Η Τσέλσι φιλοξένησε χθες το απόγευμα στο "Στάμφορντ Μπριτζ" την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Είδηση δεν θα βρείτε σε αυτήν την πρόταση. Η εικόνα μιας ποδοσφαιρικής αναμέτρησης στην Αγγλία η οποία διεξάγεται Κυριακή είναι κάτι δεδομένο. Άλλωστε η τελευταία αγωνιστική της Premier League ορίζεται τη συγκεκριμένη ημέρα.

Πριν τέσσερις δεκαετίες όμως, κάτι αντίστοιχο ήταν ξένο με τις συνήθειες και τις παραδόσεις των Βρετανών. Για πολλούς και αδιανόητο. Γι' αυτό και η αναμέτρηση ανάμεσα στη Μίλγοουλ και τη Φούλαμ που διεξήχθη την Κυριακή 20 Ιανουαρίου 1974, ακριβώς πριν 40 χρόνια, ήταν από μόνη της πρώτο θέμα!

"Ποτέ την Κυριακή" ήταν η "ταινία" που παιζόταν ανελλιπώς στο νησί μέχρι και τα τέλη του 1973. Η συγκεκριμένη ημέρα είχε καθιερωθεί στη συνείδηση του κόσμου ως η ημέρα ξεκούρασης. Και ευκαιρία για να έρθουν οι Βρετανοί κοντά στο Θεό και τις οικογένειές τους. Το ποδόσφαιρο δεν υπήρχε στο μυαλό των περισσοτέρων. Όχι όμως όλων.

Η ενεργειακή κρίση "έδωσε" την αφορμή

Υπήρχαν φωνές στο αγγλικό ποδόσφαιρο που άρχισαν να υποστηρίζουν όλο και πιο πολύ την διεξαγωγή αγώνων Κυριακή για να αυξηθεί η προσέλευση του κόσμου που είχε σημειώσει σημαντική κάμψη. Και έψαχναν την αφορμή την οποία βρήκαν στην παγκόσμια ενεργειακή κρίση που ξέσπασε λίγο πριν την έλευση του 1974.

Η κρίση προκλήθηκε από τα αραβικά κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ που σταμάτησαν να στέλνουν πετρέλαιο στις δυτικές χώρες οι οποίες είχαν υποστηρίξει το Ισραήλ στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973. Ακολούθησε μια μεγάλη απεργία των ανθρακωρύχων στο νησί και η οικονομία γονάτισε.

Το πετρέλαιο ήταν λιγοστό και πανάκριβο, αναγκάζοντας τις ομάδες να ζητήσουν να γίνονται νωρίς οι αγώνες για να μην χρειαστεί να ανοίξουν τους προβολείς. Οι... πρωινές αναμετρήσεις όμως που διεξάγονταν άλλες ημέρες δεν έφερναν πολύ κόσμο στις εξέδρες, έτσι οι υποστηρικτές της Κυριακής βρήκαν πρόσφορο έδαφος!

Η αγγλική ομοσπονδία τόλμησε και όρισε τέσσερις αγώνες του τρίτου γύρου για το Κύπελλο Αγγλίας την Κυριακή 6/1/1974. Δύο ομάδες από την τρίτη κατηγορία παρατάχθηκαν στις 11:30 το πρωί στη σέντρα του "Αμπέι Στάντιουμ": Κέμπριτζ Γιουνάιτεντ και Όλνταμ. Περίπου 8.500 θεατές βρέθηκαν στις εξέδρες του γηπέδου, για να παρακολουθήσουν τον αγώνα που έληξε ισόπαλος (2-2), αριθμός ρεκόρ για την ομάδα του Κέιμπριτζ εκείνη τη σεζόν.

Το "παραθυράκι" για τα εισιτήρια

Για να διεξαχθεί όμως ποδοσφαιρικός αγώνας ημέρα Κυριακή, έπρεπε να λυθεί και ένας σημαντικός (σχεδόν... πανάρχαιος) γρίφος. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Κυριακής που ίσχυε από το 1780 (Sunday Observance Act), οι ομάδες δεν μπορούσαν να πουλήσουν εισιτήρια για την συγκεκριμένη ημέρα (κάτι που ίσχυε και σε άλλα θεάματα).

Τα "παραθυράκια" του νόμου όμως δεν είναι φυσικά πατέντα που τη συναντάμε στα μέρη μας. Οι Άγγλοι τα έβαλαν κάτω, τα μελέτησαν και βρήκαν τη λύση στα προγράμματα αγώνων. Επισήμως, η είσοδος στο γήπεδο ήταν ελεύθερη. Αλλά στα τουρνικέ, οι φίλαθλοι έπρεπε να αγοράσουν το πρόγραμμα της αναμέτρησης για να περάσουν στις εξέδρες.

Τα παρατράγουδα φυσικά δεν έλειψαν. Στον αγώνα Μπόλτον-Στόουκ (έναν από τους τέσσερις του FA Cup που διεξήχθη στις 6/1) βρέθηκαν στο "Μπέρντεν Παρκ" περίπου 40.000 θεατές. Οι άνθρωποι της Μπόλτον όμως, έχοντας ένα μέσο όρο 20.000 φιλάθλων, δεν είχαν προνοήσει να τυπώσουν διπλάσια προγράμματα. Έτσι για πάρα πολύ κόσμο, η Sunday έγινε... free-day!

Από το κύπελλο στο πρωτάθλημα

Η ενεργειακή κρίση "έσφιγγε" όλο και πιο πολύ τον κλοιό γύρω από το αγγλικό ποδόσφαιρο. Οι αγώνες πλέον έπρεπε να γίνονται υπό το φως του ήλιου. Και η Κυριακή του Κυπέλλου οδήγησε να σπάσει σύντομα και το ταμπού στα πρωταθλήματα.

Αντιδράσεις φυσικά και υπήρχαν. "Το να παίζεις ποδόσφαιρο και να βγάζεις κέρδη την Κυριακή είναι λάθος. Δεν πρόκειται να ενοχλήσουμε την ησυχία και την ειρήνη της γειτονιάς του Χάιμπουρι αυτή την ημέρα", δήλωνε ο τότε γενικός διευθυντής της Άρσεναλ, Μπομπ Γουόλ.

Αντίθετα, ο γραμματέας της αγγλικής ομοσπονδίας ποδοφαίρου, Τεντ Κρόκερ, έβλεπε μπροστά: "Το ποδόσφαιρο είναι το αγώνισμα του έθνους. Και θα πρέπει να σκεφτούμε το πώς θα δώσουμε στο κοινό αυτό που θέλουν, όταν το θέλουν. Πολλοί φίλαθλοι θέλουν να δουν ποδόσφαιρο την Κυριακή".

Τελικά η ένωση της Football League αποφάσισε να ορίσει 12 ματς για τις 20 Ιανουαρίου 1974. Τρία για την δεύτερη κατηγορία, τρία για την τρίτη και έξι για την τέταρτη. Αρκετές ήταν οι ομάδες οι οποίες αρνήθηκαν να παίξουν εκείνη την ημέρα. Οι άνθρωποι της Μίλγουολ όμως, όχι μόνο έδωσαν το "οκ", αλλά ζήτησαν η αναμέτρηση απέναντι στην Φούλαμ στο "Ντεν" (φώτο) να διεξαχθεί πρώτη, πρώτη: Στις 11.30 το πρωί.

Είτε έβλεπαν μπροστά, είτε απλά ήθελαν να... ξεμπερδεύουν γρήγορα, κατάφεραν και άφησαν αυτό το παιχνίδι στην ιστορία ως το πρώτο αγγλικού πρωταθλήματος που διεξήχθη Κυριακή.

Εμφανίστηκαν... θρησκόληπτοι από το πουθενά

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο ορισμός του αγώνα με τη Φούλαμ την Κυριακή, ήταν το πρώτο θέμα συζήτησης ανάμεσα στους παίκτες της Μίλγουολ. Ο "Guardian" θυμάται χαρακτηριστικά ότι πολλοί ήταν οι παίκτες που δεν ήθελαν να παίξουν, θεωρώντας το γελοίο. Αρκετοί επικαλέστηκαν την πρωινή θεία λειτουργία, αν και μέχρι τότε ελάχιστοι ποδοσφαιριστές της ομάδας πήγαιναν στην εκκλησία την Κυριακή.

Πίσω από τις δικαιολογίες, υπήρχε η γκρίνια των ελεύθερων που συνήθιζαν να περνούν τα Σαββατόβραδα στις παμπ. Και η γκρίνια των... συζύγων καθώς για τους παντρεμένους η Κυριακή σήμαινε οικογενειακή μάζωξη στο τραπέζι. Τελικά, παρά τα παράπονα που ακούγονταν όλη την εβδομάδα πριν τον αγώνα, άπαντες παρουσιάστηκαν στο γήπεδο το πρωί της 20ης Ιανουαρίου.

Ανάμεσά τους και ο Μπράιν Κλαρκ που έβαλε το όνομά του στην αναμέτρηση ως ο πρώτος σκόρερ αγώνα πρωταθλήματος στην Αγγλία που διεξήχθη Κυριακή. Ήταν και το μοναδικό του αγώνα στον οποίο η Μίλγουολ έκανε ρεκόρ προσέλευσης στη σεζόν. Αντίστοιχα ρεκόρ καταγράφηκαν σε 8 από τα υπόλοιπα 11 παιχνίδια που έγιναν εκείνη την ημέρα!

Άνοιξε ο δρόμος για την πρώτη κατηγορία

Μία εβδομάδα αργότερα, στις 27/1/1974, η Στόουκ επικράτησε της Τσέλσι στο "Βικτόρια Γκράουντ" με 1-0 χάρη σε πέναλτι του Τζέοφ Χαρστ. Ήταν το πρώτο κυριακάτικο παιχνίδι για την πρώτη κατηγορία, τη γνωστή μας σήμερα Premier League. Σε αυτό το επίπεδο όμως, οι αντιδράσεις ήταν πιο ισχυρές. Τα στραβά μάτια, όσων είχαν αντιρρήσεις, ήταν πιο εύκολο να γίνουν στις μικρότερες κατηγορίες.

Έτσι, μέχρι το υπόλοιπο της σεζόν 1973/74, αρκετά ήταν τα παιχνίδια που έγιναν Κυριακή, αλλά από την β' κατηγορία και κάτω. Χρειάστηκαν να περάσουν αρκετά χρόνια για να αρχίσει αυτή η ημέρα να διεισδύει για τα καλά στα μεγάλα σαλόνια. Σε αυτό έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο και η τηλεόραση καθώς πίεζε για να ανοίξει τηλεοπτικά και αυτή η μέρα. Την σεζόν 1983/84, BBC και ITV τα βρήκαν, με το πρώτο να αναλαμβάνει την Παρασκευή και το δεύτερο την Κυριακή.

Ήταν 2 Οκτωβρίου 1983 όταν για πρώτη φορά οι Βρετανοί παρακολούθησαν στην τηλεόραση κυριακάτικο αγώνα της πρώτης κατηγορίας: Τότεναμ εναντίον Νότινγχαμ στο "Γουάιτ Χαρτ Λέιν".

Η κυριακάτικη ποδοσφαιρική συνήθεια άρχισε να παγιώνεται σιγά-σιγά, σε σημείο το Channel 4 να πάρει τα δικαιώματα της Serie A στις αρχές της δεκαετίας του '90, για να δείχνει τα ματς της Λάτσιο του Πολ Γκασκόιν! Πλέον οι Βρετανοί ήθελαν να βλέπουν μπάλα (και) την Κυριακή.

Και η έκρηξη ήρθε με την έλευση της Premier League το 1992. Κάπως έτσι φτάσαμε στις μέρες να θεωρείται αυτονόητος, για το καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου, ο συνδυασμός της Κυριακής με την μπάλα. Πάντα όμως το Μίλγουολ-Φούλαμ θα έχει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία των πρωταθλημάτων της Αγγλίας.

Μετά από εκείνο τον αγώνα, ακριβώς πριν 40 χρόνια, άνοιξε ο δρόμος για να μην είναι οι Κυριακές στο νησί ποτέ ξανά ίδιες!