The Rumble in the Jungle

Σαν σήμερα πριν 40 χρόνια, στις 30 Οκτωβρίου του 1974, οι Μοχάμεντ Αλί και Τζορτζ Φόρμαν τέθηκαν αντιμέτωποι σε έναν από τους μεγαλύτερους πυγμαχικούς αγώνες όλων των εποχών.

Πέρα από κάθε προγνωστικό ο Αλί κέρδισε με νοκ άουτ τον ανίκητο μέχρι τότε Φόρμαν, πετυχαίνοντας τον μεγαλύτερο θρίαμβο της τεράστιας καριέρας του.

Το ημερολόγιο έδειχνε 30 Οκτωβρίου του 1974 όταν ο Μοχάμεντ Αλί κέρδισε στην Κινσάσα του Ζαΐρ τον Τζορτζ Φόρμαν, παίρνοντας για δεύτερη φορά στην καριέρα του τον παγκόσμιο τίτλο. Το "Rumble in the Jungle" θεωρείται η κορυφαία στιγμή του Αλί και το Sport24.gr θυμάται το μυθικό αθλητικό ραντεβού με τη δόξα του πυγμάχου που "πετούσε σαν πεταλούδα και τσιμπούσε σαν μέλισσα".

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΟΧΑΜΕΝΤ ΑΛΙ

Ο Κάσιους Κλέι (και στη συνέχεια Μοχάμεντ Αλί) ήταν ένας χαρισματικός πυγμάχος, σίγουρα από τους κορυφαίους του αθλήματος. Ένας υπέροχος χορευτής και τεχνίτης. Το κλειδί για την επιτυχία του Αλί ήταν η ταχύτητά του. Διέθετε γρήγορα σαν την αστραπή χέρια και το αριστερό του "jab" (χτύπημα με μικρό άλμα) μπορούσε να κρίνει έναν αγώνα. Επίσης είχε την ικανότητα να αποφεύγει τις γροθιές του αντιπάλου του χρησιμοποιώντας πολύ τα πόδια. Στη διάρκεια των αγώνων κρατούσε τα χέρια του αρκετά χαμηλά και επιχειρούσε να αποφεύγει τα χτυπήματα περισσότερο με την κίνηση του σώματός του, αντί της συνηθισμένης παθητικής άμυνας. Συνήθιζε να απευθύνεται με υπεροπτικό και ειρωνικό ύφος προς τους αντιπάλους του, υιοθετώντας για τον εαυτό του το παρατσούκλι "ο Μέγιστος" (The Greatest).

Ο Μοχάμεντ Αλί ή "the Greatest".

Ο Cassius Marcellus Clay Jr γεννήθηκε (17-1-1942) στο Λούισβιλ του Κεντάκι και ξεκίνησε την πυγμαχία σε ηλικία 12 ετών. Ως ερασιτέχνης κέρδισε έξι Kentucky Golden Gloves, δυο εθνικά Golden Gloves ("χρυσά γάντια", ερασιτεχνικός τίτλος) και τον τίτλο του πρωταθλητή ερασιτεχνικής πυγμαχίας στις ΗΠΑ. Το ρεκόρ του ως ερασιτέχνης ήταν 100 νίκες και 5 ήττες. Το 1960 και σε ηλικία 18 ετών έγινε ο νεώτερος πυγμάχος που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης (στην κατηγορία των 81 κιλών).

Στις 25 Φεβρουαρίου του 1964 ο Κλέι αντιμετώπισε στο Μαϊάμι Μπιτς της Φλόριντα τον Σόνι Λίστον, τον οποίο κέρδισε με τεχνικό νοκ άουτ στον έβδομο γύρο, παίρνοντας παράλληλα τον παγκόσμιο τίτλο (ο νεώτερος πυγμάχος - 22 ετών - που κέρδισε τον τίτλο νικώντας έναν εν ενεργεία παγκόσμιο πρωταθλητή, ρεκόρ που κατέρριψε αργότερα ο Μάικ Τάισον στα 20 του χρόνια). Δυο ημέρες μετά τη νίκη του, ο Κλέι ανακοίνωσε πως είχε προσχωρήσει στο Έθνος του Ισλάμ (Nation of Islam), μια ακραία οργάνωση που αποκαλούσε "δαίμονα" τη λευκή φυλή και λίγο αργότερα ο πνευματικός του καθοδηγητής, Ελάιζα Μοχάμεντ, του έδωσε το όνομα Μοχάμεντ Αλί.

Ο Μοχάμεντ Αλί στους δρόμους της Κινσάσα λίγες μέρες πριν τον αγώνα του με τον Τζορτζ Φόρμαν.

Στα επόμενα χρόνια ο Αλί υπερασπίστηκε με επιτυχία τη ζώνη του, όμως το 1967, μετά από δίκη, του αφαιρέθηκαν ο τίτλος του πρωταθλητή και η πυγμαχική άδεια, επειδή αρνήθηκε να στρατευτεί και να πολεμήσει στο Βιετνάμ. Η φράση του "I ain't got no quarrel with them Viet Cong - no Viet Cong ever called me nigger" (δεν έχω καμία διένεξη με τους Βιετκόνγκ, κανένας από αυτούς δεν με αποκάλεσε ποτέ αράπη), έμεινε ιστορική. Ο Αλί αποκλείστηκε από κάθε αθλητική διοργάνωση των Ηνωμένων Πολιτειών για τριάμισι χρόνια και τον Φεβρουάριο του 1970, ήταν ο Τζο Φρέιζερ αυτός που κέρδισε τον Τζίμι Έλις στη Νέα Υόρκη και πήρε επίσημα τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή βαρέων βαρών.

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗ "ΖΟΥΓΚΛΑ"

Τον Δεκέμβριο του 1970 ένας δικαστής της Νέας Υόρκης αποφάσισε πως η αφαίρεση της πυγμαχικής άδειας του Αλί ήταν παράνομη και καταχρηστική και διέταξε άμεση επανόρθωση. Έτσι, τον Μάρτιο του 1971, Αλί και Φρέιζερ βρέθηκαν αντιμέτωποι στο "Madison Square Garden" της Νέας Υόρκης και μετά από έναν αγώνα που έμεινε στην ιστορία ως "the Fight of the Century", ο Smokin’ Joe "χάρισε" στον αντίπαλό του την πρώτη ήττα της καριέρας του. Τον Ιανουάριο του 1973, ο Τζο Φρέιζερ έχασε με τη σειρά του τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή από τον Τζορτζ Φόρμαν, σε έναν αγώνα που διεξήχθη στο Κίνγκστον της Τζαμάικα και έμεινε γνωστός ως "The Sunshine Showdown".

Μοχάμεντ Αλί, Μπιλ Γουίδερς και Ντον Κινγκ στην Κινσάσα.

Ο Φόρμαν, γεννημένος στο Τέξας το 1949, είχε κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 στο Μέξικο Σίτι στην κατηγορία των βαρέων βαρών και έναν χρόνο αργότερα έγινε επαγγελματίας. Οι δυο τους τέθηκαν αντιμέτωποι χωρίς να έχουν γνωρίσει ποτέ την ήττα (29-0 ο Φρέιζερ & 37-0 ο Φόρμαν) και ήταν ο Big George εκείνος που διέλυσε κάθε προγνωστικό, μαζί και τον Smokin' Joe, τον οποίο έριξε έξι φορές στο καναβάτσο, πριν διακοπεί υπέρ του ο αγώνας με τεχνικό νοκ άουτ μόλις στον δεύτερο γύρο! Ο Φόρμαν υπερασπίστηκε στη συνέχεια με επιτυχία τον τίτλο του απέναντι στους Χοσέ Ρομάν (Σεπτέμβριος 1973) και Κεν Νόρτον (Μάρτιος 1974).

Παράλληλα, ο Μοχάμεντ Αλί, τον Ιανουάριο του 1974, αντιμετώπισε για δεύτερη φορά τον Τζο Φρέιζερ. Ο αγώνας φιλοξενήθηκε και πάλι στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης και το έπαθλο δεν ήταν άλλο – πέρα από τα χρήματα – από το δικαίωμα του νικητή να διεκδικήσει τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή από τον Φόρμαν. Η ρεβάνς αποδείχτηκε πολύ πιο εύκολη από όσο περίμεναν οι ειδικοί και οι θεατές. Οι κριτές έδωσαν ομόφωνα τη νίκη στον πιο γυμνασμένο και καλύτερα προετοιμασμένο Αλί (6-5, 7-4, 8-4).

Ο Τζορτζ Φόρμαν ή "Big George".

Μετά τη νίκη του Αλί επί του Φρέιζερ, όλα ήταν πλέον έτοιμα για μια "συνάντηση κορυφής" ανάμεσα στα δυο "θηρία". Το απόλυτο φαβορί ήταν ο Τζορτζ Φόρμαν, κάτοχος του παγκόσμιου τίτλου, ένα πραγματικό φόβητρο για οποιονδήποτε αντίπαλο. Το μεγάλο όπλο του Big George ήταν τα ισχυρά κροσέ του, ενώ τα χτυπήματά του γίνονταν ακόμα πιο "θανατηφόρα" αφού έστριβε το σώμα του, συγκεντρώνοντας με αυτόν τον τρόπο όλες τις μυϊκές του ομάδες στη γροθιά του. Η δύναμη, το μέγεθος και η κυριαρχία του δεν επιδέχονταν αμφισβήτησης και η τρανή απόδειξη ήταν το απίστευτο 40-0 με το οποίο θα αντιμετώπιζε τον Αλί. Ακόμα πιο "τρομακτικό" ήταν το γεγονός ότι από τις 40 νίκες του, οι 37 είχαν επιτευχθεί με νοκ άουτ (τα 25 εκ των οποίων στον πρώτο ή στον δεύτερο γύρο)!

Ο Ντον Κινγκ σε μια από τις πρώτες του διοργανώσεις αγώνων, έπεισε τους δυο αντίπαλους να υπογράψουν ξεχωριστά συμβόλαια μαζί του, με την προϋπόθεση να εξασφαλίσει χρηματικό έπαθλο 5 εκατομμυρίων δολαρίων. Αφού αρχικά απέτυχε να συγκεντρώσει το ποσό στις ΗΠΑ, ο Κινγκ έψαξε στο εξωτερικό. Ο πρόεδρος - δικτάτορας του Ζαΐρ, Μομπούτου, ήταν τελικά εκείνος ο οποίος πρόσφερε τα χρήματα, πεπεισμένος για την τεράστια προβολή που θα είχαν στην υφήλιο ο ίδιος και η χώρα του, φιλοξενώντας ένα τόσο μεγάλης εμβέλειας αθλητικό γεγονός. Ο αγώνας συμφωνήθηκε από όλες τις πλευρές να διεξαχθεί στις 25 Σεπτεμβρίου του 1974 στο στάδιο "20η Μαΐου" της Κινσάσα, πρωτεύουσας του Ζαΐρ.

Η επίσημη αφίσα του αγώνα.

Ο Φόρμαν και ο Αλί έφτασαν στην Κινσάσα οχτώ εβδομάδες πριν τον αγώνα και πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος του καλοκαιριού στο Ζαΐρ, θέλοντας να εγκλιματιστούν στις συνθήκες της Αφρικής και κάνοντας παράλληλα την προετοιμασία τους για την συνάντηση. Ο Αλί έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τους Κογκολέζους, οι οποίοι εξαρχής τον υποδέχτηκαν σαν ήρωα, εκφράζοντας την υποστήριξή τους στο πρόσωπό του με την ιστορική πλέον κραυγή "Ali, bomaye", δηλαδή "Αλί, σκότωσέ τον"! Οι αναλυτές πάντως, δεν έδιναν πιθανότητες στον Αλί. Το πρώτο τους επιχείρημα ήταν ότι είχε δώσει 4 αγώνες με τους Νόρτον και Φρέιζερ, έχοντας χάσει στους δυο από αυτούς, τη στιγμή που ο Φόρμαν είχε διαλύσει και τους δυο με νοκ άουτ στον δεύτερο γύρο.

Το δεύτερο τους επιχείρημα ήταν ότι ο Αλί είχε χάσει αρκετή από την ταχύτητά του αλλά και από τα ρεφλέξ του. Ήταν πλέον 32 ετών, ενώ ο Φόρμαν, στα 25 του, κυριαρχούσε σε όλους του τους αγώνες. Όπως και με τον Σόνι Λίστον, έτσι και τώρα οι ειδικοί δεν έδιναν καμία τύχη στον διεκδικητή. Από τη μεριά του, ο Αλί ήταν αισιόδοξος για την έκβαση της αναμέτρησης: "Αν νομίζετε ότι ο κόσμος εξεπλάγη από την παραίτηση του Νίξον, περιμένετε να δείτε τί θα γίνει όταν θα δείρω τον πισινό του Φόρμαν", έλεγε στον Τύπο! Συνεχίζοντας: "Έκανα καινούργια πράγματα στην προετοιμασία μου. Πάλεψα με έναν αλιγάτορα, έβαλα κάτω μια φάλαινα, πέρασα χειροπέδες σε μια αστραπή, έκλεισα μια βροντή στην φυλακή. Μόνο την τελευταία εβδομάδα σκότωσα έναν βράχο, τραυμάτισα μια πέτρα, έστειλα στο νοσοκομείο ένα τούβλο, είμαι τόσο κακός που έκανα τα φάρμακα να αρρωστήσουν"!

Το περίφημο "rope a dope", η τακτική που ακολούθησε ο Αλί αλλάζοντας τελείως το αγωνιστικό του στιλ.

Λίγα 24ωρα πριν τον αγώνα, ο Φόρμαν σκίστηκε κάτω από το δεξί μάτι στη διάρκεια της προπόνησης και η συνάντηση μεταφέρθηκε για τις 30 Οκτωβρίου. Ο Μομπούτου είχε διοργανώσει ένα τριήμερο μουσικό φεστιβάλ από τις 22 μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου, το οποίο διεξήχθη κανονικά με συναυλίες από πολλούς καλλιτέχνες, ανάμεσα στους οποίους ο Τζέιμς Μπράουν, ο Μπι Μπι Κινγκ, η Σέλια Κρους, ο Μπιλ Γουίδερς και η Μίριαμ Μακέμπα. Τελικά η μεγάλη μέρα έφτασε, ή μάλλον, πιο σωστά, η μεγάλη νύχτα, αφού ο αγώνας 15 γύρων είχε προγραμματιστεί για τις 4 μετά τα μεσάνυχτα, ώστε με τη διαφορά της ώρας να συμπέσει με τις ζώνες υψηλής θεαματικότητας στις ΗΠΑ.

THE RUMBLE IN THE JUNGLE (ΚΙΝΣΑΣΑ, 30/10/1974)

Πριν ξεκινήσει ο αγώνας, ήταν προφανές ότι μια μάχη με κοντινά χτυπήματα ήταν κάτι που θα ευνοούσε τον Φόρμαν και τις ασυναγώνιστα δυνατές γροθιές του. Με το που χτύπησε το καμπανάκι, ο Αλί επιτέθηκε στον Φόρμαν, εξαπολύοντας συνεχόμενα δεξιά κροσέ στο κεφάλι του αντιπάλου του, χωρίς όμως ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Πριν την ολοκλήρωση του πρώτου γύρου, ο Φόρμαν έριξε με τη σειρά του τα πρώτα χτυπήματα στον Αλί. Αυτό όμως που έγινε φανερό από τα πρώτα λεπτά, ήταν ότι ο Big George είχε κάνει ειδική προπόνηση στο να "κλείνει" τους χώρους στο ρινγκ, εμποδίζοντας τον Αλί να ξεφεύγει. Ο ίδιος ο Αλί το κατάλαβε και συνειδητοποιώντας ότι δυο βήματα δικά του έναντι ενός του Φόρμαν θα τον κούραζαν γρήγορα, αποφάσισε να αλλάξει τακτική.

Το δεξί ντιρέκτ του Αλί στο πρόσωπο του Φόρμαν, το τελευταίο χτύπημα του αγώνα.

Έτσι λοιπόν, προς γενική κατάπληξη της γωνίας του, από το ξεκίνημα του δεύτερου γύρου, ο Αλί άρχισε να στηρίζεται στα σκοινιά καλύπτοντας το κεφάλι του, αφήνοντας τον Φόρμαν να τον χτυπάει στα χέρια και τον κορμό. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα ο Φόρμαν να σπαταλήσει πολλές δυνάμεις ρίχνοντας γροθιές, οι οποίες είτε δεν χτυπούσαν τον Αλί αποτελεσματικά, είτε δυσκόλευαν αφάνταστα τις προσπάθειές του να χτυπήσει το κεφάλι του αντιπάλου του. Η τακτική αυτή ονομάστηκε "rope a dope" και υπήρξε καταλυτική στην τελική έκβαση του αγώνα. Ο Αλί ήταν φανερό ότι δοκίμαζε τις δικές του αντοχές από το σφυροκόπημα του Φόρμαν, περιμένοντας το λάθος του αντιπάλου του.

Παράλληλα, ο Αλί εκμεταλλευόταν κάθε ευκαιρία για να χτυπήσει με δυνατά ντιρέκτ το πρόσωπο του Φόρμαν, το οποίο γρήγορα άρχισε να πρήζεται. Κάθε φορά που οι δυο αντίπαλοι "αγκαλιάζονταν", ο Αλί έγερνε πάνω στον Φόρμαν, ώστε να τον αναγκάζει να σηκώνει όλο του το βάρος ή κρατούσε κάτω το κεφάλι του πιέζοντάς τον από το σβέρκο. Ο Αλί παράσερνε όσο πιο συχνά μπορούσε τον αντίπαλό του σε αυτά τα "αγκαλιάσματα", προκαλώντας τον να του ρίξει ακόμα περισσότερες γροθιές και ο Φόρμαν έκανε ακριβώς αυτό, πέφτοντας συνεχώς στην παγίδα. "Is that all you got George? They told me you could hit" (Αυτό είναι όλο που μπορείς Τζορτζ; Μου είπαν ότι ξέρεις να χτυπάς), φώναζε συνεχώς ο Αλί στον Φόρμαν, εξοργίζοντάς τον όλο και περισσότερο.

Ο Φόρμαν έχει σωριαστεί στο καναβάτσο μετά το αριστερό hook και το δεξί ντιρέκτ του Αλί.

Το θέαμα αρχικά ήταν τόσο πρωτόγνωρο και "παραβίαζε" τόσο ξεκάθαρα κάθε συμβατική λογική του μποξ, ώστε αρκετοί ειδικοί που παρακολουθούσαν τον αγώνα, σκέφτηκαν ότι πιθανότατα η συνάντηση ήταν στημένη. Δεν μπορούσε να χωρέσει στο μυαλό τους ότι ο Αλί έδινε "πεδίο" στον Φόρμαν για "πυρ κατά βούληση". Μετά από αρκετούς γύρους, όπου ο Αλί συνέχισε την ίδια τακτική, ο Φόρμαν άρχισε να εξαντλείται, ενώ ο αντίπαλός του άρχισε να "προσγειώνει" πάνω του όλο και περισσότερα jabs και κροσέ. Στο τέλος του πέμπτου γύρου, στη διάρκεια του οποίου ο Φόρμαν κυριάρχησε φαινομενικά, δέχτηκε ένα μπαράζ από χτυπήματα, ανίκανος να αντιδράσει.

Ο ίδιος ο Φόρμαν έλεγε μετά το ματς: «Πίστευα ότι ο Αλί ήταν ένα ακόμα υποψήφιο θύμα για νοκ άουτ, μέχρι τον έβδομο γύρο. Τότε τον χτύπησα δυνατά στο σαγόνι και εκείνος με κράτησε και μου ψιθύρισε "μόνο αυτό σου έχει μείνει Τζορτζ;" Εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησα ότι απέναντί μου δεν είχα αυτό που νόμιζα». Μόλις ξεκίνησε ο όγδοος γύρος, τα χτυπήματα και οι άμυνες του Φόρμαν δεν έφερναν πια κανένα αποτέλεσμα. Αντίθετα, η κούραση έφερε αυτό ακριβώς που περίμενε υπομονετικά για πολλή ώρα ο Αλί: το λάθος. Ο Φόρμαν είχε για σχεδόν ολόκληρο τον γύρο τον Αλί στα σκοινιά χτυπώντας τον χωρίς δυνάμεις. Απέμεναν 20 δευτερόλεπτα και ο παγκόσμιος πρωταθλητής πιάστηκε τελείως αδιάβαστος στην άμυνά του.

Ο Φόρμαν στο καναβάτσο, ο διαιτητής μετράει και ο Αλί περιμένει.

Ο Φόρμαν δέχτηκε μερικά δεξιά hooks και στη συνέχεια ακολούθησε ένας πενταπλός συνδυασμός χτυπημάτων από τον Αλί που κατέληξε πρώτα σε ένα φοβερό αριστερό hook για να ολοκληρωθεί αμέσως μετά με ένα δυνατό δεξί ντιρέκτ πάνω στο πρόσωπο του Big George, ο οποίος έπεσε στο καναβάτσο. Ο Φόρμαν σηκώθηκε στο "9", αλλά ο διαιτητής διέκοψε τον αγώνα δυο δευτερόλεπτα πριν τη λήξη του γύρου. Πέρα από κάθε προγνωστικό και μέσα σε ντελίριο των θεατών, ο Μοχάμεντ Αλί κέρδισε με νοκ άουτ και πήρε τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή για δεύτερη φορά στην καριέρα του, δέκα χρόνια μετά τη νίκη του επί του Σόνι Λίστον. Το "Rumble in the Jungle" ήταν ο απόλυτος θρίαμβος στην καριέρα του Αλί, απέδειξε ότι επρόκειτο όχι απλά για έναν μεγάλο πυγμάχο, αλλά και για έναν εκπληκτικό "αναλυτή" της τακτικής.

Απέναντι στον Φόρμαν άλλαξε τελείως το γνωστό χορευτικό του στιλ εφαρμόζοντας το rope a dope. Αντί να αποφύγει τα χτυπήματα με τη συνεχή κίνηση όπως συνήθιζε, προτίμησε να δεχτεί εκατοντάδες γροθιές από τον αντίπαλό του, περιμένοντας την κρίσιμη στιγμή για να κάνει το "θαύμα" του. Αμέσως μετά, ο Αλί επανέλαβε στους δημοσιογράφους ότι ήταν αυτός ο "μέγιστος", ενώ ο Φόρμαν παραδέχτηκε χωρίς καμία δικαιολογία την ήττα του, λέγοντας πως "ο Αλί με ξεπέρασε στο μυαλό και με ξεπέρασε στον αγώνα". Ο Φόρμαν και ο Αλί δεν ξανασυναντήθηκαν ποτέ στο ρινγκ. Λίγα χρόνια μετά άφησαν πίσω τους όσα είχαν συμβεί στην Κινσάσα και συνδέθηκαν με στενή φιλία.

Ο διαιτητής έχει διακόψει τον αγώνα με νοκ άουτ υπέρ του Αλί, ο οποίος πανηγυρίζει τη νίκη του, ενώ ο Φόρμαν κατευθύνεται απογοητευμένος στη γωνία του.

Το 1996, όταν το ντοκιμαντέρ "When we were Kings" - με θέμα εκείνον τον αγώνα - κέρδισε το Όσκαρ, οι δυο τους ανέβηκαν τιμητικά πάνω στη σκηνή, ο Φόρμαν βοηθώντας τον Αλί που ήδη είχε την ασθένεια του Πάρκινσον. Και οι δυο αντίπαλοι είναι σήμερα μέλη του International Boxing Hall of Fame. Η συντριπτική πλειοψηφία των ειδικών της πυγμαχίας θεωρεί το "Rumble in the Jungle" όχι μόνο έναν από τους κορυφαίους αγώνες στην κατηγορία των βαρέων βαρών, αλλά και σε ολόκληρη την ιστορία της επαγγελματικής πυγμαχίας. Και οπωσδήποτε αποτελεί ένα από τα ορόσημα του αθλητισμού γενικότερα. Κλείνοντας αυτό το μικρό αφιέρωμα σε αυτόν τον πολύ μεγάλο αγώνα, ιδού μερικές ατάκες από τους δυο πρωταγωνιστές:

- Μοχάμεντ Αλί: Άκουγες πόσο κακός είμαι από τότε που ήσουν μικρό παιδί και τα έκανες πάνω σου. Σήμερα θα σου ρίξω τόσο ξύλο, μέχρι να κλαις σαν μωρό. (Πριν τον αγώνα με τον Τζορτζ Φόρμαν, την ώρα που ο διαιτητής τούς έλεγε τους κανόνες!)

- Μοχάμεντ Αλί: Είναι απλώς μια δουλειά. Το γρασίδι φυτρώνει, τα πουλιά πετάνε, τα κύματα φτάνουν στην άμμο, εγώ τους πλακώνω στο ξύλο. (Στους δημοσιογράφους, μόλις έφτασε στην Κινσάσα)

- Μοχάμεντ Αλί: Θα αποσυρθώ γιατί σίγουρα υπάρχουν πιο ευχάριστα πράγματα να κάνω από το να δέρνω κόσμο. (Στους δημοσιογράφους, μετά τον αγώνα, όταν τον ρώτησαν αν σκέφτεται να σταματήσει την ενεργό δράση ως παγκόσμιος πρωταθλητής)

Αλί και Φόρμαν στην τελετή των Όσκαρ, μαζί με τους συντελεστές του ντοκιμαντέρ "When we were Kings" (1996)

- Τζορτζ Φόρμαν: Τον χτύπησα τόσο πολύ που τον έκανα να κλάψει. Με κοίταξε και μου είπε "δεν θα γλυτώσεις για αυτό που έκανες". Τον σεβάστηκα τότε, τον σέβομαι και τώρα.

- Τζορτζ Φόρμαν: Στην καριέρα μου έχασα πέντε φορές, αλλά ο μοναδικός που πραγματικά με έκανε ασήκωτο, ήταν ο Μοχάμεντ Αλί.

- Τζορτζ Φόρμαν: Δεν τον αποκαλώ τον μεγαλύτερο μποξέρ όλων των εποχών, αυτό είναι πολύ λίγο για τον Αλί. Το σημαντικό για μένα είναι ότι πρόκειται για τον καλύτερο άνθρωπο που γνώρισα ποτέ μου.

Πηγές: espn.go.com, saddoboxing.com, ibhof.com, boxrec.com, bbc.com, nydailynews.com, pixmule.com, wiki

Ευχαριστώ πολύ τον Μάκη Κολέθρα (βετεράνο πρωταθλητή πυγμάχο) για την πολύτιμη βοήθειά του στην κατανόηση τεχνικών όρων.

Βίντεο: The Rumble in the Jungle (Ali vs Foreman), ολόκληρος ο αγώνας. Το πρώτο καμπανάκι ακούγεται στο 7:30

Βίντεο: Καταπληκτικό φιλμάκι με σκηνές πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα. Όλο το "Rumble in the Jungle" σε 5 λεπτά!