Ο μεγαλύτερος τελικός στην καριέρα του Ζοζέ Μουρίνιο
Σε κάθε μεγάλο τελικό ο Μουρίνιο έψαχνε τη νίκη για να ανέβει, αλλά απόψε θέλει το Europa για να βάλει ένα φρένο στην κατηφόρα της τελευταίας επταετίας. Ο Θέμης Καίσαρης γράφει για το Γιουνάιτεντ-Άγιαξ.
Ένας τελικός Europa League δεν μπορεί να είναι σημαντικότερος απ'αυτόν του Champions League. Ένας προπονητής που έχει κατακτήσει τα πάντα δύσκολα μπορεί να “ιδρώνει” και να έχει μπροστά του έναν τελικό οριακό για την καριέρα του. Κι όμως, το Γιουνάιτεντ-Αγιαξ είναι ίσως ο μεγαλύτερος τελικός του Μουρίνιο.
Ή για να το θέσουμε αλλιώς, ποτέ άλλοτε στην καριέρα του δεν είχε τόσα πολλά να χάσει σε έναν τελικό.
ΟΙ ΤΕΛΙΚΟΙ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΜΟΝΟ ΚΕΡΔΟΣ
Οι τρεις προηγούμενοι ευρωπαϊκοί τελικοί είχαν γι’αυτόν μόνο κέρδος: το 2003 το UEFA με την Πόρτο τον έβαλε στο χάρτη, τον έβγαλε εκτός των ορίων της Πορτογαλίας. Το 2004 το Champions League με τους Δράκους του έδωσε τη θέση στους προβολείς, το δικαίωμα να γίνει ο εκλεκτός των χρημάτων, το δικαίωμα στην ατάκα I’m the special one.
Το 2010 ο δεύτερος τελικός Champions League με την Ίντερ τον εδραίωσε στην ελίτ. Στο κλειστό club των κορυφαίων “μία ίσον καμία”. Η δεύτερη φορά σε εδραιώνει, σε ξεχωρίζει απ’τους Ντι Ματέο, απ’τις ιστορίες της μίας σεζόν.
Κάθε φορά ο Μουρίνιο ανέβαινε σκαλοπάτι. Αλλά δεν θα έπεφτε αν δεν τα κατάφερνε.
ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΝΑ ΜΑΖΕΥΕΙ ΤΙΤΛΟΥΣ...
Από τότε πέρασαν επτά χρόνια. Ο Μουρίνιο δεν έχει δώσει άλλον ευρωπαϊκό τελικό από εκείνη τη νύχτα στο Μπερναμπέου, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως σταμάτησε να κατακτά τίτλους. Πήρε ο,τι μπορούσε στα τρία χρόνια στην Ισπανία (πρωτάθλημα, Κύπελλο, Super Cup), πήρε πρωτάθλημα και League Cup με την Τσέλσι στην επιστροφή του στην Αγγλία, προσέθεσε φέτος άλλο ένα League Cup στην πρώτη του σεζόν στη Γιουνάιτεντ.
Όμως, ο τελικός του Europa κόντρα στον Άγιαξ δεν είναι “για ένα ακόμα τρόπαιο”. Κι αυτό γιατί η επιστροφή τους ευρωπαϊκούς τελικούς δεν βρίσκει τον Μουρίνιο εκεί που ήταν το 2010. Σ’αυτήν την επταετία δεν σταμάτησε να κερδίζει τίτλους, αλλά το προφίλ του τσαλακώθηκε όσο ποτέ πριν. Από μία άποψη δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, αφού το 2003-10 ήταν ονειρικό.
...ΑΛΛΑ ΤΣΑΛΑΚΩΘΗΚΕ
Παρόλα αυτά, σταδιακά το προφίλ του Ζοζέ δέχθηκε χτυπήματα. Στη Ρεάλ το πρόβλημα δεν είναι πως έφυγε χωρίς παρουσία στον τελικό του Champions League, αλλά πως έφτασε σε σημείο να “χάσει” την ομάδα, να αποχωρήσει απ’αυτήν με αρκετούς εχθρούς.
Η επιστροφή στην Τσέλσι του έφερε ξανά πρωταθλητή, αλλά η τραγική εικόνα της επόμενης σεζόν τον πλήγωσε όσο τίποτε ξανά: για πρώτη φορά αμφισβητήθηκε ανοιχτά όχι μόνο το αν είναι ακόμα ο κορυφαίος, αλλά κι το αν ανήκει στο τοπ επίπεδο, αν μπορεί να κρατάει ομάδες για πάνω από δύο σεζόν.
Ο ΣΙΜΕΟΝΕ ΠΗΡΕ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ
Συν τοις άλλοις, φούντωσε η κουβέντα όσον αφορά το ποδόσφαιρό του. Όχι βέβαια για το αισθητικό κομμάτι, ο καθένας παίζει όπως θέλει. Η κουβέντα αφορούσε το κατά πόσο είναι ακόμα ο Μουρίνιο ο κορυφαίος εκπρόσωπος της reactive σχολής, απ’τη στιγμή που εμφανίστηκε η Ατλέτικο και ο Σιμεόνε. Reactive λογική, με λιγότερα λεφτά, αλλά μεγαλύτερο θάρρος και καλύτερα αποτελέσματα.
Από εκείνον τον αξέχαστο τελικό Κυπέλλου Ισπανίας τον Μάιο του 2013 ο Σιμεόνε είναι ο καλύτερος (και πιο πετυχημένος) εκπρόσωπος του “εσείς την μπάλα και ελάτε”.
ΕΚΤΟΣ ΤΡΙΑΔΑΣ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ
Κι ήρθε η φετινή σεζόν να συνεχίσει το “τσαλάκωμα”. Για πρώτη φορά από το 2002 η ομάδα που προπονεί ο Μουρίνιο έμεινε εκτός της πρώτης τριάδας του πρωταθλήματος. Παρά τις αγορές του καλοκαιριού, η Γιουνάιτεντ δεν έφτασε ποτέ κοντά στο να διεκδικήσει τον τίτλο (που θα ήταν το δύσκολο), αλλά ούτε κατάφερε να μπει στην τετράδα, που ήταν και το μίνιμουμ των προσδοκιών.
Η Γιουνάιτεντ ούτε κατάφερε να ενθουσιάσει με το ποδόσφαιρό της, αλλά ούτε και μέσω των αποτελεσμάτων: η ομάδα του Μουρίνιο ήταν στις πρώτες τέσσερις θέσεις μόνο 33 μέρες απ’τον Αύγουστο μέχρι και το τέλος της σεζόν την Κυριακή. Κάτω απ’τον πήχη για το μεγαλύτερο διάστημα της σεζόν, παρά το περίφημο αήττητο σερί των 25 αγώνων. Γίνεται; Γίνεται αν παίζεις για να μη χάσεις όσο παίζεις για να κερδίσεις.
ΠΕΤΥΧΕ ΜΟΝΟ ΕΝΑ ΓΚΟΛ ΣΤΙΣ ΠΕΝΤΕ ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΕΔΡΕΣ
Απ’τα 25 ματς του αήττητου σερί τα 12 ήταν ισοπαλίες. Σχεδόν όλα τα ματς της Γιουνάιτεντ ήταν κλειστά, με τον Μουρίνιο να οδηγεί τα ματς στις λίγες φάσεις και να βασίζεται όπως πάντα στην ποιότητα των παικτών του μπροστά. Μόνο που εκεί οι παίκτες του δεν έβαλαν τα γκολ που θα μπορούσαν και έτσι η Γιουνάιτεντ πήγε χειρότερα απ’όσο θα μπορούσε.
Και εννοείται πως ο Μουρίνιο δεν είχε κανένα πρόβλημα να παρουσιάσει και τη Γιουνάιτεντ όσο αρνητική μπορεί: σε πέντε επισκέψεις στις έδρες των Τσέλσι, Τότεναμ, Σίτι, Λίβερπουλ και Άρσεναλ η Γιουνάιτεντ έπαιξε τόσο πίσω που πέτυχε μόνο ένα γκολ, αυτό στην ήττα με 1-2 απ’την Τότεναμ.
ΔΙΕΞΟΔΟΣ ΤΟ EUROPA LEAGUE
Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα, το Europa League ήρθε ως διέξοδος γι’αυτόν που το χρησιμοποιούσε ως μέσο επίθεσης σε άλλους. Ήταν Ιούλιος του 2013 όταν ο Μουρίνιο έκανε προετοιμασία στην επιστροφή του στην Τσέλσι και μιλούσε εναντίον του Μπενίτεθ, που λίγους μήνες πριν είχε κατακτήσει το Europa League με τους Μπλέ.
“Δεν θέλω να κατακτήσω το Europa League, θα ήταν μια μεγάλη απογοήτευση για μένα. Δεν θέλω οι παίκτες μου να νοιώθουν πως το Europa είναι η διοργάνωσή μας”. Αυτά έλεγε τον Ιούλιο του 2013, ενώ φέτος στην αρχή της χρονιάς επανέλαβε πάνω-κάτω τα ίδια και στη Γιουνάιτεντ: “Δεν είναι μια διοργάνωση που θέλει η Γιουνάιτεντ, δεν είναι μια διοργάνωση που θέλω εγώ ή οι παίκτες”.
Προφανώς και ήταν ένας τρόπος να δείξει δημόσια πως ο στόχος ήταν η επιστροφή στο Champions League, εκεί που ανήκει η Γιουνάιτεντ. Μόνο που η ομάδα του απέτυχε να κερδίσει αυτόν τον στόχο μέσω του πρωταθλήματος. Και ευτυχώς για τον Μουρίνιο και τη Γιουνάιτεντ, τα τελευταία χρόνια υπάρχει η διέξοδος του Europa, με την κατάκτηση να προσφέρει ως bonus την παρουσία στο Champions League την επόμενη χρονιά.
Έτσι, κάπου μέσα στη σεζόν το Europa άρχισε να “γυαλίζει” ολοένα και περισσότερο, κάπου άρχισαν να εμφανίζονται οι ατάκες “για τη Γιουνάιτεντ και την μετράνε οι τίτλοι και όχι οι τέταρτες θέσεις”. Ο Μουρίνιο έριξε το βάρος στο Europa, αντιμετώπισε τα νοκ-άουτ με τον γνωστό του κυνισμό, αλλά και τη φοβία που έρχεται όταν είναι φαβορί και έχει σκορ να υπερασπιστεί: με τη Θέλτα ήταν ένα σουτ μακριά απ’το να πληρώσει (ξανά) πολύ ακριβά αυτή τη συμπεριφορά.
ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ Ο ΑΓΙΑΞ
Στον τελικό θα βρει αντίπαλο τον Άγιαξ. Οι Ολλανδοί είναι το αουτσάιντερ (κάτι που δεν βολεύει καθόλου τον Μουρίνιο), αλλά λογικά δεν θα αγωνιστούν ως τέτοιο (κάτι που τον βολεύει). Ο Άγιαξ έφτασε στον τελικό χάρις σε μια επιστροφή στις ρίζες που κράτησε αρκετά χρόνια, θα είναι έκπληξη αν στον τελικό αλλάξει λογική και φιλοσοφία: κανείς δεν θα θέλει να δυσαρεστήσει τον Κρόιφ εκεί που βρίσκεται.
Αντίπαλος με νιάτα, απειρία, άγνοια κινδύνου, επιθετική φιλοσοφία και ενθουσιασμό. Ταμάμ αντίπαλος για έναν ακόμα “τελικό Μουρίνιο”. “Εσείς την μπάλα, εμείς τον έλεγχο και τις ευκαιρίες στους χώρους”. Με αυτήν τη συνταγή έχει χτίσει ο Πορτογάλος το εκπληκτικό 11/13 τελικούς, με τους μοναδικούς δύο χαμένους να είναι στην παράταση.
ΤΟΝ ΘΕΛΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΧΑΣΕΙ ΚΙ ΑΛΛΟ ΚΥΡΟΣ
Με αυτήν τη συνταγή θέλει να πάρει κι αυτόν τον τελικό. Που για πρώτη φορά δεν τον θέλει τόσο για να κερδίσει κάτι, αλλά για να μη χάσει. Μοιάζει σκληρό, αλλά όλη η πρώτη του χρονιά στη Γιουνάιτεντ κρίνεται στην Στοκχόλμη.
Με τον τίτλο μπορεί να καμουφλάρει την παρουσία στην Premier League, να σκεπάσει το “έκτη θέση”. Χωρίς αυτόν, η κουβέντα θα γυρίσει στην έκτη θέση, στη δεύτερη σερί χρονιά για την Γιουνάιτεντ εκτός Champions League, στα λεφτά που έχουν ξοδευτεί για το ρόστερ των Κόκκινων Διαβόλων, κτλ, κτλ.
ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ-ΦΡΕΝΟ, ΟΧΙ ΑΝΟΔΟΣ
Όπως πάντα, ο Μουρίνιο θα είναι στο επίκεντρο, για καλό και για κακό. Αυτή είναι η μοίρα των κορυφαίων, να χρεώνονται/πιστώνονται τα πάντα, ακόμα και όταν δεν είναι όλα υπό τον έλεγχό τους, δικιά τους ευθύνη. Για το τελευταίο μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο θέμα για του μύθους και τις αλήθειες της φετινής Premier League, για να δείτε πως μπορούν οι παίκτες να ανεβάσουν ή να "κρεμάσουν" έναν προπονητή.
Η κατάκτηση του Europa θα είναι για τον Μουρίνιο το πρώτο βήμα για να αφήσει πίσω του τα “μαύρα σημεία” της επταετίας. Για πρώτη φορά χρειάζεται τη νίκη σ'έναν τελικό όχι για να συνεχίσει να ανεβαίνει, αλλά για να βάλει φρένο στη (μικρή έστω) κατηφόρα των τελευταίων επτά ετών.
ΥΓ. Αν διαφωνείτε, δείτε ξανά τη φωτό του άρθρου. Ο άνθρωπος που έβγαλε το πρώτο μετάλλιο του Champions League γιατί "θα έρθουν κι άλλα", να πανηγυρίζει έξαλλα με κασκόλ (!) μια πρόκριση επί της Θέλτα στον τελικό του "μικρού" Europa. Πίεση.
AP Photo/Dave Thompson/Tim Ireland/Andres Kudacki/Nick Potts