κόντρα, να έχει καλύτερο transition, να είναι λιγότερο στατική και προβλέψιμη. Η αυτοπεποίθηση ανέβηκε ξανά στα γνωστά επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας. Μαζί με τον Χουάν Κάρλος Ουνθουέ, τον βοηθό του, σχεδίασαν ασκήσεις στρατηγικής και έδωσαν και πάλι αξία στα στημένα, αξιοποιώντας τα στο έπακρο. Άντεξε αυτή την περίφημη πίεση των αποδυτηρίων και διαχειρίστηκε με σωστό τρόπο την σχέση του με την διοίκηση. Και βέβαια, είχε το θάρρος να πει καθαρά, όταν θεώρησε ότι έφτασε η κατάλληλη στιγμή, ότι ολοκληρώθηκε ο κύκλος του, χωρίς να αφεθεί στη φθορά. Ο Λουίς Ενρίκε φεύγει αφήνοντας την Μπαρτσελόνα ψηλά και με αρκετή ισορροπία, ώστε ο διάδοχός του να μην νιώσει ίλιγγο. Αφήνει όμως, εκτός από τους τίτλους που κατέκτησε και κάτι ακόμα. Ένα ποδοσφαιρικό παραμύθι για την αιωνιότητα. Την μεγαλύτερη ανατροπή/πρόκριση στην ιστορία των ευρωπαϊκών κυπέλλων. Ένα βράδυ που στο θυμικό των φίλων της Μπαρτσελόνα, είναι ανώτερο και από τον Μπακέρο και την Καϊζερσλάουτερν, και από τον Ινιέστα και το Στάμφορντ Μπριτζ, και από τον Ριβάλντο και το ανάποδο ψαλίδι του στο "Καμπ Νόου" επί της Βαλένθια. Μαζί με όλα τα υπόλοιπα, το 6-1 απέναντι στην Παρί, είναι η παρακαταθήκη του Λούτσο στην αγαπημένη του Μπάρτσα. Γι' αυτό και οι culés τον αποχαιρέτησαν, αποκαλώντας τον ως έναν από εκείνους. Per sempre, un dels nostres. Gracies Lucho!