Μίμης Παπαϊωάννου, αθάνατος προτού πεθάνει
Ο Μίμης Παπαϊωάννου εγκατέλειψε τα εγκόσμια και ο Βασίλης Σκουντής του αποτίνει τα πρεπά, με σημείο αναφοράς μια σκηνή που μένει ανεξίτηλα χαραγμένη στη συλλογική μνήμη…
Τού έλαχε του δόλιου του Μίμη να φύγει από τη ζωή χθες που απεργούσε το σινάφι μας και η είδηση του θανάτου του δημοσιεύθηκε στις ιστοσελίδες κατόπιν ειδικής αδείας από την Ένωση Συντακτών!
"Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει", όπως γράφει και ο Διονύσιος Σολωμός στους "Ελεύθερους Πολιορκημένους"…
Ταιριάζει σε τούτη την αδόκητη, μα αναπόδραστη, σε τούτη τη θλιβερή και πένθιμη βουβαμάρα, ο στίχος του εθνικού μας ποιητή και αύριο, την ώρα που οι ατέλειωτες ανθρώπινες ορδές θα κλίνουν ευλαβικά το γόνυ και θα προσκυνούν το ιερό σκήνωμα του, πρώτα στη Νέα Φιλαδέλφεια και ύστερα στο Μαρκόπουλο, η ελληνική συλλογική μνήμη θα γυρνάει ογδόντα χρόνια πίσω…
Στις 28 Φεβρουαρίου του 1943, μεσούσης της γερμανικής κατοχής, στο Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας, μπροστά στο φέρετρο ενός άλλου εθνικού μας ποιητή, του Κωστή Παλαμά, ο ομότεχνος του Άγγελος Σικελιανός με φωνή τρεμάμενη από τη συγκίνηση μα συνάμα και βροντερή απήγγειλε ένα ποίημα που είχε γράψει εκείνο το ίδιο ξημέρωμα…
Σε αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!
Εκείνοι οι στίχοι έλιωσαν τους ανθρώπινους αρμούς και τράνταξαν σύγκορμο το πάνδημο πλήθος…
"Ηχήστε οι σάλπιγγες…
Καμπάνες βροντερές, δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογκήξτε τύμπανα πολέμου, οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!
Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα"!
Και στο φέρετρο του Μίμη Παπαϊωάννου θα ακουμπάει ολάκερη η χώρα, αποχαιρετώντας έναν λαϊκό ήρωα και νιώθοντας το ιερό χρέος να αποθεώσει έναν θνητό και να του προσφέρει την αιωνιοποίηση!
Αυτή είναι η αγαθή τύχη των κάθε λογής μεγάλων: έχουν γίνει αθάνατοι, προτού πεθάνουν!
Ξαφνικά νιώθω να με διακατέχει και να με συνεπαίρνει μια έντονη ποιητική διάθεση, ποσώς με εκπλήσσει αυτό: και ο Μίμης ένας ποιητής ήταν!
"Τρώει και ο Βάρναλης φέτα;"
Μετά, λοιπόν, τον Σολωμό, τον Παλαμά και τον Σικελιανό, η πιο δυνατή στιγμή της καριέρας του Μίμη μου φέρνει στο μυαλό ένα περιστατικό που διηγήθηκε κάποτε ο Δημήτρης Χορν και αφορά τον Κώστα Βάρναλη…
Ο ηθοποιός συνάντησε, λέει, τον λογοτέχνη σε ένα μπακάλικο της Αθήνας…
Εκεί ο ποιητής των "Μοιραίων" ζήτησε μερικά δράμια φέτα και αίφνης ο ηθοποιός έμεινε κατάπληκτος…
"Μα τρώει ο Βάρναλης φέτα;" αναρωτήθηκε, θαρρώντας πως θα τρεφόταν με νέκταρ και με αμβροσία!
Κάτι τέτοιο, με την απαραίτητη παραποίηση, αναρωτήθηκα κι εγώ ένα βράδυ ακριβώς σαν σήμερα, πριν από 46 χρόνια, στην αλήστου μνήμης φάση του αγώνα της ΑΕΚ με την Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς.
Το καρμικό νούμερο 81
Είχαν περάσει 81 λεπτά και χθες αποδείχθηκε πως αυτό το νούμερο (θα) ήταν καρμικό και μοιραίο για τον Μίμη: στα 81 λεπτά λύτρωσε την ΑΕΚ και στα 81 χρόνια του λυτρώθηκε ο ίδιος…
Με το σκορ στο 2-0 και ενώ η ΑΕΚ είχε ηττηθεί στον πρώτο αγώνα με 3-0, ο Τάσος (Κωνσταντίνου) κάνει μια σέντρα από δεξιά και ό,τι ακολουθεί συνιστά την επιτομή του (μπασκετικού) alley-oop!
Ο Παπαϊωάννου δεν είναι… λυκόπουλο εκείνη την εποχή, έχει τριανταπενταρίσει, μα μπορεί ακόμη να πηδάει, να φτάνει στον ουρανό και να πίνει μια γουλιά καφέ με τον Θεό!
Μίμη φτάσε όπου δεν μπορείς!
Εκείνη τη στιγμή νιώθει να τον ορμηνεύει και να τον οιστρηλατεί ο Νίκος Καζαντζάκης, όπως το γράφει στην "Αναφορά στον Γκρέκο"….
Το "Φτάσε όπου μπορείς" γίνεται "Φτάσε όπου δεν μπορείς", μαθές!!!
Απογειώνεται λοιπόν σαν αερικό, μοιάζει να διακτινίζεται και σε μια φάση στην οποία η τέχνη γίνεται μαγεία, πιάνει την κεφαλιά και αφήνει εμβρόντητο τον Εγγλέζο τερματοφύλακα!
Το ’66 στο Γουέμπλεϊ ο Γκόρντον Μπανκς απέκρουσε την περιβόητη κεφαλιά του Πελέ…
Το ‘77 στη Νέα Φιλαδέλφεια o Φιλ Παρκς δεν μπόρεσε να αντιδράσει, έγινε μέρος του ντεκόρ στην περιλάλητη και χιλιοτραγουδισμένη κεφαλιά του Μίμη και από εκεί και πέρα, όλα τα υπόλοιπα, είναι Ιστορία.
Μια Ιστορία που μεγάλωσε στα επιγενόμενα πέναλτι και αποτελεί κομμάτι της ελληνικής ποδοσφαιρικής Μυθολογίας!
Φτύνει και ο Παπαϊωάννου;
Βάζω και την ταπεινότητα μου μέσα σε αυτό το διθυραμβικό σκηνικό, ας μου το επιτρέψει ο αθάνατος θανών…
Είμαι 14 χρονών και βλέπω το ματς στο σπίτι μου από την τηλεόραση…
Στο αμέσως επόμενο κλικ, μετά τους πανηγυρισμούς και ενώ έχει σωθεί η παρτίδα που ωστόσο πρέπει να κερδηθεί, η τηλεοπτική κάμερα πιάνει τον Μίμη να επιβεβαιώνει έναν στίχο του Βάρναλη στους "Μοιραίους".
"Και κάπου εφτυούσε καταγής", λέει ο ποιητής, περιγράφοντας το αλλόκοτο σκηνικό μες στην υπόγεια την ταβέρνα…
Βλέπω τον Παπαϊωάννου, κουρασμένο από την…πτήση του μα και αγαλλιασμένο να φτύνει πάνω στο χλοοτάπητα…
Αναρωτιέμαι κι εγώ, όπως ο Χορν…
"Μα φτύνει ένας Παπαϊωάννου;", θαρρώντας πως θα είχε το χάρισμα να καταπίνει το σάλιο του!
Τα ιερά, τα όσια και η κηδεία της νιότης μας
Όσο ανοίκειο και ανάρμοστο κι αν είναι τούτη τη στιγμή της θλίψης και του πένθους, τολμώ να γράψω πως εκείνη η… ροχάλα του Μίμη ανήκει στα ιερά και στα όσια του ελληνικού ποδοσφαίρου!
Όντας κι ελόγου του ένας δεξιοτέχνης του ποδοσφαιρικού μπουζουκιού κι ένας ποιητής της μπάλας, ο Παπαϊωάννου πλέει πια στις μεγάλες θάλασσες και σουλατσάρει στους ουρανούς, καταλείποντας μια ανεκτίμητη κληρονομιά.
Δεν το γράφω αυτό, διότι αυτό πρέπει: το γράφω διότι αυτό είναι, τελεία και παύλα!
Με την εκδημία του, μέσα στη θρηνώδη ατμόσφαιρα, ισχύει αυτό που είχε γράψει ο Φρέντυ Γερμανός, όταν έφυγε από τη ζωή η Αλίκη Βουγιουκλάκη…
"Μαζί του κηδεύουμε και τη νιότη μας"!
Η Κιβωτός και ο G.O.A.T.
Κηδεύουμε εικόνες, αναμνήσεις, συναισθήματα που όλα τους θα ενταφιασθούν σεπτά στο μνήμα του, αλλά θα μείνουν ανεξίτηλα χαραγμένα στη μνήμη και φυλαχτούν σφαλισμένα στην αθλητική Κιβωτό μας.
Είναι άραγε ο Μίμης ο G.O.A.T του ελληνικού ποδοσφαίρου;
Είναι ο μεγαλύτερος Έλληνας ποδοσφαιριστής όλων των εποχών ή σάμπως αυτός ο τίτλος ανήκει στον έτερο Μίμη, τον Δομάζο;
Το 2000 η IFFHS τον αναγνώρισε ως τον κορυφαίο Έλληνα ποδοσφαιριστή του 20ού αιώνα, ενώ το 2003, στο πλαίσιο του εορτασμού της επετείου των 50 ετών από την ίδρυση της UEFA, κατατάχθηκε τρίτος σε ένα δημοψήφισμα της ΕΠΟ.
Τρίτος, δεύτερος ή πρώτος, δεν έχει και μεγάλη σημασία: η υπήρξε τωόντι μεγάλος.
Για την ακρίβεια, μέγιστος!
Ένας Μύθος, ένας Θρύλος, ένας γνήσιος και ακραιφνής ιεροφάντης της ποδοσφαιρικής μυσταγωγίας που κάθε κίνηση του φθέγγονταν μεγαλοσύνη.
Η απάντηση του Μπιθικώτση και ο δικός του Παράδεισος
Τώρα, εάν σώνει και καλά, πρέπει να μπει κι άλλο νερό στον μύλο του debate για τον G.O.A.T. σε τέτοιες περιπτώσεις πάντοτε θα είναι επίκαιρη η απάντηση που έδωσε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης όταν του ζήτησαν να συγκρίνει τον Μάνο Χατζηδάκι και τον Μίκη Θεοδωράκη…
Χαμογέλασε ο "Σερ Μπιθί" και έβγαλε το βαθυστόχαστο πόρισμα του…
"Ο ένας είναι ο αρχηγός της Αστυνομίας και ο άλλος ο αρχηγός της Χωροφυλακής"!
ΥΓ: Μακαρία η οδός σου, Μίμη. Καλοστραθιά σου στον Παράδεισο που έφτιαξες, ακολουθώντας τη μανιέρα της ρήσης του Καζαντζάκη: "Εχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον Παράδεισο και μπες μέσα"!