Ο Κριστιάνο, το Euro και η ποδοσφαιρική ελίτ
Αν η Πορτογαλία κερδίσει αυτό το Euro είναι εξασφαλισμένη η θέση του Κριστιάνο Ρονάλντο στους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές στην ιστορία; Κι αν όχι, είναι αυτό καταδικαστικό για τις ελπίδες του;
Υπάρχουν ένα σωρό συναρπαστικές αφηγήσεις που μπορεί να ακολουθήσει κανείς στο Euro που μόλις ξεκίνησε, μια διοργάνωση που παρότι εμφανώς λιγότερο σημαντική από το Μουντιάλ, δεν υστερεί καθόλου από τον μεγάλο της αδερφό σε ιστορίες που έχει να πει και στιγμές αξέχαστες που μας έχει αφήσει.
Οι περισσότερες εξ αυτών βέβαια ήταν τέτοιες ακριβώς λόγω της απιθανότητάς τους (το Ευρωπαϊκό της Δανίας που ήρθε από τις παραλίες, το Ευρωπαϊκό της Ελλάδας του Χαριστέα), αλλά ας προσποιηθούμε για μια στιγμή πως μπορούμε από πριν να υποθέσουμε τι είναι αυτό που περιμένουμε με μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Αυτό θα ήταν ο Κριστιάνο Ρονάλντο.
Διότι είναι δίχως αμφιβολία ο καλύτερος παίχτης της διοργάνωσης, διότι περιτριγυρίζεται από φοβερό ταλέντο και μια ομάδα που περιλαμβάνει παίχτες βασικούς στη Ρεάλ Μαδρίτης και την πρωταθλήτρια Ευρώπης Τσέλσι μεταξύ άλλων (όχι λιγότερο ταλαντούχων). Και διότι υπάρχει η υποψία πως το παράθυρο αυτής της ομάδας θα αρχίσει σύντομα να κλείνει. Η πορεία της Πορτογαλίας στις 4 τελευταίες μεγάλες διοργανώσεις που έλαβε μέρος:
Euro 2004 - Τελικός
Μουντιάλ 2006 - Ημιτελικός
Euro 2008 - Προημιτελικός
Μουντιάλ 2010 - Φάση των 16
Εντάξει, κάναμε φανταστική ισοπέδωση εξισώνοντας σχεδόν τις δύο διοργανώσεις, αλλά παρόλ’αυτά η κατηφορική τάση δεν μπορεί να είναι συμπτωματική. Δεδομένου πως ακολουθεί ένα Μουντιάλ στη Βραζιλία το 2014 κι έπειτα ένα Euro 2016 όπου ο Ρονάλντο θα είναι 31 (που δεν είναι και πολλά, αλλά σίγουρα δεν είναι 27), η στιγμή για την υπέρβαση μοιάζει τώρα ιδανικότερη από ποτέ.
Όλα αυτά δεν είναι για να πω ότι η Πορτογαλία θα πάρει το Euro 2012. (Σε μια πρόχειρη μέτρηση υπάρχουν τουλάχιστον 5-6 ομάδες με ίσες ή καλύτερες πιθανότητες.) Είναι διότι ακολουθώντας το παραπάνω σκεπτικό, βρεθήκαμε να αναρωτιόμαστε τι θα σημαίνει για τον Κριστιάνο Ρονάλντο μια τέτοια ενδεχόμενη επιτυχία.
Εκκίνηση βέβαια, το ερώτημα: Τι χρειάζεται για να μπεις μες στο κλαμπ των καλύτερων ποδοσφαιριστών όλων των εποχών;
Δεν μπορεί φυσικά να είναι ακριβής επιστήμη οτιδήποτε βάζει μέσα προσωπικό γούστο, όμως εμείς θα το προσπαθήσουμε όπως και νά’χει, παρατηρώντας κάποια επαναλαμβανόμενα στοιχεία. Για τις ανάγκες αυτού του επιχειρήματος φτιάχτηκε μια λίστα 10 ονομάτων ‘κοινής αποδοχής’ (όσο κάτι τέτοιο είναι δυνατόν) ως μια δεκάδα των καλύτερων που έχουν παίξει ποτέ. Αποφεύγοντας προσωπικές αγάπες, γιατί το ξαναλέω, ο καθένας μας αγαπάει διαφορετικά πράγματα (οι αγαπημένοι μου ποδοσφαιρστές είναι ο Χουάν Ρομάν Ρικέλμε κι ο Ρομπέρτο Μπάτζο για παράδειγμα, αλλά αυτά ας τα κρατήσουμε για άλλη στιγμή), αλλά εδώ επιχειρούμε ένα συμπέρασμα βάσει αντικειμενικών κριτηρίων.
Ξεκινάμε από μια 5άδα που δύσκολα αμφισβητείται (Μαραντόνα, Πελέ, Κρόιφ, Ζιντάν, Μπεκεμπάουερ), προσθέτουμε δύο θρύλους παλιότερων εποχών (Πούσκας, ΝτιΣτέφανο), και συμπληρώνουμε την ενδεικτική δεκάδα με 3 τεράστιες μορφές της εκάστοτε εποχής τους (Γκερτ Μίλερ, Πλατινί, Ρονάλντο ορίτζιναλ). Οπότε έχουμε μια καλή 10άδα ‘καλύτερων ποδοσφαιριστών στην ιστορία’ που φυσικά σηκώνει συζητήσεις αλλά αυτή τη στιγμή εξυπηρετεί τους σκοπούς μας. (Επιπλέον συμπεριλάβαμε και τον Εουσέμπιο ως μέτρο σύγκρισης, ως τον μέχρι σήμερα μεγαλύτερο Πορτογάλο.)
Το ποδόσφαιρο όπως και όλα τα αθλήματα, αλλάζει κι αυτό διαρκώς, οπότε επιλέξαμε να μην επικεντρωθούμε σε στατιστικά στοιχεία και σε διαφόρων ειδών ρεκόρ (διότι αλλιώς ο Μέσι και ο Ρονάλντο θα έπρεπε να είναι αστρονομικά καλύτεροι από ό,τι έχει προηγηθεί σε αυτό το άθλημα βάσει όσων κάνουν την τελευταία διετία), παρά στο απόλυτο bottom line. Τους τίτλους. Τα ρεκόρ, ως γνωστόν, αργά ή γρήγορα φεύγουν. Τα τρόπαια μένουν για πάντα.
(Εκτός αν τα δώσεις στον Σέρχιο Ράμος.)
Για την παραπάνω λίστα ποδοσφαιριστών λοιπόν, μετρήσαμε συνολικά τρόπαια καριέρας (αριθμός συχνά πλασματικός, αλλά τι να γίνει κιόλας), εθνικά πρωταθλήματα (σαφώς κάπως πιο ενδεικτικό), βραβεύσεις με Χρυσή Μπάλα, κατακτήσεις Τσάμπιονς Λιγκ (ή της όποιας ενσάρκωσης του Κυπέλλου Πρωταθλητριών) και κατακτήσεις (ή έστω τελικούς) μεγάλης εθνικής διοργάνωσης
Ντιέγκο Μαραντόνα (1976-1997)
Τρόπαια: 10
Πρωταθλήματα: 3 (2 Ιταλία, 1 Αργεντινή)
Εθνική: 1 Μουντιάλ (1986), 1 τελικό Μουντιάλ (1990) + Καλύτερος Παίκτης Μουντιάλ 1986
Ballon d’Or: Δεν επιτρεπόταν από τους κανονισμούς.
Tσάμπιονς Λιγκ: 0 (Μόνο ένα UEFA, το 1989, αλλά σε μια εποχή που δεν ήταν εντελώς η Β’ Εθνική της Ευρώπης.)
Θα δούμε πως σε σχέση με όσους ακολουθούν ο Μαραντόνα έχει σχετικά πολύ λίγες διακρίσεις, αλλά τα υπερβαίνει όλα το γεγονός πως κέρδισε Πρωταθλήματα και Μουντιάλ με σχετικά μέτριες ομάδες, πραγματοποιώντας κατ’επανάληψιν one-man shows.
Πελέ (1956-1977)
Τρόπαια: 32
Πρωταθλήματα: 11 (10 Βραζιλία, 1 Η.Π.Α.)
Εθνική: 3 Μουντιάλ (1958, 1962, 1970) + Καλύτερος Παίκτης Μουντιάλ 1970
Ballon d’Or: Δεν επιτρεπόταν από τους κανονισμούς.
Tσάμπιονς Λιγκ: Κανένα γιατί δεν έπαιξε ποτέ Ευρώπη.
Ο μόνος στη λίστα που δεν έχει καριέρα στην Ευρώπη, αλλά τα εξωπραγματικά 3 Μουντιάλ κάνουν όλα τα άλλα ασήμαντα.
Γιόχαν Κρόιφ (1964-1984)
Τρόπαια: 24
Πρωταθλήματα: 10 (9 Ολλανδία, 1 Ισπανία)
Εθνική: 1 τελικό Μουντιάλ (1974) + Καλύτερος Παίκτης Μουντιάλ 1974
Ballon d’Or: 3 (1971, 1973, 1974)
Tσάμπιονς Λιγκ: 3 (1971, 1972, 1973)
Μπορεί να μην κέρδισε μεγάλη διοργάνωση με την Εθνική, αλλά στο πρώτο μισό των ‘70s ήταν κυρίαρχος με τρόπο που μάλλον κανείς δεν ήταν ποτέ ξανά στο άθλημα.
Ζινεντίν Ζιντάν (1988-2006)
Τρόπαια: 17
Πρωταθλήματα: 3 (2 Ιταλία, 1 Ισπανία)
Εθνική: 1 Μουντιάλ (1998), 1 τελικό Μουντιάλ (2006), 1 Euro (2000) + Καλύτερος Παίκτης Μουντιάλ 2006
Ballon d’Or: 1 (1998)
Tσάμπιονς Λιγκ: 1 (2002)
Ίσως το πιο ισορροπημένο ρεζουμέ όλων Μουντιάλ, Euro, Τσάμπιονς Λιγκ, Χρυσή Μπάλα, πρωταθλήματα Ιταλίας και Ισπανίας (ενώ οι περισσότεροι έκαναν την αρχή των κατακτήσεων στα εθνικά τους πρωταθλήματα), κυριαρχία που απλώνεται άνετα σε μια ολόκληρη δεκαετία
Φραντς Μπεκενμπάουερ (1964-1983)
Τρόπαια: 22
Πρωταθλήματα: 8 (5 Γερμανία, 3 Η.Π.Α.)
Εθνική: 1 Μουντιάλ (1974), 1 τελικός Μουντιάλ (1966), 1 Euro (1972), 1 τελικός Euro (1976)
Ballon d’Or: 2 (1972, 1976)
Tσάμπιονς Λιγκ: 3 (1974, 1975, 1976)
Δεν έχεις κάτι να πεις.
Αλφρέδο ΝτιΣτέφανο (1945-1966)
Τρόπαια: 27
Πρωταθλήματα: 13 (8 Ισπανία, 3 Κολομβία, 2 Αργεντινή)
Εθνική: 1 Copa America (1947)
Ballon d’Or: 2 (1957, 1959)
Tσάμπιονς Λιγκ: 5 (1956-1960)
Αν και μπορεί κανείς μετά βεβαιότητας να πει πως δεν έπαιξε ιδιαίρο ρόλο στο θρύλο του, παρατηρεί κανείς για στατιστικούς έστω λόγους πως έστω ένα Copa America το πήρε με την Εθνική Αργεντινής.
Φέρεντς Πούσκας (1943-1966)
Τρόπαια: 18
Πρωταθλήματα: 10 (5 Ουγγαρία, 5 Ισπανία)
Εθνική: 1 τελικός Μουντιάλ (1954) + Καλύτερος Παίκτης Μουντιάλ 1954
Ballon d’Or: Μόνο μια 2η θέση (1960), αλλά δεν υπήρχε στο μεγαλύτερο διάστημα της καριέρας του.
Tσάμπιονς Λιγκ: 3 (1959, 1960, 1966)
Ο έτερος της λίστας δίχως νίκη σε μεγάλη εθνική διοργάνωση, όμως έστω κι έτσι, έναν τελικό Μουντιάλ τον έχει παίξει.
Γκερτ Μίλερ (1963-1981)
Τρόπαια: 16
Πρωταθλήματα: 4 (όλα Γερμανία)
Εθνική: 1 Μουντιάλ (1974), 1 Euro (1972)
Ballon d’Or: 1 (1970)
Tσάμπιονς Λιγκ: 3 (1974-1976)
Όπως με τον Φραντς.
Ρονάλντο (1993-2011)
Τρόπαια: 19
Πρωταθλήματα: 3 (2 Ισπανία, 1 Βραζιλία)
Εθνική: 2 Μουντιάλ (1994, 2002), 2 Copa America (1997, 1999) + Καλύτερος Παίκτης Μουντιάλ 1998
Ballon d’Or: 2 (1997, 2002)
Tσάμπιονς Λιγκ: 0 (Έχει απλώς από το 1997 ένα Κυπελλούχων κι απ’το 1998 ένα UEFA)
Οι τραυματισμοί δε τους επέτρεψαν να φτάσει τους αριθμούς του στα δυσθεώρητα ύψη που του άξιζαν (πχ δεν κατέκτησε ποτέ Τσάμπιονς Λιγκ, το οποίο είναι απίστευτο) όμως έχει πάρει 2 Μουντιάλ, δε νομίζω να είναι ιδιαίτερα στεναχωρημένος.
Μισέλ Πλατινί (1972-1987)
Τρόπαια: 12
Πρωταθλήματα: 3 (2 Ιταλία, 1 Γαλλία)
Εθνική: 1 Euro (1984)
Ballon d’Or: 3 (1983, 1984, 1985)
Tσάμπιονς Λιγκ: 1 (1985)
Κύριος. Και πήγε και τη Γαλλία σε έναν ημιτελικό Μουντιάλ.
Αν παρατηρούμε κάτι από την παραπάνω λίστα, πέραν ορισμένων αναμενόμενων στοιχείων (όλοι έχουν διχήφιο αριθμό τροπαίων, έχουν πάρει τρία και πλέον εθνικά πρωταθλήματα συνήθως σε 2 χώρες, έχουν βραβευθεί με τη Χρυσή Μπάλα πλην εκείνων που τεχνικά δεν μπόρεσαν) είναι το πόσο σημαντικό ρόλο παίζουν οι διακρίσεις στις μεγαλύτερες διοργανώσεις, κυρίως σε εθνικό επίπεδο.
Παρατηρούμε πως ουδείς βρίσκεται στη λίστα χωρίς κατάκτηση μεγάλης εθνικής διοργάνωσης ή έστω παρουσίας σε τελικό Μουντιάλ. Μάλιστα, οι δύο μόνοι δίχως κατάκτηση, αλλά μόνο φιναλίστα (Κρόιφ και Πούσκας) βραβεύτηκαν ως οι καλύτεροι των αντίστοιχων Μουντιάλ τους, αποδεικνύοντας πως κυριάρχησαν στη διοργάνωση ασχέτως αποτελέσματος. Δεν κατέκτησαν, αλλά έκαναν την υπέρβαση.
Ενώ όσο αφορά στη μεγαλύτερη των διασυλλογικών διοργανώσεων, όποιος Ευρωπαίος ποδοσφαιρστής βρίσκεται στην παραπάνω λίστα, έχει κατακτήσει το Τσάμπιονς Λιγκ/Κύπερλλο Πρωταθλητριών. Τέλος. Απαραίτητο.
Ας δούμε τα αντίστοιχα νούμερα για τον Κριστιάνο Ρονάλντο τώρα.
Κριστιάνο Ρονάλντο (2002-????)
Τρόπαια: 11
Πρωταθλήματα: 4 (3 Αγγλία, 1 Ισπανία)
Εθνική: 1 τελικός Euro (2004)
Ballon d’Or: 1 (2008)
Tσάμπιονς Λιγκ: 1 (2008)
Έχει ήδη πολλά τρόπαια (στη μισή καριέρα όλων των από πάνω), έχει ήδη πάρει 4 εθνικά πρωταθλήματα (και σε αντίθεση με τους περισσότερους, τα 2 δυσκολότερα), έχει Χρυσή Μπάλα, έχει Τσάμπιονς Λιγκ. Και μάτια έχουμε για να δούμε πως είναι θέμα χρόνου όλα αυτά να αυξηθούν περαιτέρω.
Οπότε όλα κολλάνε στη διάκριση με την Εθνική. Αυτό που εμπειρικά όλοι μας γνωρίζαουμε (ένας μεγάλος ποδοσφαιριστής γίνεται θρύλος κάνοντας την υπέρβαση με τα εθνικά χρώματα), επιβεβαιώνεται κοιτώντας τα παραπάνω στοιχεία. Όμως ο Κριστιάνο δεν την έχει κάνει αυτή την υπέρβαση. Όπως και ο Πλατινί, έχει οδηγήσει την εθνική του στα ημιτελικά ενός Μουντιάλ (του 2006), αλλά σε αντίθεση με εκείνον, δεν έχει κατακτήσει Euro.
Η διαφορά μπορεί να μοιάζει πολύ λεπτή, όμως δεν είναι αμελητέα. (Και ισχύει, να προσθέσουμε, και για τον Μέσι, που σε πλήρη αντιστοιχία με τον Κριστιάνο έχει παίξει κι έναν χαμένο τελικό Copa America με την Αργεντινή πέραν των αποτυχημένων υπόλοιπων διοργανώσεων.) Αποτυχία κατάκτησης τροπαίου με την Εθνική ομάδα μπορεί να εξισορροπηθεί με απόλυτη κυριαρχία σε επίπεδο συλλόγων (που ο Κριστιάνο, ελέω Μέσι, δεν μπορεί να ισχυριστεί όπως πχ ο Κρόιφ της περιόδου 1970-1974) ή/και μια κάποια θρυλική, αξέχαστη μουντιαλική πορεία όπως των Ούγγρων του Πούσκας το ‘54 ή των Ολλανδών του Κρόιφ που άλλαξαν το ποδόσφαιρο.
Ας ρίξουμε μια ματιά και στην αντίστοιχη συγκομιδή του Εουσέμπιο.
Εουσέμπιο (1957-1979)
Τρόπαια: 32
Πρωταθλήματα: 13 (11 Πορτογαλία, 1 Μοζαμβίκη, 1 Καναδάς)
Εθνική: Κανένας τελικός. (Μεγαλύτερη διάκριση μια 3η θέση Μουντιάλ το 1966.)
Ballon d’Or: 1 (1965)
Tσάμπιονς Λιγκ: 1 (1962)
Ο αριθμός τροπαίων είναι κωμικά μεγάλος βέβαια, αλλά δες σε τι πρωταθλήματα έπαιζε. Το ότι ούτε εκείνος είχε κάνει τη μεγάλη υπέρβαση θα μπορούσε να αποτελεί δικαιολογία για τον Κριστιάνο, ο οποίος όμως -έχοντας ήδη ξεκάθαρα ξεπεράσει τον Εουσέμπιο στην λίστα των μεγαλύτερων Πορτογάλων ποδοσφαιριστών ever- οφείλει να σημαδεύει ψηλότερα.
Η στιγμή είναι ή τώρα ή Μαρακανά. Ή, ξέρεις, ποτέ.