The Last Dance ep7-8: Το "not quite my tempo" του ψυχοπαθή Τζόρνταν
Υπάρχει όριο στην προσπάθεια για μεγαλείο; Η ψυχοπάθεια του Τζόρνταν που έστηνε μόνος του ανεμόμυλους. Τα όρια που δεν υπάρχουν και η ψύχωση που ξεφτίλισε τα συνηθισμένα. Ο Θέμης Καίσαρης σχολιάζει τα δύο τελευταία επεισόδια του Last Dance.
"Θα πουν ότι δεν ήμουν καλός, ότι ήμουν τύραννος. Το πρόβλημα είναι ότι δεν νομίζω πως ο κόσμος κατάλαβε τι ακριβώς προσπαθούσα να κάνω. Προσπαθούσα να πιέσω τους ανθρώπους πέρα από τα όριά τους. Και πιστεύω πως αυτό ήταν απολύτως αναγκαίο, γιατί δεν γινόταν αλλιώς, δεν υπήρχε άλλος τρόπος.
Και ο θρίαμβος και η ηγεσία έχουν κόστος. Οπότε, ναι, πίεσα ανθρώπους όταν δεν ήθελαν να πιεστούν. Προκάλεσα ανθρώπους όταν δεν ήθελαν να προκληθούν.
Η θεωρία ήταν πως αν δεν αντέχετε τη δική μου πίεση, τότε δεν θα αντέξετε την πίεση στη συνέχεια. Σας λείπει αφοσίωση, αποφασιστικότητα, σοβαρότητα. Άρα χρειάζεται πίεση, πίεση, κι άλλη πίεση.
Οπότε, θα σε ρεζιλεύω μέχρι να έρθεις σ’αυτό το επίπεδο. Από τη στιγμή που έρχεσαι στην ομάδα, θα ζεις με τα δικά μου στάνταρ και δεν πρόκειται να δεχθώ τίποτα λιγότερο. Τώρα αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να στα χώσω και λίγο, τότε θα κάνω αυτό ακριβώς.
Οπότε, ναι προσπάθησα να σε πιέσω και δεν πρόκειται να απολογηθώ γι’αυτό. Δεν χρειαζόταν να το κάνω, το έκανα επειδή αυτός είμαι. Έτσι παίζω το παιχνίδι, αυτή ήταν η νοοτροπία μου. Κι αν δεν θες να παίξεις έτσι, τότε μην παίξεις έτσι".
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΓΡΑΜΜΗ, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΙΑ
Τα λόγια του Μάικλ Τζόρνταν στο 7ο επεισόδιο του "Last Dance". Μαζί με τα λόγια του μαέστρου Φλέτσερ από το "Whiplash". Αλήθεια, μπορείτε να βρείτε σε αυτές τις παραγράφους ποιες φράσεις είναι από το ντοκιμαντέρ του ESPN και ποιες από την ταινία του 2014;
Δεν είναι εύκολο, γιατί το νόημα είναι το ίδιο. Η αιώνια συζήτηση για το τι επιτρέπεται και τι όχι στο κυνήγι της νίκης, της υπεροχής, της ουτοπικής τελειότητας. Στο μυαλό αυτών που τάσσονται ψυχωτικά σ’αυτήν την προσπάθεια, δεν υπάρχει γραμμή, δεν υπάρχουν όρια, υπάρχει μόνο ο στόχος.
"NOT QUITE MY TEMPO"
Τα καθηλωτικά τελευταία λεπτά του 7ου επεισοδίου δεν αφήνουν καμία αμφιβολία. Ο Τζόρνταν δεν ήταν καλός. Ήταν αυτό που είπε ο Περντιού: “Μαλάκας, κόπανος, πέρασε πολλές φορές τα όρια, αλλά όταν σκεφτείς τι ήθελε να πετύχει, ήταν τρομερός συμπαίκτης”.
Όταν το σκεφτείς, στο τέλος, όταν ανάβουν τα πούρα, ανοίγουν οι σαμπάνιες και τα δάχτυλα φοράνε δαχτυλίδια. Στο τέλος, όταν ο αποδέκτης του μπούλινγκ παίζει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο μαθητή στην καριέρα του Φλέτσερ, όταν η ταινία, η σεζόν, η καριέρα τελειώνει με θρίαμβο.
Το "έτσι παίζω, αυτή είναι η νοοτροπία μου" του Τζόρνταν ήταν το "not quite my tempo" του Φλέτσερ στο "Whiplash". Έτσι θα γίνονταν τα πράγματα στην ομάδα τους, σ’αυτό το ύψος θα ήταν οι απαιτήσεις.
"ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΙΟ ΕΠΙΖΗΜΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ GOOD JOB"
Είναι τρομερό πως ο Τζόρνταν έκανε ο ίδιος πράξη τόσες φορές την ιστορία του Φλέτσερ από τη σκηνή στο μπαρ. Ο Τσάρλι Πάρκερ που ρεζιλεύτηκε στο Σαν Ρέμο και ο Τζο Τζόουνς του πέταξε ένα κύμβαλο στο κεφάλι. Δεν του είπε "δεν πειράζει, καλή προσπάθεια", γιατί "δεν υπάρχουν πιο επιζήμιες λέξεις στο λεξικό από το καλή προσπάθεια".
Ο Τζόρνταν είχε κάθε λόγο να πει "δεν πειράζει, καλή προσπάθεια" όταν οι Μπουλς αποκλείστηκαν από τους Μάτζικ το 1995. Είχε μόλις επιστρέψει στο μπάσκετ μετά από 21 μήνες, το σώμα του ήταν ακόμα στο μπέιζμπολ, κανείς δεν μπορεί να κερδίζει πάντα, είχε ήδη κάνει ένα three-peat. Καλή προσπάθεια, αυτό θα έλειπε, να το έπαιρνε ξανά με το καλησπέρα, υπό αυτές τις συνθήκες.
Όχι για τον MJ. Δεν είπε “δεν πειράζει, καλή προσπάθεια”. Αυτός “μαύρισε” για την ήττα, τον αποκλεισμό, για τα δικά του λάθη που τον έκαναν μοιραίο στο πρώτο ματς. Κλαις το βράδυ, αλλά το επόμενο πρωί ξεκινάς πάλι την προπόνηση.
Είπε “αύριο” όταν ο προσωπικός του γυμναστής τον ρώτησε πότε θέλει να βρεθούν για να ξεκινήσουν τη δουλειά για την επόμενη σεζόν.
Αύριο, ο επόμενος χρόνος ξεκινάει αύριο. Aύριο και κάθε μέρα, μέχρι τη ρεβάνς.
Έναν χρόνο μετά το ρεζιλίκι στον Σαν Ρέμο, ο Τσάρλι Πάρκερ επέστρεψε και έπαιξε το καλύτερο σόλο που έχει ακουστεί ποτέ. Έναν χρόνο μετά τον πανηγυρισμό του Γκραντ μέσα στο Σικάγο, οι Μπουλς έκαναν το καλύτερο ρεκόρ στην ιστορία του ΝΒΑ, απέκλεισαν τους Μάτζικ με 4-0 και φυσικά κατέκτησαν το πρωτάθλημα.
Γιατί αυτά ήταν τα στάνταρ, γιατί δεν υπήρχε “καλή προσπάθεια”.
ΕΙΧΕ ΤΟ ΜΟΛΥΒΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΚΑΙ ΕΓΡΑΦΕ ΙΣΤΟΡΙΑ
Στο προηγούμενο κείμενο γράψαμε πως ο Τζόρνταν ήταν ο καλύτερος και δούλευε πιο σκληρά από όλους, ένας συνδυασμός που (στο μυαλό του) τού έδινε το δικαίωμα να “σκοτώνει” τους συμπαίκτες του. Ο ίδιος το είπε πιο γλαφυρά σ’αυτό το ιστορικό 7ο επεισόδιο.
"Ρωτήστε όλους τους συμπαίκτες μου. Θα σας πουν πως ο Τζόρνταν ποτέ δεν μου ζήτησε κάτι που δεν έκανε ο ίδιος". Αφού αυτός δεν είχε όρια, δεν θα είχε κανένας.
Ήταν συμπαίκτης τους, αλλά ταυτόχρονα ήταν πάνω από όλους, ακόμα και από τον Τζάκσον ή τον Κράουζ. Ήταν ο de facto ηγέτης που έβαζε τον πήχη εκεί που ήθελε αυτός, τον έφτανε και μετά έδερνε και ρεζίλευε όποιον περνούσε από κάτω.
Γιατί είχε στο χέρι το μολύβι και έγραφε την ιστορία, γιατί αφού θα ξεπερνούσε τους αντιπάλους, δεν γινόταν να σκοντάψει εξαιτίας των συμπαικτών.
ΟΙ ΑΜΕΤΡΗΤΕΣ ΦΟΡΕΣ ΠΟΥ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ
Ψύχωση. Ναρκισσισμός σε συνδυασμό με ψυχοπαθολογική ανταγωνιστικότητα. Οι ιστορίες του "έπρεπε να αποδείξω σ’αυτόν γιατί δεν με σεβάστηκε, με προκάλεσε, με πείραξε" είναι αμέτρητες μέσα στο "Last Dance".
Φανταστείτε τώρα πόσες είναι στο σύνολο, ποιο είναι το μέγεθος του παγόβουνου κάτω από την επιφάνεια.
"Ο τάδε ήρθε και με ειρωνεύτηκε μετά το ματς, μου είπε nice game στο αυτί". Πολλοί άνθρωποι θα βρουν έξτρα κίνητρο σε μια τέτοια ειρωνική ατάκα, σχεδόν όλοι οι αθλητές του κόσμου να θέλουν να εκδικηθούν αυτόν που την είπε την επόμενη φορά που θα βρεθούν αντιμέτωποί του.
Αλλά ποιος άνθρωπος στον πλανήτη λέει ψέματα και εφευρίσκει μια ατάκα που δεν ειπώθηκε ποτέ; Είναι πραγματικά απίστευτη η ιστορία του πώς ο Τζόρνταν είπε ψέματα πως δήθεν εκείνος ο ΛαΜπράφορντ Σμιθ τού είπε "nice game" όταν κατάφερε να του βάλει 37 πόντους.
"Στο επόμενο ματς θα του βάλω τόσους στο πρώτο ημίχρονο" είπε στους συμπαίκτες του ο MJ και έβαλε 36.
ΕΣΤΗΝΕ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ ΤΟΥΣ ΑΝΕΜΟΜΥΛΟΥΣ
Ποιος στήνει έναν διάλογο που δεν έγινε ποτέ για να δώσει κίνητρο στον εαυτό του, για να στήσει για όλους τους γύρω του ένα σκηνικό εκδίκησης και μετά να ανέβει στο ρινγκ για να την πάρει;
Ο Δον Κιχώτης έβλεπε ανεμόμυλους που δεν υπήρχαν. Ο Τζόρνταν το πήγε ακόμα παραπέρα και τους έστηνε στην πραγματικότητα, τους έχτιζε μόνος του, τους ύψωνε τούβλο-τούβλο, ώστε να είναι αληθινοί και μετά εφορμούσε εναντίον τους. Και ξανά, και ξανά, και ξανά.
Η ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΜΟΙΡΑ ΤΩΝ ΣΑΝΤΣΟ ΠΑΝΤΣΑ
Οι Σάντσο Πάντσα στο πλευρό του δεν γινόταν να μην έχουν τη δική του νοοτροπία, δεν μπορούσαν να πουν "κουράστηκα, δεν πειράζει", ούτε να ξεφύγουν από τη μανία του.
Κι όπως ο Φλέτσερ, έτσι και ο Τζόρνταν, δεν έβλεπαν όρια στη λεκτική και σωματική βία που μπορούσε να εφαρμοστεί στην προσπάθεια για το "my tempo".
Χαστούκια στον πιτσιρικά ντράμερ, γροθιά στο πρόσωπο του έρμου του Στιβ Κερ. "Τα έβαλα με τον πιο μικροκαμωμένο στην ομάδα και αισθάνθηκα τόσο μικρός".
Γιατί ο Φλέτσερ δεν ενδιαφερόταν για μια καλή μπάντα, αλλά για κάτι μεγαλύτερο, για τον έναν μαθητή σε όλη του την καριέρα που θα γινόταν πραγματικά σπουδαίος. Με τον ίδιο τρόπο, ο Τζόρνταν δεν ήθελε νίκες, τρόπαια και βραβεία: αυτά τα θέλουν όλοι. Ήθελε τις περισσότερες νίκες, τα περισσότερα τρόπαια, όλα τα βραβεία.
ΟΧΙ, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΑΥΤΟΣ Ο ΔΡΟΜΟΣ
Χθες στο twitter o Μπο Έστερ, η φωνή πίσω από τα Top10 του NBA, έπαιξε τέλεια τον ρόλο του “κάπου ώπα” με το εξής tweet:
"Υπάρχει μια ολόκληρη γενιά τωρινών και μελλοντικών παικτών του NBA που παρακολουθούν το “Last Dance”. Αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός αυτών των έξι, όλα τα υπόλοιπα πρωταθλήματα τα πήραν ομάδες που δεν είχαν ηγέτη έναν ψυχοπαθή. Υπάρχουν πολλοί δρόμοι για το δαχτυλίδι".
Έχει δίκιο. Δεν φτάνεις στην κορυφή μόνο με τέτοιο επίπεδο ψύχωσης, δεν είναι κανόνας η λεκτική και σωματική βία επί των συμπαικτών σου. Αλίμονο αν αυτό θα είναι το συμπέρασμα που θα βγάλουμε και θα δώσουμε ως δίδαγμα σε όλους.
ΠΕΤΥΧΑΝ ΟΛΑ ΑΥΤΑ; ΕΓΙΝΑΝ GOAT;
Όμως, δεν είναι ίδιες όλες οι κορυφές. Κάποιες φορές οι στόχοι που μπαίνουν δεν είναι καν ορατοί, υπάρχουν μόνο στο μυαλό όσων τους κυνηγούν, δεν έχουν προηγούμενο. Ναι, τόσοι και τόσοι πήραν πρωτάθλημα χωρίς την ψύχωση και άλλοι τόσοι θα συνεχίσουν να το κάνουν.
Πήραν τρία συνεχόμενα; Πήραν τρία συνεχόμενα δύο φορές; Πήραν τρία συνεχόμενα δύο φορές με έξι MVP στους τελικούς; Κέρδισαν όσο έπαιζαν το δικαίωμα στο σχεδόν αδιαμφισβήτητο GOATness; Ανάγκασαν κοινό και Τύπο να λέει (και να πιστεύει ακράδαντα) “είσαι ο κορυφαίος όλων των εποχών” σε κάποιον που ήταν ακόμα εν ενεργεία;
Πήραν δέκα τίτλους πρώτου σκόρερ; Έκαναν το απόλυτο σε τελικούς, έκαναν 6/6 σε μια ομάδα που δεν είχε κερδίσει τίποτα πριν και δεν κέρδισε τίποτα έκτοτε; Βγήκαν πρώτος σκόρερ και καλύτερος αμυντικός την ίδια χρονιά; Έγιναν Elvis και Beatles μαζί, ανάγκασαν τη χώρα και τον πλανήτη να τους κυνηγάει, να ζει και να αναπνέει για να τους δει από κοντά έστω και μία φορά;
Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΞΑΙΡΕΣΗ
Όχι, δεν τα πέτυχαν όλοι όλα αυτά. Γιατί το φυσιολογικό είναι η φθορά, η πτώση, ο κορεσμός, το κλείσιμο του κύκλου, όλα αυτά που μάθαμε τόσα χρόνια παρακολουθώντας αθλήματα, διοργανώσεις, ομάδες, σταρ που λάμπουν και μετά σβήνουν και μετά ίσως λάμψουν ξανά.
Πώς έρχεται η εξαίρεση; Πώς κατακτάς, δύο φορές, όχι μία, τον τίτλο που "δεν γίνεται να κατακτήσεις"; Με ψύχωση.
ΝΙΚΗΣΕ ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΟΤΑΝ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΧΑΣΕΙ
Ο Τζόρνταν δεν είχε έναν, αλλά δύο τελευταίους χορούς στους Μπουλς: πριν αυτόν του 1998 είχε προηγηθεί αυτός του 1993. Και στις δύο περιπτώσεις, όλα ήταν εναντίον του. Σκάνδαλα, προβλήματα, έριδες, τσακωμοί, μαζί με τον κορεσμό που έρχεται σε όλες τις πετυχημένες ομάδες του κόσμου. Είχε πίσω του δύο πρωταθλήματα, ήταν η ώρα να χάσει.
Δύο φορές, όχι μόνο μία και τυχερή, οι Μπουλς πήραν για τρίτη σερί φορά το πρωτάθλημα. Μερίδιο στην επιτυχία είχαν όλοι, προφανώς. Τώρα που βλέπουμε αυτά τα ντοκιμαντέρ, υπάρχει κανείς που να αμφιβάλει πως το μερίδιο του Τζόρνταν δεν ήταν μόνο το ταλέντο, αλλά, ίσως πάνω απ’όλα, η ψυχοπάθεια;
Το δυναμό πίσω από το δικό του, ανεπανάληπτο παλμαρέ, ο κινητήρας πίσω από το 6/6 των Μπουλς. Η απάντηση στο πώς έγιναν αυτά είδαμε και κυρίως αυτά που μένει να δούμε στα δύο τελευταία επεισόδια.
ΕΤΣΙ ΕΞΗΓΟΥΝΤΑΙ ΟΣΑ ΕΙΔΑΜΕ ΚΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΕΡΧΟΝΤΑΙ
Η σειρά με τους Πέισερς που πήγε στο 7ο ματς, ο εξουθενωμένος Τζόρνταν είχε επτά συνεχόμενα άστοχα σουτ και στο τελευταίο 12λεπτο έδειξε με το δάχτυλο έναν προς έναν τους συμπαίκτες του και τους είπε "I want you, you, you and you to help me".
Ο τελικός με τη Γιούτα το 1997 όταν νίκησε και την τροφική δηλητηρίαση, όταν μπήκε να παίξει παρότι δεν μπορούσε να δέσει τα κορδόνια του, όταν ήταν πάλι ο κορυφαίος, όταν θα έπρεπε να είναι ως ει παρών.
Το τελευταίο βήμα στον τελευταίο χορό, τα 41.9 δευτερόλεπτα που απέμεναν στον 6ο τελικό του 1998, με τους Μπουλς πίσω τρεις πόντους. Καλάθι, άμυνα, καλάθι, χωρίς κανένας άλλος παίκτης του Σικάγο να ακουμπήσει την μπάλα. Μόνο αυτός. Γιατί μόνο αυτός μπορούσε.
ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΩΣΗ ΞΕΦΤΙΛΙΣΕ ΤΑ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ
Γίνεται; Γίνεται να έχει συμβεί όλη αυτή η καριέρα, να είναι όντως αλήθεια όλα αυτά τα αμέτρητα σκηνικά; Μόνο αν είσαι αυτός, ο ένας. Είχε σπάνιο ταλέντο και δούλευε σκληρά, είχε τον συνδυασμό που οδηγεί τους πάντες στην κορυφή.
Αλλά εκείνος δεν πέτυχε τα συνηθισμένα, τα συνηθισμένα τα ξεφτίλισε, τα έκανε να μοιάζουν ασήμαντα, τετριμμένα.
ΦΟΒΟΣ
Και για να το κάνει πράξη, μας αρέσει ή όχι, χρειάστηκε ψύχωση. Κι αυτό ήταν, στα πρώτα οκτώ επεισόδια, το κορυφαίο επίτευγμα του “Last Dance”.
Η ανάγλυφη, ολοζώντανη αποτύπωση του τι ήταν ο Τζόρνταν για τους γύρω του, η ανερυθρίαστη παραδοχή του φόβου που προκαλούσε, όχι μόνο στους αντιπάλους του, αλλά στους ίδιους τους συμπαίκτες του.
ΤΕΛΙΚΑ, ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΖΕΙ
Κι αυτό το τρεμάμενο χείλος με το οποίο έκλεισε ο μονόλογος που πέρασε πια στην ιστορία, μας έδειξε και κάτι που δεν φανταζόμασταν. Τελικά, τον πειράζει που δεν τον βλέπουν ως καλό.
Δεν έχει μέσα του μόνο το "έτσι έπρεπε να γίνει, my way or the highway". Τώρα που δεν μπορεί, κάπου έχει ηρεμήσει λίγο, κάπου έχει χαλαρώσει, τώρα που δεν υπάρχουν διόδια, έχει μαζί με το βλέμμα του δολοφόνου και το παράπονο του "γιατί δεν συμφωνούν όλοι μαζί μου, αφού μόνο έτσι θα καταφέρναμε αυτά που ήθελα να καταφέρουμε".
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ