Οι κάμερες της υποκρισίας

Γεια σας. Από το πρωί της Τρίτης, όταν και έγινε γνωστή η ποινή που επιβλήθηκε στον Ολυμπιακό από την πειθαρχική επιτροπή της ΕΠΟ, ο καθένας λέει και γράφει το μακρύ του και το κοντό του.

Η κάθε πλευρά - και υπάρχουν αρκετές - υποστηρίζει το δικό της προσπαθώντας να επιβάλλει το "δίκιο" της. Ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά σε αυτή τη σαλάτα, καταλήγουμε στο εξής απλό συμπέρασμα: Όλοι θεωρούν τον εαυτό τους αδικημένο και όλοι, ο καθένας για τον εαυτό του, θεωρούν ότι εκπροσωπούν την αλήθεια.

Δεν πιστεύω να απορεί κανείς σας για όλα αυτά, είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα όχι μόνο του ελληνικού ποδοσφαίρου και των ανθρώπων του, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας μας. Εσύ είσαι λάθος, εγώ είμαι σωστός, εγώ αδικήθηκα, εσύ ευνοήθηκες.

Και φυσικά, όπως πάντα, υπάρχουν ο κατηγορούμενος και οι εισαγγελείς. Αυτοί οι δεύτεροι, δεν έχουν αριθμό, είναι απλά αναρίθμητοι. Έχοντας μάθει όλοι να κατέχουν την μια και μοναδική αλήθεια, θεωρούν αναφαίρετο δικαίωμά τους, όποτε τους καπνίσει, να φοράνε την τήβεννο και να δείχνουν με το δάχτυλο, πλαισιώνοντας το μένος τους με φιλιππικούς που στόχο έχουν, όχι να υπηρετήσουν λογικά και έννομα πλαίσια λειτουργίας ή να αποκαταστήσουν την έννοια του δικαίου, αλλά να προσαρμόσουν - ενίοτε και να ξεχειλώσουν - αυτόν ακριβώς τον ορισμό της δικαιοσύνης στα δικά τους μέτρα. Και όλα αυτά με οποιοδήποτε μέσο, αρκεί τα μέτρα και τα σταθμά να είναι περισσότερα από ένα και να βολεύουν το συμφέρον του καθενός.

Ενημέρωση για τα πανηγύρια

Καταρχήν, τα ίδια τα ρεπορτάζ, είναι για τα πανηγύρια. Ο καθένας γράφει ό,τι του κατέβει στην κεφάλα. Διαβάζεις τόσες παραλλαγές που πρώτον τα χάνεις και δεύτερον παραδίνεις τα όπλα. Υπήρχαν κάμερες, δεν υπήρχαν κάμερες, υπήρχαν κάμερες αλλά δεν δούλευαν, υπήρχαν κάμερες αλλά σβήστηκαν. Είναι ευθύνη της αστυνομίας, δεν είναι, μπορεί και να είναι, θα έπρεπε να είναι. Τις άρπαξαν ο διαιτητής ή ο παρατηρητής, τα άκουσαν αλλά δεν τις άρπαξαν, τους έσπρωξαν αλλά δεν τους κλώτσησαν, τους κλώτσησαν αλλά χωρίς ακρότητες. Έκαναν ντου δέκα, είκοσι, σαράντα, εκατό, χίλιοι πεντακόσιοι, τρέχα γύρευε. Φορούσαν διακριτικά, όχι δεν φορούσαν, φορούσαν αλλά τελικά ήταν παράσημα αξιωματικών της αστυνομίας τα οποία μπέρδεψαν οι ΜΑΤατζήδες με κασκόλ της ΑΕΚ και του ΟΣΦΠ και τους έκαναν καινούργιους.

Βγήκαν και κάποιοι παίκτες, διεθνείς ή όχι ελάχιστη σημασία έχει, τις άρπαξαν κι αυτοί, γιατί τί δουλειά είχαν στα αποδυτήρια και έξω απ' αυτά; Και έτσι ή αλλιώς, φτιάχνεις όχι ένα και δυο αλλά εκατόν δυο διαφορετικά σενάρια, χωρίς να ξέρεις τί πραγματικά συνέβη εκεί μέσα μετά το ΟΣΦΠ-ΑΕΚ της Μεγάλης Τρίτης. Το ρεπορτάζ καταλήγει σε αδιέξοδα, αφού οι μεν λένε όσα τους συμφέρουν, οι δε αποκρύπτουν όσα δεν τους βολεύουν, οπότε άκρη δεν βγαίνει. Τελικό συμπέρασμα είναι ότι οι μόνοι που γνωρίζουν όσα πραγματικά συνέβησαν εκεί πέρα, είναι μόνο όσοι βρίσκονταν εκεί. Αλλά και εκείνοι, επειδή ανήκουν σε διαφορετικές "φυλές", άλλα λένε οι μεν και άλλα οι δε. Οπότε ανοίξαμε και σας περιμένουμε. Ρίξτε μου φώτα ο ένας, αμόλα καλούμπα ο άλλος.

Και τα κείμενα που γράφονται, επικαλούμενα το καθένα για πάρτη του την αποκλειστική αλήθεια και την μοναδική εγκυρότητα, αντί να ενημερώνουν, αποπροσανατολίζουν. Όμως τη δουλειά τους την κάνουν, γιατί το θέμα δεν είναι να προσφέρουμε πληροφόρηση στους πολλούς, αλλά να ευχαριστήσουμε τους δικούς μας. Και η τρανή απόδειξη αυτού του τελευταίου, βρίσκεται μεγαλόπρεπη μπροστά σας. Οι Ολυμπιακοί χαίρονται που δεν τους αφαιρέθηκαν βαθμοί και βράζουν που τους επέβαλλαν αυστηρή ποινή, οι του ΠΑΟΚ ειρωνεύονται και κατακεραυνώνουν την απόφαση θεωρώντας ότι η μόνη "δικαιοσύνη" θα ήταν το μείον έξι, επειδή αυτό είναι που τους βολεύει στην αριθμητική.

Οι της ΑΕΚ το ψιλοπαίζουν υπεράνω, αφήνοντας κι αυτοί τις αιχμές τους και μεταξύ μας δεν τα χώνουν περισσότερο, επειδή δεν τους βγαίνουν τα μαθηματικά για να γίνουν οι ίδιοι πρωταθλητές και ο ΠΑΟ δεν ασχολείται καθόλου, γιατί επείγει να βρει κανά φράγκο μήπως και σβήσει κανέναν από τη λίστα των χρεών του, στην οποία έχει καρφιτσωθεί το σημαιάκι του ΟΗΕ. Όμως το πιο φοβερό απ' όλα είναι ότι μέσα σε αυτόν τον γενικό καρνάβαλο, κανείς δεν αναλαμβάνει ευθύνες. Το πιο φοβερό, αλλά και το πιο αναμενόμενο. Η έννοια αυτή έχει αφαιρεθεί από κάθε πιθανό κώδικα συμπεριφοράς και αυτοκριτικής. Πήγε περίπατο αγκαζέ με τη λογική, η οποία βιάζεται σε καθημερινή βάση απ' όλους.

Αναπάντητα ερωτήματα παντού

Ξέρετε, είναι πολύ εύκολο, τελείως ανέξοδο στην ουσία, να υποστηρίζεις ότι είσαι εσύ που έχεις τις καλές, τις ενημερωμένες πηγές και αφού έχεις ξεμπερδέψει απ' αυτό, μετά να γράφεις ό,τι σου κατέβει, θεωρώντας ότι έχεις θωρακίσει το κείμενό σου. Αλλά στην πραγματικότητα αυτό που καταφέρνεις, είναι όχι μόνο να το ξεβρακώσεις, αλλά να ξεβρακωθείς και ο ίδιος. Γιατί αν υπήρχε δημοσιογραφική σοβαρότητα και δεοντολογία, τα ερωτήματα εξαρχής θα έπρεπε να είναι τα ίδια από όλους χωρίς την παραμικρή εξαίρεση και λοξοδρόμηση.

- Γιατί δε ζήτησε ο εισαγγελέας από την πρώτη στιγμή το υλικό από τις κάμερες ως όφειλε;

- Γιατί η αστυνομία δεν φύλαξε από την πρώτη στιγμή το υλικό που είχαν καταγράψει οι κάμερες, ως όφειλε;

- Γιατί η αστυνομία επέτρεψε την διεξαγωγή του αγώνα, αν υποθέσουμε ότι δεν λειτουργούσαν οι κάμερες στον χώρο έξω από τα αποδυτήρια;

- Γιατί, ενώ ο κανονισμός προβλέπει την διατήρηση του υλικού για τουλάχιστον τρεις μήνες, οι συγκεκριμένες κάμερες είναι προγραμματισμένες να σβήνουν το υλικό μετά από 48 ώρες;

- Γιατί μέσα σε αυτά τα 13 χρόνια που μεσολάβησαν, αν πιστέψουμε ότι οι συγκεκριμένες κάμερες είναι παλαιότερης τεχνολογίας (κληρονομιά από το 2004), δεν φρόντισε κανείς να αντικατασταθούν με άλλες, νεώτερης τεχνολογίας;

- Υπάρχουν ή όχι κάμερες στον χώρο έξω από τα αποδυτήρια;

Διότι, είτε μας αρέσει είτε όχι, εκεί βρίσκεται όλη η ουσία του θέματος. Όταν κανείς, εκτός από τους παρευρισκόμενους, δεν γνωρίζει τί ακριβώς έγινε και όταν ο καθένας γράφει ό,τι του κατέβει βασιζόμενος σε γνωστούς, κολλητούς, ψίθυρους, φήμες, κύκλους, τρίτους που άκουσαν, τέταρτους που γνωρίζουν και πέμπτους που υποψιάζονται, τότε η μοναδική απάντηση που εκπροσωπεί την αλήθεια, είναι οι κάμερες ασφαλείας. Αυτές και κανείς άλλος. Οι εικόνες που γράφτηκαν εκεί είναι ο μόνος αδιάψευστος μάρτυρας του μπάχαλου που δημιουργήθηκε, ακριβώς επειδή σχεδόν κανείς δεν έκανε σωστά τη δουλειά του.

Τα υπόλοιπα, προορισμένα να υποστηρίξουν το συμφέρον της κάθε πλευράς - και είπαμε ότι υπάρχουν πολλές - και να δημιουργήσουν εντυπώσεις, με αφήνουν παγερά αδιάφορο. Σε τελική ανάλυση πρόκειται σε πολλές περιπτώσεις για τον λόγο του ενός ενάντια στον λόγο του άλλου, όλων παντελώς αναξιόπιστων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την διαχείριση της αλήθειας όταν αυτή έρχεται σε σύγκρουση με τα συμφέροντά τους. Δυστυχώς, όχι τόσο για εμάς όσο για την ίδια την αλήθεια, δεν θα μάθουμε ποτέ τί ακριβώς έγινε στον συγκεκριμένο χώρο, ούτε στο ματς με την ΑΕΚ, ούτε και στο ματς με τον Πλατανιά. Και βέβαια οι ευθύνες της αστυνομίας είναι τεράστιες και ασυγχώρητες. Το ίδιο και εκείνες της Πολιτείας και της δικαιοσύνης.

Θα μου πείτε, ο Ολυμπιακός δεν έχει ευθύνες; Διαβάζοντας το σκεπτικό της απόφασης, ναι, σαφώς και έχει και αυτός ευθύνες, αλλιώς - σε τελική ανάλυση - δεν θα τον τιμωρούσε η πειθαρχική επιτροπή. Από εκεί και μετά, το θέμα είναι κατά πόσο εμπιστεύεται ο καθένας τους τακτικούς δικαστές, οι οποίοι μελέτησαν τα στοιχεία και τις μαρτυρίες πριν αποφασίσουν. Αλλά και εκείνοι - όπως και όλοι εμείς - δεν είχαν στη διάθεσή τους το σημαντικότερο στοιχείο, τις εικόνες δηλαδή από τις κάμερες. Όμως οι δικές μου ενστάσεις δεν έχουν να κάνουν με την απόφαση καθαυτή. Γι' αυτό υπάρχουν άλλωστε τα αρμόδια όργανα, για να εξετάζουν και να αποφασίζουν.

"Εμείς" και οι "άλλοι"

Το δικό μου το "στράβωμα" ξεκινάει από αλλού. Και αφορά τους "επίσημους εισαγγελείς", που κάθε φορά, σε κάθε ευκαιρία, δεν χάνουν ευκαιρία να βγουν μπροστά και να ξεσπαθώσουν. Διάφορες ΠΑΕ και φυσικά μαζί τους και τα φίλα προσκείμενα ΜΜΕ, εξαπολύουν μύδρους εναντίον του Ολυμπιακού. Δημοσιογράφοι που ευαγγελίζονται την αλήθεια χωρίς να νοιαστούν να κρύψουν το κασκόλ από το πληκτρολόγιο, δείχνουν να ξεχνούν κάτι πολύ βασικό. Ποιο είναι αυτό; Μα τα του οίκου τους. Τί θέλω να πω; Σύμφωνοι, αν θέλουμε να το δούμε - προσωπικά το θέλω και το μοιράστηκα με κάποιους φίλους συναδέλφους από το Sport24 - έξω από την αυστηρή ερμηνεία όλων αυτών που διαβάζουμε, θα περίμενα ο Ολυμπιακός με δική του πρωτοβουλία να έχει αλλάξει τόσα χρόνια τις παλιές κάμερες στον χώρο έξω από τα αποδυτήρια με άλλες σύγχρονες.

Όμως πάνω από τον Ολυμπιακό βρίσκεται ένας άλλος φορέας που δεν είναι άλλος από την διοργανώτρια του πρωταθλήματος. Αυτοί οι κύριοι όμως της Super League, οι κορυφαίοι τέσσερις των οποίων συναντήθηκαν πρόσφατα με τον υφυπουργό αθλητισμού σε μια προσπάθεια (sic) συνεννόησης και κοινής πορείας με στόχο το καλό του ποδοσφαίρου, έχουν αποδείξει κατ' επανάληψη ότι τους ενδιαφέρουν μόνο δυο πράγματα. Πρώτον, τα φράγκα και δεύτερον, το πάνω χέρι. Ο καθένας από αυτούς δεν δίνει δεκάρα για οτιδήποτε άλλο, παρά μόνο για την τούρτα και μάλιστα για το μεγαλύτερο δυνατό κομμάτι. Η συνάντηση με τον Βασιλειάδη στην πραγματική της ουσία, ήταν μια παπαριά καμαρωτή. Από τη στιγμή που ο ένας θέλει να βγάλει τα μάτια των υπόλοιπων με κάθε κόστος, το μόνο που δεν υπάρχει είναι μέλλον.

Όμως θα είχε πραγματικά μεγάλο ενδιαφέρον, να βλέπαμε τα υπόλοιπα 15 γήπεδα της Super League (για τη Β' κατηγορία καλύτερα ας μην μιλήσουμε) και το κατά πόσο τηρούν τις προδιαγραφές ασφάλειας. Θα είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να στέλναμε όλους εκείνους τους παπαγάλους της "αλήθειας" να κάνουν αντίστοιχα ρεπορτάζ στα δικά τους "σπίτια". Να μας έγραφαν για τις δικές τους κάμερες, εντός αγωνιστικού χώρου, στις κερκίδες, εκτός γηπέδου και στους χώρους από τη φυσούνα μέχρι τα αποδυτήρια. Να μας έλεγαν πόσο σωστή είναι η διαχείριση του οπτικού υλικού και φυσικά, για πόσο χρονικό διάστημα κρατάνε οι άλλες ομάδες αρχείο. Να μας έπειθαν ότι σε αντίστοιχο μπάχαλο στα δικά τους γήπεδα, όλα θα λειτουργούσαν σωστά και οι αρμόδιοι θα είχαν στη διάθεσή τους κάθε απαραίτητο στοιχείο ώστε να βρουν τους (πιθανούς) ενόχους.

Το αποτέλεσμα σε μια τέτοια έρευνα, το υποψιάζεστε όλοι. Δηλαδή υπάρχει κάποιος που να θεωρεί ότι υπάρχει έστω και ένα γήπεδο της Super League, το οποίο να πληροί στο 100% όλες τις προδιαγραφές ασφάλειας, να διαθέτει το σωστό δίκτυο αλλά και τον ενδεδειγμένο αριθμό από κάμερες και καπάκι να διατηρεί όλες τις εικόνες για τρεις τουλάχιστον μήνες; Γελάει ο κόσμος, γελάνε τα τσιμέντα, γελάνε οι κάμερες, γελάει το σύμπαν. Αν πραγματικά υπήρχε διάθεση για πλήρη διαφάνεια σε όσα συμβαίνουν στα ελληνικά γήπεδα, η ίδια η Super League θα είχε αναλάβει πλήρως την εγκατάσταση και τον εκσυγχρονισμό του δικτύου παρακολούθησης, κάνοντας μια επένδυση, η οποία θα έδινε πραγματικές εγγυήσεις για το παρόν και το μέλλον στον τομέα της ασφάλειας. Όμως, επειδή κανείς τους δεν ενδιαφέρεται για τέτοιες "λεπτομέρειες", παντού και πάντα θα υπάρχουν φαινόμενα όπως αυτό που (δεν) είδαμε στο "Καραϊσκάκης".

Οι Ισπανοί και ο γλάρος

Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου ή μάλλον το πληκτρολόγιο, να φέρνω τα παραδείγματα της Ισπανίας. Σχετικά πρόσφατα είχα αναφερθεί στα UCO (Unidades de Control Organizativo), τις μονάδες ελέγχου που λειτουργούν εδώ και 21 χρόνια (από το 1996) στα γήπεδα της Πριμέρα και της Σεγούντα Ντιβισιόν, ένα πρότζεκτ που η LFP (η αντίστοιχη δική μας Super League) εξέταζε και σχεδίαζε από το 1989. Για όσους δεν το κατάλαβαν, να το ξαναπώ. Δεν το επέβαλλε το κράτος, αλλά ο συνεταιρισμός των ομάδων, για να διασφαλίσει από μόνος του τον έλεγχο στα γήπεδα των επαγγελματικών κατηγοριών. Για να ζαλιστείτε λίγο από τους αριθμούς, οι UCO διαθέτουν συνολικά περίπου 3.000 σταθερές κάμερες μέσα στα γήπεδα, χίλιες ακόμα που ανάλογα με τη σημασία του αγώνα, μετακινούνται από στάδιο σε στάδιο και άλλες χίλιες που κάνουν αποκλειστικά ζουμ στις κερκίδες.

Σήμερα κάθε ισπανικό γήπεδο της Πριμέρα Ντιβισιόν, διαθέτει κατά μέσο όρο 100 σταθερές κάμερες ασφαλείας (550 το "Μπερναμπέου" και 280 το "Καμπ Νόου"). Η αρχική συνολική επένδυση της LFP ξεπέρασε τα 200 εκατομμύρια ευρώ! Κάθε γήπεδο έχει τη δική του αίθουσα ελέγχου, ενώ όλες μαζί συνδέονται με το αντίστοιχο Κέντρο διαχείρισης υλικού της αστυνομίας στη Μαδρίτη. Έτσι, όποτε συμβεί κάτι στις κερκίδες, αν δεν γίνει άμεσα αντιληπτό, τότε ξεκινάει η έρευνα από τις κάμερες και με ένα συντριπτικό ποσοστό επιτυχίας, εντοπίζεται ο δράστης (ή οι δράστες). Απλά πράγματα από έναν σοβαρό συνεταιρισμό επαγγελματικών ομάδων, οι διοικήσεις των οποίων έχουν γραμμένους στα παλιά τους τα παπούτσια τους κάφρους και τους κυνηγούν ανηλεώς, όποτε χρειαστεί.Και βέβαια, όλοι οι σύλλογοι είναι υποχρεωμένοι από τον κανονισμό να διατηρούν αρχείο έξι μηνών, έτσι ώστε, όποτε ζητηθούν στοιχεία, να είναι διαθέσιμα.

Εδώ, αντίθετα, όταν γίνει η κουτσουκέλα στο "Καραϊσκάκης", τα υπόλοιπα κοράκια αρχίζουν το κήρυγμα, όταν όμως η στραβή γίνει στο δικό τους γήπεδο, τότε στην καλύτερη σφυρίζουν αδιάφορα και στην χειρότερη ρίχνουν όλες τις ευθύνες όπου τους καπνίσει, αρκεί να γλυτώσουν ποινές και πρόστιμα, ακόμα και αν χρειαστεί να κάνουν το άσπρο μαύρο και τη μέρα νύχτα. Έτσι έμαθαν, έτσι πορεύονται. Όλοι τους. Χωρίς εξαίρεση. Χωρίς προοπτική. Μόνο με ένα θλιβερό, μίζερο, κακοφορμισμένο και κάθε φορά πιο αδιάφορο προϊόν. Ο θάνατός σου η ζωή μου. Σε αυτό υποκλίνονται. Αυτό υπηρετούν. Με κάθε μέσο. Και από πίσω τους ακολουθούν οι όμοιοί τους. Εκείνοι που με τη σειρά τους έμαθαν πρώτα να μισούν τον αντίπαλο και έπειτα να κερδίζουν με κάθε τρόπο. Πιστεύει κανείς ότι όλοι αυτοί ενδιαφέρονται για το αν θα λειτουργήσουν ποτέ - ανάμεσα σε δεκάδες άλλα ζητούμενα - σωστά οι κάμερες; Ή αν τους απασχολεί το ότι μπορεί να τους καταγράψουν να κάνουν ντου, να πλακώνονται, να απειλούν, να επιβάλλουν τον νόμο τους;

Έτσι κι αλλιώς, μετά από 48 ώρες όλοι οι αρμόδιοι τους δίνουν άλλοθι. Αστυνομία, πολιτεία, σύλλογοι. Παρεάκι όλοι μαζί. Χεράκι-χεράκι. Είτε στο στόχαστρο βρεθεί ο ΟΣΦΠ, είτε η ΑΕΚ, είτε ο ΠΑΟ, είτε ο ΠΑΟΚ, είτε οποιοσδήποτε άλλος, οι εκάστοτε απέναντι θα κάνουν τα γούστα τους για καμιά βδομάδα, καταγγέλλοντας, βρίζοντας, κατηγορώντας, μέχρι η όλη ιστορία να ξεθυμάνει. Ώσπου να δοθεί η επόμενη αφορμή για να ξαναρχίσουμε φτου κι απ' την αρχή. Στον υπέροχο φαύλο κύκλο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Εκεί όπου όλοι έχουν μάθει να στροβιλίζονται κάνοντας ασκήσεις κωλοτούμπας, ανάλογα με πού θα κάτσει η μπίλια. Στο κόκκινο, στο μαύρο, στο κίτρινο, στο πράσινο. Δόξα τω Θεώ, χρώματα έχουμε. Το ίδιο και υποκρισία. Και για όσους επιμένουν να ελπίζουν για ένα καλύτερο αύριο στο ποδόσφαιρό μας, έχουμε και γλαρόσουπα...

ΥΓ. (Update) Το κείμενο γράφτηκε την Τρίτη. Πριν προλάβουν να περάσουν 24 ώρες, είδατε όλοι όσα έγιναν μετά το ΑΕΚ-Ολυμπιακός στη μικτή ζώνη. Χειρονομίες, γαλλικά, απειλές, βρισιές, όλα αυτά από υπαλλήλους, παράγοντες και "ανεπίσημους" των δυο ΠΑΕ, την στιγμή που ο φουκαράς ο Αραούχο έπαιρνε το βραβείο του MVP της συνάντησης, κοιτάζοντας απορημένος όλα όσα συνέβαιναν γύρω του. Και το κυριότερο; Με ανοιχτές τις κάμερες της τηλεόρασης, φόρα παρτίδα. Γιατί το θράσος όλων αυτών και η απόλυτη αδιαφορία τους για την εικόνα που δίνουν στον κόσμο (όταν εκπροσωπούν τους συλλόγους τους), στην Ελλάδα δεν είναι ντροπή, αλλά μαγκιά.